وایت پیپر اوالانچ (AVAX)؛ همه چیز درباره سپیدنامه AVAX
اوالانچ (Avalanche)، یک پلتفرم از نوع شبکههای بلاکچین است که از قابلیت قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) پشتیبانی میکند. توکن بومی یا ارز دیجیتال اختصاصی این پلتفرم، AVAX نام دارد و به تقویت این بلاکچین کمک میکند. زمانی که وایت پیپر اوالانچ یا همان سپیدنامه AVAX منتشر شد، هدف اصلی این پلتفرم، میزبانی از راهحلهایی جلوه داده شد که برای غیرمتمرکز کردن، تقویت امنیت، کاهش هزینهها، افزایش سرعت تراکنشها و سازگاری با محیطزیست در شبکههای بلاکچین طراحی شدهاند. اوالانچ، با مجموع ارزش قفلشده (TVL) تقریباً ۸/۴۱ میلیارد دلاری، از جمله محبوبترینهای دنیای کریپتوکارنسی محسوب میشود؛ اما اوالانچ چیست و چه مشخصاتی دارد؟
اوالانچ به کاربران خود این امکان را میدهد تا شبکههای بلاکچین توکن مخصوص به خود را با هزینههای مورد نظر ایجاد کنند. ما هم در این مقاله از بلاگ والکس میخواهیم به جزئیات وایت پیپر اوالانچ و بررسی قابلیتها و ویژگیهای آن بپردازیم. برای کشف راز موفقیت این پلتفرم که در سال ۲۰۲۰ راهاندازی شده، در ابتدا باید بدانیم که اوالانچ چیست و سازوکار پلتفرم آن چگونه است.
ظهور اوالانچ (AVAX) و فتح قلههای موفقیت
اوالانچ توسط کارگروه موسوم به Ava Labs در سپتامبر سال ۲۰۲۰ به دنیای کریپتوکارنسی معرفی شد. پس از اینکه وایت پیپر اوالانچ منتشر شد، تیمی متشکل از کوین سکنیچی (Kevin Sekniqi)، ماوفان تد یین (Maofan “Ted” Yin) و امین گون (Emin Gun)، مدیریت آن را برعهده گرفتند و دفتر مرکزی خود را در نیویورک اعلام کردند. اوالانچ ابتدا اصطلاحاً بهعنوان سیستم فایل میانسیارهای (IPFS) شناخته میشد که در ماه می سال ۲۰۱۸ توسط گروهی مشهور به تیم موشکی (Team Rocket) معنا پیدا کرده بود.
بعدها و با گذر زمان، تیمی از دانشگاه کرنل (Cornell University)، مسئولیت هدایت و توسعه پروژه اولیه Avalanche را برعهده گرفتند. داستان این پروژه بهعنوان ارائه یک پلتفرم منبعباز (Open source) و برای راهاندازی برنامههای غیرمتمرکز (DApps) آغاز شد. از آنجایی که اوالانچ، بستر مناسبتر و مقیاسپذیرتری را برای ساخت و راهاندازی DApps فراهم کرده بود، استقبال قابل توجهی از آن شد. سیستم AVAX با تکیه بر مکانیزم اجماع اثبات سهام (PoS) کار میکند. عرضه اولیه کوین در ۱۵ ژانویه ۲۰۲۰ با ارزش ۴۲ میلیون دلار به پایان رسید و توکن بومی آن هم در سپتامبر همان سال معرفی شد. تیم مدیریتی و بنیانگذار پروژه، یکسال پس از عرضه اولیه، ۲۳۰ میلیون دلار از طریق فروش توکنهای AVAX بهدست آوردند.
مروری بر وایت پیپر اوالانچ: سپیدنامه AVAX چه جزئیاتی دارد؟
وایت پیپر اوالانچ، در اصل یک نقشه راه (Roadmap) بسیار دقیق و برنامهریزیشده است که حوزههای کلیدی و مهمی همچون مهندسی، توسعه اکوسیستم و تقویت امنیت را هدف میگیرد. وایت پیپر، بهمنظور بهبود محیط بلاکچین ارائه شده است. تیم بنیانگذار با ارائه این سپیدنامه (Whitepaper)، قصد دارند تا تجربه کاربری شگفتانگیزی را خلق کنند و ویژگیها و عملکرد پلتفرم را به رشد برسانند. اهدافی که در وایت پیپر اوالانچ مطرح شدهاند، عبارتند از:
تجربه کاربری بهتر از کیف پول
یکی از اهداف، ایجاد تغییرات مثبت در ساختار کیف پول اوالانچ است تا توکن AVAX برای کاربران جدید، بیشازپیش در دسترس باشد. همچنین، ویژگیها و امکانات امنیتی این کیف پول هم ارتقا پیدا کردهاند و مواردی مثل رابط کاربری هم پیشرفتهتر شدهاند. طبق مفاد وایت پیپر اوالانچ، قرار شده است تا یک اپلیکیشن تخصصی برای کیف پول ارائه شود.
فناوری Novel Bridge
کاربران دنیای Avalanche معمولاً بهدلیل هزینههای مربوط به پُل اوالانچ-اتریوم (AEB)، با مشکلاتی برای انتقال داراییهای دیجیتالشان روبهرو بودند. توسعهدهندگان هم تصمیم گرفتند تا یک پُل (Bridge) جدید و امن برای رفع این مشکل ارائه دهند. این پُل که Novel Bridge نام دارد، برای اولینبار در صنعت کریپتوکارنسی معرفی شده و ۲ برابر سریعتر و ۵ برابر ارزانتر از AEB است. ضمناً با استفاده از این پُل میتوان از برنامههای کاربردی بیشتری استفاده کرد و به شبکههای بلاکچین دیگر هم متصل شد.
آپگرید Apricot
طبق وایت پیپر اوالانچ، توسعهدهندگان قصد دارند تا مراحل بعدی قابلیت Apricot را ارتقا دهند و تکمیل کنند. با این آپگرید، کارمزدهای پویا برای تراکنشهای قراردادهای هوشمند در زنجیره C، اضافه شدن حاکمیت در زنجیره P و بهینهسازی در جهت مقیاسپذیری شبکه شکل میگیرند.
آپگرید بلوبری
آپگرید بلوبری (Blueberry Upgrade)، بهمنظور ارتقای سیستم رمزنگاری در پلتفرم ارائه شده است. این آپگرید به ایجاد بلاکچینهای مستقل و برخوردار از ماشینهای مجازی و قوانین خاص خودشان کمک میکند. این آپگرید، گام بزرگی در جهت کنترل کامل توسعه اکوسیستم و ایجاد ارزش بیشتر ارز دیجیتال AVAX است.
پشتیبانی از C-Chain
توسعهدهندگان در تلاشند تا از C-Chain پشتیبانی بیشتری داشته باشند و کاربران بدون انتقال زنجیرهای متقابل (Cross-Chain Transfers)، از حسابهای خود به برنامههای DeFi در اوالانچ منتقل کنند. همچنین، معرفی قابلیتهای جدید مثل Chainlink، ارائه لانچپدهایی مثل Avalaunch و غیره هم در این هدف گنجانده شدهاند.
کالبدشکافی اوالانچ: در ساختار این پلتفرم چه میگذرد؟
خلاصه وایت پیپر اوالانچ از این قرار است: «بلاکچین اوالانچ از چندین شبکه بلاکچین جزئی تشکیل شده است. برای ایجاد استحکام، افزایش مقیاسپذیری و تمرکززدایی اجماع ناکاموتو (Nakamoto consensus)، تقویت سرعت تراکنشها و بهرهوری الگوریتم اجماع کلاسیک (Classical consensus) از اجماع اوالانچ (Avalanche consensus) استفاده میشود».
هر زنجیرهای از شبکه بلاکچین Avalanche، شامل یک ماشین مجازی مجزاست و در عین حال از چندین گزینه دیگر مثل ماشین مجازی اتریوم (EVM) و WASM هم پشتیبانی میکند. نهایتاً، سازوکار پلتفرم اوالانچ این امکان را به زنجیرهها میدهد تا عملکردهای مورد نظرشان را به خود جذب و آنها را عملی کنند.
اجزای اصلی و تشکیلدهنده شبکه اوالانچ عبارتند از:
زیرشبکهها یا Subnets
مجموعهای پویا و فعال از اعتبارسنجها (validators) هستند که جهت دستیابی به یک اجماع در مورد وضعیت شبکه بلاکچین با هم کار میکنند. هر بلاکچین در دنیای Avalanche توسط یک زیرشبکه تایید میشود. با تمامی این اوصاف، یک زیرشبکه میتواند بیش از یک بلاکچین را مورد تایید قرار دهد و یک گره (Node) هم قابلیت عضویت در بیش از یک زیرشبکه را داراست.
زنجیرهها (chains)
شبکه بلاکچین Avalanche دارای سه بلاکچین است؛ زنجیره P، زنجیره X و زنجیره C. هرکدام از زنجیرهها بهعنوان بخشی از یک زیرشبکه محسوب میشوند.
زنجیره X
از این زنجیره همواره با عنوان زنجیره تبادل (Exchange chain) یاد میشود. این زنجیره مانند یک شبکه غیرمتمرکز عمل میکند و بهصورت خاص برای ایجاد، راهاندازی، مدیریت و تقویت تراکنشها ساخته شده است. یکی از داراییهای دیجیتالی که میتوان در این زنجیره معامله کرد، AVAX است.
زنجیره C
این زنجیره با عنوان زنجیره قرارداد یا Contract Chain هم شناخته میشود و همانطور که از اسمش پیداست، بهصورت اختصاصی برای قراردادهای هوشمند مورد استفاده قرار میگیرد. این زنجیره، نمونهای موفق از سیستم ماشین مجازی اتریوم (EVM) است که قدرتش را از Avalanche تامین میکند. جزئیات بیشتری در مورد این زنجیره در وایت پیپر اوالانچ وجود ندارد، اما بهوضوح میتوان دید که این زنجیره، امکان کپیپیست کردن برنامههای DApp را از اتریوم دارد. این قابلیت به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا پروژههای خود را بهراحتی از اتریوم به اوالانچ منتقل کنند.
زنجیره P
زنجیره پلتفرم یا Pltaform chain عنوان دیگر این زنجیره است. این زنجیره برای مدیریت زیرشبکهها، هماهنگی بین اعتبارسنجها (Validators) و تقویت مکانیزم استیکینگ ارز دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرد. یکی از کاربردهای مهم این زنجیره، پیادهسازی مکانیزم اجماع آدمبرفی (Snowman consensus protocol) محسوب میشود که از توان عملیاتی فوقالعادهای برخوردار است.
چهار مزیت برجسته اکوسیستم اوالانچ
شبکه آوالانچ ویژگیهای بارزی دارد که در ادام هبه بررسی چهار شاخصه مهم آن میپردازیم.
قابلیت تعامل و همکاری گسترده
این شبکه قابلیت همکاری قابل توجهی دارد. قابلیت تعامل و همکاری، یکی از حیاتیترین ویژگیهای یک شبکه برای تجارت و ارتباط با سایر پلتفرمهاست. با توجه به وایت پیپر اوالانچ، ایجاد زیرشبکههای مختلف و متعدد در شبکه باعث شده که کارایی این پلتفرم بالا برود و این امکان بهوجود بیاید که محیط DeFi و برنامههای مربوط به آن، کاربردیتر شوند.
احتمال پایین حمله به شبکه
در مقایسه با شبکههای بلاکچین قدرتمند مثل بیت کوین و اتریوم، امکان و احتمال حمله (Atack) به شبکه اوالانچ بسیار کم است. مثلاً، احتمال حمله در شبکه بیت کوین که با الگوریتم PoW فعالیت میکند، حدود ۵۱ درصد است. این در حالی است که یک هکر در اوالانچ، باید حدود ۸۰ درصد از کل شبکه را تحت کنترل خود بگیرد تا حمله موفقی به ساختار و زیرشبکههای آن داشته باشد. این مزیت مهم بهدلیل پروتکل اجماع Avalanche است که امنیت این شبکه را بهتنهایی تامین میکند.
تراکنشهای سریع
براساس جزئیات وایت پیپر اوالانچ، این شبکه امکان راهاندازی ۴۵۰۰ تراکنش در هر ثانیه را دارد. این در حالی است که سرعت تراکنشها در بیت کوین و اتریوم بهترتیب برابر با ۷ تراکنش و ۱۵ تراکنش در ثانیه است.
جلوگیری از افت قیمت ارز دیجیتال
با توجه به وایت پیپر اوالانچ، نرخ تراکنشها و توان عملیاتی این شبکه بسیار بالاست و همین مسئله باعث میشود تا امکان افت قیمت ارز دیجیتال در آن کاهش پیدا کند. همچنین، بهلطف همین مزیت است که کاربر میتواند تجربهای شبیه به صرافیهای متمرکز را در یک صرافی ارز دیجیتال غیرمتمرکز تجربه کند. همچنین، بهدلیل مقدار پایین کارمزد تراکنشها در Avalanche میتوان این پلتفرم را بهعنوان یک محیط مقرونبهصرفه برای معاملات کوچک ارز دیجیتال محسوب کرد.
آشنایی با دنیای توکنومیک اوالانچ: معرفی رمزارز AVAX
توکن بومی و اختصاصی اوالانچ، آواکس (AVAX) نام دارد و عرضه کلی آن برابر با ۷۲۰ میلیون توکن است. با این اوصاف، توکن AVAX یک نوع رمزارز با تورم پایین محسوب میشود؛ چرا که دسترسی به آن محدود است. توکنهای AVAX علاوه بر کاربرد در معاملات ارز دیجیتال، برای اجرای حاکمیت در اکوسیستم شبکه هم مورد استفاده قرار میگیرند؛ چون با نگهداری قرار دادن این توکنها میتوان حق رای دادن در اوالانچ را بهدست آورد و در تصمیمگیریهای مهم این شبکه سهیم شد.
کارمزدها در معاملات ارز دیجیتال در پلتفرم، دقیقاً شبیه به شبکه اتریوم هستند. اعتبارسنجها هم از توکنهای AVAX برای تامین امنیت شبکه استفاده میکنند و در ازای به اشتراک گذاشتن این توکنها پاداش دریافت میکنند. از مقدار ۷۲۰ میلیون توکن AVAX، ۳۶۰ میلیون توکن در جنسیس بلاک (Genesis Block) وجود دارند و الباقی بهمرور زمان و در آینده منتشر و عرضه میشوند.
بالاترین قیمت توکن AVAX در تاریخ نوامبر سال ۲۰۲۱ ثبت شده است. این اتفاق تاریخی بهدلیل همکاری اوالانچ با Deloitte برای ساخت و راهاندازی پلتفرمهای امدادرسانی کارآمد هنگام وقوع بلایای طبیعی، رخ داد. در حال حاضر و در اوایل دسامبر ۲۰۲۲، توکن AVAX رتبه ۱۵ دنیای کریپتوکارنسی را از آن خود کرده و ارزش بازار آن برابر با ۶.۹۰ میلیارد دلار برآورد میشود. نمودار زیر از سایت TradingView، سیر صعودی و نزولی توکن AVAX را از سال ۲۰۲۱ تا سپتامبر ۲۰۲۲ و با هدف بررسی آینده اوالانچ نشان میدهد.
اوالانچ و ربودن گوی سبقت از اتریوم
در این مقاله از بلاگ والکس با بخشهای مهم وایت پیپر اوالانچ آشنا شدید و جزئیات مربوط به عملکرد آن را شناختید. Avalanche به توسعهدهندگانی که در محیط آن فعالیت میکنند، این امکان را میدهد تا برنامههای کاربردی و چند پلتفرمی بسازند. همچنین، با توجه به وایت پیپر آن، این شبکه بیشترین نرخ تعامل را دارد و میتوان بلاکچینهایی را در آن راهاندازی کرد که قابلیت همکاری را دارند. مهمترین هدف این شبکه که در وایت پیپر اوالانچ هم آمده، تمرکززدایی بازارهای مالی با استفاده از یک اکوسیستم غیرمتمرکز و قابل تامل است که همه بلاکچینهای دنیا را بههمدیگر متصل میکند.
Avalanche در مسیر یک انقلاب بزرگ در دنیای شبکههای بلاکچین است و قصد دارد تا فضای برنامههای دیفای (DeFi) را دستخوش تغییرات قرار دهد. قابلیتهای این پروژه این امکان را فراهم میکنند تا هم مشکلات مقیاسپذیری کم شوند و هم کاربران برنامههای DApp، تجربه بهتری را داشته باشند. تمامی ابزارهایی که در اوالانچ وجود دارند با ماشین مجازی اتریوم سازگار هستند و انعطافپذیری، مقیاسپذیری و حاکمیت غیرمتمرکز را برای کاربران به ارمغان میآورند. نظر شما در مورد وایت پیپر اوالانچ و جزئیات مربوط به آن چیست؟ بهنظر شما میتوان روی توان محاسباتی و قابلیت همکاری این شبکه حساب باز کرد؟