ممپول چیست؟ آشنایی با استخر تراکنش Mempool
ممپول یکی از اجزای مهم در هر بلاکچین مانند بلاک چین بیت کوین است که نقش فضای ذخیره تراکنش‌های پردازش نشده را بازی می‌کند. یعنی، تراکنش‌هایی که هنوز توسط ماینرها پردازش نشده و به ترافیک شبکه برمی‌خورند، در ممپول‌ها ذخیره می‌شوند تا پردازش شوند.
هر ممپول ظرفیت مشخصی دارد که با توجه به آن، نمی‌تواند تراکنش‌های بیشتری را در خود ذخیره کند. زمانی که به محدودیت ظرفیت نزدیک می‌شوند، کارمزد تراکنش را افزایش می‌دهد و تنها تراکنش‌های با کارمزد بالا را ذخیره می‌کنند. در ادامه این مقاله، به ویژگی‌ها، تعریف دقیق‌تری از ممپول و نقش آن در هر بلاک چین خواهیم پرداخت.
ممپول چیست؟
ممپول (Mempool) یک کلمه ترکیبی ساخته شده از کلمات “Memory” به معنای حافظه و “Pool” به معنای استخر است. همان‌طور که از ترکیب کلمات آن مشخص است، ممپول یک استخر برای تراکنش‌ها ماین نشده در بلاک چین است. در واقع، تراکنش‌ها قبل از ماین شدن داخل استخر ممپول قرار می‌گیرند تا زمانی که ماین شوند. این ممپول‌ها یک بخشی از نودها (Nodes) هستند که اطلاعات ذخیره شده تراکنش‌های ماین نشده، در این قسمت قرار می‌گیرند. تراکنش‌های ماین نشده به تراکنش‌هایی اشاره دارد که هنوز بخشی از بلاک بلاک چین نشده‌اند و در انتظار تایید از سوی نودها هستند.
اولین بلاک چینی که از اصطلاح ممپول استفاده کرد، بلاک چین اتریوم بود. ولی دیگر بلاک چین‌ها همچنان از اصطلاحات دیگری برای ممپول شبکه خود استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، برخی از بلاک چین‌ها، اسم «استخر تراکنش» را به جای ممپول استفاده می‌کنند. با توجه به اینکه، ظرفیت هر ممپول محدود است، برای جلوگیری از لغو تراکنش تایید نشده در شبکه توسط ماینرها، می‌توانید تراکنش خود را مجددا با کارمزد بالاتری انجام دهید.
هر تراکنش برای اضافه شدن به بلاک چین، روند طولانی‌ای را طی می‌کند. تراکنشی که ثبت می‌شود در مرحله اول به دست برخی از نودها می‌رسد و آن نودها، تراکنش را برای چند نود دیگر ارسال می‌کنند. این فرایند تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که تراکنش بین همه نودها پخش شده و آنها بررسی اعتبار تراکنش را شروع کنند. از آن جایی که این مراحل کمی طول می‌کشد، ممپول به شبکه کمک می‌کند که تراکنش و اطلاعات در آن جا به طور موقت ذخیره و پس از تایید، حذف شود.
نکته مهمی که باید درباره ممپول‌ها بدانید، ظرفیت آنها است. هر ممپول ظرفیت مربوط به خود را دارد و زمانی که این ظرفیت پر شود، ممپول مسدود می‌شود. پس از انسداد، اولویت بندی تراکنش‌ها در ممپول توسط ماینرها شروع می‌شود. آنها، از تراکنش‌هایی با کارمزد بالاتر شروع کرده و ظرفیت ممپول را خالی می‌کنند.
عملکرد ممپول چگونه است؟
اجازه دهید عملکرد ممپول یا همان استخر حافظه تراکنش‌ها را با یک مثال به شما توضیح دهیم. شبکه بیت کوین را در ذهن خود متصور شوید؛ شما به عنوان مالک بیت کوین، قصد انجام یک تراکنش از طریق کیف پول خود را دارید. زمانی که تراکنش را انجام می‌دهید، ممپول آن در شبکه ایجاد شده، ماینرها به سراغ آن می‌آیند و آن را پردازش می‌کنند. در نتیجه، تراکنش شما تایید و انجام می‌شود.
حالا، شما باید این مثال را در یک حجم خیلی بزرگ‌تر متصور شوید. همین بلاک چین بیت کوین، روزانه چندین هزار تراکنش را ثبت می‌کند؟ قطعا که تعداد آن بسیار بالا است! در این شرایط حتما ترافیک تراکنش بسیار بالایی در شبکه به وجود می‌آید. ممپول‌ها در این وضعیت تا جایی که ظرفیت داشته باشند، تراکنش‌هایی را در خود ذخیره می‌کنند تا ماینرها به سراغ آنها بروند. هر چه ظرفیت ممپول‌ها آزادتر باشد، سرعت انجام تراکنش در شبکه نیز افزایش می‌یابد. در این شرایط، ماینرها برای آزادسازی ظرفیت ممپول‌ها، به سراغ آنها می‌روند و تراکنش‌ها را از بیشترین کارمزد تا کمترین کارمزد پردازش می‌کنند. در نتیجه، فضای ممپول آزاد شده و تراکنش‌های بیشتری در آن ذخیره می‌شوند.
برای درک ساده‌تر عملکرد ممپول، یک مثال ملموس‌تر می‌زنیم. تصور کنید که در مطب یک پزشک به انتظار برای ویزیت خود هستند. هر چه بیماران داخل مطب بیشتر شوند، رسیدگی به تمامی بیماران توسط پزشک، زمان‌برتر می‌شود. ولی هر چه بیماران داخل مطب کمتر باشند، رسیدگی به تمامی بیماران با سرعت بیشتری انجام شده و نوبت‌دهی سریع‌تر است.
اندازه ممپول‌ها
همان‌طور که بالاتر اشاره کردیم، تمامی ممپول‌ها دارای یک ظرفیت استاندارد هستند. در حالت استاندارد، هر ممپول ظرفیتی معادل با ۳۰۰ مگابایت دارد؛ ولی به‌طورکلی، این ظرفیت به نود مورد نظر آن بستگی دارد. به همین دلیل، معمولا نودهایی که به محدودیت حافظه خود نزدیک می‌شوند، یک نرخ کارمزد یا کمیسیون جدید را برای تراکنش‌ها اعلام می‌کنند. از دیگر نودها نیز می‌خواهند تا تراکنش‌هایی با کمتر از این کارمزد را قبول نکنند. اگر ممپول نودی، ظرفیت بیشتر یا کمتری داشته باشد، زودتر یا دیرتر به حذف تراکنش‌ها با کارمزدهای قبلی دست می‌زند.
معمولا ممپول‌هایی که ظرفیت کمتری برای ذخیره تراکنش‌ها دارند، باعث ازدحام می‌شود. در این شرایط، کاربران برای انجام تراکنش خود باید بیشتر صبر کنند تا برخی از تراکنش‌ها ماین شده و از ممپول خارج شوند تا نوبت به تراکنش آنها برسد. البته، راه دیگری برای رهایی از این ازدحام هم وجود دارد که آن، پرداخت کارمزد بیشتر برای پردازش تراکنش است. در این صورت، ماینرها زودتر به سراغ تراکنش شما می‌آیند و آن را پردازش می‌کنند.
ممپول در همه بلاک چین‌ها
بالاتر نیز اشاره کردیم که تقریبا همه بلاک چین‌ها دارای ممپول هستند. تنها برخی از آنها، نام دیگری بر روی آن می‌گذارند؛ ولی عملکرد آنها، کاملا یکسان است. تراکنش‌ها برای طی کردن لحظات انتظار قبل از پردازش شدن، در ممپول‌ها قرار می‌گیرند. البته، با توجه به سخت‌افزار مورداستفاده برای اجرای نودها، اندازه ممپول نیز تغییر می‌کند. هر چه سخت‌افزار ظرفیت بالاتر و قدرت بیشتری داشته باشد، اندازه ممپول نیز افزایش پیدا می‌کند.
گام قبلی (۱۸/۲۷) گام بعدی
