ETF اسپات چیست؟ ETF اسپات بیت کوین و نحوه کار آن
شاید تا چند سال گذشته، بازارهای مالی سنتی و بازار ارزهای دیجیتال دو خط موازی و بدون هیچ نقطه اشتراکی به نظر می‌رسیدند؛ اما امروزه همه چیز به شیوه متفاوتی پیش می‌رود! چرا که به لطف ظهور و توسعه ETF اسپات بیت کوین، سرمایه‌گذاران سنتی و سهام‌داران بورس قادر خواهند بود وارد دنیای جذاب ارزهای دیجیتال شوند. اما این صندوق‌های سرمایه‌گذاری چه ویژگی‌هایی دارند و چگونه می‌توانند آینده بزرگ‌ترین ارز دیجیتال بازار را تغییر دهند؟ در این مقاله به صورت کامل به بررسی این مسئله پرداخته‌ایم.
ETF اسپات بیت کوین چیست؟
صندوق قابل معامله (ETF) بیت‌کوین، یک روش نوین برای سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال است. در این روش، سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق حساب‌های عادی خود در کارگزاری‌های بورس، اقدام به معامله بیت کوین کرده و در آن سرمایه‌گذاری کنند. به عبارت دیگر در این روش، ارز دیجیتال بیت کوین به عنوان یک کالا و سهام در بازار بورس در نظر گرفته می‌شود.
برخلاف ETF فیوچرز بیت کوین، در ETF اسپات سرمایه‌گذاران مستقیما روی خود BTC سرمایه‌گذاری می‌کنند. این در حالی است که در حالت ای تی اف فیوچرز بیت کوین، انتخاب قراردادهای مرتبط با افزایش یا کاهش قیمت BTC در آینده، به جای خود این ارز دیجیتال معامله می‌شوند. ETF بیت‌کوین به صورت تنظیم‌شده، امکان دسترسی به این رمزارز محبوب در جریان اصلی سرمایه‌گذاری را فراهم می‌کند. با این حال، سرمایه‌گذاری روی بیت کوین در این روش، مشمول هزینه‌های اضافی جهت مدیریت و کمیسیون‌های کارگزاری می‌شود. اما اگر نگاه منصفانه‌ای به این روش داشته باشیم، متوجه می‌شویم که این هزینه‌های اضافی با مواردی نظیر عدم نیاز به پرداخت کارمزدهای خرید و فروش لحظه‌ای بیت کوین و یا استفاده از کیف پول ارز دیجیتال برای نگهداری از این دارایی جبران می‌شود.
ETF اسپات بیت‌کوین چگونه کار می‌کند؟
صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیت کوین، به صورت ایمن این ارز دیجیتال را در کیف پول‌های خود نگهداری می‌کنند. مدیران تعیین شده توسط این صندوق‌ها، مسئولیت حفظ دارایی‌ها را بر عهده دارند. هدف از ارائه این صندوق‌ها، بازتاب قیمت BTC در یک بازار ثانویه نظیر بورس است. به همین منظور در مرحله اول، صندوق سرمایه‌گذاری اقدام به خرید بیت کوین از یک صرافی یا شخص می‌کند؛ سپس ارزهای خریداری شده در یک کیف پول با امنیت چندلایه و فیزیکی ذخیره‌سازی شده و مورد حفاظت قرار می‌گیرند.
در مرحله دوم، صندوق سرمایه‌گذاری بخشی از ارزهای دیجیتال خریداری شده خود را در دسترس عموم قرار داده و منتشر می‌کند. قیمت ارائه شده توسط ETF اسپات، باید مطابق با قیمت بیت کوین در بازار رمزارزها بوده و توسط تمامی سرمایه‌گذاران قابل خرید باشد. از همین رو، صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیت کوین به طور مرتب وضعیت این ارز را در بازار دنبال کرده و در صورت نیاز، با خرید یا فروش کوین‌ها، تعادل لازم برای عرضه و تقاضا در میان کاربران خود ایجاد می‌کنند. فرآیند ایجاد و بازخرید بیت کوین از صندوق‌های ETF، توسط شرکت‌کنندگان مجاز (APها) انجام می‌گیرد. این شرکت‌کنندگان معمولا موسسات مالی بزرگی هستند که مجوز لازم برای فعالیت در این حوزه را دارند.
برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران، خرید بیت کوین از ETF اسپات مشابه با خرید هر سهام یا اوراق بهادار دیگری است. بازارسازان فعال در این حوزه، آن را پویاتر کرده و نقدینگی مورد نیاز آن را فراهم می‌کنند. فعالیت بازارسازان در این صندوق‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است و خرید و فروش ساده بیت کوین توسط سرمایه‌گذاران را تضمین می‌کند. در حالت کلی، یک ETF اسپات بیت کوین می‌تواند امکان سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال را برای تمام سرمایه‌گذاران جدید و سنتی، بدون هیچ‌گونه پیچیدگی فنی ایجاد کند.
تفاوت ETF اسپات با سایر ETFهای بیت‌کوین
مهم‌ترین تفاوت ETF اسپات بیت کوین با سایر صندوق‌های این ارز دیجیتال، مربوط به ساختار و نوع معاملات انجام گرفته می‌شود. ای‌تی‌اف اسپات BTC به صورت مستقیم اقدام به نگهداری و عرضه این دارایی دیجیتال می‌کند؛ این در حالی است که ETFهای دیگر نظیر فیوچرز، مبتنی بر مشتقات این بازار مانند قراردادهای آتی برای پیش‌بینی قیمت بیت کوین هستند. از همین رو می‌توان نتیجه گرفت که ای‌تی‌اف اسپات دارایی شهودی‌تری را ارائه کرده و برای سرمایه‌گذاران سنتی قابل درک و ساده‌تر است. در این روش، سرمایه‌گذاران به وضوح قادر به اطلاع از میزان دارایی خود بوده و حس آشنایی بیشتری نسبت به معاملات خود دارند.
در سمت دیگر، ETF فیوچرز بیت‌کوین ممکن است برای سرمایه‌گذاران جنبه مبهم‌تری داشته باشد؛ چرا که در این حالت، ارزش دارایی کاربران به صورت غیرمستقیم و بسته به دیگر مشتقات بازار مالی تنظیم می‌شود. در چنین فضایی، دارایی یک کاربر بر اساس قیمت یک ارز یا کالای شفاف کم و زیاد نشده و از دیگر عوامل بازار تاثیر می‌گیرد.
در حالت کلی، تفاوت‌های ETF اسپات و فیوچرز بیت‌کوین را می‌توان در جدول زیر مشاهده کرد:
| ویژگی‌ها | ETF اسپات بیت‌کوین | ETF فیوچرز بیت‌کوین |
|---|---|---|
| دارایی مبادله شده | بیت کوین | قراردادهای فیوچرز بیت کوین |
| نحوه رد‌یابی قیمت | مستقیم | غیرمستقیم |
| نگهداری از دارایی‌ها | نگهداری حضانتی و ایمن | بدون حضانت مستقیم |
| میزان دشواری سرمایه‌گذاری | ساده و شفاف | دشوار و پیچیده |
| میزان شفافیت | بالا | پایین |
| چارچوب مقرراتی | در حال ایجاد | تثبیت شده |
مزایا و معایب ETF اسپات بیت کوین
همانند تمام بازارهای مالی دیگر، ETF اسپات بیت کوین نیز مزایا و معایب خاص خود را دارد. در این بخش از مقاله به صورت کامل به بررسی نقاط قوت و ضعف این بستر سرمایه‌گذاری پرداخته‌ایم.
مزایای ETF اسپات بیت کوین
در حالت کلی می‌توان مزایای ای‌تی‌اف اسپات را در موارد زیر خلاصه کرد:
- سادگی: ای‌تی‌اف اسپات بیت کوین بازار نوین ارزهای دیجیتال را برای طیف گسترده‌ای از سرمایه‌گذاران در دسترس می‌کند. به لطف این صندوق‌ها، سرمایه‌گذاران سنتی می‌توانند بدون چالش‌های مدیریت کیف پول، خرید و فروش لحظه‌ای در صرافی‌ها و دست‌وپنجه نرم کردن با کلیدهای عمومی و خصوصی، به سادگی روی BTC سرمایه‌گذاری کنند.
- شفافیت نقدینگی: به لطف حساب‌های کارگزاری، خرید و فروش بیت کوین بسیار ساده‌تر شده و حرکت نقدینگی برای کاربران صندوق‌ها قابل درک‌تر است. این فرآیند، بازتابی از معاملات سنتی را فراهم کرده و جلوه‌ای بصری به یک دارایی دیجیتال می‌بخشد.
- نظارت قانونی: در صورت خرید BTC از صرافی ارز دیجیتال، ممکن است گاهی عدم شفافیت قوانین و استانداردها باعث سردرگمی کاربران شود؛ اما ETFهای اسپات بیت کوین با قوانینی شفاف، تمامی زوایای معامله را برای کاربرانشان روشن می‌کنند.
- رفع مشکلات مالیاتی: در حال حاضر قانون‌گذاری شفافی برای مالیات بر ارزهای دیجیتال وجود ندارد. این مسئله به‌ویژه در برخی کشورهای خاص، در نقش یک مانع برای خرید و فروش این کلاس از دارایی‌ها عمل می‌کند؛ اما در یک ETF قانونی، همه این موارد به صورت شفاف محاسبه شده و مشکلی در این رابطه وجود نخواهد داشت.
معایب ای‌تی‌اف اسپات
در سمت دیگر، ETF اسپات دارای معایبی است که ممکن است روی نظر نهایی سرمایه‌گذاران تاثیرگذار باشد. این نقاط منفی شامل موارد زیر می‌شود:
- نوسانات ارزهای دیجیتال: نوسانات بازار ارزهای دیجیتال ممکن است باعث ضررهای مالی قابل توجهی شود. هرچند که ETF های بیت کوین چالش‌های مراقبت از دارایی و ذخیره‌سازی آن را کاهش می‌دهند، اما این موضوع به معنای در امان ماندن از افت‌وخیزهای لحظه‌ای بازار نیست. باید به این نکته توجه کرد که بر خلاف دارایی‌های سنتی، قیمت ارز دیجیتال ممکن است با صعود و سقوط‌های شدیدی همراه باشد.
- عدم قطعیت قانون‌گذاری: تا زمانی که قانون‌گذاری ETF اسپات به یک نقطه باثبات نرسد، ابهامات فراوان و خطراتی نظیر کلاهبرداری، دستکاری و از دست رفتن دارایی کاربران وجود خواهند داشت.
- خطرات امنیتی: تعداد بالای بیت کوین‌های ذخیره شده در یک صندوق، باعث جلب توجه مجرمان سایبری و هکرها به سمت آن‌ها می‌شود. بدون شک این افراد علی‌رغم تمام اقدامات امنیتی، از هیچ تلاشی برای حمله به ETFها و به دست آوردن دارایی‌های عظیم ذخیره شده در آن‌ها کوتاهی نخواهند کرد.
- هزینه‌های مدیریت: سرمایه‌گذاری در ETF اسپات بیت کوین باعث صرفه‌جویی در زمان مبادله و هزینه‌های تامین امنیت این ارز دیجیتال می‌شود؛ اما در سمت دیگر، کاربران ناچار به پرداخت هزینه‌های عملیاتی بیشتری خواهند بود. این مسئله باعث شده تا خرید و فروش در یک صرافی، از سرمایه‌گذاری در یک ای‌تی‌اف اسپات مقرون‌به‌صرفه‌تر باشد.
- مغایرت قیمت: ETFهای بیت‌کوین در تلاش‌اند که قیمت لحظه‌ای این ارز در بازار را برای کاربران خود منعکس کنند؛ اما گاهی ممکن است قیمت این ارز دیجیتال در بازار با قیمت عرضه شده آن در صندوق متفاوت باشد. دلایلی نظیر نقدینگی بازار، تاخیر در ایجاد تعادل بیت کوین‌های موجود در صندوق و کارمزدهای مدیریت، می‌توانند منجر به ایجاد چنین شرایطی شوند.
تاثیر ای‌تی‌اف اسپات روی قیمت بیت کوین
هرچند که یک صندوق ETF به طور مستقیم روی قیمت بیت‌کوین تاثیرگذار نیست، اما موارد جانبی آن ممکن است به صورت غیرمستقیم روی قیمت این دارایی اثرگذار باشند. به عنوان مثال، دلایل زیر هر کدام به نوبه خود یک عامل جانبی برای تغییر قیمت بیت کوین توسط صندوق‌های ETF اسپات به شمار می‌روند:
- افزایش پذیرش: صندوق ETF بیت‌کوین باعث جذب کاربران سنتی به سمت دنیای ارزهای دیجیتال شده و میزان پذیرش بیت کوین در میان افراد عادی را افزایش می‌دهد.
- افزایش اعتبار: به لطف صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیت کوین، این ارز دیجیتال جنبه قانونی‌تری گرفته و اعتبار بالاتری در میان سرمایه‌گذاران به دست خواهد آورد.
- فعالیت‌های معاملاتی: صندوق‌های ETF بیت کوین می‌توانند راه‌های بیشتری به سمت تجارت فعال و استفاده از ارزهای دیجیتال در صندوق‌های تامین مالی و معامله‌گران روزمره ایجاد کنند. در نتیجه می‌توان انتظار داشت که ETFهای اسپات باعث افزایش حجم معاملات و نوسانات بیشتر قیمت شوند.
- کاهش حق بیمه: ای‌تی‌اف‌های بیت‌کوین ممکن است هزینه‌های حق بیمه سرمایه‌گذاران، برای مواردی نظیر خرید و فروش این دارایی از طریق منابع معتبر و صندوق‌های خصوصی را کاهش دهند. کاهش این هزینه اضافی می‌تواند باعث تعادل قیمت بیت کوین در حاشیه بازار شود.
آینده روشن صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیت‌کوین
کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده آمریکا (SEC) به دلیل نگرانی در خصوص مسائلی نظیر تقلب، دستکاری بازار، نحوه حمایت از کاربران و مواردی از این قبیل، تا مدت‌ها تصمیم به ارائه یک برنامه رسمی برای ETF اسپات بیت کوین نگرفته بود؛ اما پس از بررسی‌ها و چالش‌های قانونی فراوان در این زمینه، بالاخره در تاریخ ۱۰ ژانویه ۲۰۲۴ (۲۰ دی ماه ۱۴۰۲)، ۱۱ ETF اسپات بیت کوین تایید شدند و کمیسیون SEC خبر رسمی آن را در وب‌‌سایت خود منتشر کرد.
اکنون بیت کوین در صندوق‌های قانونمند سرمایه‌گذاری به رسمیت شناخته شده و ما به احتمال زیاد، به زودی شاهد ورود طیف وسیعی از کاربران به سمت بازار ارزهای دیجیتال خواهیم بود. به نظر شما راه‌اندازی رسمی این صندوق‌ها چه تاثیری در دنیای ارزهای دیجیتال خواهد داشت؟ نظرات ارزشمند خود در این خصوص را با ما و سایر کاربران والکس به اشتراک بگذارید.
