ارز های دیجیتال تورم زا و ضد تورم کدامند و چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

در سال‌های اخیر، شرایط اقتصاد جهانی بسیار پیچیده شده است. وقایعی مانند همه‌گیری کرونا و چاپ پول توسط دولت‌ها، باعث ایجاد تورمی شده که رشد آن بسیار ترسناک به نظر می‌رسد. در این میان برخی افراد برای جلوگیری از ضررهای اقتصادی، به ارزهای دیجیتال نظیر اتریوم پناه بردند؛ غافل از این که خود اتر به عنوان ارز بومی شبکه بلاکچین اتریوم نیز یک ارز دیجیتال تورم زا است!

درست متوجه شدید! ارزهای دیجیتال که قرار بود به عنوان یک سپر در برابر تورم عمل کنند، گاهی به دلیل برخی ویژگی‌های فنی ممکن است به‌خودی‌خود باعث ایجاد تورم شوند؛ اما این موضوع به هیچ وجه معنای ناکارآمد بودن دنیای بلاکچین و توکن‌های آن نیست. در این مقاله قصد داریم به طور کامل، به بررسی این دو مفهوم در دنیای ارزهای دیجیتال بپردازیم.

ارز دیجیتال تورم زا چیست؟

رویکردها و دسته‌بندی‌های مختلف باعث شده تا شاهد به وجود آمدن انواع رمز ارز باشیم. یکی از این دسته‌بندی‌ها، تمرکز خود را به میزان عرضه کل یک توکن قرار داده و بر همین اساس ارزهای دیجیتال را به دو دسته تورم‌زا و ضد تورم تقسیم‌بندی می‌کند. برای بررسی عمیق‌تر این دو دسته، کار خود را با معرفی و بررسی مفهوم دارایی‌های دیجیتال تورم‌زا آغاز می‌کنیم.

با نگاهی کلی به سیستم مالی غیرمتمرکز و مقایسه آن با اقتصاد سنتی، می‌توانید متوجه تفاوت این دو در زمینه ایجاد و عرضه پول و دارایی جدید شوید. ارزهای دیجیتال تورم‌زا (Inflationary Cryptocurrency) به صورت پیوسته کوین‌های خود را وارد بازار می‌کنند. این دسته از کریپتوها به طور معمول نرخ تورم از پیش تعیین شده‌ای دارند که درصد افزایش عرضه کل ارز دیجیتال در طول زمان را نشان می‌دهد. همچنین تعداد کل ارزهای موجود این دسته  نیز معمولاً از پیش مشخص می‌شود؛ اما حداکثر میزان سکه تعیین شده در این دسته‌بندی لزوماً قطعی نیست و بر اساس تقاضا ممکن است افزایش یافته یا حتی نامحدود شود.

علی‌رغم تشابه روند عرضه، ارزهای دیجیتال مختلف دارای توکونومی متفاوتی هستند که در طول زمان ممکن است تغییر یابد. به عنوان مثال دوج‌کوین (DOGE) در زمان عرضه دارای سقف ۱۰۰ میلیارد توکن بود، اما در سال ۲۰۱۴ این محدودیت برداشته شد. در نتیجه پس از برداشته شدن سقف، عرضه توکن DOGE می‌تواند به تعداد نامحدودی ادامه یابد.

البته یک ارز دیجیتال تورم زا را نمی‌تواند معادل یک توکن بی‌ارزش در نظر گرفت. برای درک این موضوع، لازم به ذکر است که اتریوم به عنوان محبوب‌ترین آلت کوین دنیای بلاکچین، در این دسته‌بندی قرار می‌گیرد. آیا عرضه نامحدود اتریوم به معنای بی‌ارزش بودن آن است؟ قطعاً خیر! هرچند که به طور طبیعی، افزایش تعداد اترها در طول زمان منجر به کاهش قیمت آن خواهد شد؛ اما اتریوم یک ارز مصرفی است و در هنگام استفاده، بخشی از آن سوزانده می‌شود. همین مسئله می‌تواند یک تعادل نسبی بین تعداد توکن‌های موجود و در گردش بازار ایجاد کند.

در سمت دیگر افزایش عرضه و کاهش ارزش اتریوم، باعث کاهش هزینه تراکنش‌های شبکه نیز خواهد شد؛ در نتیجه کاربران بیشتری مشتاق به استفاده از خدمات این شبکه بلاک چین شده و آن را به سایر رقبای موجود ترجیح خواهند داد. این دو علت به خوبی نشان می‌دهد که یک ارز دیجیتال تورم زا با عرضه نامحدود توکن، در نوع خود می‌تواند به عنوان یک گزینه مناسب و معقول برای سرمایه‌گذاری طولانی‌مدت تبدیل شود. دوج کوین و دات (DOT) برخی از معروف‌ترین ارزهای دیجیتال تورم‌زا هستند.

ارز دیجیتال ضد تورم چیست؟

در سمت مقابل توکن‌های تورم‌زا، کوین‌هایی با عنوان ارز دیجیتال ضد تورم (Deflationary Cryptocurrency) قرار دارند. این دسته از کریپتوها مانند برخی از انواع ارز دیجیتال تورم زا، دارای میزان عرضه مشخصی هستند که پس از دستیابی به آن، دیگر ماینینگ آن امکان‌پذیر نخواهد بود. در نتیجه در صورتی که روند تقاضا در طول زمان ثابت بماند، ارزش این دسته از ارزها روبه‌افزایش خواهد بود.

این روند ممکن است به اندازه‌ای ادامه داشته باشد که تمام کوین‌های از پیش تعیین شده استخراج شوند و عملاً امکان افزوده شدن ارزجدیدی به بازار وجود نداشته باشد. در چنین شرایطی، بار تقاضا برای خرید تنها بر روی سکه‌های محدودی متمرکز خواهد شد که پیش از این استخراج شده و در بازار در حال گردش هستند. با این حساب اگر یک سرمایه‌گذار از مدت‌ها قبل اقدام به خرید و ذخیره‌سازی این توکن کرده باشد، می‌تواند با قیمت بسیار بالاتری بفروشد و سود بسیاری در این فرایند به دست آورد.

علاوه بر محدودیت در عرضه کل کوین‌ها، سوزاندن آن‌ها نیز می‌تواند به عنوان یک راهکار برای تبدیل یک توکن به ارز دیجیتال ضد تورم محسوب شود. این فرایند می‌تواند به شیوه‌های مختلفی انجام گیرد؛ برای مثال ممکن است یک شبکه به ازای هر تراکنش، مقداری از ارزهای بومی خود را به عنوان کارمزد سوزانده و از چرخه خارج کند. همچنین ارسال مقدار قابل مشخصی از دارایی به یک آدرس غیرقابل دسترس، روشی است که می‌تواند یک ارز دیجیتال تورم زا را به یک توکن ضد تورم تبدیل نماید.

در میان ارزهای محبوب بازار، BNB یک نمونه کامل از سوزاندن توکن به هر دو روش را نمایش می‌دهد. این پروژه از زمان عرضه اولیه خود تا امروز، حدود ۵۰ درصد از رمز ارزهای خود را کاهش داده است. بخشی از این روند کاهشی مربوط به سوزاندن BNB به عنوان هزینه تراکنش شبکه بوده و بخش دیگر آن مربوط به سوزاندن سه‌ماهه آن می‌شود.

علاوه بر این، ممکن است یک ارز دیجیتال ضد تورم از راهکار دیگری نیز برای حفظ این ویژگی خود استفاده کند. به عنوان نمونه بیت کوین هر چهار سال یک بار، پاداش استخراج خود را نصف می‌کند. این فرایند که با اصطلاح Having شناخته می‌شود، تأثیر مستقیمی روی کمیاب شدن این ارز دیجیتال دارد. علاوه بر بیت‌کوین برخی دیگر از توکن‌های معروف نظیر ریپل (XRP) و متیک (MATIC) نیز در لیست ارزهای دیجیتال ضد تورم محبوب قرار می‌گیرند.

مقایسه ارزهای دیجیتال تورم‌زا و ضد تورم

اکنون که با مفهوم ارز دیجیتال تورم زا و ضد تورم آشنا شدید، می‌توانید تمایز این دو را بهتر درک کنید. در این بخش از مقاله، اصلی‌ترین ویژگی این دو نوع ارز را در کنار یکدیگر قرار داده و به مقایسه جامع آن‌ها پرداخته‌ایم.

عرضه توکن

عرضه کل برای یک ارز دیجیتال ضد تورم مقدار ثابتی خواهد بود. پس از استخراج میزان تعیین شده، دیگر امکان افزوده شدن کوین جدیدی به بازار وجود نخواهد داشت. این مورد در تضاد با سیاست عرضه نامحدود ارز دیجیتال تورم زا است. میزان عرضه کل توکن‌ برای ارزهای دیجیتال تورم‌زا مقداری شناور و قابل تغییر و یا حتی نامحدود است. با توجه به امکان عرضه همیشگی توکن، برای این ارزهای دیجیتال هیچگاه تقاضا بالاتر از عرضه نخواهد بود. در نهایت اگر قصد انتخاب یک ارز برای سرمایه‌گذاری کوتاه یا بلندمدت را دارید، بررسی معیارهایی نظیر میزان عرضه، تعداد سکه‌های در گردش و تعداد کل کوین‌های موجود می‌تواند به شما در تشخیص ارزهای دیجیتال ضد تورم از توکن‌های تورم‌زا کمک کند.

تأثیر عرضه و تقاضا

ثابت یا متغیر بودن میزان عرضه یک توکن به صورت مستقیم روی عرضه و تقاضای آن تأثیرگذار است. در ارزهای دیجیتال تورم‌زا، میزان عرضه در طول زمان افزایش یافته و با تقاضای آن همگام می‌شود. در نتیجه ممکن است قیمت به وسیله مکانیزم عرضه و تقاضا هدایت نشود. در سمت دیگر رمز ارزهای ضد تورم به دلیل عرضه محدود خود، شدیداً وابسته به عرضه و تقاضا بوده و افزایش تقاضا در طول زمان روی قیمت آن‌ها تأثیر می‌گذارد.

سوزاندن توکن

روند سوزاندن هم در ارزهای دیجیتال تورم زا و ضد تورم مشابه است. هر دو نوع برای پیشبرد سیاست‌های مورد نظر خود، اقدام به سوزاندن ارز می‌کنند. در ارزهای دیجیتال ضد تورم سوزاندن توکن به منظور کاهش تعداد ارزهای موجود در بازار و افزایش ارزش آن‌ها انجام می‌شود. در سمت دیگر ارزهای دیجیتال تورم‌زا به منظور جلوگیری از عرضه بیش از حد و کاهش قیمت، این راهکار را مورد استفاده قرار می‌دهند.

قدرت خرید

به‌طورکلی با عرضه نامحدود توکن، ارزش ارزهای دیجیتال تورم‌زا در طول زمان کاهش می‌یابد؛ در نتیجه قدرت خرید با استفاده از این دارایی‌ها نیز کاهش خواهد یافت. به عبارت دیگر اگر قصد خرید یک محصول با ارز دیجیتال تورم زا را داشته باشید، ممکن است به مرور زمان ناچار به پرداخت توکن‌های بیشتری شوید. در سمت دیگر محدودیت عرضه ارزهای دیجیتال ضد تورم باعث افزایش قیمت و قدرت خرید آن‌ها در طول زمان می‌شود. از این رو می‌توان نتیجه گرفت که کوین‌های دیجیتال تورم‌زا و ضد تورم از لحاظ تغییر روند قدرت خرید، در نقطه مقابل هم قرار دارند. این مورد در دنیای اقتصاد نیز شرایط مشابهی با چاپ بی‌پشتوانه پول و تأثیر این رویکرد در کاهش ارزش یک ارز سنتی دارد. با این حال برای درک بهتر ارتباط تورم و ارز دیجیتال لازم است معیارهای بیشتری مورد توجه قرار بگیرند.

یک انتخاب هوشمندانه برای سرمایه‌گذاری

ارزهای دیجیتال با توجه به میزان عرضه و توکونومی خود، به دو دسته تورم‌زا و ضد تورم تقسیم‌بندی می‌شوند. هر یک از این دسته‌ها دارای ویژگی‌های خاص خود بوده و برای استراتژی‌های متفاوتی از سرمایه‌گذاری مناسب هستند. در نتیجه در صورتی که قصد انتخاب یک ارز دیجیتال بر اساس استراتژی مشخص خود را دارید، توصیه می‌کنیم پیش از هر اقدامی دسته‌بندی آن را به خوبی شناسایی کرده و هوشمندانه تصمیم‌گیری کنید.

شما برای سرمایه‌گذاری کدام دسته از توکن‌ها را ترجیح می‌دهید؟ به نظر شما یک ارز دیجیتال تورم زا برای کدام استراتژی گزینه مناسب‌تری است؟ نظرات خود را با ما و سایر کاربران والکس به اشتراک بگذارید.