ارز دیجیتال ریپل چیست؟ آیا با XRP تفاوت دارد؟

اگر کمترین فعالیتی در بازار ارز دیجیتال داشته باشید یا حتی علاقه‌مند به آن باشید، احتمالاً تا کنون نام ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین، اتریوم و ریپل به گوشتان خورده است. در این مقاله به معرفی ارز ریپل و کاربردهای آن می‌پردازیم. ارز دیجیتال XRP یکی از رمزارزهای قدیمی مارکت کریپتوکارنسی است که توانایی اجرای تراکنش‌ها با سرعت بالا (تسویه تراکنش‌ها در ۳-۵ ثانیه)، هزینه پایین (۰.۰۰۰۲ دلار برای هر تراکنش) و همراه با مقیاس‌پذیری نسبتا بالا (۱۵۰۰ تراکنش در ثانیه) را دارد. یکی از مواردی که کاربران را به اشتباه می‌اندازد، تفاوت ریپل و XRP است. در این مقاله به صورت کامل تفاوت‌های بین این دو را عنوان می‌کنیم.

ریپل چیست؟

برای بررسی تفاوت ریپل با XRP، در آغاز به بررسی Ripple می‌پردازیم. ریپل یک شرکت نرم افزاری خصوصی است. این شرکت بنیانگذار و خالق پروتکل منبع باز Ripple است که شامل دفتر کل ریپل (XRPL) و RippleNet می‌باشد. این محصولات، مجموعه‌ای از ابزارهای راه حل پرداخت هستند که به بانک‌ها، موسسات غیر مالی و پروژه‌های ارز دیجیتال عرضه می‌شوند.

این شرکت در سال ۲۰۱۲ توسط کریس لارسن (chris Larsen) و جد مک کالب (jed McCaleb) تاسیس شد. فرایند اصلی شبیه به سیستم سوئیفت (swift) برای جابه‌جایی پول و سهام بین‌المللی است که در واقع نوعی سیستم مبادله اموال، دارایی و حواله است. انواع واسطه‌های مالی و بانک‌هایی که با ارزهای فیات گوناگون معامله می‌کنند از این راهکار برای سرعت بخشیدن به تراکنش‌ها و کم کردن هزینه‌ی آن استفاده می‌کنند.

کوینی که در این سیستم استفاده می‌شود از قبل استخراج شده و نمادی تحت عنوان XRP دارد. بنابراین نام شرکت و سیستم انتقال پول آن ریپل بوده و ارز دیجیتال آن، XRP نام دارد. همچنین لازم به ذکر است که هدف این کوین، عمل کردن به عنوان یک مکانیسم واسطه بین دو ارز فیات بوده و به عنوان یک لایه پرداخت نسبتاً موقت بین دو شبکه یا دو ارز عمل می‌کند.

برای درک بهتر، این سیستم را نوعی سیستم انتقال پول جهانی بدون نیاز به هیچ گونه پول فیزیکی در نظر بگیرید. لازم به ذکر است که دفتر کل این پروتکل، علاوه بر اینکه تمام اطلاعات حسابداری کاربران خود را ذخیره می‌کند، امکان مبادله‌ بین انواع رمز ارز را نیز فراهم می‌کند. این کوین بر خلاف بین کوین، بر مبنای الگوریتم اجماع اثبات کار طراحی نشده است. یعنی برای ثبت تراکنش‌ها نیازی به فرایند استخراج رمز ارز نبوده و در مقابل از یک نوع الگوریتم شخصی‌سازی‌شده استفاده می‌شود. دفتر کل این کوین را شبکه‌ای جدا از نودهای اعتبارسنج مدیریت کرده که دائماً در حال تایید و ثبت تراکنش‌ها هستند. این شبکه برخلاف ادعای خود، بلاکچینی متمرکز است که نودهای معتبر توسط شرکت Ripple انتخاب شده و برای تراکنش‌های بزرگ بانکیف استفاده می‌شوند. این نودهای معتبر را اصلاحا UNL می‌گویند که از موسسات مالی معتبر و کاربران تاییدشده تشکیل می‌شوند.

آشنایی با تاریخچه ریپل

همه چیز تقریباً از سال ۲۰۱۲ شروع شد که فردی به نام فوجر مدیریت شرکتی تحت عنوان ریپل‌پی را به مک کالب و لارسن واگذار کرد. از همان روزها بود که ایده ساخت این شبکه به عنوان راه حلی برای پرداخت مؤسسات مالی و بانک‌ها شکل گرفت. این شرکت چندین بار تغییر نام داد تا در نهایت در سال ۲۰۱۵ نام Ripple برای آن انتخاب شد. این ارز مانند بیت کوین و اتریوم از اعتبار بالایی برخوردار است و با توجه به ارزش بازار، پنجمین ارز دیجیتال برتر بازار است. در همین راستا در بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ شاهد افزایش و رشد قیمت شدید این ارز دیجیتال بودیم. حتی شرکت نیز کم‌کم شروع به سرمایه گذاری مشترک با بانک‌های بزرگی مثل بانک مرکزی آمریکا، بانک سلطنتی کانادا، یونی کردیت و غیره  کرد تا باعث بهبود تراکنش‌های بین‌المللی شود.

نکته جالب اینکه شرکت ریپل در همان دوران، شروع به پیاده‌سازی ابزارهایی مثل XVIA، XRAPID و XCURRENT کرد. ساخت این ابزارهای پرداخت و مبادله باعث شد که بیش از صد مؤسسه مالی، فناوری پرداخت بین‌المللی خود را با این سیستم ادغام کنند. اما به مرور با توجه به نیمه متمرکز بودن این شرکت، طی چند سال اخیر شکایت‌هایی از سوی قانونگذاران آمریکایی و سازمان بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) بر علیه Ripple و کوین آن وارد شد که باعث افت و کاهش ارزش آن شد. اما در جولای ۲۰۲۳، Ripple در دادگاه پیروز شد و خود را از تمام اتهامات مبرا کرد.

ویژگی ریپل چیست؟

XRP Ledger طیف گسترده‌ای از برنامه‌ها و موارد استفاده مربوط به پرداخت‌ها از جمله پرداخت‌های خُرد، DeFi و به زودی NFTها را ارائه می‌دهد. XRPL که در سال ۲۰۱۲ راه‌اندازی شد، از شرکت‌ها و توسعه‌دهندگان پایتون، جاوا و جاوا اسکریپت با ابزارهای قدرتمند و انعطاف‌پذیری پشتیبانی می‌کند. در سایت ریپل، توسعه‌دهندگان می‌توانند به آموزش‌های مختلفی دسترسی داشته باشند تا به واسطه آنها، شروع به استفاده از زبان‌های مختلف کدنویسی، ساخت اپلیکیشن‌ها، مدیریت حساب‌ها و موارد دیگر کنند.

در کنار رمزارز بومی، XRP Ledger توسط توسعه‌دهندگان برای ایجاد راه حل‌هایی برای رفع مشکلات پرداخت از جمله حواله و نشانه‌گذاری دارایی استفاده می‌شود. در حال حاضر، پنج کاربرد اصلی XRP Ledger عبارتند از پرداخت، توکن سازی، ارز دیجیتال بانک مرکزی، DeFi و استیبل کوین.

اگر بخواهیم در مورد کاربردهای کوین XRP صحبت کنیم علاوه بر کاربرد در تراکنش‌های بین‌المللی، مانند همه ارزهای دیجیتال برای سرمایه‌گذاری نیز قابل استفاده است. این رمزارز امکان استیکینگ نیز دارد و با سپرده‌گذاری این کوین، می‌توان به کسب سود پرداخت.

ارز دیجیتال XRP

رمزارز بلاکچین ریپل، XRP است که به عنوان یکی از ابزارهای پرداخت در شبکه کار می‌کند. در واقع زمانی که موسسه‌ای اقدام به انتقال وجه از طریق ابزارهای پرداخت شرکت Ripple می‌کند، ارز فیات موسسه در شبکه Ripple تبدیل به XRP شده و در نهایت در زمان تسویه در مقصد، دوباره به ارز فیات تبدیل می‌شود. این فرایند باعث افزایش سرعت تراکنش می‌شود و امنیت مبادله را بالا می‌برد. برای اینکه مزیت استفاده از XRP را در شبکه پرداخت درک کنید، جالب است بدانید که برای انتقال وجه بین‌المللی با سوئیفت باید ۳ الی ۴ روز کاری صبر کنید. اما این تراکنش در شبکه XRP Legder، در چند ثانیه انجام می‌شود.

در واقع XRP ارز دیجیتال بومی شبکه XRP Ledger است که فقط روی یکی از محصولات این شرکت (XRAPID) کاربرد دارد. تمام ۱۰۰ میلیارد XRP، توسط شرکت Ripple در آغاز فعالیت در سال ۲۰۱۳ استخراج شد که ۲۰ میلیارد آن به شرکت سازنده و بقیه‌ی آن در نوعی سپرده غیرمتمرکز نگهداری می‌شود. توزیع این سپرده به بازار هر ماه به اندازه‌ی یک میلیارد واحد انجام می‌شود.

پس تا اینجا متوجه شدیم که ریپل، شرکت مادر بلاکچین XRP Ledger، کوین XRP و سایر محصولات است و کوین XRP نیز رمزارز بومی این شبکه و یکی از محصولات این شرکت می‌باشد. اما در بازار کریپتوکارنسی، معامله‌گران به اشتباه و برای راحتی این کوین را ریپل نام‌گذاری کرده‌اند.

سه محصول اصلی ریپل

در حال حاضر شبکه در حال ارائه سه محصول اصلی به عنوان مجموعه‌ای برای سیستم پرداخت بانک‌ها و مؤسسات مالی است که تاثیر مهمی در آینده XRP دارد. لازم به ذکر است که این سه محصول برای فعالیت‌های خود لزوماً از این رمزارز استفاده نمی‌کنند، بنابراین افزایش مشتریان شرکت همیشه به معنای افزایش استفاده از رمزارز نیست. در ادامه به معرفی محصولات این شرکت می‌پردازیم.

ایکس رپید (xRapid)

به طور کلی از XRAPID می‌توان به عنوان یک راه ایجاد نقدینگی بر پایه‌ی تقاضا نام برد. کوین XRP در این راه حل نقدینگی به عنوان یک رمز ارز واسط میان چند ارز فیات عمل می‌کند. در واقع XRAPID که به بلاکچین متکی است، راهی برای کم شدن هزینه و افزایش سرعت پرداخت‌های بانکی است. لازم به ذکر است که این محصول، تنها محصول از شرکت ریپل است که برای معاملات خود از XRP استفاده می‌کند.

برای آنکه فرایند کار در این محصول را به خوبی متوجه شوید یک مثال ساده می‌زنیم. فرض کنید شخصی به نام کیت از استرالیا قصد دارد برای فردی به نام مارک در ژاپن ۱۰۰ دلار پول واریز کند. کیت در ابتدا باید این مبلغ را به یک مؤسسه مالی به نام FIN پرداخت کند. سپس این مؤسسه مالی از طریق ارتباط با صرافی‌های تبدیل دارایی در هر دو کشور مقصد و مبدأ و با استفاده از محصول XRAPID این انتقال را انجام می‌دهد.

در واقع شرکت مورد نظر این توانایی را دارد که ۱۰۰ دلار کیت را به XRP تبدیل کرده و در عرض چند ثانیه به ژاپن منتقل شده و در نهایت مارک می‌تواند پول واریز شده را از صرافی واقع در ژاپن دریافت کند. نکته‌ی قابل توجهی که وجود دارد این است که این شیوه‌ی انتقال پول باعث حذف واسطه‌های مالی نشده و تنها باعث سرعت بخشیدن روند آن شده است.

ایکس کارنت (xCurrent)

محصول اولیه‌ی شرکت XCURRENT است. این محصول به طور پیش فرض از کوین XRP استفاده نکرده و متکی بر بلاکچین XRP Legder نیست. در واقع می‌توان گفت که XCURRENT راهی آسان برای ردیابی و تسویه فوری پرداخت‌های بین‌المللی بین اعضای شبکه است.

ایکس ویا (xVia)

این محصول جدیدترین محصول این پروژه است. می‌توان اینگونه گفت که یک رابط پرداخت استاندارد برای بانک‌ها و سایر ارائه‌دهندگان خدمات مالی است که به آن‌ها این امکان را می‌دهد تا در یک چهارچوب مشترک تعامل کنند. لازم به ذکر است که «ایکس ویا» هم مانند XCURRENT از رمزارز بومی شبکه برای پرداخت‌های خود استفاده نمی‌کند.

نحوه کار ریپل چگونه است؟

به طور کلی از رمزارز شبکه ریپل مانند تمام ارزهای دیجیتال دیگر می‌توان برای انجام تراکنش‌ها و سرمایه‌گذاری استفاده کرد. تراکنش‌هایی که در سیستم انجام می‌شود، تماماً اعتبارسنجی می‌شود و به همین دلیل است که شاهد سیستمی یکپارچه با قابلیت جلوگیری از هزینه‌های مضاعف در این شبکه هستیم. همچنین تمام تراکنش‌هایی که توسط کاربران انجام می‌شود در دفتر کل ذخیره خواهد شد. اما لازم به ذکر است که این سابقه معاملات به شکل عمومی روی یک زنجیره بلاکی ثبت می‌شود و به حساب یا کسب و کاری تعلق ندارند.

مزایای ریپل

اولین مزیت شبکه ریپل، سرعت انجام مبادلات است. در مقایسه با تراکنش‌های بانکی که به دلیل ترافیک ممکن است ساعت‌ها یا حتی روزها زمان ببرد، انجام معامله در این شبکه تنها در چند ثانیه انجام می‌شود.

هزینه‌های تراکنش‌ها در این سیستم بسیار پایین و به صرفه است. به عبارتی برای انجام یک تراکنش تنها ۰.۰۰۰۲ به عنوان هزینه در نظر گرفته می‌شود. همچنین این سیستم دارای شبکه تبادل چندمنظوره است؛ به این معنا که علاوه بر قابلیت پردازش تمام تراکنش‌ها، از آن می‌توان برای تبادل ارزهای دیجیتال دیگر و سایر ارزهای فیات نیز استفاده کرد. این ارز توسط مؤسسات مالی بزرگ و بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور مثال چند بانک بزرگ آمریکا از این شبکه برای انجام مبادلات خود استفاده می‌کنند و این موضوع نشان‌دهنده‌ بین‌المللی بودن و بزرگ‌ بودن بازار این رمز ارز است.

معایب ریپل

یکی از معایب‌ها بزرگ شبکه ریپل، متمرکز بودن آن است. همان‌طور که می‌دانید، یکی از اصلی‌ترین نکات مثبت ارزهای دیجیتال و دلیل استفاده افراد از آن، غیرمتمرکز بودن آن‌ها بود. زیرا خارج از محدوده کنترل دولت و بانک‌ها است. اما در شبکه Ripple به واسطه همکاری با بانک‌ها و موسسات مالی بزرگ، نمی‌تواند از بلاکچین‌های غیرمتمرکز استفاده کند؛ بنابراین مجبور به استفاده از شبکه‌ای متمرکز و قابل ردیابی است.

نکته منفی بعدی، استخراج اولیه تمام کوین‌های XRP توسط شرکت است. این موضوع و عرضه آن در زمان‌های نامناسب در حجم‌های زیاد، ممکن است تأثیر زیادی روی ارزش این کوین داشته باشد.

اما آخرین و مهم‌ترین موضوع اقدام SEC علیه ripple است. در دسامبر سال ۲۰۲۰، SEC علیه شرکت دادخواستی تنظیم کرد و در آن این شرکت را به خرید و فروش اوراق بهادار ثبت نشده متهم کرد که البته این ادعا بلافاصله توسط شرکت تکذیب شد. اما در ماه جولای ۲۰۲۳، نتیجه دادگاه ریپل به نفع Ripple به اتمام رسید و این شرکت توانست اوراق بهادار نبودن رمزارز بومی خود را ثابت کند.

معرفی بهترین کیف پول‌های XRP

از آنجایی که شرکت در همکاری با مؤسسات مالی و بانک‌ها پیش‌گام است، خود را درگیر مسائلی مثل کیف پول اختصاصی نکرده است. لذا کاربران مبتدی برای انجام تراکنش‌های خود باید از کیف پول‌های عمومی استفاده کنند.

اما نکته‌ی مهمی که درباره کیف پول این ارز دیجیتال وجود دارد این است که برای استفاده از آن و انجام اولین تراکنش، باید ۲۰ ریپل پرداخت کنید. این موضوع باعث می‌شود تا در همان ابتدا هنگام انتخاب کیف پول دقیق و هوشمند عمل کرده تا مجبور به تعویض مجدد و پرداخت دوباره هزینه نشوید؛ بنابراین لازم است برای شروع سرمایه‌گذاری در این ارز دیجیتال کیف پول‌های عمومی که از آن پشتیبانی می‌کنند را بشناسید. برخی از معتبرترین آن‌ها شامل موارد زیر است:

• تراست ولت (Trust Wallet)
• ترزور (Trezor)
• لجر (Ledger )
• متامسک (Metamask)
• مث ولت  (Math Wallet)

ریپل، گامی بزرگ در آینده تبادل دارایی

ما سعی کردیم در این مقاله به شکلی جامع و کامل، ارز دیجیتال XRP را بررسی کنیم. همچنین تمام نکات مهم درباره تفاوت XRP و ریپل را با ذکر جزئیات بیان کردیم. در واقع کوین XRP با هدف افزایش سرعت، امنیت و کاهش هزینه انتقال در سال ۲۰۱۲ به بازار عرضه شد. این ارز دیجیتال با وجود پیروزی اخیر در دادگاه، توانسته قدرت قبلی خود را بازیابد؛ اما با وجود مزیت‌های فراوان، هنوز کوینی متمرکز است که به صورت کامل توسط شرکت Ripple کنترل می‌شود. همین عامل که یکی از معایب این رمزارز محسوب می‌شود، از نظر برخی از سرمایه‌گذاران به عنوان مزیت دیده می‌شود و به اعتقاد آنها، اعتبار پروژه را نشان می‌دهد.

سوالات متداول