باید منتظر ابرچرخه بیت کوین باشیم؟ آیا این آخرین رالی صعودی بازار کریپتو است؟

آیا بیت کوین در سال آینده می‌تواند یک ابر چرخه را تجربه کند؟ برای اینکه شاهد یک ابر چرخه باشیم چه شرایطی لازم است؟ رشد قیمت بیت کوین حباب است؟ آیا بیت کوین لحظه مینسکی را تجربه می‌کند؟ مردم آمریکا چه زمانی بیت کوین را جایگزین دلار می‌کنند؟ در این مطلب ضمن بررسی چرخه‌های بیت کوین، به دنبال پاسخی منطقی برای پرسش‌های مطرح شده هستیم.

به گزارش والکس و به نقل از cointelegraph، چرخه‌های بیت کوین چهار ساله هستند. هر چرخه با یک هاوینگ شروع می‌شود و تا هاوینگ بعدی ادامه دارد. این چرخه‌های برنامه‌ریزی شده، عرضه را محدود و پاداش ماینرها را نصف می‌کنند. زمانی که عرضه بیت کوین محدود می‌شود اما تقاضا همچنان برای آن وجود دارد، براساس قانون عرضه و تقاضا، قیمت بیت کوین رشد می‌کند. می‌دانیم که بیت کوین به چرخه‌های قیمتی خود بسیار وفادار است و این جهش قیمتی بعد از هاوینگ را در چرخه‌های قبلی نیز تجربه کرده است. برهمین اساس، بسیاری از تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که هاوینگ ۲۰۲۴ یک سکوی پرتاب دیگر به سمت قیمت‌های بالاتر است. 

عوامل دیگری نیز در روند حرکتی بیت کوین نقش آفرینی می‌کنند. سطح پذیرش کلی شبکه، گسترش کارکردهای عمومی و فنی بیت کوین در زندگی، شبکه لایتنینگ بیت کوین، اوردینال‌ها و افزایش علاقه و پذیرش نهادی در سطح جهانی از جمله مواردی هستند که تاثیر زیادی هم روی قیمت بیت کوین و هم روی بلاکچین بیت کوین می‌گذارند.

ابر چرخه بیت کوین چیست؟

در سال ۲۰۲۰، دن هلد (Dan Held) از فعالان دنیای کریپتو و مشاور بازاریابی Trust Machines، پیش بینی کرد که بیت کوین در نهایت شاهد یک ابر چرخه خواهد بود. اما منظور از ابر چرخه بیت کوین چیست؟ از نظر تئوری، بعد از وقوع یک ابر چرخه، قیمت بیت کوین به بالاترین حدی می‌رسد که دیگر هیچ کاهشی بعد از آن به چشم نمی‌آید. دلیل این امر از نظر دن هلد این است که بیت کوین بالاخره حمایت نهادی کافی را جذب می‌کند، سطح پذیرش به شکل باورنکردنی افزایش پیدا می‌کند و عرضه بیت کوین با هاوینگ به محدودترین حالت ممکن می‌رسد. در واقع مجموع این عوامل در کنار هم یک ابر چرخه‌ای را به وجود می‌آورند که نقطه عطف مهمی در صنعت کریپتو و بلاکچین خواهد بود. 

چرا احتمال وقوع ابر چرخه افزایش پیدا کرده است؟

این حمایت در چرخه گذشته اتفاق نیفتاد و بیت کوین از بالاترین قیمت خود یعنی ۶۹۰۰۰ دلار در پایان سال ۲۰۲۱ سقوط کرد و بقیه بازار را هم با خود پایین کشید. در آن زمان عواملی مثل کاهش عرضه، رشد شبکه و حمایت تجاری و نهادی به قدر کافی وجود نداشت و همین مساله سقوط قیمت را رقم زد. 

در آخرین مرحله از آن چرخه، حمایت نهادی نسبت به قبل رشد قابل توجهی داشت. ما شاهد تایید صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) بیت کوین در برخی از کشورها بودیم. اولین ETF بیت کوین در فوریه ۲۰۲۱ (بهمن ۱۳۹۹) توسط Purpose Investments در کانادا راه اندازی شد. از آن زمان، کانادا ETF CI Galaxy Bitcoin و Evolve Bitcoin ETF را نیز تایید کرده است. در آلمان، گروه ETC Physical Bitcoin ETF وجود دارد و کشورهای برزیل و استرالیا نیز در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ صندوق ETF بیت کوین را راه‌اندازی کردند.

با این حال، مجموع همه بازارهای سهام مختلف در سراسر جهان، هرگز با ایالات متحده قابل مقایسه نیستند. اتحادیه اروپا ۱۱.۱ درصد از بازارهای جهانی سهام را تشکیل می‌دهد و استرالیا و کانادا به ترتیب ۱.۵ و ۲.۷ درصد از بازار سهم دارند. همه این بازارها از بازار ایالات متحده که ۴۲.۵ درصد از کل بازارهای سهام جهانی را تشکیل می‌دهد کوچک‌تر هستند. 

کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا هیچ‌وقت مجوزی برای یک ETF اسپات بیت کوین صادر نکرد. حالا اما شرایط تغییر کرده است و این صندوق‌های قابل معامله در بورس برای تایید شانس بیشتری دارند. بر همین اساس، بحث درباره یک ابر چرخه مجدد مطرح شده است. بسیاری از ناظران و تحلیلگران اکنون متقاعد شده‌اند که SEC در نهایت مجوز فعالیت یک ETF اسپات بیت کوین در بزرگ‌ترین بازار جهان را صادر خواهد کرد.

شرکت بلک راک (BlackRock) یکی از برجسته‌ترین نام‌ها در محافل مدیریت دارایی و سرمایه‌گذاری، در ژوئن ۲۰۲۳ (خرداد ۱۴۰۲) برای راه‌اندازی صندوق ETF اسپات بیت‌کوین درخواست داد. اکنون بسیاری از شرکت‌ها دیگر نیز برای راه‌اندازی این ETFها به SEC درخواست ارسال کرده‌اند و کمیسیون بورس و اوراق بهادار با یک صف طولانی از شرکت‌های بزرگ مواجه است که به شدت خواهان تایید صندوق خود هستند.

طبق گزارش اخیر Chainalysis با عنوان گزارش جغرافیای ارزهای دیجیتال، کشورهای هند، نیجریه و ویتنام سه کشور برتر برای پذیرش رمزارز در سال ۲۰۲۳ بودند. حجم مبادلات همتا به همتا (P2P)، تامین مالی غیرمتمرکز (DeFi) و ارزش DeFi و خرده فروشی در این گزارش بررسی شده است. ایالات متحده بیشترین درصد از حجم تراکنش‌های آمریکای شمالی را تشکیل می‌دهد و این کشور در مجموع در رتبه چهارم قرار دارد. همانطور که نمودار زیر نشان می‌دهد، آمریکای شمالی بیشترین درصد نقل و انتقالات بزرگ نهادی را دارد.

این تمایز مهم است، زیرا ارزش بازار یک کالا از نهادهای متمرکز ناشی نمی‌شود، بلکه از بازیگران مستقل غیرمتمرکز که ارزش کالا را درک می کنند به دست می‌آید. همانطور که گزارش Chainalysis و گزارش اخیر سرمایه گذاری در DeFi توسط Cointelegraph Research نشان می‌دهد، سرمایه‌گذاری در بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال شبیه به سرمایه‌گذاری بازارهای نوظهور در این مرحله از چرخه پذیرش است.

لحظه مینسکی در چرخه بیت کوین، قیمت بیت کوین حباب است؟

درست است که افزایش پذیرش نهادی یک عامل مهم در شکل‌گیری ابر چرخه است اما برای حفظ این وضعیت لازم است که ارزش اصلی بیت کوین، ماهیت و اهمیت آن توسط فعالان بازار به درستی درک شود. 

تاریخ مملو از نمونه‌هایی از صنایع پر رونق است که توسط فناوری جدیدی که بازار مفید می‌دانست جایگزین شده و غول‌ها را عملا یک شبه سرنگون کرده است. معرفی فرآورده‌های نفتی صنعت صید نهنگ را در اواسط دهه ۱۸۰۰ به کلی زیر و رو کرد. صنعت و موسسات وسیعی در پشت پرده صید نهنگ وجود داشت. با این حال، مهم نیست که چقدر پول پشت آن بود، بازار شاهد استفاده بهتر از محصولات جدید بود و کل صنعت صید سرنگون شد.

به عنوان مثال برای نزدیک‌ترین مورد می‌توان به حباب دات-کام (Dot-com Bubble) در اواسط دهه ۱۹۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ اشاره کرد. در این زمان ما شاهد ارزش‌گذاری بیش از حد شرکت‌های مختلف بودیم. بخشی از این ارزش‌گذاری بیش از حد بر این فرض استوار بود که پذیرش سریعی اتفاق خواهد افتاد و برهمین اساس ارزش سهام فناوری در آمریکا رشدی تصاعدی را تجربه کرد. سیگنال‌هایی مانند مرورگر اینترنت نت اسکیپ که ۳ میلیون بارگیری را در سه ماه تجربه کرد، سرمایه‌گذاران را در مورد آنچه بقیه صنعت می‌تواند انجام دهد بسیار هیجان زده کرد.

در سال ۱۹۹۵ نت اسکیپ یک عرضه اولیه عمومی موفق داشت که با حمایت موسساتی مانند مورگان استنلی همراه بود و قیمت سهام را از ۱۴ دلار به ۲۸ دلار افزایش داد. سرمایه‌گذاران به دنبال نت اسکیپ بعدی در میان شرکت‌های سیلیکون‌ولی (Silicon Valley) بودند و پول به این فضا سرازیر شد. در اقتصاد به سقوط شدید و ناگهانی ارزش دارایی‌ها از اوج تاریخی، لحظه مینسکی (Minsky moment) می‌گوییم. لحظه مینسکی معمولا در انتهای چرخه‌های رشد در بازارهای مالی رخ می‌دهد. لحظه مینسکی حباب دات کام در سال ۲۰۰۲ فرا رسید.

احساسات سرمایه‌گذاران و پول نهادی زیادی در اطراف این موضوع جریان داشت اما بسیاری از شرکت‌هایی که شاهد سرمایه‌گذاری بودند هیچ پذیرش اساسی نداشتند. در نهایت چیزی برای حمایت از این شرکت‌ها و ارزش آن‌ها وجود نداشت. بازار سهام نزدک بین سال‌های ۱۹۹۵ و ۲۰۰۰ به‌طور چشمگیری افزایش یافت و در مارس ۲۰۰۰ به ۵۰۴۸.۶۲ رسید اما تنها دو سال بعد و در اکتبر ۲۰۰۲ با ۷۶.۸۱ درصد سقوط به ۱۱۳۹.۹۰ رسید. 

این برای بیت کوین چه معنایی دارد؟ به گفته Chainalysis، پذیرش کریپتو در مجموع بین همه مردم جهان رشد نکرده است. با این حال، همانطور که قبلا گفته شد، کشورهایی با درآمد متوسط پایین (LMI) مانند هند، نیجریه و اوکراین شاهد افزایش پذیرش بوده‌اند. در حالی که ایالات متحده ممکن است از نظر پذیرش کریپتو در رتبه چهارم قرار داشته باشد اما با تراکنش‌های بیت کوین P2P هدایت نمی‌شود زیرا ایالات متحده در این رده در رتبه دوازدهم قرار دارد. در عوض، معاملات استیبل کوین‌ها، سهم اصلی تراکنش‌ها را به خود اختصاص داد و بیت‌کوین معمولا کمتر از آلت‌کوین‌ها معامله می‌شد.بیت کوین در حال حاضر یک وسیله مبادله گسترده در آمریکا نیست؛ نکته مهم این است.

مردم در سراسر جهان ماهیت و ارزش بیت کوین را درک نکرده‌اند و عمده بازیگران خرد و کلان تنها با هدف کسب سود کوتاه مدت یا بلند مدت وارد بازار می‌شوند که این تنها حباب را بزرگ‌تر می‌کند. اگر بیت کوین می‌خواهد لحظه مینسکی را تجربه نکند باید درک مردم از آن افزایش پیدا کند. 

آمریکایی‌ها بیت کوین را جایگزین دلار می‌کنند؟

علاوه بر این، تمام این ماجرا به دلیل فقدان ارزش درک شده بیت کوین در بازار نیست بلکه بخشی از آن به این دلیل است که عملا آمریکایی‌ها هیچ احساس نیازی نسبت به بیت کوین ندارند. عدم نیاز آمریکایی ها به استفاده از بیت کوین برای پرداخت‌های حضوری و آنلاین نکته بسیار مهمی است. 

کشورهایی با درآمد متوسط به دلیل مشکلات تورمی بالا، پذیرش بیشتری را شاهد هستند و بیت کوین به همان اندازه که نوسان دارد، می‌تواند جایگزین بهتری نسبت به نگهداری ارز داخلی باشد. از آن‌جایی که جهان به روند دلارزدایی ادامه می‌دهد، شاید بیت کوین یک پناهگاه امن باشد. اما آیا این اتفاق ممکن است در ایالات متحده نیز رخ دهد؟  

رتبه آمریکا در شاخص‌های مختلف کاهش یافته است. در آگوست ۲۰۱۱ (مرداد ۱۳۹۰)، در شاخص S&P رتبه اعتباری ایالات متحده از AAA به AA+ کاهش یافت. شرکت اعتبارسنجی فیچ (FItch) در آگوست ۲۰۲۳ (مرداد ۱۴۰۲) مجدد همین مساله را تایید کرد و در ۱۰ نوامبر ۲۰۲۳ (آبان ۱۴۰۲) شرکت خدمات مالی مودیز (Moody’s) چشم انداز خود را در مورد رتبه اعتباری ایالات متحده از پایدار به منفی کاهش داد و دلیل آن کسری رو به رشد و کاهش توانایی بازپرداخت بدهی ملی بود.

کاهش در رتبه‌بندی اعتباری نشان‌دهنده کاهش اعتماد به ایالات متحده است و در نتیجه، جایگاه دلار آمریکا به عنوان واحد تسویه حساب جهانی متزلزل می‌شود. اگر تورم فوق العاده در ایالات متحده افزایش پیدا کند (که فعلا بعید به نظر می‌رسد) این امکان وجود دارد که مردم به جای نگه داشتن پول نقد از گزینه‌های جایگزین استفاده شود.

برای آن که شاهد ابر چرخه باشیم باید چه مواردی اتفاق بیفتد؟

تقاضای نهادی: با فرض اینکه به بلک راک و دیگر شرکت‌های مالی مجوز راه‌اندازی ETF بیت کوین در بورس ایالات متحده اعطا خواهد شد، میزان سرمایه‌گذاری از سوی موسسات، دفاتر خانوادگی، صندوق‌های ثروت دولتی و افرادی با ارزش خالص بالا، می‌توانند در رشد ارزش بیت کوین نقش مهمی داشته باشند. گلکسی دیجیتال پیش بینی می‌کند که این امر قیمت بیت کوین را به حدود ۵۹۰۰۰ دلار می‌رساند.

عرضه: رویداد بعدی هاوینگ بیت کوین در حدود آوریل ۲۰۲۴ (اردیبهشت ۱۴۰۳) در بلوک ۸۴۰٬۰۰۰ رخ خواهد داد. در این لحظه ۹۶.۹ درصد از کل بیت کوین موجود، استخراج شده است و عرضه بسیار محدودتر از چرخه‌های قبلی خواهد بود. در چنین شرایطی حتی اگر تقاضا ثابت بماند، باز هم قیمت رشد خواهد کرد. در چرخه‌های قبلی همواره تقاضا حتی برای کوتاه مدت افزایش داشته است.

پذیرش: مردم ممکن است به دلایل مختلف بیت کوین خریداری کنند اما هنوز بیت کوین نقشی در زندگی روزمره و تراکنش‌ها ندارد. مشخص نیست که آیا فضای اقتصادی و سیاسی-اجتماعی آمریکا مردم را وادار خواهد کرد که بیت کوین را به عنوان وسیله مبادله، ذخیره ثروت یا پوششی در برابر فشار تورمی انتخاب کنند یا خیر.

احتمال وقوع ابر چرخه در سال ۲۰۲۴ چقدر است؟

تیم دریپر (Tim Draper) در پاسخ به این سوال می‌گوید که احتمالا در چرخه بعدی، باید منتظر فرا رسیدن ابرچرخه باشیم. زمانی که ما بتوانیم کسب‌وکارهایمان را بدون هیچ‌گونه مانعی از عدم قطعیت نظارتی اداره کنیم، جایی که می‌توانیم هزینه غذا، پوشاک، سرپناه و مالیات‌های خود را با بیت کوین پرداخت کنیم.

جولیان لینگر (Julian Liniger) مدیر عامل صرافی Relai که فقط بیت کوین دارد، در پاسخ به این سوال که احتمال وقوع ابر چرخه در سال ۲۰۲۴ چقدر است گفت که بازار به دلیل هاوینگ شاهد کاهش شدید عرضه خواهد بود و ETF بیت کوین و به طور کلی افزایش علاقه به بیت کوین تقاضا را بالاتر می‌برد. او اضافه کرد که عواملی مانند از دست دادن اعتماد به ارزهای فیات و افزایش نظارت بانکی، ارزش بیت کوین را تقویت می‌کند. 

با وجود بلک راک و سایر بازیگران اصلی، بعید نیست که شاهد چرخش ۱۸۰ درجه‌ای رادیکال در درک عمومی از بیت کوین باشیم. به جای یک دارایی سوداگرانه که به اندازه کل کشورها برق مصرف می‌کند، بیت کوین به زودی می‌تواند به عنوان یک پناهگاه امن برای انتقال به انرژی‌های تجدیدپذیر در نظر گرفته شود.

مدیر عامل Bitget، گریسی چن (Gracy Chen) گفت که برای اینکه ابرچرخه اتفاق بیفتد، باید بازار برای مقابله با احساسات منفی به منابع مالی زیادی دسترسی داشته باشد. در مرحله اول، ایجاد مجدد کانال‌های دسترسی آسان بین امور مالی سنتی و بازار ارزهای دیجیتال، به ویژه پس از سرکوب سه بانک دوستدار کریپتو است. نکته دوم، دولت های جهانی از جمله ایالات متحده هستند که باید بیت کوین را به رسمیت بشناسند. این مساله حذف محدودیت‌ها در تجارت و نگهداری بیت‌کوین برای عموم مردم را در پی خواهد داشت. چنین ادغامی با امور مالی سنتی، پایه و اساس پذیرش گسترده بیت کوین را فراهم می‌کند و شرایط مطلوبی را برای تحقق ابر چرخ بیت کوین ایجاد می‌کند.