معرفی پروتکل زیرو ایکس 0x برای تراکنش های خارج از زنجیره
اگر کمی در دنیای کریپتوکارنسی فعال باشید احتمالا میدانید که در حال حاضر تمایل تریدرها برای فعالیت در صرافیهای غیرمتمرکز بسیار بیشتر شده است. این موضوع در حالی است که صرافیهای غیرمتمرکز یا دکسها هنوز با مشکلاتی از قبیل تأمین نقدینگی دست و پنجه نرم میکنند. در همین راستا کارشناسان و توسعه دهندگان در پی راه حلی برای این مشکل بودند که تلاشهای آنها به تأسیس پروتکلی تحت عنوان 0X یا زیرو ایکس ختم شد.
پروتکل 0X، پلتفرمی منبع باز است که بر بستر بلاکچین اتریوم فعالیت میکند. این پروتکل در راستای کمک به راهاندازی و توسعه صرافیهای غیرمتمرکز معرفی شد. این مجموعه با استفاده از قراردادهای هوشمند اتریوم شرایطی ایجاد میکند تا هر فرد در هر نقطه از جهان، توانایی راهاندازی و مدیریت یک صرافی غیرمتمرکز را داشته باشد. در ادامه با ما همراه باشید تا به معرفی کامل زیرو ایکس، اهداف، ویژگیها و تیم آن بپردازیم.
معرفی پروتکل زیرو ایکس
برای معرفی پروتکل 0X باید ابتدا از اهمیت استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز صحبت کنیم. بسیاری از افراد صاحب نظر در دنیای کریپتوکارنسی بر این باورند که عمر صرافیهای متمرکز تمام شده است؛ بنابراین توسعه دهندگان و مدیران پروتکلهای کاربردی در این بازار باید بیشتر تمرکز خود را روی توسعه و راهاندازی صرافیهای غیرمتمرکز بگذارند. ضمن اینکه در بازار امروز، صرافیهای غیرمتمرکز حریم شخصی بیشتر و کارمزدهای کمتری برای کاربران خود ارائه میکنند.
حال در این میان، پروتکل 0X راهاندازی شده است تا ابزارهایی برای توسعه و ایجاد صرافیهای غیرمتمرکز به کاربران ارائه دهد. این پروتکل در راستای تسهیل تبادل داراییهای مبتنی بر اتریوم به شکل همتا به همتا فعالیت میکند. این جمله پاسخی است که ویل وارن (Will Warren)، بنیانگذار و مدیرعامل این مجموعه برای سؤال زیرو ایکس چیست ارائه داده بود.
در آزمایشگاههای پروژه 0X یک پروتکل مبادله غیرمتمرکز ایجاد شده است که زیر ساختهای لازم برای مبادله داراییهای توکنیزه شده را ممکن میکنند.
ویژگیهای پروژه زیرو ایکس
از اصلیترین ویژگیهای برنامه غیر متمرکز 0X میتوان به کاربر محور بودن آن اشاره کرد. همچنین از این پلتفرم میتوان به عنوان پروتکلی برای ارائه زیرساخت عمومی و منبع باز ویژه توسعهدهندگان نیز یاد کرد. به طور کلی میتوان این گونه گفت که تیم زیرو ایکس در تلاش است تا راهاندازی صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) را برای عموم توسعهدهندگان سادهتر کند. ضمن اینکه به کاربران خود کمک میکند تا با استفاده از ابزار تجمیع نقدینگی بتوانند معامله سودآورتر و موفقتری داشته باشند.
یکی دیگر از ویژگیهای پروتکل 0X این است که در راستای بهبود و مدیریت منابع نقدینگی تلاش میکند. برای رسیدن به این هدف از یک واسط برنامهنویسی نرم افزار یا API استفاده میکند. میتوان گفت که API زیرو ایکس راهی برای تجمیع نقدینگی است. این برنامه تلاش میکند تا نقدینگی را از انواع صرافی دکس و پلتفرمهایی که بر بستر اتریوم، پالیگان و بایننس اسمارت چین هستند جمع کند.
عملکرد پروتکل زیرو ایکس
اصلیترین و تأثیرگذارترین عامل در کارکرد پروتکل 0X، قراردادهای هوشمند هستند. این قراردادها در کنار هم فعالیت میکنند تا پروتکلی منعطف را برای توسعهدهندگان ارائه دهند. برای مثال کد مخصوص اجرای پلتفرم توکن سواپ به صورت منبع باز در اختیار همه وجود دارد. بنابراین توسعه دهندگانی که قصد ایجاد صرافی دارند میتوانند از این کد استفاده کنند و با کپی کردن آن پروژه خود را استارت بزنند.
صرافیهای غیرمتمرکز هم برای ایجاد ترید بین دو کاربر از قراردادهای هوشمند استفاده میکنند. اما اصلیترین مشکلی که اکثر دکسها با آن مواجه هستند، تأمین نقدینگی است. پروتکل زیرو ایکس نیز در پی راهی برای حل این مشکل است. به همین منظور سعی دارد تا از طریق ارائه ابزارهای کاربردی برای توسعهدهندگان، ارائه معماری دکسها، فراهم کردن استخرهای نقدینگی از پلتفرمهای مختلف و ارائه یک دفتر سفارشات همتا به همتای مستقل از بلاکچین این مشکل را برطرف کند.
یکی دیگر از مواردی که در بررسی عملکرد پروتکل 0X باید به آن توجه شود، رله خارج زنجیره یا Off-Chain Relay و معماری اتمام تراکنش درون زنجیرهای یا On-Chain است. رله خارج زنجیره ابزاری است که به کاربران کمک میکند تا طرف معامله خود را پیدا کنند و تراکنش مورد نظرشان را به اجرا برسانند. فراموش نکنید که رلهها صرفا دفتر سفارش را بیرون زنجیره دریافت میکنند تا در پیدا کردن طرف دوم معامله کمک کرده باشند. بنابراین آنها واسطه نیستند!
یکی از جذابترین تفاوتهای پروتکل 0X با سایر دکسها این است که این پلتفرم سفارشات خود را روی بلاکچین ذخیره نمیکند؛ بلکه سفارشات بیرون زنجیره ذخیره میشود و ترید درون زنجیره شکل میگیرد. به همین دلیل است که از آن به عنوان یک پروتکل مقرون به صرفه و منعطف یاد میشود.
هدف و سازوکار پروژه 0X
زمانی که بنیانگذاران و تیم توسعه دهنده پروتکل 0X شروع به تأسیس این پلتفرم کردند، یک رویای بزرگ در ذهن داشتند. این رویا برابر بود با امکان توکنایز کردن همه داراییهای دنیا اعم از پولهای فیات، املاک، آیتم بازیهای ویدئویی، کالاها و …
آزمایشگاههای پروژه زیرو ایکس که 0X Labs نام دارند در تلاشاند تا یک سیستم مالی جهانی کارآمد و عادلانه تأسیس کنند. ضمن این که یکی از اصلیترین اهداف پروتکل 0X پرداختن به مشکلات و مسائل مربوط به نقدینگی صرافیهای غیرمتمرکز است. این مجموعه مشکل نقدینگی را با ارائه سورس کدها، داکیومنتهای مخصوص و پروتکلهای مختلف حل خواهد کرد.
در نهایت باید گفت مهمترین هدف پروتکل زیرو ایکس ارائه ابزارها و راههایی برای توسعه محصولات و برنامههای دیفای است. برای مثال توسعهدهندگان میتوانند محصولاتی مثل موارد زیر را در بستر 0X ایجاد کنند:
- صرافی غیرمتمرکز
- راهاندازی بازار (با الگوبرداری از مجموعههایی مثل Ebay برای انواع کالای دیجیتال)
- راهاندازی ربات بازارساز
- راهاندازی ربات معاملات آربیتراژ
- پلتفرمهای مدیریت سرمایه
- کیف پولهای دیجیتال
توکن پروژه زیرو ایکس و کاربرد آن
توکن بومی پروتکل 0X که به عنوان ZRX شناخته میشود یک توکن حاکمیتی است و امکان استیکینگ آن نیز وجود دارد. این توکن با استاندارد ERC20 ارائه شده است و ارزش کل بازار آن چیزی حدود ۹۰۰ میلیون دلار است. کاربرانی که مالک این توکن هستند میتوانند در نظرسنجیها و رأیگیریهای این مجموعه مشارکت داشته باشند. ضمن اینکه پاداش نقدینگی برای سپردهگذاری آن هم به شکل اتریوم قابل دریافت خواهد بود.
خدمات پروژه زیرو ایکس
هنگام صحبت از خدمات پروژه زیرو ایکس، قبل از هر چیز نام قرارداد هوشمند به میان میآید که در قسمتهای قبل به آن پرداختهایم. اما این پروتکل خدمات و سرویسهای دیگری هم ارائه میدهد و در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
سرویس 0X Mesh
یکی از مهمترین خدمات پروتکل 0X، شبکه همتا به همتا برای اشتراکگذاری سفارشها است که زیرو ایکس مش نام دارد. هر فردی که به عنوان کاربر پلتفرم 0X فعال باشد میتواند با استفاده از یک نود Mesh سفارشهای 0X را با سایر کاربران به اشتراک بگذارد. ضمن اینکه تمام امور در این سیستم به طور اتوماتیک انجام میشود بنابراین کاربران زمان کافی برای تمرکز روی اجرای پروژههای خود خواهند داشت.
موتور جستجوی Matcha
یکی دیگر از خدمات مهم پروتکل 0X، موتور جستجوی Matcha است. ماتچا در واقع یک پلتفرم معاملاتی رمزنگاری است که کارکردی شبیه به دکس دارد. این پلتفرم امکان مبادله توکن را با استفاده از قرارداد هوشمند فراهم میکند. ضمن اینکه کاربران این پلتفرم معاملاتی حین انجام عملیات اختیار کامل رمزارزهای خود را خواهند داشت. اما جالب است بدانید که موتور جستجوی این پلتفرم مثل یک تجمیعکننده نقدینگی (Liquidity Aggregator) عمل میکند و بهترین پیشنهادهای ممکن برای معامله را به کاربران ارائه میدهد.
تیم پروتکل 0X
مدیریت این پروتکل بر عهده بنیانگذار آن ویل وارن و فرد دیگری به نام امیر بندعلی (Amir Bandeali) است. اعضای اصلی این تیم شامل ۳۸ نفر میشود که در سانفرانسیسکو در حال فعالیت هستند. اما دهها متخصص حرفهای دیگر نیز از سایر نقاط جهان به پیشروی این پروژه کمک میکنند. همچنین سایر اعضای مهم و اصلی تیم توسعهدهنده پلتفرم زیرو ایکس شامل این افراد میشود:
- فابیو برگر (Fabio berger)، مدیر مهندسی مجموعه
- الکس خو (Alex Xu)، مدیر عملیات مجموعه
بررسی آینده پروتکل زیرو ایکس
قابلیتها و تواناییهای پروتکل 0X به شکلی است که آینده آن توسط بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران این حوزه، روشن و امیدوارکننده پیشبینی شده است. توسعهدهندگان این پروتکل در تلاش برای ایجاد یک بازار مالی جهانی ایدهآل و عادلانه هستند.
این شبکه سعی دارد تا شرایطی برای مبادله داراییها به شکل غیرمتمرکز و همتا به همتا ایجاد کند. همچنین اعضای تیم 0X با شرکتها و پلتفرمهای سرشناسی وارد همکاری و مذاکره شدهاند که این موضوع نیز میتواند تأثیر بهسزایی در آینده این پروتکل و ارز دیجیتال اختصاصی آن داشته باشد. برای مثال صرافی کوین بیس (Coinbase) برای کاهش هزینه تراکنشهای خود با پلتفرم 0X وارد همکاری شد و درست پس از آن شاهد رشد ۵۰ درصدی ارزش ارز دیجیتال ZRX بودیم. شما چه اطلاعات دیگری از پروتکل دارید؟ آینده توکن آن را چگونه میبینید؟