هارد فورک پکترا اتریوم؛ این آپدیت چه تاثیری بر قیمت اتریوم خواهد داشت؟
اتریوم به عنوان یکی از پیشروترین بلاکچینهای جهان، همواره در تلاش بوده تا محدودیتهای خود را کاهش دهد و زیرساختی کارآمدتر و کاربر پسندتر ارائه دهد. هارد فورک پکترا اتریوم، که به عنوان یکی از بزرگترین آپدیتهای این شبکه در سالهای اخیر معرفی شده، در دو مرحله از سال ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۶ اجرا خواهد شد. این بهروزرسانی ترکیبی از دو آپدیتی بزرگ قبلی (پراگ و الکترا) است که با هدف بهبود عملکرد شبکه، مقیاسپذیری، کاهش هزینهها و افزایش امنیت طراحی شده است. در این مقاله، جزئیات فنی هارد فورک پکترا اتریوم، تغییرات قابل توجهی که در شبکه اتریوم ایجاد میکند و تاثیرات احتمالی آن بر قیمت ETH را بررسی خواهیم کرد.
خلاصه مطلب
آپدیت پکترا با تمرکز بر مفاهیمی چون انتزاع حسابها، بهبود کارایی قراردادهای هوشمند، آپدیتی سازوکار ولیدیتورها و معرفی تکنولوژیهای پیشرفته مانند درختهای ورکل و PeerDAS، قصد دارد تعامل کاربران و توسعهدهندگان با اتریوم را به سطح جدیدی برساند. علاوه بر این، تاثیر این آپدیت بر قیمت اتریوم، که به عنوان دومین ارز دیجیتال بزرگ بازار شناخته میشود، موضوعی است که توجه بسیاری از سرمایهگذاران و تحلیلگران را به خود جلب کرده است.
هارد فورک پکترا اتریوم چیست؟
آپدیت پکترا یکی از مهمترین آپدیتهای شبکه اتریوم در سالهای اخیر محسوب میشود که به منظور افزایش سرعت، مقیاسپذیری و بهبود تجربه کاری طراحی شده است. پیادهسازی این آپدیت که یک هارد فورک محسوب میشود، در دو فاز انجام میشود که فاز اول آن از سال ۲۰۲۵ آغاز خواهد شد.
پکترا در واقع ترکیبی از دو آپدیت به نامهای پراگ و الکترا است که در ابتدا قرار بود به صورت جداگانه اجرا شوند. اما برای سادهتر شدن فرآیند، این دو آپدیت با هم ادغام شدند.
از زمان آغاز فعالیت اتریوم، این شبکه با بهبودهای پیوستهای همراه بوده است. برای مثال میتوان به آپدیت مرج (The Merge) اشاره کرد که در سال ۲۰۲۲ که مکانیزم اثبات سهام را جایگزین اثبات کار کرد.
علیرغم این بهبودهای تدریجی، اتریوم همچنان با چالشهایی نظیر کارمزد بالا، محدودیت در مقیاسپذیری و پیچیدگی استفاده برای کاربران جدید روبهرو است. آپدیت پکترا به منظور رفع این مشکلات طراحی شده است.
ویژگیهای اصلی آپدیت Pectra
هارد فورک پکترا اتریوم قرار است تغییرات مهمی در شبکه آن ایجاد کند. برخی از مهمترین ویژگیهایی که با این آپدیت اضافه خواهند شد، عبارتند از:
انتزاع حسابها
یکی از تغییرات کلیدی پکترا، معرفی انتزاع حساب (Account Abstraction) است. در حال حاضر، کاربران اتریوم برای پرداخت هزینههای گس باید مقداری اتر (ETH) در کیف پول خود داشته باشند. اما با آپدیت پکترا، میتوان از سایر توکنها مانند USDC یا DAI برای پرداخت هزینههای گس استفاده کرد. برخی پلتفرمها و سرویسها نیز میتوانند این هزینهها را برای کاربران پرداخت کنند. این موضوع میتواند به کاهش یا حذف هزینههای گس منجر شود.
بهبود کارایی قراردادهای هوشمند
از طریق پیشنهادهای بهبود اتریوم (EIPs) مانند EIP-7692، ماشین مجازی اتریوم (EVM) بهینهتر خواهد شد. این تغییر نهتنها سرعت اجرای قراردادهای هوشمند را افزایش میدهد، بلکه هزینه و پیچیدگی توسعه و اجرای آنها را نیز کاهش میدهد.
بهبود شرایط برای ولیدیتورها
در سیستم اثبات سهام اتریوم، ولیدیتورها برای مشارکت باید ۳۲ واحد اتر را قفل کنند تا در ازای آن پاداش دریافت کنند. قفل کردن مقادیر بالاتر از ۳۲ اتر سود اضافی به همراه ندارد.
با آپدیت پکترا، سقف استیکینگ برای ولیدیتورها از ۳۲ به ۲۰۴۸ اتر افزایش خواهد یافت. همچنین ولیدیتورها میتوانند برداشتهای منعطف داشته باشند. این تغییرات، کارایی و انعطافپذیری سیستم را افزایش میدهد؛ بهویژه برای افراد یا شرکتهایی که مقدار زیادی اتر را مدیریت میکنند.
درختهای ورکل برای مدیریت بهتر دادهها
یکی دیگر از پیشرفتهای فنی پکترا، استفاده از درختهای ورکل (Verkle Trees) است که امکان کاهش حجم دادههای ذخیره شده توسط نودها را فراهم میکند. این روش جدید برای سازماندهی دادهها، با ایجاد اثباتهای کوچکتر و سرعت بالاتر در پردازش آنها نسبت به درخت مرکل مورد استفاده در اتریوم (مدل Patricia Trie)، باعث افزایش سرعت و کاهش هزینه تراکنشها خواهد شد و در نتیجه، شبکه اتریوم مقیاسپذیرتر و ارزانتر میشود.
بهبود راهکارهای لایه دوم و فناوری PeerDAS
راهکارهای لایه دوم (L2) مانند آربیتروم و آپتیمیزم، برای کاهش ترافیک و هزینههای تراکنش شبکه اتریوم طراحی شدهاند. آپدیت پکترا با معرفی فناوری نمونهبرداری دسترسی دادههای همتا (PeerDAS) به بهبود این راهکارها کمک خواهد کرد. این فناوری باعث میشود راهکارهای لایه ۲ سریعتر و ارزانتر شوند و این، مزیت بزرگی برای اپلیکیشنهای مبتنی بر اتریوم خواهد بود. در ضمن، انجام تراکنشهای متعدد از طریق شبکه اتریوم نیز بسیار ارزانتر خواهد شد و توجیه اقتصادی بیشتری پیدا میکند.
چرا پیادهسازی هارد فورک پکترا اتریوم به دو فاز تقسیم شد؟
آپدیت پکترا در ابتدا قرار بود به صورت یکپارچه اجرا شود، اما توسعهدهندگان اتریوم متوجه شدند که اجرای تمام تغییرات به طور همزمان، میتواند بیش از حد پیچیده و پرریسک باشد. بنابراین، آنها تصمیم گرفتند این آپدیت را به دو فاز تقسیم کنند:
- بخش اول (اوایل ۲۰۲۵): این فاز روی بهبودهای فوری مانند انتزاع حسابها و آپدیتهای مربوط به ولیدیتورها متمرکز است. این تغییرات، استفاده از اتریوم را سادهتر کرده و پاداشهای استیکینگ را بهبود میبخشد.
- بخش دوم (طی ۲۰۲۶): در این فاز، بهبودهای فنی بیشتر، مانند فرمت اشیای ماشین مجازی اتریوم (EOF) (برای بهبود تجربه کاربری کاربران و توسعهدهندگان در شبکههای لایه ۱ و لایه ۲) و فناوری PeerDAS برای مقیاسپذیری بهتر و بهبود کارآمدی راهکارهای لایه دوم، معرفی خواهند شد.
تاثیر و مزایای آپدیت پکترا برای کاربران شبکه اتریوم
آپدیت Pectra برای گروههای مختلف کاربران مزایای مختلفی خواهد داشت. این مزایا عبارتند از:
- کاربران عادی: یکی از بزرگترین مزایای این آپدیت، حذف نیاز به نگهداری اتر برای پرداخت هزینههای گس است. کاربران میتوانند از توکنهای دیگر برای پرداخت این هزینهها استفاده کنند که تعامل با اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (DApp) و خدمات مبتنی بر شبکه اتریوم را آسانتر میکند. علاوه بر این، بهبودهای مربوط به ولیدیتورها باعث افزایش سرعت و امنیت شبکه خواهد شد.
- ولیدیتورها و استیککنندگان: افرادی که اتر استیک میکنند یا ولیدیتور هستند، با این آپدیت میتوانند مقادیر بیشتری اتر را به صورت بهینه مدیریت کنند. برخلاف گذشته که تنها تا سقف ۳۲ اتر پاداش دریافت میشد، اکنون پاداشها شامل مقادیر بالاتر میشود و به تناسب افزایش پیدا میکند. همچنین امکان ادغام ولیدیتورها (Validator Consolidation)، فرآیند مدیریت را سادهتر کرده و فشار بر شبکه را کاهش میدهد.
- توسعهدهندگان: آپدیت پکترا بهبودهایی در ماشین مجازی اتریوم (EVM) ایجاد میکند که نوشتن و اجرای قراردادهای هوشمند را سریعتر و ارزانتر خواهد کرد. این تغییرات برای توسعهدهندگان اپلیکیشنهای غیرمتمرکز بسیار مفید خواهد بود.
اگرچه برخی از تغییرات این آپدیت بلافاصله قابل مشاهده خواهند بود، اما هدف اصلی پکترا، آمادهسازی اتریوم برای رشد بلندمدت است. با افزایش مقیاسپذیری و کارایی، این آپدیت به شبکه کمک میکند که برای آیندهای که تعداد بیشتری از افراد و کسبوکارها از آن استفاده میکنند، آماده شود.
استفاده از درختهای ورکل و بهبود راهکارهای لایه دوم، باعث میشود که اتریوم بتواند تراکنشهای بیشتری را با هزینههای کمتر مدیریت کند؛ عاملی که برای رشد شبکه ضروری است.
بررسی تغییرات کلیدی هارد فورک پکترا اتریوم
طبق اطلاعات منتشر شده در Ethereum.org، هارد فورک پکترا شامل ۱۰ پیشنهاد بهبود اتریوم (EIP) است که در این آپدیت قرار داده شدهاند. با این حال، جامعه توسعهدهندگان اتریوم ممکن است در ماههای پیش از اجرای آپدیت، برخی از این EIPها را حذف کند یا تغییر دهد. در ادامه به برخی از پیشنهادهای کلیدی اشاره میکنیم:
- EIP-2935: این پیشنهاد با ذخیره هش بلاکهای اخیر، فرآیند تایید دادههای تاریخی اتریوم را بهبود میبخشد. این گام در جهت اجرای بدون حالت (Stateless Execution) است که در آن نودها نیازی به ذخیره کل تاریخچه بلاکچین ندارند، و این به افزایش کارایی شبکه کمک میکند.
- EIP-7002: این EIP به ولیدیتورها اجازه میدهد اتر استیک شده خود را به صورت جزئی یا کامل، از طریق اطلاعات هویتی لایه اجرایی برداشت کنند. این انعطافپذیری، استراتژیهای جدیدی برای استیکینگ و افزایش نقدینگی فراهم میکند.
- EIP-7251: با این پیشنهاد، سقف موجودی ولیدیتورها از ۳۲ اتر به ۲۰۴۸ اتر افزایش مییابد. این تغییر به نودهای بزرگ اجازه میدهد که مقدار بیشتری استیک کنند و تعداد ولیدیتورهای مورد نیاز را نیز کاهش دهند. این فرآیند نهتنها کارایی شبکه را افزایش میدهد، بلکه فشار محاسباتی تحمیل شده به هر نود را نیز کاهش میدهد.
- EIP-7594: این پروپوزال، مکانیزم نمونهبرداری دسترسی دادههای همتا (PeerDAS) را برای بهینهسازی راهکارهای لایه دوم معرفی میکند. این فناوری، پردازش تراکنشها را سادهتر کرده و مقیاسپذیری شبکههای لایه دوم را بهبود میبخشد. کاربران نیز از تراکنشهای سریعتر و ارزانتر بهرهمند خواهند شد.
- EIP-7692: این پیشنهاد متا (Meta EIP) شامل ۱۱ پیشنهاد است که همگی بر بهبود فرمت اشیای ماشین مجازی اتریوم (EOF) تمرکز دارند. این فرمت برای نمایش قراردادهای هوشمند اتریوم استفاده میشود. بهینهسازی این ساختار، سرعت و کارایی اجرای قراردادها را افزایش میدهد و هم برای توسعهدهندگان و هم کاربران مزایای قابل توجهی دارد.
آیا هارد فورک پکترا اتریوم بر قیمت ETH تاثیر خواهد گذاشت؟
تاثیر هارد فورک پکترا اتریوم بر قیمت ETH نامشخص است و به عوامل مختلفی بستگی دارد. تاثیر بلندمدت پکترا بر قیمت اتریوم، به موفقیت آن در تحقق وعدهها و نحوه درک بازار از پیشرفتهای آن در دستیابی به اهداف شبکه اتریوم بستگی خواهد داشت.
به طور کلی، بسیاری از تحلیلگران پیشبینی میکنند که پکترا به عنوان گامی مهم در مسیر بهبود شبکه اتریوم، تجربه کاربری، ابزارهای توسعه و زیرساختهای شبکه را به میزان قابل توجهی ارتقا خواهد داد.
هرچند برخی از تاثیرات این آپدیت فورا قابل مشاهده نخواهد بود و اهمیت واقعی آن در آمادهسازی اتریوم برای آپدیتهای آینده و مقیاسپذیری بیشتر نهفته است. علاوه بر این، هدف پکترا ایجاد محیطی امنتر و کاربرپسندتر برای کاربران اتریوم است تا از امکانات این شبکه بهرهمند شوند.
پیشبینی تاثیر آپدیت پکترا بر قیمت اتریوم
آپدیت پکترا میتواند بسیاری از چالشهای اتریوم برای کاربران و توسعهدهندگان را برطرف کند. این هارد فورک باعث افزایش چشمگیر سرعت، بهبود عملکرد شبکه و کاهش کارمزدهای اتریوم خواهد شد. بسیاری از تحلیلگران زمان فعلی را فرصت مناسبی برای خرید اتریوم میدانند. البته تاثیر مثبت بر قیمت اتریوم، بستگی به اجرای صحیح این هارد فورک دارد.
هارد فورک پکترا اتریوم؛ آپدیتی سرنوشتساز برای شبکه اتریوم
با نزدیک شدن زمان پیادهسازی هارد فورک پکترا اتریوم، احتمال افزایش تقاضا برای خرید ETH در انواع صرافی ارز دیجیتال وجود دارد. موفقیت اتریوم در شکست مقاومتهای کلیدی و حفظ سطوح حمایتی، میتواند مسیر حرکت صعودی یا نزولی آن را در ماههای آینده تعیین کند. تحلیلهای فعلی نشان میدهند که بازار آماده پذیرش تحولات جدید است، اما معاملهگران باید مراقب واکنشها در نقاط کلیدی مانند ۴,۰۹۳ دلار و ۲,۸۱۷ دلار باشند.