ارز دای (DAI) نوعی استیبل کوین ERC20 مبتنی بر شبکه اتریوم است. قیمت استیبل کوینها برابر با ۱ دلار آمریکا بوده و نوسان قیمتی بسیار ناچیزی دارند. تفاوت DAI با تتر در این است که تتر دارای پشتوانه دلاری است و در واقع توکنهای USDT توسط دلارهایی که در حسابهای بانکی و خزانه این شرکت ذخیره شده پشتیبانی میشوند. اما دای یک استیبل کوین غیرمتمرکز با پشتوانه ارزهای دیجیتال است و قیمت ثابت دلاری آن توسط قرارداد هوشمند تنظیم میشود. این استیبل کوین محصول پروتکل میکر (Maker) است و میتوان آن را در این پلتفرم تولید کرد.
هدف دای چیست؟
هدف دای این است که اولین استیبل کوین غیرمتمرکزی باشد که هم وابسته به سیستمهای متمرکز بانکی نباشد و هم قیمت خود را ۱ دلار ثابت نگه دارد. امروزه ارز دیجیتال دای یکی از پرطرفدارترین استیبل کوینهای بازار است و کاربردهای فراوانی در معاملات و دنیای دیفای دارد.
کاربردهای ارز دیجیتال دای
مهمترین ویژگی دای عدم نوسانات قیمت آن است. بنابراین بسیاری از کاربران و برنامهها از آن استفاده میکنند. برای مثال، وامها را نمیتوان با ارزی مانند بیت کوین که نوسانات قیمتی زیادی دارد، پرداخت کرد؛ زیرا وام صادر شده ممکن است ارزش خود را از دست بدهد. کاربران میتوانند برای سیو سود یا جلوگیری از ضرر معاملات، سایر رمز ارزهای خود را به دای تبدیل کنند.
یکی دیگر از کاربردهای دای، کسب درآمد است. انواع روشهای کسب درآمد از دای وجود دارد؛ به عنوان مثال کاربران از طریق سیستم نرخ پسانداز دای (DSR) میتوانند وثیقههای اضافی را در Maker Vaults قفل کرده و دای دریافت کنند؛ و یا میتوان در پلتفرمهای دیفای به استیکینگ، ییلد فارمینگ، دریافت وام و غیره پرداخت.
چه مقدار توکن دای در گردش است؟
سقف عرضه دای ۵,۳۴۷,۸۸۸,۵۹۶ توکن است که تمام این مقدار در گردش است. این ارز قابلیت ماینینگ و استیکینگ برای انتشار ندارد و توسط پروتکل میکر تولید و عرضه شده است.
ویژگیهای دای
برخی ویژگیهای DAI که آن را از سایر استیبل کوینها متمایز میکند از این قرار است:
- سیستم چند وثیقهای یا MCD: در حال حاضر کاربران برای تولید Dai میتوانند ارزهای اتر، USDC، کامپ، BAT و غیره را به عنوان وثیقه در Maker Vaults خود واریز کنند.
- نرخ پسانداز (DSR): این سیستم برای متعادل کردن عرضه و تقاضا دای بهکار میرود. دارندگان دای میتوانند با قفل کردن Dai در یک قرارداد هوشمند به طور خودکار ارز دای بهدست آورند.
- تسویه حساب جهانی: این مکانیزم تضمین میکند که همه دارندگان ارز دای و کاربران صندوق وثیقه میکر دست کم ارزش خالص داراییهای بدهی را دریافت کنند. با شروع تسویه حساب جهانی، سیستم، ایجاد صندوق وثیقه را متوقف و قیمت در مقدار فعلی قفل میشود تا تمام پوزیشنهای سفارش پردازش گردد. سپس وثیقه اولیه به همه دارندگان دای بازگردانده میشود.
نحوه تثبیت ارزش دای
دای یک استیبل کوین الگوریتمی است؛ یعنی تنظیم قیمت آن کاملا توسط قرارداد هوشمند انجام میشود. در سیستم میکر، دو توکن DAI و MKR برای ثابت نگه داشتن قیمت دای به کار میروند.
اگر ارزش دای بیش از ۱ دلار باشد: قرارداد هوشمند به طور خودکار توکنهای MKR را سوزانده تا دای بیشتری تولید و در نتیجه قیمت را کاهش دهد.
اگر ارزش دای کمتر از ۱ دلار باشد: قرارداد هوشمند به طور خودکار با استفاده از توکنهای MKR، دای بیشتری را میسوزاند تا عرضه دای کاهش و قیمت افزایش یابد.
تاریخچه ارز دیجیتال DAI
دای محصول پروتکل میکردائو است. MakerDAO در سال ۲۰۱۴ توسط رون کریستنسن (Rune Christensen)، کارآفرین دانمارکی راهاندازی شد. در دسامبر سال ۲۰۱۷، میکردائو توکن DAI (که در آن زمان با نام SAI شناخته میشد) را روی شبکه اتریوم ایجاد کرد. قیمت دای توانست با وجود ۸۰ درصد ریزش قیمت اتر در اولین سال راهاندازی، روی ۱ دلار ثابت باقی بماند. در آن زمان کوین اتر تنها وثیقهای بود که کاربران میتوانستند با آن دای وام بگیرند.
میکردائو در سال ۲۰۱۸، سازمان میکر را ایجاد کرد. این سازمان به خودراهاندازی یا Bootstrap این اکوسیستم کمک و آن را کاملا غیرمتمرکز و خودکار میکند. برای مثال، میتوان کدهایی برای پلتفرم نوشت که عملکرد آن را بهبود میبخشند. اکنون دای چندوثیقهای است؛ یعنی کاربر میتوانید با وثیقه گذاشتن تعدادی رمز ارز (در کنار اتر) دای وام بگیرید.
روشهای کسب درآمد از دای
با روشهای زیر میتوان از دای سود کسب کرد.
- استیکینگ دای در قرارداد هوشمند DSR: با این روش شما سالانه درصد مشخصی درآمد منفعلانه (پسیو) کسب خواهید کرد.
- وام آنی: توسعهدهندگان میتوانند وامهای فلش را در قالب دای از پروتکلهای دیفای مختلف دریافت و با آن کسب درآمد کنند.
- تامین نقدینگی: میتوان در برخی پلتفرمها مثل کرو فایننس (Curve Finance) دای را به همراه تتر، USDC یا دیگر استیبل کوینها تامین نقدینگی کرده و سود کسب کرد.
- وامدهی: دای را میتوان در پروتکلهای لندینگ وام داد. تنها کافیست دای را در قرارداد هوشمند این پلتفرمها قفل و سالانه ۳ الی ۱۵ درصد سود دریافت کنید.