ارز دیجیتال پالیگان چیست؛ از ماتیک سابق چه می دانید؟

پالیگان یا ماتیک سابق، در حقیقت یک فناوری نوظهور مبتنی بر بلاکچین اتریوم است که افزایش مقیاس‌پذیری را از طریق برخی راهکارهای لایه دوم ارائه می‌دهد و با اتکا به سیستم چند زنجیره‌ای خود، امکان ادغام بسیاری از بلاکچین‌ها و شبکه‌ها را ممکن می‌سازد. هرچند این پروژه در ابتدا با عنوان ارز ماتیک آغاز به کار کرد اما پس از گذشت مدتی با گسترش دامنه فعالیتش، به پالیگان  (Polygon) تغییر نام داد. اما ارز دیجیتال پالیگان چیست؟ در ادامه این مقاله به معرفی کامل توکن ماتیک، شبکه پالی گان، نحوه خرید متیک (MATIC)، طریقه فعالیت و ساختار آن خواهیم پرداخت.

ارز دیجیتال ماتیک چیست

رمزارز ماتیک که با نماد MATIC شناخته می‌شود، یک توکن ERC-20 است که بر بستر بلاکچین اتریوم اجرا می‌شود. این ارز در حقیقت یک توکن تطبیق‌پذیر و تعامل‌پذیر برای ساخت بلاکچین‌های سازگار با اتریوم است که از مهم‌ترین کاربردهای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

استیکینگ: از این ارز می‌توان برای استیکینگ (سپرده‌گذاری) در شبکه استفاده کرد. این کار باعث افزایش امنیت این شبکه می‌شود و کاربران در ازای آن، حدود ۱۸ درصد سود سالانه (APY) دریافت می‌کنند.

حاکمیت: کاربران با سپرده‌گذاری توکن خود، می‌توانند در تصمیمات حاکمیتی شبکه شرکت کنند.

کارمزد تراکنش: هزینه تراکنش‌ها پس از ورود به لایه پالیگان، به جای اتر در قالب این ارز پرداخت می‌شود.

نحوه عرضه

• فروش خصوصی: ۳.۸٪از کل عرضه
• توکن‌های زمان لانچ پد (راه‌اندازی): ۱۹٪ از کل عرضه
• تیم اصلی پروژه: ۱۶٪ از کل عرضه
• مشاوران پروژه: ۴٪ از کل عرضه
• عملیات شبکه: ۱۲٪ از کل عرضه
• بنیاد: ۲۱.۸۶٪ از کل عرضه
• اکوسیستم: ۲۳.۳۳٪ از کل عرضه

نکته: تمام توکن‌ها بر اساس زمان‌بندی، تا دسامبر ۲۰۲۲ منتشر می‌شوند.

تعریف

این ارز یک راهکار لایه دوم است که روش‌های مختلفی را برای افزایش سرعت و همچنین کاهش هزینه و پیچیدگی تراکنش‌ها در شبکه‌های بلاکچین ارائه می‌دهد. 

همانطور که از مفهوم هندسی بر می‌آید (چند ضلعی)، این شبکه دارای اضلاع، اشکال و کاربردهای متعددی است و ساختار ساده‌ای را برای توسعه شبکه‌های به هم پیوسته نوید می‌دهد. به طور خلاصه این پلتفرم می‌تواند امنیت دارایی‌ها را با استفاده از ساختار پلاسما و مدل اعتبارسنجی غیرمتمرکز خود تضمین کند و تا حد زیادی از طریق زنجیره‌های جانبی خود، راه‌حل‌های افزایش مقیاس‌پذیری را برای اتریوم عرضه کند. هدف نهایی شبکه polygon، کمک به توسعه، امنیت و افزایش کارایی بلاکچین اتریوم است تا از این راه توسعه‌دهندگان به ارائه محصولات جذابتر خود در مدتی کوتاه تشویق شوند.

تاریخچه

در بین بنیانگذاران این پروژه، نام جینتی کانانی (Jaynti Kanani) بیشتر از سایرین برای ما جذابیت داشت. او فرزند یک کارگر معدن است که در خانه‌ای کوچک در حومه احمدآباد در گجرات، غرب هندوستان زندگی می‌کرد و اغلب برای پرداخت شهریه مدرسه خود با مشکل مواجه بود. در آن زمان بزرگترین آرزوی کانانی، یافتن شغلی مناسب برای پرداخت بدهی‌های پدرش بود. اما دست سرنوشت اتفاقات بهتری را برای او رقم زد و او اکنون بنیانگذار و مدیرعامل یک پروتکل بلاکچینی با ارزش بازار بالغ بر ۶ میلیارد دلار است. 

کانانی زمانی که به عنوان یک محقق ارشد داده در Housing.com مشغول به کار بود، برای اولین بار معضل مقیاس‌پذیری و ازدحام شبکه اتریوم را در یک پروژه NFT کشف کرد و از همان موقع تصمیم به رفع آن گرفت. سرانجام شبکه در اواخر سال ۲۰۱۷ با مشارکت جینتی کانانی، ساندیپ نایلوال (Sandeep Nailwal) و آنوراگ آرجون (Anurag Arjun) راه‌اندازی شد.

تغییر نام تجاری

در سال ۲۰۲۱ در پی معضلات مربوط به ازدحام شبکه اتریوم که منجر به افزایش استقبال کاربران از شبکه شد، تیم ماتیک تصمیم به توسعه هر چه بیشتر پروژه خود گرفت و این شبکه با یک ماموریت گسترده به پالیگان تغییر نام داد. در آن زمان این ارز یک نقشه راه جدید با هدف پذیرش فناوری‌های نو مانند رول‌آپ‌ها و والادیوم (Valdium) را که منجر به بهبود تجربه کاری با این شبکه می‌شد، برای عموم منتشر کرد.

لازم به یادآوری است که پالیگان، نام ارز دیجیتال اختصاصی خود، ماتیک را بدون تغییر حفظ کرد. توکن مانند قبل به عنوان یک واحد پرداخت و تسویه حساب در بین کاربران این شبکه استفاده می‌شود.

نحوه عملکرد شبکه

این ارز چیزی فراتر از یک راهکار مقیاس‌پذیری برای اتریوم است. این شبکه مانند یک رابط بین بلاکچین‌های پیرامون اتریوم فعالیت می‌کنند. برای درک بهتر این مساله، باید ذهن خود را به آنچه که اتریوم ۲ وعده می‌دهد معطوف کنیم.

با عملیاتی شدن اتریوم ۲، ما شاهد یک اینترنت از بلاکچین‌های مستقل به نام شارد خواهیم بود. هر شارد دارای داده‌، ویژگی و کیفیت‌ منحصربه‌فردی است. در واقع هر شارد، بلاکچینی است که توسط شبکه اتریوم پشتیبانی می‌شود. اما از آنجا که با زمان راه‌اندازی اتریوم ۲ فاصله زیادی داریم، شبکه از این فرصت برای پر کردن شکاف بین اتریوم ۱ و ۲ استفاده کرده است. بنابراین polygon به نوعی وعده‌های آتی اتریوم را توسط دو کامپوننت (Component) زیر به کاربران جهان امروز ارائه می‌دهد:

• بستر پالیگان (Polygon Framework) 
• پروتکل پالیگان (Polygon Protocol)

بستر پالیگان چیست؟

بستر پالی گان روشی برای راه‌اندازی آسان (با یک کلیک) بلاکچین‌های سازگار با اتریوم است. با توسعه بیشتر این بخش، مجموعه گسترده‌ای از ماژول‌ها را برای استقرار بلاکچین‌ها با ویژگی‌های سفارشی، استیکینگ و … ارائه می‌دهد.

کیت توسعه نرم افزاری پالی گان با نام Polygon SDK، به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا به راحتی بلاکچین‌های لینک شده به اتریوم خود را راه‌اندازی کنند. این کیت‌های توسعه، افزونه‌های قابل نصبی‌اند که حاوی ابزارهای لازم برای ایجاد یکپارچه اپلیکیشن‌ها هستند.

بنابراین به لطف Polygon SDK، فرایند راه‌اندازی بلاکچین‌ها آنقدر ساده می‌شود که هر فردی بتواند بلاکچین اختصاصی خود را اجرایی کند. این چیزی شبیه به وردپرس برای ساخت وبسایت یا کانوا (Canva) برای طراحی گرافیک است.

پروتکل پالیگان چیست

استقرار یک بلاکچین سازگار با اتریوم خوب است، اما بعد از آن چه؟ polygon یک وب یا شبکه اینترنتی است که این بلاکچین‌های را به یکدیگر متصل می‌کند. علاوه بر این، پروتکل پالی گان هر بلاکچین را قادر می‌سازد تا برای تامین امنیت خود از بلاکچین اتریوم کمک بگیرد و یا ماژول‌های امنیتی مناسب خود را انتخاب کند. مزیت استفاده از اتریوم برای تامین امنیت این است که این بلاکچین در حال حاضر از یک استخر غیرمتمرکز گسترده به ارزش میلیاردها دلار بهره می‌برد.

الگوریتم اجماع

این ارز به عنوان یک راهکار مقیاس‌پذیری لایه دوم، از الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS) متشکل از اعتبارسنج‌ها برای حفظ امنیت دارایی‌ها استفاده می‌کند. از این رو، استیکینگ بخش جدایی‌ناپذیر این اکوسیستم محسوب می‌شود. اعتبارسنج‌ها، توکن‌های خود را به‌منظور تبدیل شدن به بخشی از مکانیسم اجماع PoS، به عنوان وثیقه به اشتراک گذاشته و در ازای آن پاداش دریافت می‌کنند.

این بدین معناست که فرایند اجماع، توسط تیمی منتخب از تولیدکنندگان بلاک (به نام نمایندگان) که توسط سپرده‌گذاران منصوب شده‌اند، تضمین می‌شود. استفاده از این روش باعث می‌شود تا فرایند تولید بلاک با سرعت بیشتری انجام شود. در عین حال، با واگذاری چک پوینت‌های الگوریتم PoS به زنجیره اصلی، تمرکززدایی هم حفظ خواهد شد.

لایه‌های شبکه

شبکه از یک سیستم چهار لایه (دو لایه اجباری و دو لایه اختیاری) تشکیل شده است:

• اجرا (Execution Layer): پیاده‌سازی ماشین مجازی اتریوم یا EVM که برای اجرای قراردادهای هوشمند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• شبکه (Polygon network Layer): حاوی شبکه‌های بلاکچینی موجود که وظیفه تولید بلاک، اجماع داخلی و ادغام تراکنش‌ها را بر عهده دارد.
• امنیت (Security Layer): این لایه خدماتی را برای احراز هویت و تایید تراکنش ارائه می‌دهد.
• اتریوم (Ethereum Layer): این لایه به عنوان مجموعه‌ای از قراردادهای هوشمند اتریوم، برای کنترل/بررسی نهایی استیکینگ، حل اختلاف و انتقال پیام عمل می‌کند.

ویژگی‌های برجسته

شبکه را می‌توان برای تولید زنجیره‌های رول‌آپ اپتیمیستیک (Optimistic Rollup)، رول‌آپ دانش صفر (ZK Rollup)، رول‌آپ مستقل (stand-alone)، یا هر نوع دیگری که توسعه‌دهندگان به آن نیاز دارند استفاده کرد.

همچنین پالیگان، اتریوم را به یک سیستم چند زنجیره‌ای کامل (معروف به اینترنت بلاکچین) تبدیل می‌کند. این سیستم چند زنجیره‌ای مشابه سایر سیستم‌ها مانند پولکادات، کازماس، آوالانچ و غیره است، اما در عین حال از امنیت، اکوسیستم فعال و متن باز بودن اتریوم هم بهره می‌برد. برخی ویژگی‌های کلیدی پالی گان عبارتند از:

۱. مقیاس‌پذیری: انجام تراکنش‌هایی سریع، کم‌هزینه و ایمن در زنجیره‌های جانبی.

۲. توان عملیاتی بالا: پشتیبانی از ۷ هزار تراکنش در ثانیه در هر زنجیره جانبی .

۳. تجربه کاربری: بهره‌مندی از یک رابط کاربری روان و ساده از زنجیره اصلی به زنجیره، اپلیکیشن‌های تلفن همراه و SDK.

۴. امنیت: مشارکت اپراتورهای درون زنجیره‌ای در سیستم PoS.

۵. زنجیره‌های جانبی عمومی: زنجیره‌های جانبی (در مقایسه با زنجیره‌ DAppهای مستقل)، ماهیتی عمومی و فاقد نیاز به مجوز دارند و از پروتکل‌های متعددی پشتیبانی می‌کنند.

مزایای استفاده از زنجیره‌های جانبی

با وجود اینکه راه‌حل‌های پیشرفته مانند Polygon SDK و Protocol هنوز به اندازه کافی بالغ نشده‌اند، اما تاکنون  این شبکه چندین راهکار مقیاس‌پذیری اتریوم را عرضه کرده است. امروزه می‌توانید از طریق زنجیره جانبی که توسط شبکه‌ای از اعتبارسنج‌ها ایمن شده است، تجربه کاری سریعی از اتریوم داشته باشید. اخیراً پلتفرم‌های بزرگ DeFi مانند AAVE و Curve Finance، پروتکل‌های خود را به زنجیره‌های جانبی منتقل کرده‌اند. این اقدام باعث شده تا کاربران بدون پرداخت هزینه‌های گس (gas) بالا، از تعامل با پروژه‌های DeFi لذت ببرند.

مزایای استفاده از زنجیره‌های جانبی برای کاربران و توسعه‌دهندگان عبارتند از: 

• ارزان شدن ساخت اپلیکیشن‌ها و بلاکچین‌های غیرمتمرکز اتریوم.
• استفاده سریع و تقریباً رایگان از اپلیکیشن‌های DeFi ،NFT و بازی‌های مبتنی بر اتریوم.
• امکان فارمینگ بهره بر روی پلتفرم‌های DeFi برای فارمرهای با دارایی اندک.
• امکان صدور سریع NFT با هزینه گس تقریباً صفر در یک اکوسیستم NFT مبتنی پالیگان.

پروژه‌های توسعه یافته

EasyFi: یک پلتفرم اعطا و دریافت وام که از وام‌های با وثیقه کم پشتیبانی می‌کند.

Cometh: یک بازی DeFi در بلاکچین اتریوم که بازیکنان آن می‌توانند با پیشبینی حرکت اشیا، توکن‌های ارزشمندی را بدست آورند.

Aavegotchi: یک بازی معاملاتی DeFi که مبتنی بر توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) است.

Polymarket: یک بازار پیشبینی که کاربران در آن با گمانه‌زنی رویدادهای دنیای واقعی کسب درآمد می‌کنند.

نمودار قیمتی

ماتیک در ۲۴ آوریل ۲۰۱۹ با قیمت ۰.۱ سنت در صرافی بایننس لیست شد. مهمترین سیکل صعودی این از در اواخر دسامبر ۲۰۲۰ شکل گرفت و matic توانست با رشد بیش از ۱۵ هزار درصدی خود، در ۱۸ مه به سقف تاریخی ۲.۶۲ دلار برسد. در حال حاضر ارزش بازار حدود ۵.۵۸۱ میلیارد دلار است و این ارز در رتبه هفدهم بازار رمزارزها قرار دارد.

رقبای رمزارز ماتیک و پلتفرم پالیگان

پلتفرم قصد دارد، اتریوم را به یک سیستم چند زنجیره‌ای تبدیل کند و تیم اصلی پروژه آن اعتراف کرده که این کار بی‌شباهت به پروژه‌های دیگر مانند پولکادات (DOT)، کازماس (ATOM) یا آوالانچ (AVAX) نیست. این ارز در تلاش است تا با سازگاری هر چه بیشتر خود با ماشین مجازی اتریوم (EVM)، بر رقبای خود غلبه کرده و این شبکه را به یک گزینه جذاب برای توسعه‌دهندگانی که با زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی (زبان اختصاصی شبکه اتریوم) مشغول به کار هستند، تبدیل کند.

جالب‌تر از آن، روشی است که برای کمک به اتریوم اتخاذ کرده تا با برجسته کردن جذابیت‌های بلاکچین اتریوم، بر سایر بلاکچین‌های رقیب پیروز شود. به عنوان مثال پالی گان موانع مالی را برای توسعه‌دهندگان و کاربرانی که مایل به تعامل با اتریوم هستند، کاهش می‌دهد. این کار علاوه بر مفید جلوه دادن اتریوم، انگیزه استفاده از سایر بلاکچین‌ها را کاهش می‌دهد.

نحوه خرید و فروش

معاملات ماتیک همانند سایر ارزهای دیجیتال است و کاربران می‌توانند در صرافی‌های رمزارز مختلفی اقدام به خرید و فروش ماتیک کنند. هر چند ماهیت ماتیک بر اساس استاندارد ERC20 اتریوم است، اما اخیراً این توکن به شبکه بایننس (BEP2) هم ورود کرده است. از مزایای معامله در بستر بایننس می‌توان به سرعت بالای تایید تراکنش‌ها و پرداخت کارمزدی به مراتب کمتر از شبکه اتریوم اشاره کرد.

نحوه خرید ماتیک در والکس ساده است. شما برای شروع سرمایه‌گذاری می‌توانید با ثبت‌نام در بازار ارز دیجیتال والکس، به دنیای معاملات این ارز وارد شوید. ازجمله مزایای خرید فروش ماتیک در والکس عبارتند از:

• پشتیبانی از ماتیک در شبکه BEP2
• امکان معامله در سه پایه بازار ریالی، تتر و بیت کوین
• برخورداری هر کاربر از یک آدرس کیف پول اختصاصی برای هر ارز دیجیتال
• ذخیره ایمن دارایی‌ها در کیف پول سرد (سخت افزاری)

کیف پول‌ها

شما برای ذخیره نیاز به کیف پولی ایمن دارید. در حال حاضر علاوه برصرافی‌های ارز دیجیتال، کیف پول‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری مختلفی برای ذخیره توکن وجود دارند که عبارتند از:

• تراست ولت (Trust Wallet)
• اتمیک (Atomic) 
• لجر نانو اس/ ایکس(Ledger) 
• ترزور مدل تی (Trezor Model T)

نکته: با توجه به این که رمزارز ماتیک در والکس در شبکه‌ی BEP2 پشتیبانی می‌شود، کیف پول تراست ولت یکی از بهترین‌ کیف پول‌های پالیگان است.

آیا راه‌اندازی اتریوم ۲ بر آینده تاثیرگذار است؟

پالی گان اولین راهکار مقیاس‌پذیری اتریوم محسوب می‌شود که از سوی کاربران با استقبال زیادی مواجه است. تاکنون میلیاردها دلار کریپتو توسط برخی از بزرگترین نام‌های DeFi به پالیگان انتقال داده شده‌ و این شبکه را به خودی خود به یک بلاکچین رقیب تبدیل کرده است و روی آینده ارز ماتیک تاثیر گذاشته است. 

همچنین انعطاف‌پذیری و مقیاس‌پذیری پالی گان موجب شده بسیاری از پروژه‌های بلاکچینی استفاده از این شبکه را برای غلبه بر محدودیت‌های اتریوم مد نظر قرار دهند. جدای از این، چشم‌انداز گسترش پشتیبانی خود از انواع اپلیکیشن‌های مالی غیرمتمرکز، خارج از اکوسیستم اتریوم است.

ما در این مقاله به سوال ارز دیجیتال پالیگان چیست پاسخ دادیم. در پایان از آنجا که استقبال از پروژه‌های لایه دوم به نوعی با معضلات شبکه اتریوم گره خورده است، به عقیده شما، راه‌اندازی اتریوم ۲ چه تاثیری بر سرنوشت پروژه‌هایی مانند پالیگان و توکن ماتیک خواهد داشت؟ لطفاً دیدگاه‌ خود را با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول