وایت پیپر اتریوم؛ بررسی کامل سند سفید نامه ETH

ارز دیجیتال اتریوم به عنوان دومین رمزارز بازار کریپتو، به عنوان بستری برای ساخت و راه‌اندازی پروژه‌های کریپتویی استفاده می‌شود. در واقع اتریوم شبیه به یک ابرکامپیوتر بزرگ عمل کرده که نرم‌افزارهای مختلف بر روی آن نصب شده و به فعالیت می‌پردازند. حال در این مقاله به بررسی وایت پیپر اتریوم به عنوان بزرگترین میزبان اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز و پروژه‌های کریپتویی می‌پردازیم. برای بررسی چیستی سفید نامه، تاریخچه اتریوم و وایت پیپر اتریوم تا انتهای مقاله با ما همراه باشید. 

وایت پیپر یا سفید نامه چیست؟

وایت پیپر یا سفید نامه (Whitepaper) سندی مربوط به یک پروژه است که در آن مشخصات فنی، معماری و عملکرد آن به صورت مفصل توضیح داده می‌شود. وایت پیپر ارز دیجیتال معمولاً توسط تیم توسعه‌دهنده‌ یا سازندگان ارز ارائه و به جامعهٔ بلاکچین و عموم متخصصان علاقه‌مند به رمزارزها عرضه می‌شود. البته لازم به ذکر است که وایت پیپر فقط مختص به پروژه کریپتویی نیست و معمولا همه استارت‌آپ‌های تکنولوژی محور به ارائه این سند می‌پردازند. در وایت پیپر، جزئیات فنی مربوط به ارز دیجیتال مانند الگوریتم اجماع، مکانیزم کنترل تأمین رمزارز، معماری شبکه، فناوری به کار رفته و امکانات خاص شبکه تشریح می‌شود. همچنین، ممکن است در Whitepaper بررسی‌های اقتصادی و مالی مربوط به ارز دیجیتال و طرح کسب و کار آن نیز آورده شود.

سند وایت پیپر اتریوم

در ادمه به بررسی وایت پیپر اتریوم می‌پردازیم. نسخه اصلی و کامل وایت پیپر اتریوم در وب‌سایت ethereum.org موجود است. بنا به گفته آنها:

«داکیومنت وایت پیپر اتریوم برای اولین بار توسط ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، بنیانگذار اتریوم، در سال ۲۰۱۴ و یک سال قبل از لانچ پروژه منتشر شده است. لازم به ذکر است که به همراه توسعه آن، به روز رسانی white paper اتریوم انجام شده است.»

وب سایت اتریوم

ترجمه وایت پیپر اتریوم یا همان سفید نامه اتریوم شامل تمام مواردی است که باید در حوزه اتریوم بدانید. در این راستا، اگر بخواهیم نمونه‌ای از فهرست‌بندی وایت پیپر اتریوم را داشته باشیم، می‌توان از تعریف و تاریخچه تا اسکریپ‌نویسی و استخراج و قیمت‌گذاری را در نظر گرفت؛ اما آنچه اهمیت دارد کاربردی بودن مطالب وایت پیپر اتریوم است.

در این جدول فهرست کامل سرفصل‌های وایت پیپر اتریوم فارسی را قرار داده‌ایم:

این وایت پیپر اتریوم کامل‌ترین محتوا در حوزه اتریوم را داراست. در ادامه به توضیح ساده برخی از بخش‌های کاربردی white paper اتریوم پرداخته شده است:

تاریخچه اتریوم

در وایت پیپر اتریوم ذکر شده است که اولین بار، در سال ۲۰۱۳ اتریوم توسط فردی به نام ویتالیک بوترین که یک برنامه‌نویس روسی-کانادایی بود، معرفی شد. به طور خلاصه در مورد تاریخچه اتریوم می‌توان گفت که برای اجرای پروژه‌ی اتریوم در سال ۲۰۱۴ جذب سرمایه به بیت کوین صورت گرفت. تا سال ۲۰۱۵ نیز پروسه‌ی کار روی زیرساخت‌های شبکه‌ی اتریوم طول کشید. در سال ۲۰۱۵، تعداد کوین‌های اتریوم به مبلغ ۱۰۰ میلیون اعلام شد و پس از آن نیز تولید کوین‌های اتریوم افزایش پیدا کرد.

هدف اصلی اتریوم چیست؟

معمولاً در سفید نامه اتریوم هدف آن را ادغام و بهبود بخشیدن به مفاهیم اسکریپت، آلت کوین‌ها و متاپروتکل‌های روی زنجیره تعریف کرده‌اند. این باعث می‌شود که توسعه‌دهندگان قادر باشند که اپلیکیشن‌هایی را ایجاد کنند که مقیاس‌پذیر و استانداردسازی شده باشند و ویژگی‌های کاملی را داشته باشند. 

اتریوم این کار را از طریق ساخت آنچه که در نهایت یک لایه فونداسیون انتزاعی نهایی است، انجام می‌دهد: یک بلاکچین با زبان برنامه‌نویسی کامل تورینگ که به هر فردی اجازه می‌دهد تا قرارداد‌های هوشمند بنویسد و اپلیکیشن‌های غیر متمرکز را ایجاد کند؛ در آنجا افراد می‌توانند برای مالکیت، فرمت تراکنش و عملکرد‌های انتقال فازی، قوانین اختیاری را ایجاد کنند. نسخه‌ای ساده از Namecoin می‌تواند در دو خط کد نوشته شود و سایر پروتکل‌ها از قبیل واحد پول‌ها و سیستم‌های اعتباری نیز می‌توانند در کمتر از ۲۰ خط کد نوشته شوند. قرارداد‌های هوشمند، باکس‌هایی هستند که رمزنگاری شده و ارزشمند هستند و تنها هنگامی باز می‌شوند که شرایط معینی ایجاد شده باشد و می‌تواند در بالای پلتفرم ساخته شود. قدرت آن بسیار بیشتر از آن چیزی است که به وسیله‌ی اسکریپت بیت کوین ارائه شده است، چون مواردی مانند، آگاهی ارزشی، آگاهی بلاکچینی و قابلیت فازی به آن اضافه شده است. 

اتریوم به زبان ساده چگونه کار می‌کند؟

مهمترین بخش وایت پیپر اتریوم این است که به زبان ساده اتریوم را معرفی کند. هنگامی که برای اولین بار، ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) در ژانویه‌ی سال ۲۰۰۹ شبکه بیت کوین را فعال کرد، به طور همزمان دو مورد از مفاهیم بنیادی و آزمایش نشده‌ی دیگر را معرفی کرد. اولین مورد، بیت کوین است که ارزی همتا به همتا است که بدون هیچ نوع پشتوانه، ارزش ذاتی یا ارزش صادر‌کننده‌ی اصلی را محفوظ می‌کند. با این حال، بیت کوین توانسته است که به عنوان واحد پولی توجه افراد بسیاری از نظر سیاسی به خود جلب کند و بدون همکاری با بانک مرکزی، نوسان بالا و پایین قیمتی را تجربه کند. 

یکی از مفاهیم دیگر نیز این بلاکچین مبتنی بر گواه اثبات کار است که اجازه‌ی توافق عموم را در ترتیب تراکنش‌ها می‌دهد. بیت کوین به عنوان یک اپلیکیشن می‌تواند سیستمی File to First توصیف شود. در صورتی که فردی ۵۰ بیت کوین داشته باشد و به طور همزمان ۵۰ بیت کوین را به دو فرد A و B ارسال کند، تنها تراکنشی که اول مورد تأیید قرار گرفته، پردازش خواهد شد. همچنین، روش ذاتی دیگری به منظور تشخیص اولین تراکنش وجود نداشته و این موضوع دهه‌ها از توسعه‌ی واحد پولی دیجیتال غیرمتمرکز جلوگیری می‌کرد. بلاکچین ساتوشی، اولین راه حل غیر متمرکز معتبر بود. و در حال حاضر، توجه‌ها به سمت دومین قسمت تکنولوژی بلاک چین جلب شده است و اینکه مفهوم بلاکچین چگونه می‌تواند برای مواردی به غیر از موارد پولی از قبیل تشخیص هویت و سیستم‌های اعتبارسنجی استفاده شود. یکی از موارد مهم دیگر برای بررسی، قرارداد‌های هوشمند هستند.

قرارداد‌ های هوشمند، سیستم‌هایی هستند که به صورت خودکار و براساس قانون‌های از قبل مشخص شده، دارایی‌های دیجیتالی را انتقال می‌دهند. به عنوان مثال، «قرارداد مالی مد نظر قرار دهید که فرد A قادر است که به صورت روزانه تا هر مقدار پول را برداشت کند، شخص B نیز می‌تواند به صورت روزانه مبلغ مورد نظر را برداشت کند. هر دو شخص A و B می‌توانند با هم مبلغ مورد نظرشان را برداشت کنند، شخص A می‌تواند مانع این شود که فرد B قادر به برداشت باشد و برداشت را برای فرد B مسدود کند».

تعریف منطقی این موضوع، سازمان خودگردان غیرمتمرکز یا دائو (DAO) است که دارایی‌ها را در بر می‌گیرد و آیین‌نامه کل سازمان را رمزنگاری می‌کند. 

آنچه که اتریوم قصد ارائه‌ی آن را دارد، بلاکچینی با زبان برنامه‌نویسی تکامل یافته است که می‌تواند به منظور ساخت قرارداد‌ها مورد استفاده قرار بگیرد. این قرارداد‌ها می‌توانند به منظور رمزنگاری توابع دلخواه مورد استفاده قرار گرفته و به کاربران این اجازه را می‌دهد تا قادر باشند که هر کدام از سیستم‌هایی که در قسمت بالا توضیح داده شده‌اند یا چیز‌هایی که حتی قادر به تصور آن‌ها نیستیم را ایجاد کنند. انجام تمام این کار‌ها، با نوشتن چند خط کد امکان‌پذیر است. 

اکانت اتریوم طبق وایت پیپر اتریوم اصلی حاوی موارد زیر است: 

1. نانس
2. موجودی اتر موجود در اکانت
3. کد قرارداد اکانت در صورت موجود بودن
4. ذخیره اکانت 

لازم به ذکر است که نانس شمارنده‌ای است که به منظور اطمینان از این استفاده می‌شود که هر تراکنش تنها یک مرتبه مورد پردازش قرار گیرد.

اتریوم برای چه موارد استفاده می‌شود؟

در white paper اتریوم، کاربردهای اتریوم به طور خلاصه شامل موارد زیر شمرده شده است:

• کاربردهای مالی
• کاربردهای نیمه مالی
• کاربردهای غیر مالی

در ادامه هر کدام از کاربردهای اتریوم طبق وایت پیپر اتریوم اصلی توضیح داده شده است:

کاربردهای مالی: این شامل ارزهای فرعی، مشتقات مالی، قراردادهای پوشش ریسک، کیف پول پس‌انداز، وصیت‌نامه و در نهایت حتی برخی از انواع قراردادهای کار در مقیاس کامل است.

کاربردهای نیمه مالی: جایی که پول دخیل است اما جنبه غیر پولی سنگین‌تری نیز برای کاری که انجام می‌شود وجود دارد. یک مثال، پاداش‌هایی که برای پیدا کردن راه‌حل‌های مسائل محاسباتی سخت در نظر گرفته می‌شود.

کاربردهای غیر مالی: برنامه‌هایی مانند رأی‌گیری آنلاین و حکومت غیرمتمرکز که به طور کلی مالی نیستند.

مثال‌هایی از این کاربردها طبق اطلاعات موجود در وایت پیپر اتریوم عبارتند از:

• کیف پول‌های پس انداز
• بیمه محصولات کشاورزی
• خوراک‌دهی داده غیر متمرکز
• ضمانت چند امضائی هوشمند
• پردازش ابری
• قمار همتا به همتا
• پیش بینی بازارها

مفهوم واحد پولی دیجیتالی غیرمتمرکز

حرف از منبع باز و غیر متمرکز شد؛ معنی و مفهوم غیر متمرکز چیست؟ بیایید با یک مثال نگاهی به این عنوان بیندازیم و محتوای وایت پیپر اتریوم فارسی را کاربردی‌تر کنیم.

مفهوم واحد پول دیجیتالی غیرمتمرکز مانند کاربردهای دیگر از قبیل ثبت دارایی‌ها، سالهاست که مورد توجه قرار گرفته است. پروتکل‌های ناشناخته‌ی پول الکترونیک در سال‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ بیشتر مبتنی بر رمزنگاری اولیه Chaumian بود که واحد پولی و ارزی با میزان زیادی خصوصی‌سازی را ارائه می‌داد، اما این پروتکل‌ها به دلیل اینکه متکی بر یک واسطه‌ی مرکزی بودند، با شکست مواجه شدند.

در سال ۱۹۹۸، money-b که توسط Dai Wei پیشنهاد شد، به اولین پیشنهاد برای معرفی ایده ایجاد پول از طریق حل معما‌های محاسباتی و توافق غیر متمرکز تبدیل شد. اما این طرح ارائه شده، جزئیات کافی نداشت و این مفهوم را نمی‌رساند که چگونه توافق غیر مرکزی می‌تواند در عمل پیاده‌سازی شود.

مانعی که پول‌های قبل از بیت کوین با آن مواجه بودند، این بود که در حالی که تحقیقات زیادی در زمینه‌ی ایجاد سیستم توافق عمومی چند طرفه به دور از ابهام صورت گرفته بود، اما تمام پروتکل‌های توصیف شده تمام مسئله را حل نمی‌کردند. پروتکل‌ها این چنین فرض می‌کردند که تمام مشارکت‌کنندگان در این سیستم، شناخته شده هستند و حاشیه‌های امنیتی که فراهم کرده‌اند که اگر N طرف مشارکت داشته باشند، بنابراین سیستم تا n/4 شرکت‌کننده مخرب را می‌تواند تحمل کند. مشکل این است که با این حال، در فضایی ناشناخته این حاشیه‌های امنیتی در برابر حمله‌ی سیبیل (Sybil attack) آسیب‌پذیر می‌شود. در این حالت، یک مهاجم خاص می‌تواند هزاران نود شبیه‌سازی شده را روی یک سرور یا بوت نت ایجاد کند و از این گروه‌ها به منظور مسدود کردن یک طرفه‌ی سهم اکثریت استفاده می‌کند. ایده‌ای که توسط ساتوشی ارائه شد، ایده‌ی ترکیب پروتکل غیر متمرکز توافقی ساده بود و اساس آن این بود که گره‌ها تراکنش‌ها را به صورت یک بلوک ترکیب می‌کنند و این کار هر ده دقیقه یکبار صورت می‌گیرد. در نتیجه، بلاکچین در حال رشد و توسعه ایجاد می‌شود. در این حالت، گواه اثبات کار، مکانیزمی است که از طریق آن نودها حق مشارکت در سیستم را اخذ می‌کنند؛ در حالی که نودهایی که قدرت محاسباتی زیادی دارند تأثیر بیشتری خواهند داشت. 

وایت پیپر، مسیری روشن برای بررسی هر پروژه کریپتویی

اتریوم، دومین ارز دیجیتال شناخته شده براساس فناوری بلاکچین است. وایت پیپر اتریوم شامل همه نکاتی است که در مورد اتریوم باید بدانید. به طور خلاصه، اتریوم برای توسعه‌دهندگان این امکان را فراهم کرد تا  قرارداد‌های هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز ایجاد کنند. اکثر برنامه‌ها و ارز‌های رمزنگاری شده امروز در حوزه‌ی کریپتو در چارچوب اتریوم ساخته شده‌اند. مانند بیت کوین، رمزنگاری اتریوم غیر متمرکز است. به زبان ساده‌تر، اتریوم، امکان ایجاد برنامه‌های غیر متمرکز را فراهم می‌کند. در واقع، اتریوم پلتفرمی را ارائه می‌دهد که توسعه‌دهندگان را قادر می‌سازد تا سایر برنامه‌های غیر متمرکز را بسازند و به کار گیرند. به طور خلاصه، اتریوم یک بستر نرم‌افزاری باز مبتنی بر فناوری بلاکچین است که توسعه‌دهندگان را قادر به ساخت و استقرار برنامه‌های غیرمتمرکز می‌کند.