وب ۳.۰ چیست؟ آیا آینده اینترنت خواهد بود؟ ارتباط آن با تکنولوژی بلاکچین چیست؟ اگر به دنبال تعریف وب ۳.۰ باشید، حتما متوجه شدید که تعریف واحدی برای آن وجود ندارد. در این مقاله می‌خواهیم صفر تا ۱۰۰ هر چیزی که باید درباره وب ۳.۰ بدانید را در اختیار شما قرار دهیم.
وب ۳.۰ که به اینترنت نسل سوم نیز معروف است در واقع تکامل و قدم بعدی شبکه جهانی وب محسوب می‌شود. مفهوم Web3.0، معنایی مبتنی بر داده را ارائه می‌دهد که در آن ماشین‌ها می‌تواند درکی از داده‌ها داشته باشند. در واقع، هدف آن امکان تجربه وب به شکل هوشمندتر و متصل‌تر برای کاربران است.
فهرست مطالب
Web3.0 چیست؟
وب امروزی که در دسترس ماست در حقیقت نوع ایستایی از وب است؛ به طوری که قادر به تطبیق با نیازهای هر فرد را نیست. اما وب ۳.۰ شبکه‌ای پویاتر و تعاملی‌تر را ارائه می‌دهد. اینترنت نسل سوم با پیاده‌سازی هوش‌مصنوعی و تکنولوژی بلاکچین، تعریف و ساختار ما از اینترنت را تغییر می‌دهد.
در وب ۳.۰ داده‌ها و اطلاعات به شکل ایمنی ذخیره و در تعداد زیادی دستگاه توزیع می‌شوند؛ به طوری که نیاز به سرورهای متمرکز از بین می‌رود. با چنین ساختاری دیگر ریسک افشای داده‌ها به شکل گسترده، بسیار کمتر می‌شود؛ چراکه دیگر داده‌ها در یک مرکز ذخیره نمی‌شوند. اگر می‌خواهید با فناوری آینده وب آشنا شوید تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
اهمیت وب ۳.۰ در چیست؟
اهمیت چنین سیستم غیرمتمرکزی زمانی مشخص می‌شود که نگاهی به رشد سریع داده‌ها و در اختیار داشتن اطلاعات تمامی کاربران دنیا توسط شرکت‌های غول فناوری همانند متا، توییتر و بسیاری دیگر داشته باشیم.
رشد داده‌ها به قدری زیاد است که به طور مثال ترافیک IP مصرف‌کننده از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۲ با نرخ رشد سالانه ۲۷ درصد، سه برابر شده است. پیش‌بینی می‌شود در سطح جهانی، ترافیک IP مصرف‌کننده تا سال ۲۰۲۲ به ۳۳۲.۷ EB در ماه خواهد رسید. این میزان فقط در سال ۲۰۲۰، روزانه ۲.۵ کوینتیلیون بایت داده بود که ۴۰ درصد آن را ماشین تولید می‌کرد. پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۲۵، ۱۵۲۲۰۰ دستگاه مجهز به اینترنت اشیا در هر دقیقه به اینترنت متصل خواهند شد. این موضع انکارناپذیر است که حجم رشد داده‌ها از این میزان نیز سریعتر خواهد بود. بنابراین روز به روز نیاز به وب ۳.۰ در دنیای دیجیتال داده‌ها پررنگ‌تر می‌شود.
از طرفی نیز گروه کوچکی از شرکت‌های بزرگ فناوری مانند متا (که قبلاً با نام فیس‌بوک شناخته می‌شد)، یوتیوب و توییتر، مالک اکثر داده‌های کاربران مرتبط با وب ۲.۰ هستند. بنابراین می‌توان گفت تمام داده در دستان این سه غول است؛ بنابراین امروز بیشتر از قبل نیاز به وجود Web 3.0 بیشتر احساس می‌شود.
سیر تکامل فناوری‌های وب ۳.۰
در ادامه به روند تکامل وب از اولین حضور یعنی نسل اول تا نسل آینده یعنی Web3.0 را باهم مرور می‌کنیم تا بیشتر با تاریخچه اینترنت و مسیر پیشروی آن آشنا شوید.
وب ۱.۰؛ ایستا و فقط خواندنی بود
وب ۱.۰ اولین نسخه از اینترنت بود که می‌توان آن را نقطه آغاز تکامل وب جهانی دانست. این نسخه از وب، فقط امکان تجربه خواندن را فراهم می‌کرد. به طوری‌که کاربران می‌توانستند اطلاعات صفحات وب را که با کمک مرورگرهای وب، HTML، HTTP و فناوری URL دریافت و مشاهده را بخوانند. در این مرحله، وب تجربه‌ای بسیار غیرمتمرکز بود و هیچ موتور جستجویی وجود نداشت. همچنین محتوای وب ۱.۰ ایستا بود و به هم لینک داده شده بود. وب ۱.۰ به عنوان وب ساختاری یا Syntactic نیز شناخته می‌شود که در آن نقش کاربر محدود است. درست برعکس وب ۳.۰.
وب ۲.۰؛ تجربه‌ای متمرکز به ارمغان آورد
وب ۲.۰ نسل دوم شبکه جهانی وب به عنوان نسخه وب خواندنی-نوشتنی یا وب اجتماعی شناخته می‌شود. با این نسخه، تعامل بین کاربران و سایت‌ها امکان‌پذیر شد. کاربران وب ۲.۰ با استفاده از موبایل، شبکه‌های اجتماعی و تکنولوژی ابری می‌توانند محتوا را در وب سایت‌ها و برنامه‌ها بخوانند، در آنها بنویسند و محتواها را بین سایت‌های مختلف توزیع کنند یا به اشتراک بگذارند.
اما همین تمرکز دسترسی به داده‌های کاربران به مالکین شبکه‌های اجتماعی و امکان استفاده آنها از این داده‌ها در جهت منافع خودشان، نیاز به گذر از این فضای متمرکز داده به کنترل و ذخیره داده‌ها به صورت غیرمتمرکز را نمایان می‌کند.
وب ۳.۰؛ پویا و غیرمتمرکز
در ساختار وب ۳.۰ داده‌ها در شبکه به صورت غیرمتمرکز و توسط یادگیری ماشین و هوش مصنوعی هدایت می‌شوند؛ در واقع از فناوری بلاکچین برای توزیع و اعتبارسنجی کاربران استفاده می‌کند. به عبارت دیگر، کاربران وظیفه کنترل داده‌ها و محتوای خود را برعهده دارند و می‌توانند داده‌های خود را بدون از دست دادن مالکیت و با حفظ حریم خصوصی یا تکیه بر واسطه‌ها، بفروشند یا رد و بدل کنند. در این مدل کسب و کار، کاربران می‌توانند بدون ردیابی هویت اینترنتی خود، وارد یک وب‌سایت شوند.
نوآوری اصلی وب ۳.۰، استفاده از توکن برای دیجیتالی کردن دارایی‌های کابران است. در فرایند توکنیزه شدن، تمامی داده‌ها (که همان دارایی‌ها هستند) به حالت نمایش دیجیتالی یا توکن در یک شبکه بلاکچین تبدیل می‌شوند. این توکن‌ها توسط محاسبات توزیع شده و یا کامپیوتر کوانتومی، اعتبارسنجی می‌شوند.
تفاوت نسل‌های مختلف وب
تشخیص تفاوت‌های میان وب ۱.۰ و وب ۲.۰ نسبتاً آسان‌تر از قیاس آنها با وب ۳.۰ است. با اولی، کاربران به طور منفعلانه به صفحات وب مراجعه می‌کنند و هیچ محتوایی را نمی‌توانند منتشر کنند. اما با ظهور وب ۲.۰، کاربران می‌توانند محتوا تولید کنند و با سایت‌ها (و همچنین با یکدیگر) از طریق پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی، انجمن‌ها (فروم) و بسیاری دیگر به اشتراک بگذارند. اما تفاوت نسل سوم اینترنت، با نسخه‌های قبلی کاملا شناخته شده نیست؛ دلیل آن عدم گسترش زیرساخت‌ها در حال حاضر است. البته با گسترش دنیای کریپتوکارنسی و تحولاتش حتما به اشتراک فناوری آن با اینترنت نسل سوم تا حدی آشنا هستید. اما در ادامه به ویژگی‌های وب ۳.۰ اشاره شده است که با دانستن آن به تفاوت‌های حیرت انگیزش پی خواهید برد.
۸ ویژگی شگفت انگیز Web3.0
وب ۳.۰ اصطلاحی است که توسط یکی از گزارشگران نیویورک تایمز در سال ۲۰۰۶ با نام جان مارکوف ( John Markoff) ابداع شد. در واقع این اصطلاح به تکامل جدیدی از وب که دربرگیرنده نوآوری‌ها و ساختار و روش‌های خاص است اشاره دارد. در زیر هشت ویژگی اصلی که می‌تواند به ما در تعریف وب ۳.۰ کمک کند، آمده است.
- وب معنایی (Semantic Web): نسل بعدی وب، شامل وب معنایی خواهد بود. در وب معنایی، تولید، اشتراک‌گذاری و لینک‌سازی محتوا با تکیه بر جستجو و تجزیه و تحلیل معنای کلمات انجام می‌شود؛ به جای آنکه از کلمه کلیدی استفاده شود.
- هوش مصنوعی: کامپیوترها با ترکیب قابلیت‌های معنایی با پردازش زبان طبیعی، درکی در سطح انسان خواهند داشت. در این صورت نتایج مرتبط‌تری را با سرعت بیشتری ارائه خواهند داد. این قابلیت، آنها هوشمندتر خواهد کرد تا بتوانند نیازهای کاربران را بهتر برآورده کنند.
- گرافیک سه بعدی: طراحی سه بعدی به طور گسترده در وب‌سایت‌ها و خدمات در وب ۳.۰ استفاده می‌شود. راهنماهای موزه، بازی‌های رایانه‌ای، تجارت الکترونیک، زمینه‌های جغرافیایی و موارد دیگر همگی نمونه‌های رایج این قابلیت جدید خواهند بود.
- قابلیت اتصال: با Web3.0، اطلاعات به لطف ابرداده معنایی (semantic metadata) بیشتر به هم متصل می‌شوند. در نتیجه، با بوجود آمدن سطح جدیدی از اتصال، کاربران می‌توانند از تمامی اطلاعات موجود در وب استفاده کنند.
- فراگیر بودن: دسترسی به محتوا و خدمات اینترنت، در هر مکان و زمانی با هر دستگاهی، نه منحصراً رایانه و تلفن‌های هوشمند، امکان‌پذیر خواهد بود. در حال حاضر، وب ۲.۰ از بسیاری جهات در همه جا در دسترس است اما با رشد دستگاه‌های IoT، این ویژگی را در سطح جدیدی تجربه خواهید کرد.
- بلاکچین: با فناوری بلاکچین، داده‌های کاربر محافظت و رمزگذاری می‌شوند. همین تکنولوژی باعث می‌شود که شرکت‌های بزرگ فناوری مانند متا و بسیاری دیگر نتوانند از اطلاعات شخصی کاربران به نفع خود استفاده کنند و یا آنها را کنترل کنند. ارتباط وب ۳.۰ با بلاکچین شگفتی‌های بسیاری خلق می‌کند.
- غیرمتمرکز: قابلیتی که شبکه‌های داده غیرمتمرکز برای داد‌ها ایجاد می‌کنند، باعث ذخیره آنها در در یک اتصال همتا به همتا خواهد شد. به طوری که کاربران مالکیت داده‌ها و دارایی‌های دیجیتال خود را نگهداری کرده و می‌توانند به طور ایمن به آنها از طریق اینترنت، بدون آنکه ردیابی شود، دسترسی داشته باشند. این همان قابلیتی است که جهان کریپتو به آن می‌بالد.
- محاسبات لبه (Edge Computing): وب ۳.۰ بر محاسبات لبه پیشرفته تکیه دارد؛ به طوری که در آن برنامه‌ها و داده‌ها در لبه شبکه برروی دستگاه‌هایی مانند تلفن‌های همراه، لپ‌تاپ، لوازم خانگی، حسگرها و حتی خودروهای هوشمند پردازش می‌شوند.
تاثیر وب ۳.۰ بر ارزهای دیجیتال و بلاکچین
همان طور که گفته شد شبکه‌های وب ۳.۰ براساس ساختار پروتکل‌های غیرمتمرکزی که اساس فناوری بلاکچین است، کار می‌کنند. پس می‌توان انتظار داشت که شاهد همسو شدن و رابطه همزیستی قوی بین این سه فناوری خواهیم بود. به طبع گسترش این تکنولوژی منجر به قدرت بخشیدن به تکنولوژی بلاک چین می‌شود و این موضوع نیز به صورت غیر مستقیم تاثیر مثبتی بر دنیار رمز ارزها دارد.
این فناوری‌ها قابلیت همکاری، یکپارچگی و اتومات شدن از طریق قراردادهای هوشمند را خواهند داشت. به طوری که می‌توانند برای قدرت دادن به تراکنش‌های خرد در آفریقا، ذخیره‌سازی فایل‌های P2P مقاوم در برابر سانسور و اشتراک‌گذاری با برنامه‌هایی مانند Filecoin تا تغییر کامل رفتار شرکت‌ها و فعالیت‌های تجاری آنها استفاده شوند. پروتکل‌های DeFi تنها گوشه‌ای از این تغییرات خواهند بود.
برنامه‌های کاربردی وب ۳.۰
برنامه‌های کاربردی Web 3.0 باید توانایی هضم اطلاعات در مقیاس بزرگ و تبدیل آن به دانش واقعی و اجرای در جهت نیاز کاربران را داشته باشند. این برنامه‌ها هنوز در مراحل اولیه توسعه هستند؛ به این معنی هنوز جا برای بهبود دارند و با عملکرد بالقوه برنامه‌های اینترنت نسل سوم فاصله زیادی دارند.
از شرکت‌هایی که در حال ساخت و یا توسعه محصولاتی در جهت برنامه‌های وب ۳.۰ هستند می‌توان به آمازون، اپل و گوگل اشاره کرد. دو نمونه از برنامه‌هایی که از فناوری‌های Web 3.0 استفاده می‌کنند سیری (Siri) و ولفرام آلفا (Wolfram Alpha) هستند که در ادامه به معرفی آنها پرداخته‌ایم.
سیری (Siri)
سیری دستیار هوش مصنوعی اپل و از برنامه‌های کاربردی مبتنی بر وب ۳.۰ است که با صوت کنترل می‌شود و در مدل iPhone 4S به بازار ارائه شد.Siri از تشخیص گفتار در کنار هوش مصنوعی استفاده می‌کند تا بتواند دستورات پیچیده و شخصی هر فرد را انجام دهد.
امروزه، سیری و دیگر دستیاران هوش مصنوعی مانند الکسای آمازون و بیکسبی سامسونگ می‌توانند درخواست‌هایی مانند «نزدیک‌ترین آدرس برگری کجاست» یا «تاریخ قرار با همکارم در ساعت ۸» را درک کنند و فوراً اطلاعات درست را در اختیار کاربر قرار دهند.
والفرام آلفا (Wolfram Alpha)
والفرام آلفا یک «موتور دانش محاسباتی» است که مستقیماً به سؤالات شما از طریق محاسبات پاسخ می‌دهد. این تکنولوژی در مقابل ارائه لیستی از صفحات وب مانند موتورهای جستجو است. در واقع شما با جستجو در این برنامه کاربردی می‌توانید مستقیما به پاسخ سوال خود برسید؛ به‌جای آنکه در میان نتایح موتور جستجو گیج شوید. اگر می‌خواهید مقایسه‌ای عملی داشته باشید، عبارت «england vs brazil» را در Wolfram Alpha و Google جستجو کنید و تفاوت را خودتان ببینید.
گوگل نتایج جام جهانی را ارائه می‌دهد، حتی اگر «فوتبال» را به عنوان کلمه کلیدی وارد نکرده باشید، اما باز هم صفحه مربوط به جام‌جهانی را می‌آورد؛ چراکه جزء محبوب‌ترین نتایج جستجو است. درمقابل آن آلفا، همانطور که شما پرسیدید، مقایسه دقیقی از دو کشور به شما ارائه می‌دهد. در واقع این تفاوت اصلی بین وب ۲.۰ و ۳.۰ است.
معرفی بهترین مرورگرهای وب ۳.۰
مرورگرهای وب ۳.۰ به شما امکان گشتوگذار در وب غیرمتمرکز را می‌دهند. با کمک این مرورگرها می توانید با حفظ حریم خصوصی کاربران و در ساختاری یکپارچه و همسو با ارزهای دیجیتال، سریعتر در فضای وب جستجو کنید. در ادامه سه مرورگر برتر وب ۳ را معرفی کرده‌ایم.
۱. مرورگر بریو (Brave)
Brave یک مرورگر وب بسیار محبوب است که به دلیل داشتن امکان مرور سریع در اینترنت و مسدود کردن تبلیغات بسیار معروف است. به طوری که بیش از ۲۵ میلیون کاربر فعال دارد.
این مرورگر به عنوان یکی از مرورگرهای اصلی در لیست Web3.0 است که اخیراً با فناوری بلاکچین یکپارچه شده و ارز دیجیتال خود را به نام BAT دارد. همچنین از کیف پول‌های کریپتو پشتیبانی می‌کند.
{دانلود مرورگر https://brave.com/ :brave}
۲. مرورگر اُسیریس (Osiris)
Osiris یک مرورگر مبتنی بر بلاکچین است و وب ۳.۰ که بر دسترسی آسان به برنامه‌های غیرمتمرکز تاکید دارد و به عنوان یک پیوند بین بلاکچین‌های مختلف عمل می‌کند. با تمام عملکردهای مهمی که دارد ویژگی‌هایی همچون رابط کاربری مرتب و آسان و تمرکزی روی حفظ حریم خصوصی کاربرانش آن را از سایر مرورگرها متمایز ساخته است.
{دانلود مرورگر https://browseosiris.com :Osiris/}
۳. مرورگر اُپرا (Opera)
بروزر Opera نامی آشنا در مرورگرهای وب است که ویژگی‌هایی همچون سرعت و صرفه‌جویی در استفاده از اینترنت دارد؛ به همین دلیل است که میان کاربر، طرفدار بسیار زیادی دارد. همچنین امکان بلاک کردن تبلیغات و شخصی‌سازی آن را نیز داراست که به ارائه تجربه مرور بهتر و متناسب کمک می‌کند.
{دانلود مرورگر https://www.opera.com :Opera/}
آینده اینترنت با ظهور وب ۳.۰ چگونه خواهد بود؟
در نسل جدید وب ۳.۰، کاربران تجربه مرور میان صفحات وب مطابق با نیاز خود را خواهند داشت. چرا که وجود دستیار جستجوی هوشمندتر و شبیه به انسان و همچنین بهره‌مندی از سایر مزایای شبکه غیرمتمرکز می‌تواند برایشان دلچسب‌تر باشد. امید است که بتواند با امکان حاکمیت هر کاربر بر داده‌های خود، به ایجاد یک شبکه عادلانه‌تر کمک کند. تمام این ویژگی‌ها باعث ایجاد تجربه غنی‌تری از گشتوگذار در اینترنت خواهند شد.
خواه ناخواه نسل سوم اینترنت از راه خواهد رسید و همان‌گونه که قبلا درک اینکه چقدر دستگاه‌های هوشمند می‌توانستند الگوهای رفتاری ما را تغییر خواهند داد، دشوار بود، Web 3.0 نیز به همان میزان استفاده گسترده از اینترنت را در زندگی ما یکپارچه‌تر خواهد کرد.
می‌توان گفت که تقریباً همه ماشین‌های معمولی امروزی که به صورت آفلاین کار می‌کنند، از لوازم خانگی مانند اجاق گاز، جاروبرقی و یخچال گرفته تا انواع حمل‌ونقل، بخشی از اینترنت اشیا شده و با سرورهای مستقل و برنامه‌های غیرمتمرکز آن (DApps) کار خواهند کرد. شما چه آینده‌ای با ظهور اینترنت نسل سوم متصور هستید؟ آیا آماده ورود به چنین دنیایی از وب هستید؟ حتما دیدگاه خود را درباره وب ۳.۰در بخش نظرات همین صفحه با ما درمیان بگذارید.
بله. با بهره‌گیری از فناوری بلاکچین از حاکمیت داده‌ها در دست خود کاربران است و مشکلات حریم خصوص وب ۲.۰ را برطرف می‌کند.
وب ۳ تکنولوژی محبوب دنیای کریپتوکارنسی است که مدت‌هاست توسط پروژه‌های مانند اتریوم، فایل کوین و غیره استفاده می‌شود. web 3.0 تحولات بسیاری برای توسعه بلاکچین و ارزهای دیجیتال کاربردی به همراه خواهد داشت.
اینترنت نسل سوم از فناوری بلاکچین برای توزیع داده‌ها و عدم شناسایی افراد در هنگام مرور در اینترنت را فراهم می‌کند.
نه تنها از طریق تلفن‌های هوشمند و کامپیوتر، بلکه سطح دسترسی به فراتر از آن نیز خواهد رفت. به طوری که هر دستگاه آفلاین کنونی، می‌تواند از طریق IoT به اینترنت نسل سوم متصل و از آن طریق کنترل شود.
چند برنامه کاربردی Web 3.0 در مراحل اولیه وجود دارند که امروزه وجود دارند، اما تا زمانی که اینترنت جدید به طور کامل در زیرساخت وب جاسازی نشود، پتانسیل واقعی آنها قابل مشاهده نیست.
