وام جمعی یا Crowdloan چیست؟ نحوه شرکت در یک وام‌دهی جمعی

جذب سرمایه از طریق مردم تاریخی بسیار طولانی دارد. این فرایند از زمان رشد صنایع و کارخانه‌های صنعتی رونق بیشتری گرفت. در دنیای کریپتو نیز مانند سایر صنایع، این نوع جذب سرمایه برای رشد یا راه‌اندازی پروژه‌های کریپتویی استفاده می‌شود. به علاوه از طریق این روش کاربران می‌توانند از پروژه‌های مورد علاقه خود حمایت کنند. البته این پشتیبانی در فضای کریپتو همراه با کسب سود خواهد بود. راه‌های مختلفی برای حمایت و پشتیبانی از پروژه‌ها توسط کاربران وجود دارد. یکی از همین راه‌ها که در فضای دیفای مورد استفاده قرار می‌گیرد، وام جمعی یا Crowdloan است که در بلاکچین پولکادات در حال اجرا است. در این مقاله به بررسی وام‌دهی جمعی می‌پردازیم و با جزئیات آن آشنا می‌شویم.

وام جمعی چیست؟

وام جمعی یک سیستم جمع‌سپاری است که به شرکت‌کنندگان اجازه می‌دهد از پروژه‌های نامزد شده برای پاراچین با سپرده‌گذاری کوین DOT پشتیبانی کنند. در یک کمپین crowdloan، شرکت‌کنندگانی که DOT سپرده‌گذاری کرده‌اند، می‌توانند از پروژه پاداش دریافت کنند. این پاداش‌ها شامل اشکال مختلفی است، مانند توکن‌های پاراچینی که از آن پشتیبانی می‌کنند.

شبکه پولکادات یک پروتکل منبع باز است که به بلاکچین‌های مختلف اجازه می‌دهد تا داده‌ها و برنامه‌ها را تبادل کنند. در اکوسیستم پولکادات دو نوع بلاک چین وجود دارد. زنجیره اصلی، زنجیره رله نامیده می‌شود، در حالی که بلاک چین‌های موازی هر کدام پاراچین نامیده می‌شوند. می‌توان Relay Chain را به عنوان قلب Polkadot در نظر گرفت که می‌تواند پاراچین‌های مختلف را به هم متصل کند. مشابه زنجیره‌های پلاسما اتریوم، پاراچین‌ها می‌توانند تراکنش‌ها را مستقل از زنجیره رله پردازش کنند. این قابلیت به پاراچین‌ها اجازه می‌دهد تا مقیاس پذیری بلاکچین را تا حد زیادی بهبود بخشند.

برای اتصال پاراچین‌ها به زنجیره رله، پروژه‌ها باید یک اسلات را از طریق مزایده اجاره کنند. پروژه‌ها می‌توانند با سپرده‌گذاری ارز دات برای یک جایگاه و قفل این کوین‌ها، در حراج شرکت کنند. پروژه‌هایی که بیشترین کوین‌های DOT را قفل کنند، می‌توانند به پاراچین پولکادات تبدیل شوند و این اسلات را برای ۱۲ تا ۹۶ هفته اجاره کنند. پروژه‌ها برای به دست آوردن رمز ارز DOT بیشتر برای پیروزی در مناقصه، می‌توانند از جامعه خود کمک بگیرند. به این صورت که اعضای جامعه پروژه، رمزارزهای دات خود را در اختیار تیم قرار می‌دهند تا به پیروزی در مناقضه کمک کنند که به این عمل وام جمعی یا Crowdloan گفته می‌شود.

لازم به ذکر است این حراج‌ها و دریافت این وام در شبکه کوساما که به عنوان شبکه خواهر پولکادات شناخته می‌شود نیز قابل اجرا است. در واقع مناقصه اسلات‌ها با کوساما شروع شد و بعد به صورت موازی در پولکادات نیز استارت خورد.

وام جمعی چگونه کار می‌کند؟

وام‌های جمعی برای دستیابی به اهداف مشابه، اما به روشی مستقیم‌تر و اخلاقی‌تر صورت می‌گیرد. پروژه‌ها می‌توانند از جامعه خود بخواهند که کوین‌های DOT را به آن‌ها قرض دهند تا هزینه اسلات پاراچین پروژه را بپردازند. این فرایند یک کمپین جمعی است. در واقع در وام جمعی، کاربران به پروژه‌ها دارایی‌های خود را قرض می‌دهند.

اگر پروژه موفق به اجاره اسلات شود، کوین‌های قرض گرفته شده از جامعه تا پایان مدت اجاره اسلات، قفل می‌شوند. پس از پایان زمان اجاره، کوین‌ها برای برداشت در دسترس قرار می‌گیرند و اصطلاحا وارد مرحله بازنشستگی می‌شوند.

ولی اگر شرکت پروژه در مناقصه ناموفق باشد و منجر به اجاره اسلات پاراچین نشود، مرحله بازنشستگی زمانی شروع می‌شود که کمپین به پایان می‌رسد و وام‌دهندگان می‌توانند کوین‌های خود را پس بگیرند. این بدان معناست که رمز ارزهای آن‌ها تحت کنترل مستقیم پروژه‌ای که در آن سرمایه گذاری می‌کنند نیست. در واقع این فرایند توسط قوانین پولکادات مدیریت می‌شود و تیم پروژه نمی‌تواند مانع از بازیابی دارایی‌های سرمایه‌گذاران با پایان دوره کمپین یا اجاره شود.

حال کاربران چرا باید دارایی‌های خود را در اختیار پروژه‌ای خاص بگذارند؟ عموما پروژه‌ها بعد از لانچ توکن اختصاصی خود، برای کاربرانی که به پروژه برای شرکت در مناقصه کمک کردند، توکن‌هایی به عنوان پاداش در نظر می‌گیرند.

نحوه شرکت در Crowdloan

در آغاز برای شرکت در وام جمعی، به یک حساب Polkadot با تراز مثبت نیاز دارید. سپس پروژه‌ای را که می‌خواهید در آن مشارکت داشته باشید، در زیر برگه Crowdloan در داشبورد Polkadot پیدا کنید، روی گزینه Contribute کلیک کنید و مقدار ارز دات که قصد قرض دادن دارید را انتخاب کنید.

اگر می‌خواهید به عنوان تست این کار را انجام دهید، می‌توانید از شبکه آزمایشی روکوکو برای تمرین استفاده کنید. در اینجا این مراحل انجام می‌شود:

۱. برای شروع وارد سایت polkadot.js.org/apps می‌شوید و روی اولین تب از سمت چپ کلیک می‌کنید.

۲. بعد از شبکه TEST ROCOCO & PARACHAINS را انتخاب می‌کنید و گزینه Swich را در بالای صفحه کلیک می‌کنید.

۳. بعد از ورود به شبکه روکوکو، روی تب Network  کلیک کرده و گزینه Parachain را انتخاب کنید.

۴. در صفحه مخصوص پاراچین وارد تب Crowdloan شوید و پروژه‌هایی که برای دریافت وام موجود هستند را مشاهده کنید.

۵. در مرحله آخر می‌توانید به پروژه دلخواهتان با توکن‌های تست، وام دهید.

مزایای وام جمعی

روش Crowdloans فرصتی عالی برای کاربران است تا از پروژه‌ای که به آن علاقه دارند حمایت کنند و توکن‌های آن را به عنوان پاداش دریافت کنند.

هر پروژه‌ای که درخواست وام جمعی می‌کند، موفق به جذب مقدار سرمایه مورد نیاز نمی‌شود. البته پروژه‌هایی که موفق می‌شوند نیز باید بر اساس قوانین پولکادات عمل کنند، یعنی دو مورد حتما باید در طی اجرای این روند مشخص شود:

۱. مدت زمان کمپین اجرای فرایند

۲. میزان پاداش دریافتی وام‌دهندگان

باید جزئیات مربوط به شرایط وام جمعی را از تیم‌ پروژه‌ها، سوال کرد. برای پروژه‌ها، این فرایند می‌تواند به مکانیزم مهمی برای راه‌اندازی شبکه آن‌ها در کوساما یا پولکادات تبدیل شود. برخی از مزایای وام‌دهی جمعی برای پروژه‌ها عبارتند از:

• روشی کارآمد برای توزیع توکن‌ها به اعضای فعال و وفادار جامعه.
• امکان پوشش هزینه‌های اجاره اسلات پاراچین بدون فرآیند جمع‌آوری سرمایه از شرکت‌ها و سازمان‌ها
• راهی برای سنجش حمایت کاربران از یک پروژه جدید و آگاهی از تقاضای بازار.

وام جمعی راهی برای حمایت کاربران

وام جمعی در دنیای بیرون از بلاکچین رواج دارد و حتی یکی از روش‌های متداول جذب سرمایه برای استارت‎ آپ‌ها است. اما پولکادات در این زمینه دست به خلاقیت زده است و از این روش برای حراج اسلات‌های پاراچین‌ و دخیل کردن کاربران در فعالیت‌های مهم شبکه استفاده کرده است.

با این روش کاربران می‌توانند به راحتی با کمترین میزان سرمایه (یک دات) به پروژه‌های مورد علاقه خود کمک کنند و در آینده سهمی از توکن‌های پروژه را دریافت کنند. در واقع کاربران هم حمایت خود را از پروژه‌ای خاص نشان می‌دهند و هم به کسب سود می‌پردازند.