هاپ پروتکل چیست؟ بررسی نحوه عملکرد و کاربرد Hop protocol

شبکه بزرگ و گسترده اتریوم راه‌حل‌های متعددی را برای جابه‌جایی توکن‌ها ارائه می‌دهد که هرکدام، توکن‌های حاکمیتی اختصاصی خود را دارند؛ اما این راه‌حل‌ها، برخلاف این که مزیت‌های فراوانی را برای شبکه فراهم کرده‌اند، باعث شده‌اند تا انتقال توکن‌ها از لایه ۱ به ۲ قدری با مشکل مواجه شود. اما روش حل این مشکل چیست؟ اینجا است که هاپ پروتکل (Hop Protocol) وارد می‌شود؛ یک پل زنجیره‌ای که انتقال توکن‌ها بین لایه‌های مقیاس پذیری اتریوم آسان می‌کند. برای این که بدانید این پروتکل چیست و چه کاربردی دارد، شما را به خواندن ادامه این مقاله دعوت می‌کنیم.

Hop Protocol چیست؟

به زبان ساده هاپ، پروتکلی برای ارسال جمعی توکن‌ها است. این پروتکل مجموعه‌ای از الگوریتم‌ها و ابزارهای جدید را در برمی‌گیرد که علاوه بر ساده‌ کردن تعاملات آن چین یا درون زنجیره‌ای، به دارندگان ارزهای دیجیتال این امکان را می‌دهد تا دارایی‌های رمزنگاری شده خود را بین لایه‌های بلاکچین و زنجیره‌های جانبی جابجا کنند.

هاپ پروتکل در مرحله اول یک سری تکنیک منحصر‌به‌فرد را معرفی می‌کند تا فرایند پل‌سازی میان دو لایه ساده، ایمن و سریع‌تر از حالت عادی شود؛ سپس در مرحله دوم به تکمیل ساختن پل‌های داخلی و خارجی می‌پردازد. تکنیک‌های مورد استفاده این مکانیزم، شامل مواردی مانند فناوری‌های نقدینگی لیکوئید شده، استخرهای غیرمتمرکز و استراتژی‌های استخراج رمزارز می‌شود که همه با هدف ایجاد ارتباطات سریع‌تر و کارآمدتر بین شبکه‌های لایه ۲ اتریوم، زنجیره‌های جانبی و شبکه اصلی اتریوم خواهد بود.

BridgeHop که نرم‌افزار این پلتفرم است و شما می‌توانید آن را در لیست کیف پول‌ ارز دیجیتال پیدا کنید، در حال حاضر از بلاکچین‌های Ethereum، Optimism، Arbitrum، Polygon و Gnosis پشتیبانی می‌کند و کاربران آن می‌توانند تعداد محدودی از دارایی‌ها را با استفاده از این مکانیزم به لایه‌های دیگر انتقال دهند. دارایی‌های رمزارزی قابل انتقال در هاپ شامل:

• اتریوم
• Matic Polygon
• USDT
• DAI
• USDC
• توکن حاکمیتی HOP

علاوه بر آن‌چه گفتیم، هاپ پروتکل همچنین به‌دنبال راه‌اندازی یک سازمان غیرمتمرکز و مستقل (DAO) است تا از طریق آن مقیاس‌پذیری لایه ۲ بلاکچین را نیز افزایش دهد. اما ما تا به اینجای مقاله عملکرد هاپ را تا حد زیادی به لایه ۲ ربط دادیم و برای آن که شما نیز بتوانید عملکرد پروتکل هاپ را به‌درستی متوجه شوید، خوب است تا قدری در مورد لایه ۲ بدانید.

راه حل لایه ۲ چیست؟

برای درک چالش‌هایی که مکانیزم هاپ در تلاش است بر آن‌ها غلبه کند، باید با بررسی راه حل‌های لایه ۲ و نحوه کار آن‌ها شروع کنیم. به بیان ساده، راه‌حل‌های لایه ۲ مجموعه کارهایی هستند که توسعه‌دهندگان اتریوم برای مقیاس‌پذیرتر، سریع‌تر و البته کارآمدتر کردن شبکه اصلی این پلتفرم و با تکیه بر بلاکچین اتریوم انجام می‌دهند.

ارتباط لایه ۲ و پروتکل هاپ

راه‌حل‌های لایه ۲ دارای یک سیستم ارتباطی داخلی برای حفظ رابطه موثر با شبکه اصلی هستند. حال، برای این که دارایی‌ها بتوانند بین شبکه اصلی و شبکه لایه دوم جابجا شوند، به یک پل یا بریج احتیاج دارند. این پل تضمین می‌کند که تراکنش‌ها به شبکه اصلی منتقل شده و اثبات اعتبارسنجی آن‌ها به شبکه لایه دو باز می‌گردد. توجه داشته باشید دارایی‌هایی که از شبکه‌های لایه ۱ (mainnet) به شبکه‌های لایه ۲ رفته‌اند، به‌عنوان توکن‌های متعارف شناخته می‌شوند.

زنجیره‌های جانبی، شبکه‌های لایه ۲ و پلتفرم‌هایی که قابلیت پل‌سازی را برای دارایی‌ها ایجاد می‌کنند، بهترین راه‌حل‌هایی هستند که می‌توان از آن‌ها برای ارتباط با بلاکچین اتریوم استفاده کرد. در واقع پلتفرم‌هایی مانند هاپ، دارایی‌های رمزارزی را از بلاکچین‌های بومی خود به سایر بلاکچین‌ها انتقال می‌دهند. آن‌ها همچنین به کمک یک سری قراردادهای هوشمند که کریپتوهای کاربر را مسدود می‌کند، استفاده می‌کنند و یک کپی از توکن‌ها با ارزش معادل، در شبکه جدید را از طریق مبادله بین استخرهای نقدینگی ارائه شده در زنجیره مقصد و زنجیره مبدا در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

چالش‌ها و ریسک‌های پیش روی پلتفرم‌های پل سازی

متأسفانه، پل‌های بومی که شبکه‌های لایه ۲ را به شبکه‌های اصلی متصل می‌کنند و پل‌های مستقلی که باعث تسهیل انتقال دارایی  بین زنجیره‌های جانبی و بلاکچین اتریوم می‌شوند، تاکنون کارآمد نبوده‌اند.

داده‌هایی که از عملکرد این پل‌ها منتشر شده تخمین می‌زند که زمانی حدود ۲۰ دقیقه تا ۳ ساعت طول می‌کشد تا توکن‌ها بین شبکه‌ها جابجا شوند. از زمان انجام انتقال که بگذریم، پل زدن در هر یک از این جهت‌ها می‌تواند تا ۲۰ دلار هزینه داشته باشد. پل زدن بین زنجیره‌های جانبی نیز علاوه بر این که هزینه بیشتری را به‌دنبال دارند ممکن است تا ۷ روز هم طول بکشد!

پل‌های مستقل همچنین فرصت مناسبی برای هک و بهره‌برداری‌های فنی نیز به‌شمار می‌روند. تنها در سال ۲۰۲۲ بیش از ۱/۳ میلیارد دلار به دلیل هک پل و سایر مسائل امنیتی مربوط به پل‌سازی دارایی‌ها از دست رفته است.

همه این مسائل باعث شده تا به‌جای مکانیزم‌های موجود، پروتکل‌ها و پلتفرم‌هایی با سرعت، مقرون به صرفه و امن برای پل زدن دارایی‌های زنجیره‌ای به بازار بیایند. هاپ پروتکل، یکی از پروژه‌هایی است که به‌عنوان یک جایگزین، پل‌ها را توسعه می‌دهد و ادعا می‌کند که استراتژی نسبتاً کارآمدتری برای پل زدن دارایی دارد. آمارهای فعلی این پلتفرم نشان می‌دهد که راه‌حل‌هایی که هاپ پروتکل ارائه کرده، ارزان و سریع بوده است و تا زمان نگارش این مقاله هیچ مشکل امنیتی در مورد پل و سایر برنامه‌هایی که پروتکل را تامین می‌کنند گزارش نشده است.

پروتکل HOP چگونه کار می کند؟

ابزار اصلی در عملکرد هاپ پروتکل، امکاناتی است که پل چند شبکه‌ای آن ایجاد می‌کند. در واقع در این پروتکل ابزارها هستند که به افراد اجازه می‌دهند تا دارایی‌های ارز دیجیتال خود را میان شبکه‌ اصلی اتریوم، زنجیره‌های جانبی و شبکه‌های لایه دو جابجا کنند. جهت‌های پلی زنی در هاپ پروتکل جهانی بوده و امکان جابجایی دو جهته و میان همه شبکه‌ها وجود دارد.

هاپ پروتکل برای این که بتواند امکان پل زدن سریع و ارزان دارایی‌ها را فراهم آورد از الگوریتم‌هایی برای صدور توکن، بازخرید و مبادله‌های اصلاح شده استفاده می‌کند. این الگوریتم‌ها که برای اولین بار توسط هاپ معرفی شد، به نام توکن قراردادهای هوشمند یا توکن‌های پل هاپ (hTokens) (Hop Bridge Tokens) شناخته می‌شود.

نقش Htokenها در HOP Protocol چیست؟

hTokenها در حقیقت یک کپی از دارایی‌های اصلی هستند که روی زنجیره پشتیبانی قفل می‌شوند. این توکن‌ها بسیار انعطاف‌پذیر بوده و می‌توانند در زنجیره‌ها منتقل شوند یا مورد بازخرید قرار گیرند. کاربران پل هاپ همچنین از انواع hToken توکن‌ها هنگام انجام تراکنش تبدیل استفاده می‌کنند. برای استفاده کاربران، hTokenها به‌صورت یک به یک نسبت به دارایی اصلی صادر می‌شوند. این یعنی زمانی که کاربر تعداد معینی از دارایی‌های کریپتویی را قفل می‌کند (مثلاً ۱۰۰ETH)، می‌تواند همان تعداد Htoken را برای آن دارایی ضرب کند (در این مورد، ۱۰۰hETH).

کاربران نیز می‌توانند hTokenهای صادر شده را به‌سرعت به زنجیره‌های دیگری که توسط هاپ پشتیبانی می‌شود منتقل و بازخرید کنند. hTokenهایی که استفاده شده‌اند طی یک فرمان و فرایند خودکار، که به آن بازارساز خودکار (AMM) می‌گویند، در شبکه مبدا می‌سوزند و سپس همان نوع و تعداد hToken در زنجیره و حساب مقصد ساخته می‌شوند. این توکن‌ها همچنین به عنوان تکنیکی عمل می‌کنند تا اطمینان یابند که تمام تراکنش‌ها به طور دقیق ثبت می‌شوند.

البته باید در اینجا به این نکته مهم اشاره کنیم که توکن حاکمیتی هاپ برای حرکت در زنجیره‌ها و شبکه‌های لایه دو نیازی به فرایند AMM ندارند. HOP DAO توکن‌های حاکمیتی این پلتفرم را به‌طور پیش‌فرض متعارف می‌داند و بدین ترتیب در هزینه‌های کاربران صرفه‌جویی می‌شود.

تعریف فرایند Bounders

بازخرید سریع hTokenها در زنجیره مقصد از طریق یک فرایند جداگانه به نام Bonders انجام می‌گیرد. باندرزها یک سری اهرم هستند که با ارائه نقدینگی کارمزد می‌گیرند. در واقع این اهرم‌ها با کارمزدی که به‌دست می‌آورند نقدینگی اولیه برای hTokenها را فراهم می‌کنند تا گیرندگان بتوانند به سرعت توکن‌ها را بازخرید کنند.

علاوه بر تامین هزینه، Boundersها همچین وظیفه تایید تراکنش را نیز به‌عهده دارند. این یعنی کاربران ابتدا باید توکن‌ها را به Boundersهای مبدا ارسال کنند و سپس باندرز آن‌ها را به سمت مقصد می‌فرستد و تراکنش تمام می‌شود.

چه چیزی Hop Protocol را خاص می‌کند؟

در ابتدا گفتیم مکانیزم‌هایی که پیش از این برای پل‌سازی میان شبکه‌ها وجود داشت نه‌تنها کارآمد نبود بلکه مشکلات زیادی را به‌دنبال داشت و به همین دلیل پلتفرم‌هایی مانند هاپ وارد بازار شدند. اما علت تمایز HOP Protocol چیست؟ به‌طور کلی می‌توانیم دلایل منحصربه‌فرد بودن HOP را موارد زیر بدانیم:

• Hop Protocol یک پل توکن عمومی مقیاس‌پذیر ارائه می‌دهد. این کار از طریق بازارساز خودکار (AMMs) انجام می‌شود تا پلتفرم هر توکن پل و توکن تایید شده مربوط به آن را بین هر جمع‌آوری مبادله کند. بدین ترتیب نقدینگی به‌صورت پویا قیمت‌گذاری می‌شود و انگیزه‌ برای تعادل مجدد نقدینگی در کل شبکه ایجاد خواهد شد.
• هاپ پروتکل از سطح محافظتی یکسان با یک رول آپ زیربنایی (underlying roll-up) استفاده می‌کند. این یعنی دارایی‌های کاربران نه‌تنها ناگهانی از بین نمی‌رود بلکه مورد سرقت نیز قرار نمی‌گیرد. تنها درصورتی که Bounders آفلاین شود، کاربران ممکن است تاخیرهایی را در زمان انتقال واکنش تجربه کنند.
• هاپ یک استراتژی دوجانبه برای تولید توکن‌های بین شبکه‌ای دارد و با استفاده از AMM، می‌تواند تراکنش‌ها را با سرعت انجام دهد.
• هاپ پروتکل از مجموعه‌ گسترده‌ای از زنجیره‌های مقصد پشتیبانی می‌کند و به همین دلیل سرعت اتصال بسیار بالایی دارد. البته این ویژگی هاپ به شبکه اصلی اتریوم و لایه ۲ محدود می‌شود.

توکن HOP چیست؟

HOP توکن بومی هاپ پروتکل است و با هدف اصلی حاکمیت به‌وجود آمد. این توکن به‌عنوان وسیله‌ای معرفی شد تا بتواند استراتژی مدیریت پروتکل هاپ را از طریق یک سازمان غیرمتمرکز خودمختار (DAO) توسعه دهد. هاپ پروتکل، در حقیقت از طریق HOP DAO و توکن بومی آن و البته به کمک جامعه‌ای از سرمایه‌گذاران و کاربران اداره می‌شود.

HopDAO از طریق یک طرح پیشنهادی و رای‌گیری غیرمتمرکز عمل می‌کند که در آن دارندگان توکن HOP می‌توانند پیشنهادات خود را ارسال کنند و در مورد سایر پیشنهادهای ارائه شده توسط سایر اعضای DAO رأی دهند. آراء اعضا با توجه به میزان ارزش دارایی آن‌ها در الویت قرار می‌گیرد.

اعضای HopDAO به تصمیماتی مانند زنجیره جانبی بعدی، شبکه لایه ۲ یا بلاکچین لایه ۱ که هاپ پروتکل بر روی آن راه اندازی و اجرا می‌شود، رأی می‌دهند. رای دهندگان DAO همچنین می‌توانند در مورد این که کدام دارایی به پل هاپ پروتکل اضافه شود، تصمیم بگیرند. برخی دیگر از مسائل مالی مانند تقسیم‌بندی‌های خزانه و برنامه‌های مدیریتی نیز در زیر مجموعه اختیارات  DAO بررسی و تایید خواهد شد.

هاپ پروتکل؛ یک روش سریع‌تر برای انتقال توکن‌ها

همان‌طور که خواندید، پروتکل Hop در حال کار بر روی یک مشکل حیاتی در بخش راه‌حل مقیاس‌پذیری اتریوم است. این پلتفرم تلاش می‌کند تا با ارائه راه‌‌های نوآورانه، مقیاس‌پذیری را آسان‌تر کند و تجربه کاربری خوشایندتری را به‌وجود آورد. این پروتکل علاوه بر آن‌چه تاکنون ارائه داده، ایده‌های جالب بسیاری دیگری نیز دارد که باید ببینیم آیا در آینده موفق به اجرای آن‌ها می‌شود یا خیر. در مجموع باید بگوییم با توجه به ویژگی‌های منحصربه‌فردی که از این پروتکل دیده‌ایم HOP پروژه‌ای است که ارزش بررسی دقیق‌تر را دارد. در این مقاله ما به بررسی هاپ پروتکل، یک پلتفرم و راه‌حل برای انتقال ارزهای دیجیتال و جابه‌جایی آن‌ها بین لایه‌های مختلف بلاکچین پرداختیم. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد.