سرمایه گذاری جمعی چیست؟ بررسی تمام ابعاد Crowdfunding و بلاک چین
اگر از آن دسته از افرادی باشید که به دنبال راه‌اندازی کسب و کار خودتان هستید، حتما از اهمیت جذب سرمایه مطلعید و می‌دانید برای این‌که پروژه‌های مختلفی اجرا کنید نیاز به سرمایه‌ی زیادی دارید. صاحبان کسب و کار و حتی صاحبان ایده همیشه به دنبال جمع آوری سرمایه برای راه‌اندازی کسب و کار و عملی کردن ایده‌هایشان هستند. پروسه‌ی جذب سرمایه برای اهداف مشخص را می‌توانیم سرمایه گذاری جمعی یا تامین مالی جمعی بنامیم. در این مقاله قصد داریم بیشتر در این‌باره صحبت کنیم و در ادامه توضیح بدهیم که چگونه می‌توانیم از بلاکچین برای تامین مالی جمعی استفاده کنیم.
فهرست مطالب
سرمایه گذاری جمعی چیست؟
این کلمه را از مفهومی به نام جمع سپاری (crowdfunding) گرفته‌اند. منظور از جمع سپاری این است که افراد بتوانند سرمایه‌های اندک خود را به اشتراک گذاشته و سرمایه‌ی لازم را برای شروع کسب و کاری جدید یا پیشبرد پروژه‌ای مشخص تامین کنند. در واقع افراد نقش سرمایه‌گذار را ایفا می‌کنند و راهی برای جذب سرمایه‌گذاری در اندازه‌های کوچک ایجاد می‌شود.
crowdfunding اجتماعی از حامیان مالی است که به سازمان‌ها و صاحبان کسب و کار یا صاحبان ایده کمک می‌کند تا فعالیت‌ها و ایده‌هایشان را محقق کنند. سرمایه‌گذاری جمعی به دلیل دسترسی آسان گروه‌های مردمی با استفاده از شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های تامین مالی، سرمایه‌گذاران و کارآفرینان را به یکدیگر نزدیک می‌کند. با گسترش جمعیت سرمایه‌گذاران فرصتی استثنایی برای صاحبان مشاغل و سرمایه‌گذاران به وجود می‌آید که هر دو سمت از این فعالیت سود می‌برند.
انواع سرمایه گذاری جمعی کدامند؟
چهار نوع تامین مالی جمعی وجود دارد که در ادامه‌ی مطلب درباره‌ی هر یک توضیحاتی می‌دهیم.
کمک مالی
در این نوع از سرمایه گذاری یا تامین مالی جمعی افراد بدون این‌که پولی دریافت کنند به شرکت یا اشخاص پول می‌دهند. درواقع سرمایه‌گذاران انگیزه‌های مالی ندارند و انگیزه‌ی آن‌ها از اهدای پول بازگشت سرمایه نیست. به‌طور مثال سرمایه‌گذارانی را در نظر بگیرید که در خرید تجهیزات جدید برای یک شرکت در کمپین مشارکت کرده و از رشد تجارت شرکت مورد نظر حمایت می‌کنند.
بدهی
کمک‌های مالی که بر اساس مدل بدهی انجام می‌شود، وام‌های همتا به همتا (P2P) هستند و در این روش، سرمایه‌گذاران پول موردنظر را در قالب وام با مهلت زمانی و بهره‌ی مشخص در اختیار صاحبان کسب و کار قرار می‌دهند. صاحبان کسب و کار نیز موظفند به محض رسیدن به سود تعیین شده، وام خود را به سرمایه‌گذاران بازپرداخت کنند.
پاداش
در مدل پاداش، سرمایه‌گذاران نه سود سرمایه‌ی خود را دریافت می‌کنند و نه اصل پولشان را پس می‌گیرند. در این مدل سرمایه‌گذاران در ازای پولی که در اختیار صاحبان کسب و کار قرار داده‌اند پاداش دریافت می‌کنند. پاداش می‌تواند هدیه‌ای از سوی شرکت، امتیازی ویژه یا محصول و خدماتی باشد که شرکت به سرمایه‌گذاران اعطا می‌کند. محصول و خدمات اعطایی غالباً با تخفیف همراه است.
حقوق صاحبان سهام
برخی از کمپین‌های تامین مالی اجازه‌ی خرید سهام شرکت را به سرمایه‌گذاران نمی‌دهد. اما در سرمایه‌گذاری جمعی مبتنی بر حقوق صاحبان سهام به صاحبان مشاغل کوچک و استارتاپ‌ها اجازه داده می‌شود تا در ازای تامین سرمایه بخشی از سهام تجاری خود را واگذار کنند. این روش از تامین مالی جمعی باعث می‌شود تا شرکت‌کنندگان بر اساس میزان سهمی که خریده‌اند صاحب سهام شوند.
در این روش با پیشرفت و موفقیت کسب و کار ارزش سهام افزایش می‌یابد و با شکست استارتاپ، ارزش سهام کم می‌شود. در این روش حتی ممکن است با شکست کسب و کار سهم سرمایه‌گذار به طور کلی از بین برود.
سرمایه گذاری جمعی چگونه کار می‌کند؟
برای محافظت از دارایی افرادی که توانایی تامین مالی و سرمایه‌گذاری در کسب و کارها را دارند قوانین مشخصی وضع شده است تا از به‌خطر افتادن سرمایه‌ی آن‌ها جلوگیری شود. علاوه‌بر این، بر میزان مجاز مشارکت این افراد نیز محدودیت‌هایی اعمال می‌شود؛ چرا که احتمال شکست در مشاغل نوپا بالاست و اگر قوانین مشخص برای محافظت از دارایی افراد نباشد ممکن است اصل سرمایه‌ی خود را از دست بدهند. این قوانین در صندوق‌های تامین مالی نیز اجرا می‌شود و تلاش دارد تا از دارایی افراد محافظت کند.
سرمایه گذاری جمعی این فرصت را برای کارآفرینان فراهم می‌کند تا بتوانند صدها هزار یا میلیون‌ها دلار سرمایه برای استارتاپ خود جمع‌آوری کنند. علاوه‌براین، سرمایه گذاری یا تامین مالی جمعی تالار گفت‌وگویی را فراهم می‌کند تا افرادی که ایده‌های جدید دارند بتوانند برای سرمایه‌گذاران ایده‌های خود را ارائه دهند و شانسشان را برای جلب اعتماد، جذب سرمایه و شروع کسب‌وکار امتحان کنند.
این کار راه حلی مناسب برای تامین اعتبار ایده‌های خلاقانه است. ایده‌هایی که از طریق راه‌های متداول سرمایه‌گذاری یا سرمایه‌گذاری خطرپذیر نتوانسته موفقیت چندانی کسب کند. درواقع سرمایه‌گذارانی که توانایی سرمایه‌گذاری مبالغ هنگفت دارند باعث ایجاد اختلاف ثروت در جهان می‌شوند؛ اما با استفاده از سرمایه‌گذاری جمعی همه‌ی افراد می‌توانند بسته به دارایی خود در مشاغل گوناگون سرمایه‌گذاری کنند. سرمایه‌گذاری یا تامین مالی جمعی با توزیع قدرت در اجتماع جمع‌آوری سرمایه را دموکراتیک کرده است.
مزایای سرمایه گذاری جمعی برای سرمایه‌گذاران
سرمایه‌گذاری جمعی برای سرمایه‌گذاران مزیت‌های قابل توجهی دارد. از مزایای سرمایه گذاری جمعی باید به موارد زیر اشاره کنیم.
سود بالا
سرمایه‌گذاران با شرکت در کمپین‌های تامین مالی و سرمایه‌گذاری دارایی خود می‌توانند به‌راحتی سود بالایی به‌دست آورند.
ریسک کم
همه‌ی سرمایه‌گذاران به‌دنبال سرمایه‌گذاری کم‌خطر هستند و سرمایه‌گذاری یا تامین مالی جمعی این خواسته را پاسخ می‌دهد. حامیان مالی دیگر لازم نیست نگران تأثیرات اقتصاد یا بازار سهام بر سرمایه‌گذاری خود باشند.
سهولت سرمایه‌گذاری
از دیگر مزایای سرمایه‌گذاری جمعی می‌توان به آسانی پروسه‌ی آن اشاره کرد. سرمایه‌گذاری در کمپین‌های تامین مالی جمعی آسان است و این افراد می‌توانند با استفاده از فرایندی آنلاین به‌طور مستقیم سرمایه‌ی خود را در پروژه یا شرکت مشارکت دهند.
فرصت‌های مالی متنوع
تامین مالی جمعی مبتنی بر سهام به حامیان مالی اجازه می‌دهند در بیشتر از یک کمپین مشارکت کنند؛ بنابراین این افراد می‌توانند از فرصت‌های مالی متنوع استفاده کرده و سبد سهامشان را متنوع انتخاب کنند.
تمرکززدایی از مدل سرمایه‌گذاری
تمرکززدایی مسئله‌ای است که در مدل‌های متنوع سرمایه‌گذاری محل بحث است. به‌منظور از بین بردن تمرکزگرایی از مدل‌های مختلف سرمایه‌گذاری از بلاک چین استفاده می‌کنند. در واقع با اضافه کردن یک مدل غیرمتمرکز به ترکیب تامین مالی جمعی، یک مدل سرمایه‌گذاری دموکراتیک‌تر و بی‌طرفانه ایجاد می‌شود. در حال حاضر بستر سرمایه گذاری جمعی فقط نقش واسطه ندارد؛ بلکه تصمیم می‌گیرد کدام پروژه‌ها به‌اندازه‌ی کافی شایسته‌ی مشارکت هستند و اولویت با کدام‌یک از آن‌هاست.
برای تمرکززدایی در سرمایه‌گذاری جمعی می‌توان از سازمان‌های خودمختارغیرمتمرکز (DAOs) استفاده کرد. سازمان‌های خودمختارغیرمتمرکز به نهادهایی گفته می‌شود که رهبری مرکزی ندارند و قدرت تصمیم‌گیری برعهده‌ی جامعه‌ی کاربری آن است.
سازمان‌های خودمختارغیرمتمرکز قوانین شفاف دارند و با استفاده از قراردادهای هوشمند این قوانین وضع می‌شوند. ابتدا قوانین به رای‌گیری گذاشته می‌شوند و زمانی‌که به تصمیم‌گیری واحدی برسند اجرایی می‌شوند. نکته‌ی مهم درباره‌ی نهاد‌های DAO این است که هر لحظه امکان دسترسی و نظارت بر فرایند پیشنهادها، رای‌گیری‌ها و کدهای نگارش قراردادهای هوشمند برای همه‌ی افراد وجود دارد.
جمع‌آوری پول یا سرمایه‌گذاری جمعی با استفاده از انتشار هوشمند سهام و با اجرای قراردادهای هوشمند با استفاده از نهاد‌های DAO امکان‌پذیر است. در واقع با استفاده از قابلیت‌های منحصربه‌فرد سازمان‌های خودمختارغیرمتمرکز می‌توان از تمرکزگرایی در تامین مالی جمعی جلوگیری کرد.
تامین مالی جمعی در بلاکچین
تا این‌جا گفتیم که بلاکچین فرصت مناسبی برای برابری در تامین مالی جمعی ایجاد می‌کند. عرضه اولیه کوین (ICO) مثال خوبی برای ایجاد تامین مالی جمعی بر بستر فناوری بلاکچین است. در سال ۲۰۱۷، با تامین بودجه‌ی تعداد زیادی از پروژه‌های مبتنی بر بلاکچین با استفاده از خرید توکن به‌جای خرید سهام، جهش بزرگی در رشد سرمایه‌گذاری جمعی بر بستر فناوری بلاک چین ثبت شد.
اگرچه تامین مالی به این شکل توانست بسیاری از موانع را رفع کند، کلاهبردارانی در این بین توانستند با سواستفاده از این روش تجمع سرمایه شهرت ICO را خدشه‌دار کنند. البته بد نیست بدانید که امروزه عرضه اولیه کوین (ICO) و پیشنهادات اولیه تبادل (IEOs) تحت کنترل نظارت دقیق قرار دارند.
با توجه به این که پروژه‌ها به دنبال توانمندسازی و حمایت از کارآفرینان مشتاق شکل می‌گیرند امنیت اطلاعات و یکپارچگی داده‌های مالی اهمیت زیادی دارد. برای کارآفرینانی که نمی‌توانند به‌صوت سنتی سرمایه‌گذاری انجام دهند امنیت پروژه‌ها و اطلاعاتشان در بلاک چین بسیار پر اهمیت است و ضروری است که شبکه‌ی بلاک چین به‌روز باشد.
ورود بلاکچین به زندگی توده مردم
پروژه‌های بلاکچین سود زیادی از طریق سرمایه گذاری جمعی به دست می‌آورند. همان‌طور که به سمت جامعه‌ی دیجیتال‌محور حرکت می‌کنیم، این دوره جدید از فناوری نوآورانه نیازمند پشتیبانی‌هایی است که بتواند خود را با زندگی روزمره وفق دهد.
با در نظر گرفتنICO، پروژه‌های بلاکچین از طریق crowdfunding بیشتر از هر بخش دیگری سرمایه جمع کرده‌اند. پلتفرم‌های شناخته‌شده بلاکچین EOS و Ethereum به ترتیب بیشتر از ۴ میلیارد و ۱۸ میلیون دلار از طریق فروش رمزارز به دست آورده‌اند.
بنابراین می‌توانیم بگوییم که سرمایه‌گذاری جمعی و بلاکچین می‌توانند با کمک یکدیگر موفق عمل کنند. موفقیت‌هایی که در سال‌های اخیر شرکت‌های نوپا با استفاده از عرضه اولیه کوین (ICO) و پیشنهاد اولیه تبادل (IEO) کسب کرده‌اند نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری جمعی می‌تواند بر بستر بلاک چین با اطمینان به فعالیتش ادامه دهد.
پلتفرم‌های برتر تامین مالی جمعی در بلاکچین در جهان
هرچند لیست پلتفرم‌های برتر تامین مالی جمعی در بلاکچین در حال بروز رسانی است، تعدادی از معروف‌ترین پلتفرم‌های برتر سرمایه گذاری جمعی را در ادامه شرح می‌دهیم.
وفوندر
پلتفرم وفوندر در سال ۲۰۱۲ توسط آقای نیک تومارلو منتشر شد. شما می‌توانید با مبلغ بسیار ناچیز ۱۰۰ دلار، در استارت آپ خود سرمایه‌گذاری کنید. این پلتفرم اولین پلتفرم تامین مالی جمعی برای پذیرش بیت کوین بود و در رسانه‌ها بسیار محبوب شد.
پلتفرم وفوندر وجوه را به‌صورت دلار آمریکا می‌پذیرد و روند تامین بودجه را با ثبات حفظ می‌کند. هنگامی‌که سرمایه‌گذاران بیت کوین ادعای بازپرداخت می‌کنند، طبق ارزش فعلی بیت کوین، به آن‌ها سکه ارائه می‌شود. وب‌سایت وفوندر ادعا می‌کند که حدود ۶۲۵،۳۵۰ سرمایه‌گذار در حدود ۱۳۷ میلیون دلار سرمایه برای ۳۸۶ استارت آپ جمع‌آوری کرده‌اند.
کوین استارتر
کوین استارتر یکی از بزرگ‌ترین پلتفرم‌های تامین مالی جمعی در بلاکچین است. طبق وب‌سایت کوین استارتر، شما می‌توانید به عضویت کوین استارتر درآمده و به یک عضو واجد شرایط Coinbox تبدیل شوید. با این کار می‌توانید با Metamask (برنامه افزودنی مرورگر برای ارتباط با بلاکچین اتریوم) ارتباط برقرار کرده و سکه‌ها را در Coinbox جمع‌آوری کنید. در حال حاضر ساکنان ایالات‌متحده، چین، کانادا و سنگاپور نمی‌توانند از این پلتفرم استفاده کنند. گفتنی است ازنظر سرمایه‌گذاران کوین استارتر منعطف‌تر و مطمئن‌تر است.
استارت انجین
استارت انجین در سال ۲۰۱۴ منتشر شد و وب‌سایت آن ادعا می‌کند که یکی از بزرگ‌ترین پلتفرم‌های سرمایه گذاری جمعی در ایالات‌متحده است. این پلتفرم برای حدود ۳۲۵ شرکت سرمایه جمع‌آوری کرده است.
در سال ۲۰۱۸، درآمد ناخالص این پلتفرم حدود ۴.۶ میلیون دلار آمریکا بوده و مشخص شده که شرکت‌های نوپا می‌توانند حداقل ۱۳۵ میلیون دلار آمریکا از طریق این پلتفرم کمک مالی جمع کنند. اطلاعات سرمایه‌گذاران در این پلتفرم ثبت می‌شود و هر کسی می‌تواند صفحات شرکت را مرور کرده و میزان موفقیتشان را مشاهده کند.
کیکیکو
پلتفرم کیکیکو بستر مناسبی برای جمع‌آوری کمک مالی برای شرکت‌های مبتنی بر بلاکچین است. پلتفرم کیکیکو در حدود ۶۰،۰۰۰ کاربر ثبت‌شده دارد. همچنین هرساله رویدادی مبتنی بر بلاکچین که CryptoSpace Moscow نامیده می‌شود را برگزار می‌کنند. در این رویداد بالای ۵۰ صنعت بین‌المللی و بیش از ۳۰۰۰ نفر گرد هم می‌آیند.
کیک استارتر
کیک استارتر یکی از برترین پلتفرم‌های سرمایه‌گذاری رمزنگاری است که تقریباً توسط تمام سرمایه‌گذاران رمزنگاری پشتیبانی می‌شود. این وب‌سایت در سال ۲۰۰۹ منتشر شد. در وب‌سایت این پلتفرم ادعا می‌شود که توانسته‌اند از ۱۸ میلیون نفر، ۵ میلیارد دلار برای ۱۸۲،۷۳۶ پروژه سرمایه جمع‌آوری کنند.
حدود ۹۵ نفر برای این پلتفرم در شهر نیویورک مشغول به کار هستند و آن‌ها برای ساختن آینده خود از پروژه‌های خلاقانه پشتیبانی می‌کنند. آن‌ها از زمان راه‌اندازی تاکنون حدود ۵۰،۰۰۰ پروژه را پشتیبانی کرده‌اند و بیشتر وقت خود را صرف طراحی پلتفرم کیک استارتر و ایجاد انجمن‌ها کردند.
آینده‌ی سرمایه‌گذاری جمعی بر بستر بلاکچین
در سال‌های اخیر رشد سرمایه گذاری جمعی شرکت‌های نوپا با استفاده از بلاک چین بالا بوده است. تامین مالی جمعی روشی برای از بین بردن واسطه‌های سنتی مانند بانک‌ها است و ترکیب آن با بلاکچین، به دلیل ماهیت غیرمتمرکز بودن بلاکچین فرصت‌های ویژه‌ای را به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد. ورود به حیطه‌ی بلاک چین و سرمایه‌گذاری جمعی نیازمند دانستن یک‌سری اطلاعات پایه و اصطلاحات مهم ارزدیجیتال است تا با چشمانی باز در این حیطه قدم بگذارید.سوال این‌جاست که آیا سرمایه گذاری و تامین مالی جمعی بر بستر بلاک چین بهترین و مطمئن‌ترین راه برای سرمایه گذاری است؟ شما ورود به این حوزه و خرید و فروش ارز دیجیتال را راهی مناسب برای سرمایه‌گذاری جمعی می‌دانید؟
کرادفاندینگ یا تامین مالی جمعی راهی برای جمع آوری پول از تعداد زیادی افراد است. گروه‌های بزرگی از مردم می توانند با سرمایه‌گذاری سرمایه‌های اندک خود سرمایه‌ی موردنیاز برای شروع یک شرکت یا پروژه را فراهم کنند.
یکی از کاربردهای فناوری بلاک چین تراکنش های ارز دیجیتال است که با استفاده از آن ها می‌تواند به پلتفرم‌های تامین مالی جمعی کمک کند تا ریسک‌ها و هزینه‌های واسطه‌گری را کاهش دهند، زیرا امکان انتقال وجوه همتا به همتا و نه از طریق واسطه‌های مالی را فراهم می‌کند.
بله، پلتفرم‌های تامین مالی جمعی می‌تواند با استفاده از فناوری بلاک چین اعتبار پروژه‌ها و سرمایه‌گذاری‌های مختلف را افزایش بدهند و سرمایه‌های هنگفتی را از سرمایه‌گذاران و اهداکنندگان جذب کنند.
