
فناوری بلاکچین یک تکنولوژی فوقالعاده و رو به پیشرفت است و با راه حلهای خود، زندگی بسیاری از مردم در دنیا را تغییر داده است. اما این فناوری نیز نیازمند بهروزرسانی و گسترش است. در حالی که خود بلاک چین غیر قابل تغییر است، اما توکنها یا کوینهایی که روی بستر بلاک چین عرضه میشوند، تغییر پذیرند. اینجاست که با اصطلاح فورک در دنیای ارز دیجیتال روبهرو هستیم.
در این مقاله از والکس با فورک و انواع آن آشنا خواهید شد.
فهرست مطالب
فورک (Fork) چیست؟
اگر با فناوری بلاکچین آشنایی داشته باشید، میدانید که تغییر اطلاعات ثبت شده در بلاکچین غیرممکن است. بلاک چین از پروتکلهایی پیروی میکند که توسط برنامهنویسان پیادهسازی شده است و تغییرناپذیرند. برای مثال، در بلاک چین بیت کوین همیشه اندازه بلاک ۱ مگابایت است و یا زمان ماین یک بلاک ۱۰ دقیقه است. مسئله عدم ایجاد تغییر در بلاک چین برای کسانی که با قوانین موجود مخالف هستند، خوشایند نیست. چه راهحلی برای این افراد وجود دارد؟ بهروزرسانی یا ایجاد یک بلاک چین جدید.
ارزهای دیجیتال بر اساس یک دسته از کدهای نرم افزاری به بازارها عرضه شدهاند. این کدها متن باز بوده تا توسعه دهندگان این دسترسی را داشته باشند که همواره نسخههای بهتری را به بازار ارائه دهند. مشابه هر نرم افزار دیگری، رمزارزها نیز نیاز به بهروزرسانی و بهبود روند پیشین خود را دارند. تغییراتی که در کدهای منبع جهت بهبود و بهروزرسانی این رمزارزها صورت میگیرد، منجر به ایجاد انشعاب در شبکه میشود.
بهروزرسانی یا ایجاد بلاکچین جدید، فورک یا انشعاب (Fork) نام دارد. از فورک زمانی استفاده میشود که نارضایتی از قوانین موجود وجود دارد یا اینکه مشکل خاصی در شبکه ایجاد شده است.
این تغییرات میتواند شامل تغییر قوانین شبکه بلاک چین و حتی اضافه شدن قابلیتی جدید به نسخه پیشین آن باشد. در برخی از فورکها، این تغییرات و بهروزرسانیها منجر به منسوخ شدن نسخههای قدیمی میشود.
انواع فورک کدام است؟

بهروزرسانیهایی که روی انوع بلاک چین انجام میشود، میتواند جزئی یا کلی باشد. بر این اساس فورک به ۲ نوع تقسیم میشود:
سافت فورک (Soft Fork)
سافت فورک یا انشعاب نرم که روشی سازگار با نسخه قبلی (backward-compatible) است، یک بهروزرسانی جزئی در نرمافزار ایجاد میکند. اگر شرکت کنندگان در شبکه این بهروزرسانی را انجام ندهند، همچنان میتواند در اعتبارسنجی و تایید تراکنشهای شبکه شرکت کنند. اما برای ثبت بلاک توسط ماینری که این آپدیت را انجام نداده است؛ مشکل ایجاد میشود و شبکه بلاک او را رد میکند.
یک مثال در مورد سافت فورک: جهت افزودن قابلیت آدرسهای چند امضایی بر روی شبکهی بیت کوین، سافت فورک SH2P انجام شد.
هارد فورک (soft Fork)
ممکن است بین اعضای شبکه اختلافات شدیدی به وجود بیاید. این اختلافها ممکن است بر سر امنیت شبکه، میزان توزیع ارز، سرعت انتقال و مواردی مشابه پیش بیاید. این اختلافات میتواند منجر به ایجاد هارد فورک شود. این هارد فورک باید صورت بپذیرد تا اختلافات به وجود آمده بر آینده رمزارز موردنظر تاثیر نگذارد.
بنابراین در هارد فورک، تغییراتی اساسی در نرمافزار ایجاد میشود بهگونهای که دیگر با نسخههای قبلی سازگار (backward-uncompatible) نیست. اگر شرکت کنندهای این بهروزرسانی را انجام ندهد، برای همیشه از شبکه جدا میشود. هارد فورک در واقع یک انشعاب دائمی از بلاک چین ایجاد میکند.یک مثال در مورد هارد فورک: فورک بیت کوین کش که با اندازه بلاک ۸ مگابایت ایجاد شد، به صورت مستقل از بلاک چین بیت کوین به فعالیت خود ادامه داد.

شاید این سوال برای شما نیز پیش بیاید که بعد از هارد فورک چه اتفاقی برای ارزها میافتد. در واقع نگرانی بسیاری از تریدرها هنگام هارد فورک، از بین رفتن ارزش آن ارز است. اما این نکته را باید مطرح کرد که هارد فورک ارز قبلی به قوت خود همچنان باقی است و از شبکه بلاک چین حذف نمیشود.
تاثیرات ایجاد فورک

فورکها میتوانند تاثیرات مختلفی روی شرایط ارز داشته باشند و یا به صورت کلی روند حرکتی آن را تغییر دهند.
بازگشت اعتماد و سرمایه از دست رفته
ممکن است برخی از رمزارزها هدف حملات سایبری قرار بگیرند و سرمایه بسیاری از تریدرها را از بین ببرند. مشابه آنچه در سال ۲۰۱۶ برای رمزارز اتریوم رخ داد. بعد از حمله هکرها به رمزارز اتریوم، سرمایه بسیاری از تریدرها از بین رفت و رمزارز اتریوم سقوط عجیبی را تجربه کرد.
در نهایت هارد فورکی که بر روی شبکه اتریوم انجام شد، منجر به ایجاد ارزی جدید به نام اتریوم کلاسیک شد. همین هارد فورک اعتماد از دست رفته کاربران از اتریوم را به آنها بازگرداند.
رفع ایرادات و بهبود شبکه
همانطور که قبلتر نیز گفته شد، رمزارزها نیز مشابه هر نرمافزاری که بهوسیله کد به وجود آمده است، نیاز به بهروزرسانی و بهبود دارند. این بهروزرسانی قطعاً به پایدار شدن شبکه رمزارز موردنظر و رفع خطاهای قبلی منجر خواهد شد.
بحث امنیت که شاید مهمترین دغدغه برای سرمایهگذاران است نیز در بهروزرسانیهای جدیدی قویتر میشود. در واقع، هارد فورک منجر به افزایش امنیت در شبکه بلاک چین میشود.
فورکها عضوی جدا ناپذیر از بلاک چین
با گذشت بیش از یک دهه از معرفی اولین رمزارز (بیت کوین)، فورکهای متعددی از آن زمان تا به امروز در حال وقوع است. بین تریدرها همواره نظرات مثبت و منفی در مورد فورک بیان میشود. بسیاری با اعتماد بالا نسبت به هارد فورکها مشتاقانه منتظر بهروزرسانیهای بعدی هستند و بسیاری از هرگونه هارد فورکی اجتناب میکنند.
فورک نتیجه تصمیمات مسئولان پروژه و جامعه کاربری آن است و معمولاً برای تغییر یا بهبود شبکه انجام میشود.
بله.لایت کوین نیز مشابه بسیاری از آلت کوینها، از فورک بیت کوین به وجود آمده است.
Segwit آخرین فورک بزرگ بیت کوین است که برای افزایش مقیاسپذیری این شبکه صورت گرفته است.
بیت کوین کش حاصل هارد فورک بیت کوین است که در راستای افزایش اندازه بلاک و سرعت تراکنشها ایجاد شده است.