توکنیزهسازی ارتباطات؛ بررسی رشد عجیب Friend tech در قلمرو اجتماعی کریپتو
این اپلیکیشن اجتماعی جدید، در کمتر از ۲۴ ساعت پس از راهاندازی در هفته گذشته، حجم معاملاتی معادل ۴۴۰۰ اتریوم (۸/۱ میلیون دلار) را به خود اختصاص داده، که به طور چشمگیری از میزان معاملات OpenSea در همان بازه زمانی پیشی گرفته است. اما با توجه به منشأ مبهم آن، عدم وجود سیاست حفظ حریم خصوصی و شبکه ضعیف، زنگ خطرهای زیادی را به صدا درآورده است.
به گزارش والکس و به نقل از coindesk، نسخه بتا Friend.tech که تنها با دعوت دیگر کاربران امکان عضویت در آن وجود دارد، در روز پنجشنبه راهاندازی شد و حجم معاملات آن به ۴۴۰۰ اتر (معادل حدود ۸/۱ میلیون دلار) رسیده است. حالا سوالاتی در مورد بنیانگذاران این پروژه، نقشه راه و خط مشی حریم خصوصی دادههای آن مطرح شده است.
در طی روزهای گذشته، توجه جامعه کریپتو در توییتر، به یک اپلیکیشن اجتماعی وب ۳ (Web3) جدید جلب شده است.
بعد از ظهر روز پنجشنبه، friend.tech، یک پلتفرم غیرمتمرکز که خود را با شعار “مارکتپلیسی برای دوستان شما” معرفی میکند، تست نسخه بتا خود را تنها با ارائه دعوتنامه آغاز کرد. این اپلیکیشن در واقع به کاربران امکان توکنیزه کردن شبکه اجتماعی خود را میدهد و بر اساس شبکه لایه دوم جدید صرافی کوینبیس (Coinbase) با نام Base ساخته شده است.
بر اساس توییت یوگا کولر (Yuga Cohler)، مهندس نرمافزار ارشد در کوینبیس، کاربران friend.tech یک پروفایل در این شبکه اجتماعی ایجاد میکنند تا «سهام» خود را به دنبالکنندگان خود بفروشند. در حال حاضر، خرید سهام یک کاربر در این شبکه اجازه تبادل پیامهای خصوصی با او را به مالکان سهام میدهد.
این پلتفرم به دنبال افراد تأثیرگذاری (اینفلوئنسر) است که از دنبالکنندگان زیادی در توییتر بهرهمند هستند. از جمله این افراد میتوان به جوردن فیش (Jordan Fish)، که در بین عموم با نام کوبی شناخته میشود، و معاملهگر ناشناس، Hsaka Trades، اشاره کرد. عصر روز گذشته، Hsaka Trades در توییتی اظهار کرد که friend.tech به سرعت به یک پلتفرم تأثیرگذار برای جامعه کریپتو در توییتر تبدیل خواهد شد، که به کاربران اجازه میدهد سهام اشخاص مختلف را جمعآوری کنند تا از امتیازاتی مانند ارسال توییت از حساب یک اینفلوئنسر بهرهمند شوند.
اگرچه این اپلیکیشن هنوز در مراحل ابتدایی توسعه و اجرا قرار دارد، اما آمار اولیه منتشر شده نشاندهنده پذیرش سریع آن است. بر اساس دادههای شرکت تجزیه و تحلیل Dune، این اپلیکیشن بیش از ۱۲۶ هزار معامله را تسهیل کرده و از زمان راهاندازی، حجم معاملاتی معادل ۴۴۰۰ اتریوم (بیش از ۸/۱ میلیون دلار) داشته است. سایر دادههای Dune نشان میدهند که این حجم معاملات در روز گذشته از حجم معاملات بازار NFT OpenSea پیشی گرفته و تقریباً دو برابر حجم این بازار NFT برتر بوده است.
Friend.tech همچنین به سرعت در حال تسخیر شبکه Base است. صبح روز جمعه، تعداد کاربران فعال روزانه این شبکه به ۱۳۶ هزار نفر رسید و شبکه لایه دوم آربیتروم (Arbitrum) را نیز پشت سر گذاشت. بخش عمده این حجم به کاربران friend.tech نسبت داده میشود.
کولر به CoinDesk گفت:
اینکه اپلیکیشنهایی مانند friend.tech چطور نسل جدیدی از رسانههای اجتماعی را به Base میآورند، واقعاً هیجانانگیز است. من فکر میکنم که نوآوری و تمرکز زدایی در این فضا بسیار حیاتی است و کنجکاوم که ببینم friend.tech چه ویژگیهای جدیدی را در آینده معرفی خواهد کرد.
اما این محبوبیت با خطراتی همراه است. در روز اول آغاز فعالیت این اپلیکیشن، به دلیل ورود بیش از حد افراد مشکلاتی در شبکه ایجاد شد و بسیاری از کاربران از لگها و کرش کردن اپلیکیشن شکایت کردند.
اگرچه friend.tech در ۲۴ ساعت اول راهاندازی خود یک رشد تصاعدی را تجربه کرده، اما زنگ خطرهایی در مورد منشاء آن، نقشه راه و خط مشی حریم خصوصی دادههای این پلتفرم به صدا درآمده است.
friend.tech از کجا آمده است؟
توییت کولر به توسعهدهنده ناشناسی با نام Racer به عنوان سازنده friend.tech اشاره داشته است. او اعلام کرد که Racer پیش از این TweetDAO را ایجاد کرده بود. TweetDAO یک نهاد خودمختار غیرمتمرکز بوده که با هولد «TweetDAO Egg»، توکن غیرقابل معاوضه (NFT) این شبکه، اجازه استفاده از این حساب توییتر را به کاربران میداد.
کولر گفت:
این پروژه پیش از فروپاشی بسیار مورد توجه واقع شد و یکی از اولین تلاشها برای ورود به رسانههای اجتماعی غیرمتمرکز بود.
حساب اصلی توییتر Tweet DAO به حالت تعلیق درآمده و وبسایتی که از صفحه OpenSea آن لینک میشد نیز از بین رفته است. با این حال، وبسایت دیگری که به DAO این پروژه متصل است هنوز به فعالیت خود ادامه میدهد و کاربران را به اتصال کیفپولهای خود برای توییت زدن از حساب توییتر جایگزینی که تنها چند پست از ماه آگوست ۲۰۲۲ دارد، ترغیب میکند.
بعد از تقریباً فروکش کردن تبلیغات این پروژه، Racer با یک پلتفرم اجتماعی غیرمتمرکز دیگر بازگشت. او با کمک همبنیانگذار Shrimp یا Shrimppepe، پلتفرم Stealcam را ایجاد کرد. Stealcam یک پلتفرم اجتماعی وب ۳ است که به کاربران اجازه میدهد تصاویر را در قالب NFTها ضرب کنند و آنها را برای دریافت اتریوم بدزدند (در واقع همان خریداری کنند).
اما مشکل اینجا بود که قابلیت مشاهده تصاویر تا زمان خرید وجود نداشت.
در ماه می، توسعهدهندگان تصمیم به تغییر نام Stealcam به friend.tech گرفتند، تا جمعیت هدف آن را از میان اینفلوئنسرها و خالقان وب ۳ که میخواهند از محتوای خود کسب درآمد کنند، افزایش دهند. طبق گزارش Decrypt، درآمد خالقان در Stealcam به شدت کاهش یافته بود و اینفلوئنسرهای برجسته تا قبل از این کمترین بازده را برای محتوایی که زمانی مورد توجه افراد زیادی قرار میگرفت، دریافت میکردند.
Shrimp و Racer به Decrypt اعلام کردند که friend.tech قرار است در «دو تا چهار هفته دیگر» راهاندازی شود. آنها همچنین به این نکته اشاره کردند که این پلتفرم روی آربیتروم پیادهسازی خواهد شد و کاربران را به دنبال کردن حساب tryfriendtech@ در توییتر تشویق کردند، حسابی که دیگر وجود خارجی ندارد.
تقریباً سه ماه پس از آن، friend.tech بر پایه Base معرفی شد.
شما در حال فروش سهام خود هستید، یا دادههایتان؟
اینفلوئنسرهای کریپتو که به friend.tech هجوم آوردهاند، در حال حاضر بازدهی سهام خود را مشاهده میکنند. اما برخی از افراد به نگرانیهایی درباره نحوه کار مدل ارزشگذاری این پلتفرم و حفظ حریم خصوصی دادهها اشاره کردهاند.
لاورنس دی (Laurence Day)، متخصص امور مالی غیرمتمرکز و مشاور پروتکل Euler Finance، توییتی را محوریت مدل ارزشگذاری سهام در friend.tech منتشر کرده است. با توجه به این مدل، این یک ساختار تأمین و تقاضا ساده است. زمانی که یک کاربر سهام بیشتری را میفروشد، قیمت خرید او براساس یک فرمول درجه دو افزایش مییابد.
اندی چورلیان (Andy Chorlian)، بنیانگذار پلتفرم معاملات NFT شکستخورده Tessera، روز یکشنبه به این اپلیکیشن پیوست.
چورلیان در توییتی که ارزش پروفایل او را برابر با ۴۷/۴ اتریوم، تقریباً ۸۸ هزار دلار نشان میداد گفت:
هرگز نمیدانستم رابطه دوستی به این اندازه ارزشمند باشد.
او مدتی بعد تصحیح کرد که این عدد در واقع یک خطای نرمافزاری بوده است.
چورلیان به CoinDesk گفته که از زمان پیوستن به این اپلیکیشن تقریباً هزار دلار درآمد کسب کرده است.
چورلیان افزود:
تیمی که در آنجا فعالیت میکند، دقیقاً میداند چطور چیزهایی را تولید کند که جامعه کریپتویی توییتر از آنها لذت ببرد. و من هم تقریباً ۰/۵ اتریوم از آن درآمد داشتهام، که صادقانه بگویم باورم نمیشود، چرا که من فقط چند توییت در مورد این برنامه و آن هم برای شوخی با این پروژه زده بودم.
اما علاوه بر خرید و فروش سهام، نگرانیهایی در مورد چگونگی ثبت و ذخیره دادههای کاربران در friend.tech مطرح شده است.
وبسایت friend.tech کاربران را به مسیری هدایت میکند تا از دستگاههای تلفن همراه خود برای دانلود اپلیکیشن استفاده کنند. این وبسایت اطلاعاتی زیادی در مورد پروژه ارائه نمیدهد و هیچ اطلاعاتی هم درباره نقشه راه، بنیانگذاران یا هر نوع وایت پیپری در مورد پروژه وجود ندارد. اینها چیزهایی هستند که اکثر پروژههای معتبر میخواهند هنگام راهاندازی داشته باشند.
با این حال، دکمه دعوت به عملی (Call To Action) در وبسایت وجود دارد که توجه کاربران را به مطالعه سیاستهای حفظ حریم خصوصی این پروژه جلب میکند. اما با کلیک بر روی این بخش، یک پنجره پاپ-آپ نمایش داده میشود و به کاربران اطلاع میدهد که «به زودی» این اطلاعات اضافه خواهند شد.
همچنین امکان مطالعه خط مشی حفظ حریم خصوصی در موبایل پیش از نصب اپلیکیشن از friend.tech وجود ندارد. در نسخه موبایلی این وبسایت، کاربران برای ادامه مسیر خود مجبور به افزودن نسخه تحت وب این اپلیکیشن در صفحه اصلی دستگاههای تلفن همراه خود میشوند.
فقدان هرگونه خط مشی حفظ حریم خصوصی برای کاربرانی که اصلاً نمیدانند دادههایشان به کجا خواهد رفت یا برای چه چیزی استفاده خواهد شد، نگرانکننده به نظر میرسد.
به طور کلی، اگر در نظر دارید به friend.tech بپیوندید، کاربر DefiIgnas در پستی موارد احتیاطی که باید به خاطر داشته باشید را به طور خلاصه بیان میکند:
آینده friend.tech
هر زمان که یک اپلیکیشن وب ۳ جدید با وعده بازدهی بزرگ و مشارکت جامعه معرفی میشود، برای اینفلوئنسرها دشوار است که از آن دوری کنند. اما مهم این است که منشاء یک پروژه را تجزیه و تحلیل کرده و درک کنیم که اهداف آن در آینده چیست.
Friend.tech از نظر هر دوی این مسائل وضعیت مبهمی دارد، که باعث شک و تردید کاربران در مورد پایداری بلندمدت سرمایهگذاری در یک پروژه بدون حساب و کتاب میشود. باید مواردی از جمله بنیانگذارانی که از دو پروژه ناموفق قبلی خود به این پروژه وارد شدهاند تا کمبود شفافیت در مورد استفاده از دادهها را در نظر داشته باشید. کاربران باید به مخاطرات احتمالی که در حین رشد این پلتفرم رخ خواهند داد، توجه کنند.
Friend.tech به کاربران اجازه میدهد تا سودهای خود را در این اپلیکیشن نقد کنند. این اپلیکیشن دارای گزینهای برای «برداشت اتریوم» است که به خالقان اجازه میدهد اتریومهای دریافت شده را به کیفپول خود ارسال کنند. این ممکن است یکی از اطمینانبخشترین ویژگیهای این اپلیکیشن تاکنون باشد.
کاربران آیکون خاکستری رنگی را در گوشه اپلیکیشن مشاهده کردهاند، که بر اساس حدس گمانها به نظر میرسد این پروژه به زودی توکن بومی خود را به کاربران ایردراپ کند. اما friend.tech هنوز هیچ چیزی درباره توکن آینده خود نگفته و همانطور که ذکر شد، هیچ نقشه راه یا وایت پیپری برای آن وجود ندارد. اینکه تصور کنیم آنها بالاخره این موضوع را دنبال خواهند کرد راه درستی نیست.
اینکه خودتان باید بررسیهای لازم را انجام دهید به همان اندازه که در وب ۳ مهم است، در کل صنعت کریپتو نیز اهمیت دارد. منشاء، هدف و فقدان نقشه راه friend.tech همگی زنگ خطرهایی را به صدا درآوردهاند و در همین حین که این پلتفرم به رشد خود ادامه میدهد، باید به طور اساسی مورد تجزیه و تحلیل واقع شوند.
این اپلیکیشن با وجود شعار «مارکتپلیسی برای دوستان»، ممکن است در نهایت به اندازه آنچه که به نظر میرسد، دوستانه نباشد.