هویت غیرمتمرکز چیست؟ کاربرد هویت غیر متمرکز در بلاکچین

هویت غیرمتمرکز یک اصطلاح جدید است که می‌تواند برای بسیاری از کاربران کاربردی و جذاب باشد. این سیستم‌ها کاملاً متفاوت با سیستم‌های احراز هویت سنتی عمل می‌کنند و راحتی را برای کاربران به همراه می‌آورند. سیستم هویت مستقل به کاربران این امکان را می‌دهد که بتوانند داده‌ها و اطلاعات شخصی و حساس خود را ذخیره، مدیریت و کنترل کنند. پیدایش این سیستم‌ها یک نقطه عطف برای کاربران فعال در حوزه کریپتو است چرا که به افزایش کاربرد بلاکچین و امنیت آن کمک می‌کند. اما به‌راستی هویت غیرمتمرکز چیست و این سیستم چه مزایا و ویژگی‌هایی دارد؟ در این مقاله به‌طور کامل به بررسی سیستم identity خودمختار می‌پردازیم. بنابراین از شما دعوت می‌کنیم که در ادامه با صرافی والکس همراه باشید.

هویت غیر متمرکز چیست؟

هویت غیرمتمرکز یک مفهوم نوظهور در Web3 است که شرایط لازم برای تبادل اطلاعات به‌صورت ایمن را فراهم می‌کند. در واقع decentralized-identity یک هویت مستقل است که برای مدیریت identity مورد استفاده قرار می‌گیرد. هویت مستقل به افراد این امکان را می‌دهد که که بتوانند اطلاعات شناسایی شخصی خود را بدون نیاز به ارائه‌دهنده هویت یا مرجع صادرکننده گواهی به‌راحتی تولید، مدیریت یا کنترل کنند.

اطلاعات شناسایی شخصی (PII) همان داده‌های خصوصی و حساس افراد هستند که به شناسایی مستقیم یا غیرمستقیم افراد کمک می‌کنند. این اطلاعات ممکن است شامل نام، سن، آدرس، بیومتریک، شغل، حساب کارت اعتباری، سابقه و… باشند. البته هویت دیجیتال غیر متمرکز، مواردی بیشتر از این‌ها را در برمی‌گیرد و به این موارد خلاصه نمی‌شود. داده‌های دستگاه‌های الکترونیکی آنلاین مانند نام‌های کاربری، رمز عبور، تاریخچه جست‌وجو، تاریخچه خرید و مواردی از این قبیل جزو این اطلاعات به شمار می‌روند.

با استفاده از هویت غیرمتمرکز می‌توانید PII های خود را کنترل کنید و تنها اطلاعاتی را که برای تایید identity لازم است ارائه دهید. در واقع به کمک این سیستم می‌توانید اطلاعات خود را مدیریت و از ارائه اطلاعات محرمانه جلوگیری کنید. مدیریت هویت به‌صورت غیرمتمرکز در یک چارچوب امن و بر اساس اعتماد انجام می‌شود. همچنین کاربران و سازمان‌ها به کمک این سیستم می‌توانند در وب ۳ به‌صورت شفاف و ایمن با یکدیگر تعامل برقرار کنند.

اهمیت هویت غیرمتمرکز چیست؟

هویت غیرمتمرکز سیستمی جدید و یکپارچه است که وظیفه افزایش امنیت اطلاعات شخصی کاربران را بر عهده دارد. این سیستم به‌گونه‌ای طراحی شده تا به افراد این امکان را دهد که به اطلاعات شخصی و حساس خود دسترسی کامل داشته باشند و آن را با روشی ایمن کنترل و مدیریت کنند. برای دسترسی به خدمات پلتفرم‌های آنلاین به احراز هویت نیاز است و این موضوع باعث می‌شود که اطلاعات شخصی شما در معرض خطر قرار بگیرند.

بسیاری معتقدند، سیستم هویت متمرکز یک تهدید جدی برای افراد در نظر گرفته می‌شود چرا که امنیت لازم برای نگهداری اطلاعات شخصی را ندارد. بنابراین زمانی که از این سیستم استفاده می‌کنید حتما این موضوع را در نظر داشته باشید که اطلاعاتی که به سیستم می‌دهید ممکن است در معرض خطر قرار گیرد. به‌علاوه، این سیستم‌ها در ثبت مالکیت اطلاعات نیز مشکلاتی دارند و افراد نمی‌توانند کنترل دقیقی بر اطلاعات خود داشته باشند. در چنین شرایطی استفاده از سیستم هویت مستقل بهترین راه‌حل خواهد بود. هویت دیجیتال غیرمتمرکز راهکارهای مختلفی را به کاربران ارائه می‌دهد تا آن‌ها بتوانند بدون به خطر انداختن اطلاعات خود، هویت خود را ثابت کنند.

در واقع کاربران به کمک این سیستم‌ها تنها نیاز به یک دستگاه متصل به اینترنت دارند و نیاز نیست که کار خاصی یا پیچیده‌ای را انجام دهند. علاوه بر این، در سیستم‌های هویت مستقل فناوری بلاکچین و فناوری دفتر کل توزیع شده به‌راحتی می‌توانند یک هویت واقعی را تشخیص داده یا تایید کنند. استفاده از فرآیند هویت غیرمتمرکز در بلاکچین باعث می‌شود که مدیریت، ذخیره‌سازی و دسترسی ایمن به اطلاعات شخصی برای کاربران، سازمان‌ها، توسعه دهندگان و سیستم‌های مدیریت اینترنت اشیا (IoT) آسان‌تر باشد.

هویت غیر متمرکز چگونه کار می کند؟

همان‌طور که پیش از این گفتیم، هویت غیرمتمرکز یک پدیده جدید و نوظهور است که توانسته توجه کاربران و سازمان‌های پیشرو جهان را به سمت خود جلب کند. سازمان‌ها از این سیستم مستقل برای افزایش اعتماد کاربران استفاده می‌کنند و سعی دارند خود را به‌عنوان یک ابر قدرت به مردم نشان دهند. بسیاری از شرکت‌های بزرگ همچون مایکروسافت، IBM، Secure Key و استارتاپی مانند Evernym نیز از سیستم هویت خودمختار استفاده می‌کنند. این سیستم به‌صورت مستقل عمل می‌کند و به هیچ سازمان یا ارگانی وابسته نیست.

کاربران با استفاده از سیستم هویت مستقل می‌توانند اطلاعات شخصی خود را ایمن نگه‌دارند و تنها موارد ضروری را در معرض دید قرار دهند. سازمان هویت خودمختار زیرمجموعه‌های زیادی دارد و این عوامل دست به دست هم می‌دهند که این سیستم عملکرد موفقی داشته باشد. به‌طور کلی سازمان‌های زیر برای استانداردسازی و شکل دادن به identity مستقل کار می‌کنند:

• بنیاد هویت غیر متمرکز (DIF): این سیستم به‌عنوان مرکز اصلی کارکرد یک سیستم مستقل در نظر گرفته می‌شود. در واقع تمام بحث‌ها، توسعه‌ها و مدیریت‌ها از طریق این بنیاد صادر می‌شوند تا یک اکوسیستم مستقل ایجاد شود.
• کنسرسیوم وب جهانی (W3C): این سرویس ارائه‌دهنده استانداردهای باز اوایل دهه ۲۰۰۰ است و روی توسعه مرورگر و قابلیت همکاری با پروژه‌های مختلف کار می‌کند.
• گروه مهندسی اینترنت (IETF): این سازمان وظیفه استانداردسازی فناوری‌های اصلی اینترنت همچون پروتکل‌های اینترنتی را بر عهده دارد.
• Hyperledger: این شبکه که تحت عنوان انجمن بنیاد لینوکس شناخته می‌شود وظیفه توسعه چارچوب‌ها، ابزارها و کتابخانه‌ها برای استقرار در دفتر کل غیرمتمرکز و بلاکچین را بر عهده دارد.

مزایای هویت غیرمتمرکز

سیستم هویت‌ مستقل یک فناوری جدید و منحصر‌به‌فرد است که مزایای بسیار زیادی دارد. بهره‌مندی از این مزایا سبب شده که این سیستم بیشتر مورد توجه کاربران قرار بگیرد. به‌طور کلی مزایای هویت غیرمتمرکز عبارت‌اند از:

• امکان کنترل و مدیریت اطلاعات در جهت شناسایی افراد
• امکان تایید شناسه‌ها و گواهی‌های غیر متمرکز بدون نیاز به تایید مقامات یا خدمات شخص ثالث
• کمک به حفاظت از حریم خصوصی افراد
• استفاده از فناوری بلاکچین و افزایش اعتماد بین طرفین
• امکان ایجاد ذخیره و به‌ اشتراک‌گذاری داده‌های شخصی

موارد استفاده از هویت غیرمتمرکز

هویت دیجیتال غیرمتمرکز با توجه به مزایایی که دارد برای موارد مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این بخش مهم‌ترین موارد استفاده از سیستم‌های هویت غیرمتمرکز را به شما معرفی می‌کنیم.

لاگین های جهانی

اکثر فرم‌های لاگین‌ بر اساس رمز عبور ثابت کار می‌کنند و سیستم identity مستقل می‌تواند یک جایگزین مناسب برای این لاگین‌ها باشد. به‌عنوان مثال کاربران می‌توانند به جای رمز عبور، با استفاده از کیف پول اتریوم یا یک NFT خاص به فضای آنلاین مورد نظر دسترسی داشته باشند. در واقع استفاده از این سرویس در لاگین‌ها این فرصت را فراهم می‌کند که کاربران بدون حفظ کردن رمزهای عبور طولانی، به‌راحتی به سرویس آنلاین دسترسی داشته باشند و خدمات مورد نیاز خود را انجام دهند.

احراز هویت KYC

یکی دیگر از موارد استفاده از سیستم هویت مستقل، احراز هویت چند مرحله‌ای یا KYC است. امروزه اغلب پلتفرم‌های آنلاین برای ارائه خدمات، فرآیند KYC را اجباری کرده‌اند. این فرآیند کارها را برای کاربران ساده کرده است. چرا که دیگر نیاز نیست برای دسترسی به خدمات آنلاین مدارکی همچون گواهینامه، پاسپورت و… را ارائه دهند. در عوض استفاده از سیستم هویت غیرمتمرکز به کاربران این امکان را می‌دهد که هزینه‌های مربوط به مدیریت هزینه را کاهش داده و از جعل اسناد برای دسترسی به خدمات جلوگیری کنند.

استفاده در سیستم های رای گیری

سیستم‌های رای‌گیری محبوبیت بسیار زیادی نزد کاربران دارند و در رسانه‌های اجتماعی و جوامع آنلاین مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این سیستم‌ها، امکان تقلب و دستکاری وجود دارد و این موضوع سبب می‌شود که رای گیری ناعادلانه باشد. برای جلوگیری از این مشکل می‌توان از سیستم هویت مستقل استفاده کرد.

این سیستم‌ها کاربران را مجبور می‌کنند که از هویت واقعی خود برای رای دادن استفاده کنند و همین موضوع باعث یکپارچگی سیستم رای گیری و کاهش تقلب در آن می‌شود. در واقع کاربران ملزم هستند که هویت خود را تایید کنند و این موضوع از وجود ربات‌ها داخل سیستم رای گیری جلوگیری می‌کند. در نهایت شاهد یک سیستم یکپارچه و به دور از حاشیه برای رای گیری خواهید بود.

حفاظت در برابر حملات سیبل

از سیستم هویت غیرمتمرکز برای جلوگیری از حملات سیبل (Sybil) نیز استفاده می‌شود. حملات سیبل به حملاتی گفته می‌شود که طی آن عده‌ای از افراد کلاه‌بردار و سودجو سعی می‌کنند سیستم را فریب داده و داخل آن نفوذ کنند. اکثر پلتفرم‌ها در برابر حملات سیبل آسیب‌پذیر هستند و این موضوع سبب می‌شود که کاربرد هویت مستقل بیشتر به چشم بیاید. استفاده از سیستم‌های مستقل خطر حمله افراد سودجو را کاهش داده و تنها افرادی می‌توانند وارد شبکه شوند که ثابت کنند یک انسان واقعی هستند.

چه پلتفرم هایی از هویت غیرمتمرکز استفاده می کنند؟

پروژه‌های متنوعی وجود دارند که به‌عنوان سیستم هویت غیرمتمرکز عمل می‌کنند. در این بخش تعدادی از پلتفرم‌ها که با استفاده از شبکه اتریوم به‌عنوان سیستم هویت مستقل کار می‌کنند را به شما معرفی می‌کنیم.

• اتریوم نیم سرویس (ENS): این سیستم فوق‌العاده برای نامگذاری غیرمتمرکز شناسه‌ها، آدرس‌های کیف پول اتریوم، هش محتوا و ابر داده‌ها استفاده می‌کند.
• سیستم SpruceID: این پروژه نیز به‌صورت غیرمتمرکز عمل می‌کند و به کاربران این امکان را می‌دهد تا بتوانند به جای تکیه بر شخص ثالث، identity دیجیتالی خود را با استفاده از حساب‌های اتریوم و ENS کنترل یا مدیریت کنند.
• شبکه BrightID: این شبکه دارای هویت اجتماعی غیرمتمرکز است و به صورت منبع‌باز کار می‌کند. شبکه BrightID در حقیقت با این هدف راه‌اندازی شده تا از طریق ایجاد، تجزیه و تحلیل نمودار هویت کاربران را اصلاح یا تایید کند.
• سیستم (Proof of Humanity (PoH: شبکه PoH یک سیستم تایید identity اجتماعی است که روی بستر اتریوم ساخته شده و به‌صورت غیرمتمرکز کار می‌کند.

آینده هویت غیرمتمرکز

هویت غیرمتمرکز یک سیستم نوظهور است که هنوز در ابتدای راه قرار دارد. مزایای بسیار زیاد این فناوری به کاربران این امکان را می‌دهد که بتوانند از اطلاعات شخصی و حساس خود محافظت کنند. هویت‌های غیر‌متمرکز موارد استفاده بسیار زیادی دارند و امکان تایید شناسه‌ها و گواهی‌های غیرمتمرکز بدون نیاز به تایید مقامات یا خدمات شخص ثالث را فراهم می‌کنند. در این مقاله بررسی کردیم که سیستم هویت غیر متمرکز چیست و چگونه کار می‌کند. با توجه به کاربرد و مزایایی که هویت‌های غیرمتمرکز دارد، انتظار می‌رود که این سیستم در طی سال‌های آینده با پیشرفت چشمگیری روبه‌رو شده و توسط پلتفرم‌های زیادی پذیرفته شود.