بلاکچین فانتوم چیست؟ معرفی ویژگی های بلاکچین فانتوم

بلاکچین فانتوم یک پلتفرم سریع و بسیار مقیاس‌پذیر برای برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) است که به عنوان یکی از بلاکچین‌های جایگزین شبکه اتریوم در سال ۲۰۱۹ طراحی و معرفی شده است. این بلاک چین سرعت بالای خود را مدیون مکانیسم اجماع منحصر به فرد خود به نام لاچسیس (Lachesis) است. فانتوم شبکه‌ای است که ابزارهایی برای ادغام dAppهای موجود و مجموعه‌ای از ابزارهای داخلی غیرمتمرکز مالی (DeFi) را به توسعه دهندگان ارائه می‌دهد. در این مقاله قصد داریم با ویژگی ‌های بلاکچین فانتوم و مکانیسم اجماع و اجزای مختلف آن آشنا شویم.

بلاکچین فانتوم چیست؟

بلاکچین فانتوم (Fantom) یک شبکه قرارداد هوشمند غیرمتمرکز، بدون مجوز و منبع باز برای برنامه‌های غیرمتمرکز و دارایی‌های دیجیتال است. در واقع این شبکه یکی از شبکه‌های بلاکچین است که به عنوان جایگزین شبکه اتریوم طراحی و عرضه شده‌ است. شبکه اصلی این بلاکچین در دسامبر ۲۰۱۹ راه‌اندازی شد و معماری شبکه آن به صورتی طراحی شده است که بتواند با ارائه تعادلی پایدار از مقیاس‌پذیری، امنیت و تمرکز زدایی، راه حل مناسبی برای سه گانه بلاکچین (Trilemma) ارائه نماید.

مانند سایر شبکه‌های جایگزین اتریوم، بلاکچین فانتوم قصد دارد که مقیاس‌پذیری بیشتر در کنار هزینه‌های کمتر نسبت به پلتفرم قراردادهای هوشمند اتریوم ۱ ارائه دهد. یکی از ویژگی‌‌های بلاکچین فانتوم این است که کاربران می‌توانند به جای تکیه بر لایه اصلی اجماع، شبکه‌های مستقل برای خود ایجاد و در بلاکچین مستقر کنند. در این حالت هر اپلیکیشنی که بر روی فانتوم ساخته شده باشد می‌تواند بر روی بلاکچین منحصر به فرد خود اجرا شود. این اپلیکیشن‌ها می‌توانند در حالی که بر روی بلاکچین خود کار می‌کنند، از امنیت، سرعت و نهایی‌سازی بلاکچین اصلی فانتوم نیز بهره‌مند شوند. همچنین بلاکچین‌های مستقل در شبکه فانتوم دارای ساختار ماژولار هستند که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهند که بتوانند آن‌ها را متناسب با کاربرد خاص خود پیکربندی کنند. بلاکچین فانتوم بهترین نمونه یک شبکه والد است و از شبکه‌های فرزند متعددی تشکیل شده که از برنامه‌های غیرمتمرکز با هر شکل و اندازه‌ای میزبانی می‌کند.

بیشتر بخوانید: فانتوم چیست؟

ساختار بلاکچین فانتوم

در بلاکچین هسته اصلی، مکانیسم یا الگوریتم اجماع است. این شبکه‌ها دارای محیطی غیرمتمرکز هستند که هیچ سازمان و نهادی نمی‌تواند تراکنش‌های آن را غربال و تأیید کند. مکانیسم اجماع در این شبکه‌ها زمینه لازم برای به توافق رسیدن مشارکت کنندگان در شبکه را فراهم می‌کند. مکانسیم اجماع در بلاکچین فانتوم، ‌لاچسیس نام دارد که در آن از الگوریتم گراف غیر مدور هدایت شده (DAG) استفاده شده است. این مکانسیم مبتنی بر فناوری aBFT است که در آن‌ نودهای شبکه می‌توانند بلاک‌های حاوی هر تراکنش را بدون محدودیت در رعایت زمان‌بندی تأیید کنند. این فناوری شرایطی را فراهم می‌کند که تراکنش‌ها در شبکه با سرعت بیشتر و بدون به خطر افتادن امنیت و تمرکززدایی تأیید شوند.

در سایر شبکه‌های بلاکچین مانند شبکه اتریوم و بیت کوین، قابلیت تقارن (Synchronous) وجود دارد. بر اساس این قابلیت، تراکنش‌ها در شبکه باید با رعایت زمان‌بندی تأیید شده و سپس وارد بلاک شوند. قانون دیگری که در این شبکه‌ها حاکم است قانون بلندترین زنجیره نام دارد. بر اساس این قانون، زنجیره‌هایی که حاوی بلاک بیشتری هستند به عنوان زنجیره اصلی شناخته می‌شوند. بر همین اساس زنجیره‌های قدیمی در این شبکه نسبت به زنجیره‌های جدید از شانس بیشتری برای تأیید و نهایی شدن برخوردار هستند. از این رو با توجه به وجود مکانیسم تأیید چند مرحله‌ای در این شبکه‌ها، مکانیسم تأیید نسبت به aBFT کندتر انجام می‌شود.

از مهم‌ترین ویژگی‌های مکانیسم لاچسیس در بلاکچین فانتوم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• غیر همزمانی: این ویژگی قابلیت و امکان پردازش دستورات توسط نودها بدون نیاز به رعایت زمان‌بندی را فراهم می‌کند.
• بدون رهبر: به این معنی که در این شبکه هیچکدام از نودها نقش ویژه در شبکه ندارند و همه یکسان هستند.
• نهایی‌سازی سریع: در این شبکه به لطف مکانیسم لاچسیس نیاز به صبر برای تأیید تراکنش‌ها نبوده و نهایی‌سازی به صورت قطعی و بدون برگشت در مدت زمان ۱ الی ۲ ثانیه انجام می‌شود.

امنیت بلاکچین فانتوم

تأمین امنیت بلاکچین فانتوم بر عهده مکانیسم گواه اثبات سهام (Proof of Stake) یا PoS است. این مکانیسم می‌تواند به غیرمتمرکزسازی شبکه کمک کرده و تلفیق آن با مکانیسم لاچسیس شرایطی را فراهم می‌کند که تعداد نا محدودی نود بتوانند در شبکه فعالیت و مشارکت داشته باشند که باعث افزایش امنیت و تمرکززدایی آن می‌شود.

یکی از ویژگی‌ های بلاکچین فانتوم بدون مجوز بودن آن است که باعث می‌شود هر کس بتواند به عنوان نود در این شبکه فعالیت کند. افرادی که در این شبکه فعالیت می‌کنند می‌توانند به عنوان نود تایید کننده (Validator Node) یا نود نماینده (Delegator Node) خود را معرفی کنند. کوین بومی بلاکچین فانتوم، FTM نام دارد که افراد برای فعالیت به عنوان نود تأیید کننده باید حداقل ۱ میلیون از این رمزارز را استیکینگ کرده باشند. اما افراد می‌توانند با خرید فانتوم و داشتن حداقل یک FTM به عنوان نود نماینده در شبکه فعالیت کرده و به ازای فعالیت خود پاداش دریافت کنند.

بلاکچین فانتوم؛ شبکه‌ای سریع، مقیاس‌پذیر و غیرمتمرکز

همان‌طور که گفته شد بلاکچین فانتوم یکی از شبکه‌هایی است که در سال‌های اخیر به منظور حل معضل سه گانه بلاکچین به عنوان جایگزین برای شبکه اتریوم معرفی شده است. این شبکه غیرمتمرکز، بدون مجوز و منبع باز به توسعه دهندگان اجازه می‌دهد که بتوانند برنامه‌های غیرمتمرکز را بر روی این شبکه طراحی و اجرا کنند. شبکه اصلی این شبکه، فانتوم اپرا است. همچنین مکانسیم اجماع لاچسیس در فانتوم این شرایط را فراهم کرده است که بلاک‌های حاوی تراکنش بدون نیاز به رعایت زمان‌بندی، بدون رهبر و در کمترین زمان ممکن و بدون برگشت تأیید و نهایی‌سازی شوند. در این مقاله تلاش کردیم با بلاکچین فانتوم، ساختار و اجزای این شبکه آشنا شویم. به نظر شما این بلاکچین می‌تواند به عنوان جایگزینی برای شبکه اتریوم مطرح شود؟