TVL چیست؟ محاسبه ارزش کل قفل شده در دنیای دیفای
افرادی که به طور حرفهای در بازار ارز دیجیتال فعالیت میکنند به خوبی میدانند که اولین گام برای موفق شدن در این بازار، شناخت اصطلاحات آن است. یکی از اصطلاحات پر کاربرد در دنیای ارزهای دیجیتال سرمایه قفل شده یا TVL است.
سرمایه قفل شده یکی از معیارهای مهم برای بررسی وضعیت و اعتبار یک پروژه به ویژه در حوزه دیفای است. اما دیفای چیست؟ TVLچیست؟ اهمیت سرمایه قفل شده در بررسی پروژههای دیفای چیست؟
در این مطلب از بلاگ والکس قصد داریم تا به تمام این سوالات پاسخ دهیم در ادامه با ما همراه باشید.
دیفای چیست؟
دیفای به معنای امور مالی غیرمتمرکز است. نهادهای سنتی متمرکز به وجود واسطههایی مانند بانک نیاز دارند، اما پلتفرمهای غیرمتمرکز عملا نیازی به این واسطهها ندارند. دیفای بر بستر بلاک چین پیادهسازی میشود و تمام دادههای مربوط به این اکوسیستم برای هزاران گره روی شبکه ارسال میشود. به همین دلیل است که میتوان گفت دیفای مشکلات مربوط به امنیت پلتفرمهای متمرکز را ندارند و احتمال هرگونه دستکاری یا سانسور برای این اکوسیستم به صفر میرسد. دیفای در حال حاضر کاربردهای زیادی دارد، اما بدون تردید در آینده نقش بیشتری را در زندگی مردم بازی خواهد کرد.
نگاهی عمیق به سرمایه قفل شده یا TVL
سرمایه قفل شده یا TVL یکی از اصطلاحات ارز دیجیتال است که کاربرد زیادی دارد. TVL یک شاخص برای بررسی وضعیت پروژههای حوزه دیفای است. کاربران حرفهای حوزه ارزهای دیجیتال قبل از آنکه روی یک پروژه سرمایهگذاری کنند به خوبی میدانند که باید در مورد آینده و پایداری آن تحقیق کنند. زیرا پروژههای زیادی وجود دارند که هرچند ممکن است بسیار آیندهدار به نظر برسند، اما یک گزینه مناسب برای سرمایهگذاری نیستند.
سرمایه قفل شده یک معیار برای ارزیابی پروژههای دیفای است. سرمایهگذاران قبل از خرید توکن و اختصاص دادن بخشی از سرمایه خود به یک پروژه، شاخص TVL و تاریخچه آن را بررسی میکنند. اگر بخواهیم شاخص TVL را به زبان ساده تعریف کنیم باید بگوییم که نشان دهنده رغبت افراد به یک پروژه است.
پیدایش شاخص سرمایه قفل شده
این شاخص برای اولین بار در سال ۲۰۱۷ همراه با ظهور اولین پروژههای دیفای مورد استفاده قرار گرفت. در همان سال ارزش کل قفل شده صنعت دیجیتالی فقط ۱۲۰ میلیون دلار بود که نسبت به ارزش کل قفل شده در سال ۲۰۲۲ رقم ناچیزی به نظر میآید. رشد بازار مالی ارز دیجیتال در ابتدای سال ۲۰۱۸ مهمترین عامل رشد شاخص سرمایه قفل شده بود.
اهمیت TVL در بررسی پروژههای دیفای
سرمایهگذاران حوزه دیفای روی توکنهایی سرمایهگذاری میکنند که امیدوار هستند در آینده با فروش آنها به سود برسند. اما در بیشتر موارد چنین اتفاقی نمیافتد و متحمل ضررهای مالی سنگین میشوند. یکی از اساسیترین ابزار برای سنجش قدرت یک پروژه محاسبه معیار سرمایه قفل شده است. هر چقدر معیار TVL یک پروژه بالاتر باشد نشان میدهد که افراد بیشتری روی این پروژه سرمایهگذاری کردهاند. به همین دلیل میتوان به پروژه به عنوان یک گزینه سرمایهگذاری اعتماد کرد.
چگونگی ارزیابی پروژههای دیفای به کمک سرمایه قفل شده
TVL در سال ۲۰۲۲، به نزدیک به ۲ میلیارد دلار در سطح جهانی رسیده است که نسبت به دو سال گذشته ۴۰۰ میلیون دلار افزایش یافته است. در واقع میتوان گفت که هرچه شاخص ارزش کل قفلشده در پروژه بیشتر از دو میلیارد دلار باشد، میتوان به پایداری آن امیدوار بود و در نتیجه به عنوان یک گزینه مناسب برای سرمایهگذاری به آن فکر کرد.
با افزایش محبوبیت و ارزش DeFi در فضای ارزهای دیجیتال، شاخص ارز کل قفل شده به معیاری ضروری برای سرمایهگذارانی تبدیل شده است که میخواهند ارزیابی کنند که آیا کل اکوسیستم سالم است و ارزش سرمایهگذاری را دارد یا خیر؟
یکی از نشانههای مهم کلاهبرداری در پروژههای دیفای این است که قیمت توکن در یک پروژه دیفای با TVL کم، با افزایش شدیدی همراه باشد. در این صورت باید در مورد آن پروژه تحقیق بیشتری کرد و از ورود به آن اجتناب کرد، زیرا در اغلب موارد افرادی که سرمایه خود را وارد این پروژهها میکنند در نهایت متحمل خسارتهای مالی سنگین میشوند.
محاسبه ارزش کل قفلشده
بسیاری از افراد به دلیل اینکه فکر میکنند کار با شاخصها میتواند پیچیده باشد هرگز از آنها استفاده نمیکنند. این در حالی است که کار با اغلب شاخصها مانند سرمایه قفل شده بسیار آسان است. برای محاسبه TVL کافی است که قیمت توکن پروژه را در تعداد توکنهای در گردش ضرب کرد.
بعد از آنکه ارزش بازار توکن به دست آمد، آن را بر حداکثر عرضه توکنها تقسیم کنید. با این فرمول شما به سادگی TVL را محاسبه کردهاید. یکی دیگر از شاخصهایی که میتواند در ارزیابی پروژههای دیفای به شما کمک کند، نسبت سرمایه قفل شده است. این شاخص از تقسیم ارزش کل بازار به TVL به دست میآید.
در صورتی که مقدار این نسبت کمتر از عدد ۱ باشد نشان دهنده این است که شما میتوانید روی توکن به عنوان یک گزینه سرمایهگذاری جذاب فکر کنید، در صورتی که بالاتر باشد سرمایهگذاری در آن چندان هوشمندانه نخواهد بود.
کدام ارز دیجیتال بالا ترین TVL را دارد؟
با توجه به رشد بی سابقه پروژههای دیفای در سال ۲۰۲۰ شاخص TVL ترکیبی تمام پروتکلهای دیفای به سرعت و به طور قابل توجهی افزایش یافت.
طبق گفته DefiLlama، در ابتدای سال ۲۰۲۰، مجموع TVL در تمام پلتفرمهای DeFi حدود ۶۳۰ میلیون دلار بود. در سه ماهه اول سال ۲۰۲۲، ارزش آن به بیش از ۱۷۲ میلیارد دلار رسیده بود. (دیفای لاما یک سایت داده محور است که پروژههای دیفای در آن رتبهبندی میشوند.)
پروژههایی که بیشترین سهم از این شاخص TVL را به خود اختصاص دادند میکر دائو (MakerDAO) به همراه کرو (Curve) و آوه (Aave) است.
تغییرات شاخص TVL
یکی از نکات مهمی که در ارتباط با شاخص سرمایه قفل شده وجود دارد و باید هنگام تجزیه و تحلیل پلتفرمهای مختلف دیفای در نظر گرفت این است که حجم قفل شده بازار ثابت نیست. در واقع عدد TVL میتواند حتی در عرض چند ساعت تغییر کند. به همین دلیل باید هنگام آنالیز عملکرد پروژههای دیفای، شاخص سرمایه قفل شده را در همان روز مورد بررسی قرار دهید.
کاربرد شاخص TVL در تامین نقدینگی صرافیهای غیر متمرکز
برای صرافیهای غیر متمرکز شاخص سرمایه قفل شده تنها یک پارامتر برای تخمین زدن قدرت یک پروژه نیست بلکه به طور مستقیم با تأمین نقدینگی این صرافیها ارتباط دارد. به این صورت که با بالا رفتن شاخص TVL سرمایهگذاران توکنهای بیشتری را برای تامین نقدینگی این صرافیها سرمایهگذاری میکنند.
در واقع سرمایهگذاران با قفل کردن سرمایه خود به صرافیها کمک میکنند تا عملکرد بهتری داشته باشند. صرافیها هم در ازای این کار به عنوان پاداش، مقداری از کارمزدهای صرافی را به آنها میدهند. استیکینگ رمزارز از راههای کسب سود و درآمد است.
آیا شاخص سرمایه قفل شده واقعا کاربردی است؟
هر چند برخی از فعالان بازار ارزهای دیجیتال معتقد هستند که شاخص سرمایه قفل شده چندان کاربردی نیست اما باید بگوییم TVL یک شاخص حیاتی برای تجزیه و تحلیل پروژههای دیفای است. بدون آن عملا شما نمیتوانید در مورد اینکه یک توکن چقدر برای سرمایهگذاری مناسب است تصمیم بگیرید.
در کنار TVL شما میتوانید از سایر پارامترهای فاندامنتال نیز برای بررسی وضعیت بازار کمک بگیرید. توجه داشته باشید که هر چقدر مهارت خود را در استفاده از این شاخصها تقویت کنید به همان اندازه در معاملات خود هوشمندانه عمل خواهید کرد. متاسفانه در سالهای اخیر افراد زیادی بعد از وارد کردن سرمایههای خود به پروژههای مختلف، متحمل خسارتهای مالی سنگین شدهاند. این موضوع در حوزه دیفای که روزانه پروژههای جدید در آن معرفی میشود اهمیت بیشتری پیدا میکند. شما تجربه حضور در فضای دیفای را دارید؟ نظرتان درباره سیستم مالی غیر متمرکز چیست؟
سوالات متداول
ارزش کل قفل شده شاخصی برای تجزیه و تحلیل عملکرد پروژههای دیفای است. به زبان ساده TVL نشان دهنده رغبت افراد به یک پروژه است.
برای محاسبه TVL کافی است که قیمت توکن پروژه را در تعداد توکنهای در گردش ضرب کرد. بعد از آنکه ارزش بازار توکن به دست آمد، آن را بر حداکثر عرضه توکنها تقسیم کنید. با این فرمول شما به سادگی TVL را محاسبه کردهاید.
یکی از نکات مهمی که در ارتباط با شاخص سرمایه قفل شده وجود دارد و باید هنگام تجزیه و تحلیل پلتفرمهای مختلف دیفای در نظر گرفت این است که حجم قفل شده بازار ثابت نیست. در واقع عدد TVL میتواند حتی در عرض چند ساعت تغییر کند.
سرمایهگذاران دیفای روی توکنهایی سرمایهگذاری میکنند که امیدوار هستند در آینده با فروش آنها به سود برسند. اما در بیشتر موارد چنین اتفاقی نمیافتد و متحمل ضررهای مالی سنگین میشوند. یکی از اساسیترین ابزار برای سنجش قدرت یک پروژه محاسبه معیار سرمایه قفل شده است.
برای صرافیهای غیر متمرکز شاخص سرمایه قفل شده تنها یک پارامتر برای تخمین زدن قدرت یک پروژه نیست بلکه به طور مستقیم با تأمین نقدینگی این صرافیها ارتباط دارد. با بالا رفتن شاخص TVL سرمایهگذاران توکنهای بیشتری را برای تامین نقدینگی این صرافیها سرمایهگذاری میکنند.