شبکه منتل (Mantle)؛ معرفی راهکار لایه دو اتریوم با معماری ماژولار

شبکه اتریوم به دلیل تطبیق پذیری و امنیتی که دارد یکی از محبوب‌ترین بلاکچین‌ها در بین توسعه‌دهندگان محسوب می‌شود. البته همین هجوم گسترده توسعه‌دهندگان و شلوغی شبکه، باعث ایجاد چالش عدم مقیاس پذیری اتریوم شده است. به همین دلیل راهکارهای لایه دو اتریوم به وجود آمدند که با استفاده از نوآوری‌های جدید این مشکل را حل کنند. یکی از همین پروژه‌های لایه دوم، شبکه منتل (Mantle Network) است که با استفاده از معماری ماژولار، مقیاس پذیری و امنیت را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. در ادامه به بررسی شبکه منتل می‌پردازیم.

شبکه منتل چیست؟

شبکه منتل که در ژوئن ۲۰۲۲ راه‌اندازی شد، اولین راه‌حل لایه دو ماژولار اتریوم است که در دسترس بودن داده‌ها و امنیت بالا را مهیا می‌کند. این شبکه لایه دو، سازگار با ماشین مجازی اتریوم (EVM) بوده و به توسعه‌دهندگان امکان استفاده از قراردادهای هوشمند و ابزارهای بلاکچین اتریوم را می‌دهد. 

منتل دارای یک معماری مدولار است که در آن از رول‌آپ‌های خوشبینانه (Optimistic Rollups) برای در دسترس قراردادن داده‌ها استفاده می‌شود. با رول‌آپ‌های خوشبینانه، محاسبات و ذخیره‌سازی از زنجیره خارج، و تراکنش‌ها نیز به صورت دسته‌ای پردازش می‌شوند. این در نهایت اجازه می‌دهد تا بار محاسباتی کمتری در بلاکچین اتریوم پردازش شود که به نوبه خود موجب کاهش هزینه و بهبود توان عملیاتی Mantle Network خواهد شد.

در ماه مه ۲۰۲۳، منتل با اکوسیستم BitDAO ادغام شد و یک اکوسیستم یکپارچه تحت یک نام تجاری و توکن جدید ایجاد کرد. پس از ادغام نام این پروتکل جدید به Mantle Network و توکن آن MNT تغییر کرد.

شبکه منتل چگونه کار می‌کند؟

شبکه منتل به‌عنوان یک لایه دوم برای افزایش مقیاس‌پذیری اتریوم، از رول‌آپ‌های مدولار (Modular Blockchain Rollups)، برای دسترس پذیری به داده‌ها (Data Availability) و پل زدن (Bridging) برای رفع نیازهای وب ۳ استفاده می‌کند.

رول‌آپ‌های مدولار بلاکچین (Modular Blockchain Rollups)

در شبکه منتل، فانکشن‌های اجرایی، اجماع، تسویه و دسترس‌پذیری داده‌ها بر روی لایه‌های جداگانه قرار دارد که توسط بازیگران شبکه در سطوح مختلف اجرا می‌شود. در نتیجه، شبکه منتل قادر به کاهش قابل توجهی در هزینه کارمزد و افزایش کلی عملکرد است.

منتل از یک مدل Modular Rollup برای بهینه‌سازی فانکشن‌های اصلی بلاکچین استفاده می‌کند. همچنین راه حلی مناسب برای معضل سه گانه بلاکچین (مثلث تریلما) یعنی مقیاس پذیری، امنیت و عدم تمرکز است. با تخصیص وظایف مختلف به لایه‌های جداگانه، بار اجرایی و اعتبارسنجی بر روی گره‌ها کاهش می‌یابد و آنها نیازی به اجرای تمام تراکنش‌ها برای بررسی اعتبار ندارند.

بنابراین تراکنش‌ها ابتدا در بلاکچین اتریوم ثبت و سپس در رول‌آپ آپتیمیستیکی جمع‌آوری شده و به شبکه منتل ارسال می‌شوند. نتیجه‌ی پردازش رول‌آپ‌ها پس از بررسی توسط اعتبارسنج‌های شبکه منتل، در بلاکچین اتریوم ثبت و این‌گونه مقیاس‌ پذیری، امنیت و کارایی بلاکچین اتریوم بهبود پیدا می‌کند. Mantle Network به کمک رول‌آپ‌های مدولار امکان سواپ و خرید اتریوم و سایر رمزارزها را با هزینه پایین فراهم می‌کند.

دسترس‌پذیری داده‌ها (Data Availability)

شبکه منتل برای بهبود قابلیت‌های امنیتی شبکه، از EigenLayer بهره می‌برد. EigenLayer یک پروتکل سپرده‌گذاری است که از اعتماد موجود در بلاکچین اتریوم برای تضمین دسترس‌پذیری داده‌ها استفاده می‌کند. در عین حال امنیت در سطح شبکه اصلی اتریوم باقی می‌ماند.

بنابراین منتل از راه‌حل دسترس‌پذیری داده EigenLayer، معروف به EigenDA، استفاده می‌کند تا به گره‌ها اجازه دهد خدمات در دسترس بودن داده را در شبکه منتل ارائه دهند. اعتبارسنج‌ها می‌توانند خدمات خود را ارائه داده و در مدل اقتصادی شبکه از طریق استیکینگ توکن MNT مشارکت و فرصت‌های کسب سود بیشتری ایجاد کنند.

با EigenDA، لایه دسترسی داده‌ها از لایه اجماع جدا می‌شود. علاوه‌براین، یک کانال اختصاصی را برای تبادل داده بین مشارکت‌کنندگان شبکه پیاده‌سازی می‌کند تا کارایی ذخیره‌سازی و انتقال داده را افزایش و داده‌های بلاک کامل را بین دو منبع لایه یک و لایه دو منتقل کند.

اثبات تقلب (fraud proof)

در مدل آپتیمیستیک یا خوشبینانه، رول‌آپ‌ها به طور پیش‌فرض رفتار خوبی را برای شرکت‌کنندگان شبکه فرض می‌کنند. بنابراین، اجرای صحیح اثبات تقلب برای تقویت یکپارچگی شبکه مورد نیاز است. با این حال، این فرایند همیشه بدون چالش نیست.

در حالت عادی، تاییدکننده زنجیره‌ای (on-chain verifier) تنها می‌تواند دستورالعمل‌ها را در یک ماشین مجازی سطح پایین تایید کند. این امر مستلزم آن است که کلاینت EVM، اثبات تقلب خود را به زبان سطح پایین‌تر منتقل تا تایید کننده زنجیره‌ای بتواند آن را تفسیر کند. حال اگر کلاینت EVM، اثبات تقلب خود را به سطح پایین‌تر منتقل نکرده باشد، هیچ راهی برای کشف تقلب وجود ندارد. این مشکل در حال حاضر در بلاکچین اتریوم وجود دارد و یکی از دلایل طولانی بودن زمان‌ تایید تراکنش‌ها، همین عدم هماهنگی تاییدکننده‌های زنجیره‌ای با کلاینت EVM است.

برای حل این مشکل، منتل رویکردی را در پیش گرفته که جمع‌آوری و تأیید اثبات تقلب را مستقیماً با استفاده از دستورالعمل‌های EVM پیاده‌سازی می‌کند و به همه کاربران امکان می‌دهد تا آشکارا با یک سیستم اثبات مشترک تعامل داشته باشند. بنابراین، چالش اعتماد در بین تأییدکننده‌ها، اعتبارسنج‌ها و کلاینت‌ها به حداقل می‌رسد.

ایجاد پل (Bridging)

از آنجایی که شبکه منتل (لایه دو) و اتریوم (لایه یک) هر کدام بلاکچین‌های جداگانه‌ای هستند، برای اتصال به پل نیاز دارند. این پل‌ها امکان ارسال تراکنش و داده‌ها بین این دو بلاکچین را فراهم می‌کنند.

معرفی توکن MNT

رمزارز MNT یک توکن با استاندارد ERC-20 و دارایی اصلی مورد استفاده در اکوسیستم منتل پس از ادغام است. پس از این ادغام، Mantle Network توکن‌های BIT (دارایی‌های بومی BitDAO) را با نسبت ۱:۱ به MNT تبدیل کرد. با این حال، این پروژه ۳ میلیارد توکن BIT موجود در خزانه را به MNT تبدیل نکرد و آنها را با ارسال به یک آدرس توکن سوزی از گردش خارج کرد. دارندگان توکن BIT توکن‌های MNT را از طریق ایردراپ در ۱۷ ژوئیه ۲۰۲۳ دریافت کردند.

توکن MNT یک توکن کاربردی و حاکمیتی است که کاربران به‌وسیله آن می‌توانند در تصمیمات شبکه مشارکت کنند. علاوه‌براین کاربران منتل هزینه کارمزدها را در قالب توکن MNT می‌پردازند. نودهای شبکه Mantle می‌توانند از MNT به عنوان یک دارایی وثیقه استفاده کنند. این امر نودها را به مشارکت در شبکه تشویق می‌کند. بنابراین توکن MNT کارکرد مشابهی با توکن آپتیمیزم، آربیتروم و سایر توکن‌های لایه دو دارد.

MNT دارای سقف عرضه ۶,۲۱۹,۳۱۶,۷۹۵ عدد است که در حال حاضر ۳,۱۰۵,۹۹۰,۰۰۵ توکن آن در گردش است. نحوه توزیع این رمزارز به صورت زیر است:

• ۴۹ درصد: خزانه‌داری منتل (برای رشد اکوسیستم و پاداش کاربران)
• ۵۱ درصد: عرضه به بازار (در حال حاضر ۴۹.۹۴ درصد آن عرضه شده است)

مزایا و معایب شبکه منتل

حال که با نحوه کار و کاربردهای توکن این شبکه آشنا شدید، بهتر است به بررسی مزایا و معایب منتل بپردازیم. مزایای شبکه منتل عبارتند از:

• کارمزد تراکنش مقرون به صرفه: این پروژه معتقد است که می‌تواند به لطف تراکنش‌های دسته‌ای و طراحی ماژولار خود، هزینه‌های تراکنش را تا بیش از ۸۰ درصد کاهش دهد.
• افزایش مقیاس پذیری اتریوم: Mantle یک لایه غیرمتمرکز دسترس‌پذیری داده را با کمک EigenDA معرفی می‌کند که به آن اجازه می‌دهد کارایی اتریوم را بهبود بخشد. EigenLayer به طور بالقوه می‌تواند یک ترابایت داده را در هر ثانیه منتقل کند.
• بهره‌مندی از امنیت اتریوم: تراکنش‌های شبکه منتل از همان مجموعه‌های اعتبارسنجی و فرآیند اجماع اتریوم استفاده می‌کنند. این بدان معناست که اعتبارسنج‌های اتریوم تمام تراکنش‌های Mantle را به اتریوم اضافه و به آن‌ها اجازه می‌دهند از امنیت یکی از این بلاکچین‌ها بهره‌مند شوند.
• سازگاری با EVM: شبکه منتل با EVM سازگار است و به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا برنامه‌های غیرمتمرکز اتریوم را روی آن مستقر کنند. همچنین توسعه‌دهندگان را قادر می‌سازد از چارچوب‌های توسعه قرارداد هوشمند اتریوم مانند Remix، Truffle، Hardhat و Foundry on Mantle استفاده کنند.

با وجود مزایای زیادی که شبکه منتل به کاربران و توسعه‌دهندگان ارائه می‌دهد، باید در نظر داشت که این راهکار لایه دو هنوز در ابتدای راه است. در واقع منتل در جولای ۲۰۲۳ روی شبکه اصلی آلفا راه‌اندازی شد، بنابراین راه درازی در پیش دارد تا بتواند پتانسیل کامل خود را ارائه دهد. از طرفی در حال حاضر این شبکه به صورت متمرکز اداره می‌شود و تمام گره‌ها توسط بنیاد منتل مدیریت می‌شوند. طبق اعلام تیم ناشناس این پروژه، در آینده این شبکه به صورت غیرمتمرکز اداره خواهد شد و کنترل کامل آن به کاربران سپرده می‌شود.

آینده شبکه منتل

در این مقاله به معرفی شبکه منتل، نحوه کارکرد و مزایا و معایب این راهکار لایه دو پرداختیم. شبکه منتل یک پروژه جاه‌طلبانه است که تلاش می‌کند چشم‌انداز مقیاس پذیری راهکارهای لایه دو را به روش‌های جدید و نوآورانه تغییر دهد. همچنین نشان‌دهنده پیشرفت صنعت بلاکچین برای حل مشکل مقیاس پذیری است. البته با وجود تمام مزایای این شبکه، باید توجه کنیم که منتل هنوز در ابتدای راه است و برای اثبات عملکرد خود، توسط کاربران زیادی مورد استفاده قرار نگرفته است.

نظر شما در خصوص شبکه منتل و راه کارهای لایه دوم اتریوم چیست؟