شبکه بوبا چیست؟ آشنایی با راهکار لایه دوم Boba Network

در حال حاضر بلاکچین اتریوم مانند یک سیستم عامل بزرگ عمل می‌کند که اپلیکیشن‌ها و پلتفرم‌های بسیاری روی آن ساخته و اجرا می‌شوند. این گسترش روز افزون پلتفرم اتریوم باعث شلوغی و بعضا کند شدن آن می‌شود. در کنار پایین آمدن سرعت، به دلیل ساز و کار این شبکه با افزایش هزینه تراکنش‌ها و مقیاس پذیری پایین مواجه خواهیم بود.

در چند سال اخیر پلتفرم‌های زیادی برای حل این مشکل ظهور کردند که اصطلاحا به آن‌ها راهکارهای لایه دو اتریوم گفته می‌شود. پلتفرم‌هایی مانند پولیگان، آربیتروم و آپتیمیزم از شناخته‌شده ترین آن‌ها هستند. یکی از این پلتفرم‌ها که توانسته نظر کاربران زیادی را به خود جلب کند، شبکه بوبا است. در این مطلب قصد داریم به بررسی شبکه بوبا بپردازیم و با ساز و کار این پلتفرم بیشتر آشنا شویم.

شبکه بوبا چیست؟

شبکه Boba (که قبلاً OMGX نام داشت) یک راهکار لایه دو اتریوم است که نسخه بتای شبکه اصلی خود را در آگوست ۲۰۲۱ راه‌اندازی کرد. هدف شبکه بوبا کاهش هزینه‌های تراکنش و محاسبات، افزایش توان عملیاتی و گسترش قابلیت‌های قراردادهای هوشمند در بلاکچین اتریوم است. برای دستیابی به این هدف، این پلتفرم از فناوری رول آپ optimistic استفاده می‌کند. رول آپ‌های optimistic یک نوع راه حل مقیاس پذیری لایه دو هستند که فرض را بر معتبر بودن تراکنش‌ها می‌گیرد، مگر اینکه مشکلی بر بستر پلتفرم به وجود بیاید. در صورت بروز مشکل، تراکنش را می‌توان از طریق محاسبات بررسی و تایید کرد.

شبکه بوبا توسط شرکت Enya و بنیاد OMG (سابقا به نام OMG Network و OmiseGo شناخته می‌شد) پشتیبانی می‌شود. Enya یک شرکت زیرساخت بلاکچین است که به عنوان یک مشارکت کننده کلیدی در OMG، که یکی از اولین راهکارهای لایه دو برای اتریوم بود، فعالیت می‌کند. Enya و بنیاد OMG، بوبا را به منظور ارائه یک پلتفرم مقیاس‌پذیر برای توسعه برنامه‌های کاربردی که کاملاً با بلاک چین اتریوم سازگار است توسعه دادند.

شبکه بوبا چگونه کار می‌کند؟

عملکرد مقیاس‌ پذیری Boba network بر اساس رول‌های optimistic است. این راه حل، مقیاس بندی لایه دو تراکنش‌ها را در شبکه خود پردازش می‌کند و سپس آن تراکنش‌ها را به صورت دسته‌ای به زنجیره لایه یک باز می‌گرداند. با دسته بندی بسیاری از تراکنش‌ها در یک تراکنش، به طور همزمان سرعت تراکنش افزایش یافته و کارمزد گس کاهش می‌یابد.

این رول آپ‌ها optimistic یا خوش‌بینانه نامیده‌ می‌شوند، زیرا فرض می‌کنند که تراکنش‌ها معتبر هستند، مگر اینکه شبکه با مشکل روبرو شود. رول آپ‌های خوش‌بینانه درگاهی را ارائه می‌دهند که در آن کاربران می‌توانند فعالیت‌های مشکوک را به چالش بکشند. با این حال کاربران Boba Network می‌توانند با پرداخت هزینه‌ای بالاتر، این درگاه را دور بزنند تا توکن‌های خود را سریع‌تر به شبکه اصلی برگردانند. هنگامی که کاربران این کار را انجام می‌دهند، ارائه دهندگان نقدینگی در زنجیره اصلی در معرض خطر کلاهبرداری قرار می‌گیرند و برای قبول این ریسک پاداش بیشتری دریافت می‌کنند.

این پلتفرم خدمات خود را در چندین بلاکچین لایه یک، از جمله Avalanche و Moonbeam ارائه می‌دهد. در ضمن هزینه‌های شبکه را می‌توان با توکن BOBA یا هر یک از توکن‌های بومی بلاک چین مورد نظر پرداخت کرد.

ویژگی‌های کلیدی شبکه بوبا

هر کدام از پروژه‌های بلاک چینی که به بازار عرضه می‌شوند برای جذب کاربران باید ویژگی‌های کلیدی و خاصی داشته باشند. شبکه بوبا نیز شامل ویژگی‌هایی می‌شود که در ادامه با آن آشنا می‌شویم:

• هزینه های تراکنش ارزان: اتریوم برای فعالیت در شبکه خود از کاربران هزینه‌های گس بالایی دریافت می‌کند که به طور متوسط برای هر تراکنش بین ۱۰ تا ۵۰ دلار متغیر است. Boba Network این مشکل را با کاهش هزینه‌ها به سطوح بسیار پایین‌تر از بلاک چین اصلی حل می‌کند. هزینه گس در این پلتفرم هر ۳۰ ثانیه تغییر می‌کند و معمولاً حدود ۱۰  Gwei یا .۰۵۰ دلار است.
• خروج سریع: در مقایسه با راهکارهای معمولی لایه دو، کاربران می‌توانند دارایی خود را بسیار سریع‌تر به داخل و خارج از پلتفرم منتقل کنند که معمولا فقط چند دقیقه طول می‌کشد.
• به انتقال NFTها کمک می‌کند: کاربران می‌توانند NFTهای خود را بین لایه یک و دو یا حتی بین پلتفرم‌های لایه دو ضرب و جابجا کنند و یا بفروشند. این امر توسعه NFTها، به ویژه در حوزه GameFi (ترکیب دیفای، NFTها و بازی‌های مبتنی بر بلاک چین) را راحت تر کرده است.
• محاسبات ترکیبی را آسان‌تر می‌کند: شبکه بوبا به توسعه‌دهندگان اتریوم اجازه می‌دهد تا کدها را در زیرساخت‌های وب، مشابه AWS Lambda (یک پلتفرم محاسباتی ارائه‌شده توسط آمازون) اجرا کنند. بنابراین الگوریتم‌های پیچیده‌ای که عملاً انجام آنها در درون زنجیره غیرممکن است، قابل پیاده‌سازی هستند.
• ایمن شده توسط اتریوم: به عنوان یک پروتکل optimistic، این پلتفرم با امنیت اتریوم کار می‌کند.
• مقیاس‌ پذیری برای قراردادهای هوشمند: این قابلیت به توسعه‌دهندگان Boba در اتریوم کمک می‌کند تا بدون صرف هزینه زیاد به ساخت DApp های خود بپردازند.

مزایا و معایب Boba Network

مانند هر راهکار لایه دو دیگری، Boba Network هم دارای مزایا و معایب است. در شبکه بوبا کاربران از امنیت و تمرکززدایی اتریوم در کنار اجرای سریع با هزینه‌های پایین تراکنش بهره می‌برند. این پلتفرم به NFT ها اجازه راه‌اندازی و پل زدن به اتریوم را به شیوه‌ای مقرون به صرفه می‌دهد. همچنین خروجی‌های سریعی را ارائه می‌دهد که توسط استخرهای نقدینگی مبتنی بر جامعه و Boba NFT Bridge  پشتیبانی می‌شود. به علاوه این پلتفرم امکان ارتباط و تبادل بین پلتفرم‌های لایه دو را می‌دهد که قابلیتی مهم و کارآمد است.

این پلتفرم به کاربران اجازه می‌دهد برای سرعت بخشیدن به اجرای تراکنش‌ها، از وجود موارد مشکوک چشم‌پوشی کنند که این عمل باعث به خطر افتادن امنیت شبکه می‌شود. در حال حاضر شبکه بوبا در بین پلتفرم‌های لایه دو از نظر هزینه تراکنش‌ها در رتبه هشتم قرار دارد. در واقع پلتفرم‌های متیس، لوپرینگ، ZKSync، آربیتروم و آپتیمیزم عملکرد به مراتب بهتری ارائه می‌دهند.

توکن BOBA و نقش آن در شبکه بوبا

توکن BOBA توکن بومی پلتفرم بوبا است که بر بستر اتریوم راه اندازی شده است. رمز ارز بوبا، توکنی کاربردی و حاکمیتی است که برای پرداخت هزینه‌های شبکه، استیکینگ و حق رای در تصمیم گیری‌های پروتکل مورد استفاده قرار می‌گیرد.

توکن BOBA برای مدیریت Boba DAO استفاده می‌‌شود و به کاربران اجازه می‌دهد مسیر آینده پروتکل را انتخاب کنند. این سیستم از ساختار «یک توکن = یک رأی» استفاده می‌کند و دارندگان می‌توانند پیشنهادهای حاکمیتی را ارسال کنند، رأی دهند، یا حق رأی‌ را به سایر کاربران واگذار کنند تا از طرف آن‌ها اقدام کنند.

این توکن همچنین امکان استیکینگ دارد. کاربرانی که توکن‌های خود را سهام‌گذاری می‌کنند در ازای آن xBOBA دریافت می‌کنند. توکنی که برای رای‌گیری‌ها استفاده می‌شود. پلتفرم، سهام‌گذاران را تشویق می‌کند تا در ازای دریافت بخشی از کارمزد انتقال ارز دیجیتال در شبکه، تراکنش‌ها را تایید کنند. هر دوره استیکینگ دو هفته طول می‌کشد و کاربران می‌توانند توکن‌های خود را در دو روز اول هر دوره در حالت قفل قرار دهند.

عرضه اولیه توکن BOBA تقریباً ۱۶۰ میلیون بوده است. این معادل عرضه فعلی OMG در گردش (حدود ۱۴۰ میلیون)، به اضافه ۲۰ میلیون BOBA اضافی است. این BOBA اضافی برای تامین نقدینگی یک مرحله ایردراپ استفاده شده است. عرضه توکن BOBA به تدریج در یک دوره چهار ساله افزایش خواهد یافت تا زمانی که حداکثر عرضه BOBA به ۵۰۰ میلیون برسد.

آینده شبکه بوبا

شبکه بوبا با ارائه NFT Bridge توانسته کاربران را به دنیای بزرگ توکن‌های غیرقابل تعویض اتریوم متصل کند و امکان استفاده از این فضا با هزینه‌های پایین را فراهم کند. به علاوه Boba Dao به کاربران امکان هدایت کامل پلتفرم را می‌دهد، قابلیتی که در بیشتر پلتفرم‌های لایه دو اتریوم مشاهده نمی‌شود. با وجود مهیا بودن پلتفرم‌های ارزان‌تر و به صرفه‌تر، شبکه بوبا توانسته اکوسیستم خود را گسترش دهد و کاربران زیادی را به پلتفرم خود جذب کند. در حال حاضر این پلتفرم با پروژه‌هایی مانند Anyswap ،API3 و دودو نتورک همکاری دارد.

رول آپ‌های optimistic مانند پروتکل Boba در حال حاضر در خط مقدم تسلط بر بازار لایه دوها هستند. با این حال توجه به این نکته ضروری است که رول آپ‌های ZK در حال پیشرفت هستند. حتی در چند هفته گذشته پلتفرم‌های ZK در حال ترند شدن هستند و این احتمال وجود دارد که بخش قابل توجهی از بازار لایه دوها را از رول آپ‌های Optimistic بگیرند.