پروژه‌های مرتبط با بلاکچین هر لحظه در حال تغییر ساختار دنیای ما هستند. بر خلاف تصور، تأثیر فناوری بلاکچین تنها به موضوع اقتصاد و ارزهای دیجیتال مربوط نمی‌شود؛ بلکه این فناوری توانسته حوزه‌های بسیاری مانند هنر، هوا و فضا و حتی زندگی اجتماعی را تحت تاثیر خود قرار دهد. در این میان پروتکل اسنپ شات یکی از کاربردهای جذاب این فناوری را شکوفا کرده است. با استفاده از این پروتکل، محیطی مستقل برای نظرسنجی و رای‌دهی در اختیار کاربران قرار می‌گیرد.
در این مقاله به بررسی پروتکل Snapshot پرداخته و ویژگی‌های آن را به شما معرفی می‌کنیم. اگر به دنیای دیفای و ساختارشکنی‌های آن علاقه‌مند باشید، آشنایی با این پروژه می‌تواند برای شما بسیار جذاب باشد.
پروتکل اسنپ شات چیست؟
ضعف شیوه‌های سنتی نظرسنجی به هیچ وجه قابل انکار نیست. از امکان تقلب در شمارش آرا و دست‌کاری در نتیجه تا عدم وجود یک بستر عادلانه برای رأی‌گیری، همگی باعث شدند تا فناوری به فکر یک راه‌حل برای این موضوع باشد. به لطف وجود بلاکچین، به‌مرور مشکلات رأی‌گیری سنتی به فراموشی سپرده شدند. اما مسئله پرداخت توکن برای شرکت در نظرسنجی و هزینه‌بر بودن آن، تبدیل به یک مشکل جدید در این مسیر شد. خوشبختانه پروتکل snapshot با بهره‌گیری از متدهای جدید، توانست این مشکل را نیز برطرف کند.
به طور خلاصه، اسنپ شات بستری است که با استفاده از آن، پروژه‌های مختلف می‌توانند امکان نظرسنجی مستقل را برای کاربرانشان فراهم کنند. این شیوه نظرسنجی، با اصطلاح سیگنال‌گذاری رای یا vote signaling نیز شناخته می‌شود. پروتکل‌هایی که پیش از این برای رای‌گیری غیرمتمرکز مورد استفاده قرار می‌گرفتند، نیاز به خرج ارز دیجیتال از طرف شرکت‌کنندگان داشتند. اما Snapshot به لطف استفاده از یک شبکه ذخیره‌سازی غیرمتمرکز به نام IPFS، این مشکل را حل کرده است. در نتیجه کاربران بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای، قادر به شرکت در رای‌گیری خواهند بود.
پروتکل اسنپ شات یک ابزار محبوب برای سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز (DAO) به شمار می‌رود. سازمان‌ها می‌توانند با استفاده از این پروتکل، از کاربران خود در خصوص برنامه‌های آینده یا هر موضوع دیگری نظرسنجی کنند.
ویژگی‌های پروتکل Snapshot
برای درک بهتر ویژگی‌ها و مزایای اسنپ‌شات، بهتر است ابتدا نگاهی به انواع سیستم‌های نظرسنجی غیرمتمرکز داشته باشیم. رأی‌گیری در سیستم‌های دیفای به دو صورت درون زنجیره (on-chain) و برون زنجیره (off-chain) انجام می‌گیرد. مکانیزم سیستم‌های آن‌چین بر روی کدهای شبکه بلاکچین بنا شده است. برای استفاده از این شیوه نیازمند توسعه بستر و حتی درخواست پرداخت ارز دیجیتال و توکن توسط کاربران برای درستی‌سنجی خواهد بود. در سمت مقابل شیوه‌های آف‌چین خارج از دامنه کدهای بلاکچین اتفاق می‌افتند. با این شیوه، سهام‌داران بزرگ، نهنگ‌های بازار و شرکت‌های استخراج ارز دیجیتال، قدرت اعمال نفوذ بیشتری نسبت به کاربران عادی خواهند داشت.
در حالی که هر یک از این شیوه‌ها مزایا و معایب منحصربه‌فرد خود را دارند، اسنپ شات به خوبی توانسته با ادغام آن‌ها، به یک روش بهینه دست یابد. با استفاده از Snapshot، سازمان‌های می‌توانند بدون نیاز به پرداخت هزینه از متعهد‌ترین اعضای جامعه خود که توکن تعیین شده و خاصی را در اختیار دارند، در هر موردی نظرسنجی کنند. در این روش کاربران برای تایید صحت نظر خود نیاز به هیچ تراکنشی نخواهند داشت؛ زیرا اسنپ‌شات از شبکه IPFS برای ایجاد، ثبت و ذخیره آرا استفاده کرده است.
شبکه IPFS یک پروتکل همتا به همتا است که ذخیره و اشتراک‌گذاری داده‌ها را در یک سیستم توزیع شده فراهم می‌کند. این شبکه نقش پررنگی در تمرکز زدایی ایفا کرده است.
نحوه استفاده از اسنپ شات
تصور کنید که به عنوان یک مدیر شرکت، قصد دارید نظر کاربران خود در باره پروژه‌ها و مسیر آتی شرکت را بدانید. اینجاست که اسنپ شات وارد عمل می‌شود. برای استفاده از این پلتفرم، نیاز به یک حساب کاربری و دامنه Ethereal Naming Service یا همان ENS خواهید داشت. ENS در واقع عملکردی مشابه با DNS دارد؛ با این تفاوت که در این سرویس امکان مدیریت دامنه‌های وب‌سایت به صورت غیرمتمرکز و ایمن وجود خواهد داشت. با استفاده از ENS می‌توانید کیف پول ارز دیجیتال یا آدرس IP یک پروژه دیفای را به یک نام قابل شناسایی کاربر متصل کرد.
پس از اتصال ENS به اسنپ‌شات، یک فضا برای ایجاد رأی‌گیری و شخصی‌سازی آن در اختیار خواهید داشت. تنظیمات snapshot قابلیت‌هایی نظیر تعیین تعداد ادمین، توزیع قدرت‌های رأی‌گیری و موارد دیگری از این قبیل را در اختیار شما قرار می‌دهند. پس از اعمال شخصی‌سازی‌های مورد نظر، همه چیز برای ایجاد اولین نظرسنجی آماده خواهد بود.
در سمت دیگر، کاربران برای شرکت در نظرسنجی نیاز به اتصال کیف پول به سرویس اسنپ شات خواهند داشت. در این حالت تا زمانی که کاربران ارز دیجیتال مورد نظر شما را در کیف پول خود داشته باشند، می‌توانند بدون کوچک‌ترین هزینه‌ای در رای‌گیری شرکت کنند. به عبارت دیگر شرط شرکت در نظرسنجی، داشتن یک توکن خاص در کیف پول (بدون نیاز به خرج کردن آن) است. نظرسنجی‌های ایجاد شده بر روی Snapshot با یک رابط کاربری آماده و قابلیت به‌روزرسانی لحظه‌ای نتایج در دسترس قرار می‌گیرند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص ایجاد نظرسنجی یا شرکت در نظرسنجی، می‌توانید از مستندات Snapshot استفاده کنید.
در حال حاضر طیف گسترده‌ای از شرکت‌های فعال در حوزه دیفای از سیستم منحصربه‌فرد نظرسنجی اسنپ شات استفاده می‌کنند. از بین مشتریان این سرویس، نام شرکت‌های شناخته شده‌ای نظیر یونی سواپ (Uniswap)، بالانسر (Balancer)، بنکور (Bancor)، یرن فایننس (yearn finance) و آراگون (Aragon) نیز دیده می‌شود. به عنوان مثال، یونی‌سواپ با استفاده از اسنپ‌شات یک رأی‌گیری در مورد نحوه استفاده از دارایی‌های خود ایجاد کرد.
محدودیت‌های پروتکل اسنپ شات
در حال حاضر هیچ رخنه امنیتی قابل توجهی در سیستم رأی‌گیری اسنپ‌شات مشاهده نشده است. اعتماد شرکت‌های بزرگ دنیای دیفای به این پروژه، به خوبی می‌تواند مهر تاییدی بر امنیت و قابل اعتماد بودن آن باشد. با این حال تحلیل‌گران دنیای بلاکچین، برخی موارد را به عنوان محدودیت این پروتکل در نظر می‌گیرند. مهم‌ترین موارد اشاره شده در این باره شامل موارد زیر هستند:
امکان شناسایی ارزهای موجود در کیف پول: اسنپ‌شات برای تایید صحت رای‌گیری، نیاز به بررسی نوع دارایی‌های کیف پول شرکت‌کنندگان دارد. در نتیجه اگر شخصی در یک رای‌گیری شرکت کرده، قطعاً در حساب خود ارز دیجیتال مورد نیاز را دارد. همین مورد می‌تواند حریم خصوصی دارایی‌های شرکت‌کنندگان را تحت تاثیر قرار دهد.
محدود به ENS: اغلب وب‌سایت‌های کنونی از DNS برای تامین دامنه‌های خود استفاده می‌کنند. اما اسنپ شات به دلیل ماهیت غیرمتمرکز خود، امکان پشتیبانی از این دامنه‌ها را ندارد.
نسل جدید پلتفرم‌های رای‌گیری با Snapshot
در این مقاله به معرفی و بررسی اسنپ شات به عنوان یکی از جدیدترین پروژه‌ها در حوزه نظرسنجی و رأی‌گیری غیرمتمرکز پرداختیم. به لطف این پروژه، برای شرکت در رأی‌گیری‌های برگزار شده در بستر بلاکچین نیازی به پرداخت توکن نخواهید داشت؛ بلکه تنها کافی است که توکن مورد نظر برگزارکننده را در حساب خود داشته باشید. در سمت دیگر، غیرمتمرکز بودن و عدم نیاز به پرداخت توکن باعث ایجاد برخی محدودیت‌ها و نگرانی‌هایی نیز شده است؛ اما اعتماد شرکت‌های بزرگ به Snapshot می‌تواند خیال سایر شرکت‌های جدید را نیز راحت کند.
به نظر شما این پلتفرم چه کاربردهایی می‌تواند داشته باشد؟ نظر خود در این زمینه را با ما و سایر کاربران والکس به اشتراک بگذارید.
