پاراچین چیست؟ آشنایی با زنجیره‌های پاراچین شبکه پولکادات
زنجیره‌های بلوکی یا بلاکچین (Blockchain) به عنوان یکی از فناوری‌های نوین دنیای دیجیتال با هدفی مشخص به فعالیت و پیشرفت خود ادامه می‌دهد. اهدافی مثل امنیت کاربران، مقیاس پذیری و تمرکز زدایی جزو اصلی‌ترین اهداف این فناوری است که تیم‌های توسعه دهنده در بسیاری از موارد برای دستیابی به این اهداف با چالش‌های زیادی روبه‌رو شده‌اند. ضمن اینکه برقراری ارتباط بین بلاکچین‌های مختلف نیز جزو آن دسته از موضوعاتی است که هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
پاراچین به عنوان یک بلاکچین مستقل و یک فناوری نوین قصد دارد برقراری این ارتباط را آسان کند. به عبارتی می‌توان اینگونه گفت که پاراچین‌ها یکی از راه‌های ارتباطی جدیدی هستند که پروژه‌های مختلف مبتنی بر بلاکچین، برای برقراری ارتباط با یکدیگر از آن‌ها استفاده می‌کنند. پاراچین به شکل موازی در شبکه پولکادات فعالیت می‌کند و به ایجاد پل‌های ارتباطی بین بلاکچین‌ها می‌پردازد. ممکن است این سوال در ذهن شما ایجاد شود که ارز پولکادات چیست یا پاراچین چگونه کار می‌کند. در ادامه به بررسی کامل مفهوم پاراچین و زنجیره‌های آن در شبکه پولکادات خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب
آشنایی با مفهوم پاراچین
پاراچین که مخفف شده عبارت “Parallelizable Chain” به معنای زنجیره قاتل موازی سازی است، یک نوع بلاکچین لایه ۱ است. این بلاکچین لایه ۱ در شبکه‌های چند زنجیره‌ای مثل کوزاما و پولکادات در کنار سایر بلاکچین‌ها در حال فعالیت است. پولکادات نام پلتفرمی است که به انتقال داده‌ها بین بلاکچین‌های مختلف اجازه می‌دهد و در نهایت باعث ایجاد یک اکوسیستم جدید می‌شود. از این اکوسیستم معمولا به منظور ایجاد زیرساخت دیفای استفاده می‌شود. برای اینکه بیشتر درباره این شبکه چند زنجیره‌ای اطلاعات داشته باشید می‌توانید به مطالعه درباره این موضوع و راهنمای خرید پولکادات بپردازید.
منظور از بلاکچین اصلی در این قسمت، همان زنجیره رله یا “Relay Chain” است که در قسمت مرکزی قرار دارد و پاراچین‌ها در موازات آن حرکت می‌کنند. خوب است بدانید که این زنجیره‌های بلاکچینی موازی قابل سفارش هستند. در واقع شما به عنوان مالک یک پاراچین می‌توانید تصمیم بگیرید که ساختار شبکه چگونه متناسب با برنامه مورد نظر طراحی شود. ضمن اینکه کنترل کامل شبکه نیز در دست شما خواهد بود. نکته مهمی که در این زمینه لازم است به آن توجه شود این است که ادغام پاراچین توسط برخی از بلاکچین‌ها پشتیبانی می‌شود.
برای اینکه با زنجیره‌های پاراچین شبکه پولکادات بیشتر آشنا شوید، می‌توان آن را گونه‌ای از شبکه‌های بلاکچین در نظر گرفت. با این تفاوت که ساختار خاص و متفاوتی برای مدیریت دیتا و اطلاعات مورد نظر دارد. چندین بلاکچین لایه ۱ را در کنار هم در نظر بگیرید که به شکل موازی در شبکه پولکادات در حال اجرا هستند. این دقیقا همان مجموعه “parachain” است. محافظت از آن نیز بر عهده زنجیره Relay مرکزی خواهد بود.
زنجیره‌های پاراچین شبکه پولکادات
برای اینکه بدانید پاراچین پولکادات چیست می‌توان اینگونه شروع کرد: پاراچین‌ها از ویژگی‌های شبکه پولکادات مثل امنیت، مقیاس پذیری و قابلیت همکاری آن استفاده می‌کنند. در همین راستا بر اساس ویژگی ترکیب پذیری زنجیره‌ای شبکه پولکادات، پاراچین‌ها امکان جابه‌جایی هر نوع داده یا دارایی را دارند؛ بنابراین می‌توان اینگونه نتیجه گیری کرد که این فناوری و اجرای آن در شبکه پولکادات باعث شده تا این شبکه ایده‌های جدیدی از برنامه‌های کاربردی در دنیای ارزهای دیجیتال را ارائه دهد.
حفظ و ساختار “parachain” در شبکه پولکادات بر عهده یک نگهدارنده شبکه تحت عنوان “collator” است. این نگهدارنده‌ها تراکنش‌های پاراچین کاربران شبکه را جمع‌آوری می‌کنند. ساختار تطبیق پذیر پاراچین‌ها باعث شده است تا از آن‌ها در موارد مختلفی مثل ذخیره‌سازی غیر متمرکز داده، امور مالی غیر متمرکز، تایید هویت و … استفاده شود.
با وجود تمام این موارد، بین دو مفهوم قرارداد هوشمند و پاراچین تفاوت‌هایی وجود دارد. قراردادهای هوشمند نرم افزارهایی هستند که روی بلاکچین‌هایی مثل اتریوم، سولانا و … اجرا می‌شوند. اما نکته‌ای که وجود دارد این است که اجرای این قراردادها روی بلاکچین به دلیل وجود رقبا و تراکم زیاد، کاهش سرعت و افزایش هزینه تراکنش‌ها را در شبکه به همراه داشته باشد. اما پاراچین نوعی از بلاکچین مستقل است که با هدفی خاص فعالیت می‌کند و طیف وسیعی از کاربردها را در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد.
کاربردها و موارد استفاده از پاراچین
اگر کمی درباره دنیای کریپتوکارنسی و چالش‌ها و مشکلات آن بدانید، احتمالا خبر دارید که یکی از مهم‌ترین مشکلات بلاکچین‌ها در بازار ارزهای دیجیتال، پایین بودن مقیاس پذیری آن‌ها است. بعضا راهکارهایی که برای افزایش مقیاس پذیری ارائه می‌شدند، ویژگی غیر متمرکز بودن این بلاکچین‌ها را از بین میبرد. اما خرید پولکادات راهی غیر متمرکز برای افزایش مقیاس پذیری در بلاکچین‌ها است. زیرا پاراچین‌هایی که در موازات بلاکچین اصلی فعالیت دارند، امکان تراکنش‌های متعددی را به طور موازی فراهم می‌کنند.
یکی دیگر از کاربردهای پاراچین، استفاده از آن در امور مالی غیر متمرکز یا “DeFi” است. ایجاد یک سیستم جایگزین برای سیستم‌های مالی سنتی جزو اصلی‌ترین هدف‌های پاراچین است. ضمن اینکه پاراچین‌ها راه حل‌هایی درباره کنترل و مدیریت اموال دیجیتال به کاربران خود ارائه می‌دهند. راه حل‌هایی برای خرید، فروش و انتقال دارایی‌ها در سیستم مالی.
کاملا طبیعی است که بعد از تمام این موارد، قراردادهای هوشمند یکی دیگر از کاربردهای پاراچین باشد. پروژه‌هایی که وظیفه اجرای قرارداد هوشمند را بر عهده دارند در برخی مواقع، توسعه دهندگان اتریوم را مجبور می‌کنند تا قراردادهای خود را به شبکه پولکادات بسپارند. در این صورت امکان اجرای این قراردادها برای پولکادات نیز فراهم می‌شود.
به طور کلی پاراچین، کراس چین و مواردی از این قبیل، جزو فناوری‌هایی هستند که در راستای تسهیل همکاری بین شبکه‌های بلاکچین فعالیت می‌کنند و کاربردهای مختلفی دارند. برای مثال از دیگر کاربردهای این فناوری به مواردی مثل اوراکل‌ها، بازی‌های مبتنی بر بلاکچین، والت‌های ارز دیجیتال، امور مربوط به اینترنت اشیا و تایید هویت و گواهینامه‌ها می‌توان اشاره کرد.
ویژگی‌های پاراچین
زمانی که به طور کامل با مفهوم پاراچین آشنا شدید، آشنایی با ویژگی‌ها و خصوصیات اصلی آن نیز خالی از لطف نخواهد بود. به طور کلی این فناوری شبیه به یک پل بلاکچین عمل می‌کند و بزرگ‌ترین هدف آن برقراری ارتباط بین بلاکچین‌های دیگر است.
مقیاس پذیری
استفاده از فناوری پاراچین در شبکه‌هایی مثل پولکادات باعث می‌شود تا میزان مقیاس پذیری لازم برای شبکه، از راه‌های درست‌تر، کارآمدتر و غیرمتمرکز تری فراهم شود. در واقع می‌توان این گونه گفت که پولکادات با استفاده از مدل پاراچین به زنجیره‌های بلوکی خود این امکان را می‌دهد تا مقیاس پذیری خود را در لایه یک بهبود ببخشند. “parachain” در چنین شرایطی اجازه انجام و پردازش تراکنش‌ها را به شکل موازی و در یک اکوسیستم از بلاکچین لایه ۱ خواهد داد. در این صورت میزان توان و مقیاس پذیری نیز تا حد زیادی بهبود پیدا خواهد کرد.
انعطاف پذیری
اگر با مفهوم کلی پاراچین و هدف آن آشنا شده باشید، احتمالا متوجه شدید که یکی از اصلی‌ترین خصوصیاتش میزان انعطاف پذیری بالای آن است. اینترنت و فضای دیجیتال امروز را با دوره‌های قبل مقایسه کنید. در این صورت متوجه پیشرفت‌های به دست آمده و تغییرات اساسی این فضا خواهید شد. همکاری بلاکچین‌ها در آینده و ایجاد فضایی کاربردی و مفید برای کاربران نیز جزو تغییرات بنیادی این فضا در آینده‌ای نزدیک خواهد بود.
بلاکچین‌ها معمولا انواع مختلفی دارند و خدمات متفاوتی ارائه می‌دهند:
- بازی‌های مبتنی بر بلاکچین
- مدیریت هویت
- امور مالی
- برنامه‌های غیر متمرکز
نکته مهمی که وجود دارد، موضوع برقراری ارتباط بین این بلاکچین‌ها و اشتراک گذاری اطلاعات و دیتاهای موجود است. این امر به کمک انعطاف پذیری پاراچین امکان‌پذیر است. پاراچین‌ها این قابلیت را دارند تا به عنوان شرکت‌ها یا انجمن‌ها، کالاهای مشترک به سود شبکه پولکادات، شبکه‌های خصوصی یا عمومی، بستری برای ایجاد برنامه‌ها و پروژه‌های کاربردی و… استفاده شوند.
حاکمیت
انعطاف پذیری پاراچین باعث می‌شود تا در انتخاب مدل حاکمیت مناسب خود در شبکه پولکادات آزاد باشد. به عبارتی پاراچین‌ها می‌توانند به تعداد ماژول از قبل طراحی شده دسترسی داشته باشند تا سیستم‌های حاکمیتی مختلفی را پیاده سازی کنند. احتمال ایجاد فورک در زنجیره که معمولا باعث ایجاد دو دستگی در سیستم می‌شود، معمولا از طریق دستیابی به مکانیزم‌های مختلف حاکمیت درون زنجیره‌ای کاهش پیدا می‌کند. لذا هر پروژه مجاز است تا سبک مدیریتی خود را انتخاب کند و با توجه به نوع صنعت، جامعه هدف و حوزه کاری خود در تعیین سبک مدیریتی شبکه نیز تاثیرگذار باشد.
الگوریتم اجماع
پاراچین یک فناوری مستقل و کارآمد است که در بسیاری از موارد مثل ایجاد سبک مدیریتی، تولید توکن، انتقال اطلاعات و … به شکل آزادانه فعالیت می‌کند و محدودیت‌های بلاکچین‌های دیگر را نمی‌پذیرد. اما با وجود تمام این موارد، این فناوری در یک ویژگی خاص ملزم به پیروی از شبکه است. پاراچین‌هایی که روی شبکه پولکادات راه اندازی شده‌اند، باید از الگوریتم اجماع پولکادات نیز پیروی کنند.
هزینه
استفاده از کاربردهای فناوری بلاکچین برای کسب و کارهای مختلف بسیار مفید واقع شده است. از طرف دیگر هزینه راه‌اندازی و ایجاد یک شبکه بلاکچین مستقل، نسبتا زیاد است. ضمن اینکه در کنار هزینه مادی به زمان و تخصص بالایی هم نیاز خواهد بود. بنابراین استفاده از پاراچین و راه‌اندازی آن یکی از بهترین راه‌های جایگزین است.
راه اندازی یک پاراچین در شبکه‌ای مثل پولکادات در شرایط مختلف کاملا متفاوت است. اسلات پاراچین به عنوان اولین مورد مورد نیاز برای راه اندازی آن، با توجه به میزان عرضه و تقاضا در بازار قیمت‌های مختلفی دارد. لذا قیمت دقیق و مشخصی برای این موضوع وجود ندارد. اما موضوعی که واضح است این است که هزینه ایجاد پاراچین و استفاده از امکانات آن، خیلی به‌صرفه‌تر از راه‌اندازی یک بلاکچین مجزا خواهد بود.
نحوه کار پاراچین
در فضای شبکه‌ای مثل اتریوم تمام برنامه‌های غیر متمرکز در یک محدوده تعیین شده ایجاد می‌شوند. این محدوده توسط بلاکچین اتریوم تعیین می‌شود. از طرف دیگر شبکه‌هایی مثل پولکادات این امکان را برای کاربران خود ایجاد می‌کنند که اطلاعات و توکن‌های خود را بین یکدیگر انتقال دهند. ضمن اینکه به توسعه دهندگان خود نیز، اجازه ایجاد بلاکچین مستقل خود را خواهند داد.
این موضوع باعث می‌شود که هر پاراچین در پولکادات، پارامترهای مخصوص خود را داشته باشد. به عبارتی می‌توان اینگونه گفت که در ویژگی‌هایی مثل هزینه تراکنش، زمان بلوک، پاداش استخراج و مکانیزم حکمرانی کاملا متفاوت هستند. این تفاوت یکی از ویژگی‌های بارز در نحوه کار پاراچین است که در نگاه اول نیز به چشم می‌آید.
در رابطه با موضوع امنیت نیز، این فناوری به جای تکیه کردن به گره‌های اعتبارسنجی خود از امنیت شبکه پولکادات که عموما توسط زنجیره اصلی آن (Relay Chain) تأمین می‌شود استفاده می‌کند. در مقابل نگهداری پاراچین‌ها بر عهده گره‌های “Collator” است. ضمن این که نگهداری، تمام تاریخچه هر پاراچین نیز ذخیره می‌شود و داده‌های تراکنش مورد نظر نیز به شکل بلوک‌هایی به منظور افزودن به زنجیره، ذخیره خواهد شد.
چرا پاراچین؟
فناوری بلاکچین جزو آن دسته از مواردی است که از پیچیدگی‌ها و جذابیت‌های زیادی برخوردار است و در طی سال‌های اخیر توانسته نظر افراد زیادی را از حوزه‌های کاری مختلف به خود جلب کند. فناوری پاراچین یکی از این جذابیت‌ها است که در راستای بلاکچین وارد عرصه شد. پاراچین ساختاری دارد که به کاربران خود امکان انجام تراکنش‌هایی سریع‌تر با هزینه‌ای کمتر را می‌دهد.
این فناوری ارتباط عمیقی بین بلاکچین‌های مختلف برقرار می‌کند. همچنین به کمک پل‌های بین شبکه‌ای نیز، امکان اتصال به شبکه‌هایی مثل اتریوم و بیت کوین را خواهند داشت. هنگام بررسی فعالیت پاراچین‌ها در یک اکوسیستم متوجه خواهید شد که به شکل کاملا موازی در کنار یکدیگر قرار دارند و در حال فعالیت هستند. بنابراین امکان انتقال هر نوع داده‌ای در آن‌ها وجود دارد. پاراچین به عنوان یک بلاکچین مستقل، ویژگی‌های مخصوص به خود را خواهد داشت و با قوانین حکمرانی مخصوص خود فعالیت خواهد کرد.
