ارز دیجیتال گراف چیست؟ معرفی کامل رمزارز GRT

همان‌طور که وب ۲ برای ایندکس (ثبت و فهرست‌بندی) داده، به گوگل جهت سازمان‌دهی و در دسترس قرار دادن داده نیاز دارد، وب ۳ هم به پروتکلی نیاز دارد که به جمع‌کردن داده‌ها در بلاکچین کمک کند تا کاربران نهایی بتوانند به راحتی داده‌ها را جستجو کنند. اینجاست که قابلیت ایندکس کردن گراف (Graph) مورد توجه قرار می‌گیرد. گراف که از آن به عنوان موتور جستجوی فردا یاد می‌شود، این توانایی را دارد که بر آینده همه شبکه‌های غیرمتمرکز و ارز‌های دیجیتال تأثیر بگذارد. در این مطلب به هر آن چیزی که باید درباره ارز دیجیتال گراف و شبکه آن بدانید، می‌پردازیم.

گراف چیست؟

گراف پروتکلی غیرمتمرکز جهت ایندکس و جستجوی داده‌ها از بلاکچین اتریوم، زنجیره‌های سازگار با EVM و زنجیره‌های لایه دوم است. در حال حاضر، گراف از ۳۱ شبکه بلاکچین از جمله  فانتوم، کازماس و آربیتروم پشتیبانی می‌کند. داده‌ها توسط رابط‌های برنامه‌نویسی اپلیکیشن منبع باز به نام ساب‌گراف (subgraph)  استخراج، پردازش و ذخیره می‌شوند.

ساب‌گراف‌ها، ایندکس‌هایی برای یک درخواست جستجوی خاص هستند که بخشی از کل داده‌های بلاکچین موجود در گراف را تشکیل می‌دهند. ساب‌گراف‌ها را می‌توان انتقال داد تا توسعه‌دهندگان بتوانند داده‌ها را با چند کلیک با استفاده از زبان برنامه‌نویسی گراف (GraphQL) جستجو کنند.

گراف لقب گوگل بلاکچین را به دلیل قوی بودن قابلیت ایندکسینگ آن، گرفته است. اکثر اطلاعات در قرارداد‌های هوشمند را نمی‌توان مستقیماً و به‌راحتی از طریق تعامل با قرارداد خواند، حال چه این اطلاعات در برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps)رمزگذاری شده باشند و چه در توکن‌های غیرقابل تعویض. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی که توسعه‌دهندگان بلاکچین با آن مواجه هستند، مدت زمان لازم برای بازیابی داده‌هاست.

توسعه‌دهندگان در نهایت مجبور به ایجاد سرور‌های ایندکسینگ متمرکز برای پاسخگویی به درخواست‌های جستجو می‌شوند که این عمل خلاف چیزی است که وب ۳ برای دستیابی به آن تلاش می‌کند. گراف هر دو مشکل را با پروتکل ایندکسینگ خود می‌تواند رفع کند، چون امکان جستجوی داده‌های بلاکچین به‌صورت غیرمتمرکز، سریع و کارآمد را فراهم می‌سازد.

پروژه گراف در سال ۲۰۱۸ توسط‌ یانیو تال، جانیس پولمن و براندون رامیرز راه‌اندازی شد. این سه نفر توانستند در سال ۲۰۲۰ نسخه اولیه این پروژه را به‌صورت کامل عرضه کنند. در آن زمان جستجوی‌های دنیای بلاکچین به حداکثر حالت خود رسیده بود، به همین دلیل استقبال زیادی از این پروژه صورت گرفت. آن‌ها هدف اصلی خود را ایجاد پایگاه داده تغییرناپذیر و معرفی اینترنت نسل سوم به جامعه عنوان کرده بودند.

گراف چگونه کار می‌کند؟

در اکوسیستم گراف، شش گروه اصلی فعالیت دارند که با همکاری هم، داده‌ها را از طریق subgraph دریافت و سازماندهی می‌کنند. نقش‌های موجود در پروتکل گراف عبارتند از:

مصرف‌کنندگان: داده‌ها را از طریق موتور جستجو پیدا کرده و هزینه‌ای به ایندکسر‌ها پرداخت می‌کنند.

ایندکسر‌ها: به عنوان گره‌های اپراتور، کار ایندکسینگ و ارائه خدمات جستجو را انجام می‌دهند و در عوض پاداش ایندکسینگ و کارمزد جستجو دریافت می‌کنند. آن‌ها قبل از هر چیز باید صد هزار توکن GRT استیک کنند که اگر با اقدامات خود آسیبی به شبکه برسانند، مقداری از موجودی توکن‌های آن‌ها کسر می‌شود.

متصدیان: با استفاده از مرورگر گراف، ساب‌گراف‌هایی را که باید ایندکس شوند شناسایی و حدود ده درصد از کارمزد جستجو را دریافت می‌کنند. متصدیان می‌توانند یکی از اعضای شبکه، مصرف‌کنندگان داده یا حتی توسعه‌دهندگان subgraph باشند که مایل به انتقال ساب‌گراف خود هستند. آن‌ها باید مالیات بر سپرده یک درصدی جهت تصدی بدهند و اگر یک subgraph کم‌کیفیت را انتخاب کنند، کارمزد کمتری دریافت خواهند کرد. اگر در کار خود موفق نشوند، متحمل پرداخت مالیاتی ۰.۵ تا یک درصدی می‌شوند.

نمایندگان: آن‌ها توکن‌های GRT خود را در ایندکسر‌ها استیک می‌کنند تا بخشی از کارمزد ایندکس جستجو را دریافت کنند. در هر فعالیتی (نمایندگی) که انجام می‌دهند، ۰.۵ درصد مالیات پرداخت می‌کنند.

فیشرمن: کار ایندکسر‌ها را تأیید می‌کنند. اگر یک ایندکسر اقدام مخربی انجام دهد، فیشرمن نصف توکن‌های کسر شده از ایندکسر را دریافت می‌کند. فیشرمن‌ها برای شروع به کار ابتدا باید حداقل ده هزار توکن GRT گرو بگذارند.

داوران: این وظیفه داوران است که تصمیم بگیرند اقدامات ایندکسر مخرب بوده است یا خیر.

محصولات مهم گراف چه هستند؟

محصولات مهم گراف عبارتند از:

استودیوی subgraph

مکانی برای توسعه‌دهندگان است که می‌توانند ساب‌گراف‌ها را ساخته و ابرداده‌ها را اضافه کنند، سپس ساب‌گراف‌ها را قبل از انتشار رسمی آن‌ها در مرورگر غیرمتمرکز گراف یا سرویس میزبانی شده برای آزمایش قرار دهند.

مرورگر گراف

جایی که همه ساب‌گراف‌های قرار داده شده در شبکه گراف با جزئیات مربوط به هر subgraph (از ابرداده گرفته تا آمار شرکت‌کنندگان) را می‌توان مشاهده کرد. از اینجا، متصدیان می‌توانند ساب‌گرافی را انتخاب و به ایندکسر‌ها منتقل کنند و توکن‌های GRT در آن گرو بگذارند. همه اعضای شبکه می‌توانند مشخصات کاربری خود را در مرورگر گراف ببینند که شامل برگه‌هایی برای ساب‌گراف‌ها، ایندکسینگ، نمایندگی و متصدی است. سوابق فعالیت‌ها، پاداش‌ها، کارمزد‌ها و جزئیات مربوطه نشان داده می‌شود.

سرویس میزبانی شده (Hosted Service)

شبکه گراف فقط از بلاکچین اتریوم پشتیبانی می‌کند. بلاکچین‌های دیگر مانند Avalanche و Celo در حال حاضر توسط Hosted Service پشتیبانی می‌شوند که قرار است در پایان سه ماهه اول سال ۲۰۲۳ با مهاجرت برنامه‌های غیرمتمرکز به مرورگر غیرمتمرکز گراف بسته شود.

گردش کار گراف

یا یک subgraph مرتبط برای ذخیره داده‌های جستجوشده وجود دارد یا ندارد. اگر وجود نداشته باشد، توسعه‌دهنده باید آن را در استودیوی داده‌های subgraph بسازد. بعد از ایجاد و انتشار یک ساب‌گراف، متصدی آن را تجزیه و تحلیل می‌کند و اگر پتانسیل قابل توجهی داشته باشد آن را جهت ایندکسینگ در مرورگر گراف، ارسال می‌کند. گره گراف که بلاکچین اتریوم را دائماً برای یافتن بلاک‌های جدید اسکن می‌کند، subgraph را ایندکس کرده و داده درخواست شده را از طریق نقطه پایانی GraphQL ارائه می‌دهد. بعد از تکمیل این فرآیند، کاربران می‌توانند نتیجه جستجو را در اپلیکیشن‌های خود مشاهده کنند. آن‌ها همچنین می‌توانند از مرورگر گراف برای جستجوی ساب‌گراف‌های موجود و درخواست جستجو با GraphQL استفاده کنند.

توکن گراف (GRT) چیست؟

توکن گراف، یک کوین ERC-20 در بلاکچین اتریوم است که برای تخصیص منابع در سراسر اکوسیستم گراف استفاده می‌شود. توکن‌های گراف به عنوان وسیله‌ای برای مبادله و دادن پاداش به اعضای شبکه عمل می‌کنند در حالی که ایندکسر‌ها، متصدیان و نمایندگان از گرو گذاشتن GRT برای مشارکت در بازار استفاده می‌کنند.

جدا از راحت‌تر کردن فرآیند سرویس داده در شبکه گراف، این توکن نقشی کلیدی در کمک به اداره شبکه ایفا می‌کند. دارندگان توکن GRT حق رای دادن و تأیید تغییرات رخ داده در شبکه گراف را دارند. هولدر کوین GRT  می‌تواند هرگونه تغییر پیشنهادی از سوی شورای گراف را که بر آینده شبکه تأثیر می‌گذارد، رد یا قبول کند.

مزایا و معایب پروتکل گراف

مانند هر شبکه بلاکچین دیگر، گراف هم مزایا و معایب خاص خود را دارد. دانستن موارد زیر برای تصمیم‌گیری آگاهانه لازم و مهم است.

مزایا

• راحتی: امکان جستجوی یکپارچه همه داده‌های بلاکچین با استفاده از ساب‌گراف‌ها را فراهم می‌کند.
• مقرون به صرفه: در نبود گراف، توسعه‌دهندگان مجبور بودند تا سرویس‌های جستجوی خصوصی بسازند یا به داده‌های شخص ثالث متکی باشند که همگی پرهزینه هستند.
• پتانسیل بالا: پتانسیل رشد تصاعدی را دارد چون همچنان پلتفرم‌ها، برنامه‌های غیرمتمرکز، بلاکچین‌ها و قرارداد‌های هوشمند بیشتری را جهت ایندکس به مرورگر خود اضافه می‌کند.

معایب

• پشتیبانی از معدود بلاکچین: از آن جایی که گراف شبکه‌ای نسبتاً تازه‌کار است، از بلاکچین‌های زیادی پشتیبانی نمی‌کند. هرچند بسیاری از بلاکچین‌های اصلی مانند پالیگان از قبل تحت پشتیبانی گراف قرار دارند. گراف تلاش کرده است تا حتی یک بلاکچین غیر EVM به نام Near را پشتیبانی کند که نشان‌دهنده شبکه در حال رشد آن است.
• کاملاً غیرمتمرکز نیست: از آن جایی که بیشتر ساب‌گراف‌ها توسط سرویس میزبان پشتیبانی می‌شوند، گراف کاملاً غیرمتمرکز نیست. با این حال، تیم پروژه سخت در تلاش است تا فرآیند ایندکسینگ داده‌ها را همراه با مرورگر خود که در ژوئیه ۲۰۲۱ راه‌اندازی شده بود، کاملاً غیرمتمرکز کند.

کیف پول‌ها و صرافی‌های مناسب برای رمزارز GRT کدامند؟

کیف پول‌های زیادی از توکن GRT پشتیبانی می‌کنند. برخی از آن‌ها عبارتند از: کیف پول سخت‌افزاری لجر (Ledger‌)، کیف پول سخت‌افزاری ترزور (Trezor)، کیف پول نرم‌افزاری تراست (Trust)، کیف پول نرم‌افزاری اتمیک (Atomic) و غیره.

همچنین صرافی‌های بسیاری از ارز دیجیتال گراف پشتیبانی می‌کنند. برخی از آن‌ها عبارتند از: صرافی متمرکز بایننس (Binance)، صرافی متمرکز کوین‌بیس (Coinbase)، صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ (Uniswap) و غیره.

البته نکته‌ای که باید به آن توجه کنید، این است که اکثر صرافی‌های خارجی به تبعیت از تحریم‌ها علیه کشور ما، کاربران ایرانی را در لیست سیاه خود قرار داده‌اند و به ایرانیان خدمات ارائه نمی‌دهند. با وجود این که بسیاری از معامله‌گران ایرانی توانسته‌اند از طریق روش‌هایی این محدودیت‌ها را پشت سر بگذارند، اما این کار همواره با ریسک مسدود شدن حساب کاربری و دارایی‌های آن‌ها همراه است. درنتیجه، معقولانه‌ترین کار، استفاده از صرافی‌های داخلی است. صرافی والکس امکان خرید و فروش ارز گراف را فراهم کرده و شما می‌توانید بدون نگرانی و با چند کلیک ساده، این ارز را خریداری کنید.

آینده رمزارز GRT چگونه است؟

تحلیل ارز گراف نشان می‌دهد که آینده این رمزارز ‌امیدوار‌کننده به نظر می‌رسد. نکته اول این که مشکل بزرگی را حل می‌کند و بخش اصلی وب ۳ را تشکیل می‌دهد. دوم، گراف دائماً در حال گسترش است تا پلتفرم‌ها و بلاکچین‌های جدیدی را در خود جای دهد. با این که مدت کوتاهی از راه‌اندازی آن می‌گذرد، اما بیش از سه میلیون توکن GRT سیگنال شده در بیش از ۲۰۰ ساب‌گراف و ۲.۶ میلیارد توکن GRT استیک شده توسط ایندکسر‌ها وجود دارند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که سرمایه‌گذاری بلندمدت در آن می‌تواند سود بالایی داشته باشد.

به‌طور خلاصه، گراف داده‌های بلاکچین را به‌صورت غیرمتمرکز و یکپارچه ایندکس می‌کند تا کار جستجوی داده‌ها و بازیابی نتایج راحت‌تر شود. با رویکرد منحصربه‌فرد و تأثیر قابل توجه آن بر زیرساخت جهانی دیفای، آینده‌ای روشن برای آن پیش‌بینی می‌شود.