غیرمتمرکزسازی در بلاکچین؛ مفهوم غیرمتمرکز در ارز دیجیتال چیست؟

غیر متمرکز سازی در بلاکچین فرایندی است که قدرت را از یک مرجع مرکزی به بخش‌های مختلف توزیع و پراکنده می‌کند. ارزهای دیجیتالی که در بستر بلاکچین‌های غیر متمرکز ارائه شده‌اند، جایگزینی برای ارز فیات و پول‌های متمرکزی هستند که توسط دولت‌های مختلف پشتیبانی می‌شوند. معضل بلاکچین که ارزهای دیجیتال بر بستر آن ارائه می‌شوند با فناوری غیرمتمرکز سازی به شکلی معجزه‌آسا بهبود یافته است.

برای اینکه بهتر متوجه مفهوم غیر متمرکز بودن در دنیای ارزهای دیجیتال شوید، می‌توانید این مفهوم را به معنای دموکراسی واقعی در نظر بگیرید. بنابراین در یک شبکه غیر متمرکز نمی‌توان به راحتی نفوذ کرد و برنامه‌ها، اهداف، معاملات و تراکنش‌های آن را تغییر داد. به همین دلیل است که غیر متمرکز سازی در بلاکچین باعث افزایش محبوبیت این فناوری بین سرمایه گذاران و کسب و کارهای مختلف شده است. در ادامه این مقاله به بررسی مفهوم غیر متمرکز در ارز دیجیتال خواهیم پرداخت.

بررسی مفهوم غیر متمرکز سازی در بلاکچین

برای اینکه با مفهوم غیر متمرکز سازی در بلاکچین به خوبی آشنا شوید، می‌توان از مثال‌های عینی و قابل درک استفاده کرد. برای مثال ثبت نام خودرو در سایت شرکت‌های خودروسازی مختلف را تصور کنید. عموم این ثبت نام‌ها در زمان مشخص و با قیمتی مناسب انجام می‌شود. هجوم افراد مختلف به این سایت‌ها در یک ساعت خاص ممکن است باعث بسته شدن و قفل شدن سایت شود. این اتفاق دقیقا شبیه به رویدادی است که ممکن است در یک بلاکچین هنگام انجام تعداد زیادی تراکنش و معامله ارزی رخ دهد.

غیر متمرکز سازی در بلاکچین از چنین مشکلاتی جلوگیری می‌کند. به عبارتی می‌توان از آن به عنوان راهکاری مفید جهت بهبود عملکرد شبکه بلاکچین یاد کرد. یک شبکه غیر متمرکز شبکه‌ای است که تا حد امکان نفوذ عوامل خارجی قانون گذاری اعضای شبکه را غیرممکن یا محدود کند. در واقع می‌توان این گونه گفت که غیر متمرکز سازی در بلاکچین باعث می‌شود تا مسئولیت انجام امور مهمی مثل پیاده سازی فورک‌های جدید، توکن سوزی و… بر عهده عده خاصی نباشد.

شبکه‌های غیر متمرکز معمولا با هدف مشارکت کاربران تأثیرگذار خود مثل سرمایه‌گذاران، توسعه دهندگان و… در تصمیم‌گیری‌ها فعالیت می‌کنند. به عبارتی می‌توان این گونه گفت که دارندگان ارز دیجیتالی که دارایی خود را در شبکه قفل می‌کنند معمولا افرادی هستند که نقش مهمی در این تصمیم گیری‌ها دارند.

غیر متمرکز سازی در بلاکچین باعث ایجاد شرایط خاص دیگری در شبکه نیز می‌شود. به عبارتی می‌توان اینطور بیان کرد که امنیت بلاکچین با غیر متمرکز شدن آن شبکه افزایش پیدا خواهد کرد. زیرا تمام فعالیت‌ها و معاملاتی که در بستر این شبکه‌ها انجام می‌شود، غیر متمرکز است و هیچ نهاد یا سازمانی بر آن نظارت ندارد. در واقع غیر متمرکز سازی بلاکچین باعث می‌شود تا نظارت و تصمیم گیری به شکل توزیعی و پراکنده انجام شود.

مفهوم غیرمتمرکز در ارز دیجیتال چیست؟

یکی از اصطلاحاتی که در دنیای کریپتوکارنسی قطعا با آن برخورد خواهید کرد، غیرمتمرکز بودن است. همان‌طور که گفتیم، غیر متمرکز سازی در بلاکچین به این معنا است هیچ نهاد یا سازمانی به عنوان کنترل کننده در شبکه مورد نظر فعالیت نمی‌کند و نظارتی روی فعالیت‌های آن شبکه وجود ندارد. در واقع ارز دیجیتالی که در یک شبکه غیر متمرکز معامله می‌شود، توسط بانک یا دولت خاصی صادر یا کنترل نمی‌شود.

برای اینکه پاسخ کاملی به سؤال مفهوم غیر متمرکز در ارز دیجیتال چیست بدهیم، باید اینطور توضیح داد که ارز دیجیتال غیر متمرکز تحت تأثیر قوانین یا تورم هیچ دولتی قرار نمی‌گیرد. غیر متمرکز سازی در بلاکچین تغییرات زیادی در شبکه ایجاد می‌کند. یکی از مهم‌ترین این تغییرات در دنیای ارزهای دیجیتال این است که مقیاس پذیری در بلاکچین مورد نظر را افزایش می‌دهد. به عبارت دیگر امکان انجام تعداد زیادی تراکنش ارزی همزمان در شبکه ایجاد خواهد شد.

مزایای غیر متمرکز سازی در بلاکچین

غیر متمرکز بودن در دنیای کریپتوکارنسی در بخش‌های مختلفی قابل رویت است. کیف پول‌های غیر متمرکز، صرافی‌های غیر متمرکز و ارزهای دیجیتال غیر متمرکز هر کدام به تنهایی معنا و مفهوم مخصوص به خود را دارند. اما غیر متمرکز سازی در بلاکچین به معنای عدم نظارت و کنترل قشری خاص و ایجاد شفافیت در تصمیم گیری‌های یک شبکه است. پروژه‌های غیر متمرکز در دنیای کریپتوکارنسی معمولا با عبارت “Decentralized Finance”، “DeFi” یا «برنامه غیر متمرکز» شناخته می‌شوند.

غیر متمرکز سازی یا تمرکز زدایی در بلاکچین باعث می‌شود تا تمام تراکنش‌های یک شبکه در اختیار کاربران آن قرار بگیرد. برای مثال شما می‌توانید هر زمان که مایل بودید، وارد سایت “CoinMarketCap” شوید و در قسمت بلاکچین بیت کوین، تمام تراکنش‌های مربوط به این شبکه را همراه با جزئیات آن‌ها مشاهده کنید. به عبارتی می‌توان گفت که با غیرمتمرکز سازی در بلاکچین، تمام رفتارها و معاملات در بازار ارزهای دیجیتال قابل ردیابی هستند و هیچ دست پشت پرده‌ای وجود ندارد.

عموم ارزهای دیجیتال موجود در دنیای کریپتوکارنسی، ارزهای غیر متمرکز هستند. این ارزها که در شبکه‌ای غیر متمرکز نیز ایجاد شده‌اند، نسبت به سیاست‌های بانکی و دولتی در امان هستند. همچنین غیر متمرکز سازی در بلاکچین باعث می‌شود تا ارزهای دیجیتال نسبت به تحریم‌ها، تورم‌ها و ورشکستگی بانک‌ها در امان باشند. ضمن اینکه امکان انجام معاملات بین‌المللی را از هر نقطه جهان و در سریع‌ترین زمان ممکن فراهم می‌کند.

خدماتی که به شکل غیر متمرکز در یک شبکه ارائه می‌شود برای کاربران و سرمایه گذاران خرد سود بسیار زیادی دارد؛ زیرا معاملات با حجم‌های کم در این شبکه‌ها معمولا به صورت رایگان انجام می‌شود. همچنین غیر متمرکز سازی در بلاکچین برای کسب و کارهای مختلف نیز می‌تواند مفید واقع شود؛ زیرا اکثر کسب و کارها در رابطه با سیستم پرداخت و ارائه خدمات به مشتریان خود با سازوکارهای قانونی مثل مالیات و… سروکار دارند که در صورت استفاده از شبکه‌های غیر متمرکز از این قاعده مستثنی می‌شوند.

معایب غیر متمرکز سازی در بلاکچین

همان‌طور که احتمالا تا کنون متوجه شده‌اید، غیر متمرکز بودن شبکه به معنای عدم نظارت نهاد یا سازمانی به عنوان شخص ثالث روی فعالیت‌های آن شبکه است. این موضوع در کنار مزایای زیادی که دارد در برخی موارد ممکن است یک چالش بزرگ محسوب شود؛ امکان کلاهبرداری و هک در سیستم‌های غیر متمرکز بسیار زیاد است. ضمن اینکه در شبکه‌ای که به طور غیر متمرکز فعالیت می‌کند، امکان ردیابی افراد کلاهبردار و تعقیب قضایی آن‌ها وجود ندارد. البته باید توجه داشته باشید که این موضوع با داشتن اطلاعات و آگاهی کافی نسبت به امور شبکه و انجام دادن تراکنش‌های ارزی به شکل اصولی و حرفه‌ای قابل چشم پوشی خواهد بود.

غیر متمرکز سازی در بلاکچین با ورود بیت کوین

بانک‌هایی که در کشورهای مختلف فعالیت دارند، نهادهای متمرکزی هستند که بستری محدود برای انجام فعالیت‌های مالی افراد مختلف فراهم کرده‌اند و روی تمام تراکنش‌های آن‌ها نظارت دارند. در واقع بانک‌ها به عنوان یک سوم شخص ناظر، حساب‌ها و تراکنش‌های دو طرف معامله را بررسی می‌کند و پس از تأیید نهایی اجازه اجرا شدن آن را می‌دهد. ضمن اینکه کارمزد مورد نظر خود را نیز از مبلغ تراکنش کسر می‌کند.

غیر متمرکز سازی در بلاکچین در دنیای ارز دیجیتال اولین بار توسط ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین انجام شد. او با این فکر که با استفاده از این تکنولوژی مردم می‌توانند مبادلات مالی خود را به طور مستقیم با یکدیگر انجام دهند، این شبکه را راه اندازی کرد. بیت کوین و غیر متمرکز سازی در بلاکچین آن باعث شد تا نیاز مردم برای انجام تراکنش‌های مالی به نهادهای نظارتی مثل بانک حذف شود.

ارزهای دیجیتال غیر متمرکز

ارزهای دیجیتال عموما بر مبنای دور شدن از نظارت شخص سوم روی تراکنش‌های مالی افراد ایجاد شده‌اند. به همین دلیل است که اکثر رمز ارزها غیر متمرکز هستند. ارزش ارزهای دیجیتال غیر متمرکز وابسته به نهاد صادر کننده‌ای نیست. به عبارتی می‌توان گفت که این رمز ارزها ارزش ذاتی دارند. اما به دلیل متغیر بودن این ارزش از ثبات کمتری برخوردار هستند. شناخته شده‌ترین ارزهای دیجیتال موجود در دنیای کریپتوکارنسی مثل بیت کوین، اتریوم و… جزو ارزهای دیجیتال غیر متمرکز هستند.

غیر متمرکز بودن در فضای بلاکچین

غیر متمرکز سازی در بلاکچین در نگاه اول ممکن است موضوع دشوار و پیچیده‌ای به نظر بیاید. زیرا تصور یک سازوکار بدون حضور یک فرد قابل اعتماد در رأس امور معمولا امر دور از باوری است. اما این تکنولوژی در بلاکچین به خوبی جواب داده است و فضایی امن و قابل اعتماد را برای انجام تراکنش‌های ارزی کاربران ایجاد کرده است.

فعالان و کاربران خرد با پرداخت مقدار بسیار کم و نزدیک به صفر کارمزد از خدمات غیرمتمرکز استفاده می‌کنند. کسب و کارهای کوچک  و بزرگ نیز با کمک این خدمات از مسائل قانونی و بوروکراتیک دور می‌شوند. فراموش نکنید که غیر متمرکز سازی بلاکچین موضوعی است که در دنیای کریپتوکارنسی از جهات مختلف و با جزئیات بسیار زیاد می‌تواند مورد بررسی قرار بگیرد.