معرفی پولکادات ۲؛ تفاوت آن با نسل قبلی شبکه پولکادات چیست؟

شبکه پولکادات (Polkadot) به دلیل ویژگی‌های کاربردی و منحصربه‌فرد خود، در چند سال اخیر رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده است. با این حال، رشد سریع این شبکه در کنار افزایش انتظارات کاربران از آن، باعث شد توسعه‌دهندگان دست به کار شده و به سمت نسخه جدید و کاربردی‌تری حرکت کنند. در نهایت در سال ۲۰۲۳ این انتظارها به پایان رسید و بنیان‌گذار این شبکه، ارائه نسخه جدید آن با نام پولکادات ۲ را تایید کرد.

در این مقاله به صورت کامل به بررسی ویژگی‌ها و مزایای نسخه دوم شبکه پولکادات پرداخته و آن را با نسخه اولیه مقایسه کرده‌ایم. همچنین در ادامه تاثیرات احتمالی ارائه این نسخه روی ارز دیجیتال بومی آن مورد بررسی قرار گرفته است. اگر به دنیای فناوری بلاک‌چین علاقه دارید، مطالعه این مقاله را به شما توصیه می‌کنیم.

پولکادات ۲ چیست؟

در ژوئن سال ۲۰۲۳ و در طی رویداد Polkadot Decoded، گوین وود (Gavin Wood) بنیان‌گذار شبکه پولکادات، از اختصاص منابع و آغاز توسعه نسخه جدید این شبکه خبر داد. به گفته وود این شبکه نسبت به مدل قبلی انعطاف‌پذیرتر خواهد بود. همچنین توسعه‌دهندگان قادر خواهند بود که در صورت نیاز، فضای بلوک مورد نظر خود را به صورت انبوه یا به میزان مورد نیازشان خریداری کنند. از همین رو می‌توان انتظار داشت که ورود پروژه‌های جدید به شبکه پولکادات در نسخه جدید آن ساده‌تر شود. همچنین وود به این نکته اشاره کرد که پولکادات ۲ به پروژه‌هایی که در حوزه وب ۲ فعالیت داشته و قصد بهره‌مندی از ویژگی‌های وب ۳ را دارند، بستر لازم را فراهم خواهد کرد.

نسخه دوم شبکه پولکادات بر روی هسته‌های پردازنده آن تمرکز دارد. این هسته‌های پیشرفته قابلیت‌های محاسباتی تطبیق‌پذیر با شرایط مختلف را فراهم می‌کنند. در حال حاضر، عملکرد شبکه‌های پاراچین (Parachain) مشابه با هسته‌های CPU ثابت در ابررایانه پولکادات عمل می‌کنند؛ اما در شبکه پولکادات ۲ منابع مورد نیاز به صورت رله شده و انعطاف‌پذیر نسبت به تعداد درخواست‌ها ارائه می‌شوند. این موضوع باعث خواهد شد تا درخواست‌های موجود در شبکه (با هر تعداد و بار ترافیکی) بلادرنگ پاسخ داده شوند. تحلیل‌گران معتقدند که این مسئله می‌تواند منجر به یک انقلاب در حوزه کارایی شبکه‌های بلاک‌چین شود.

ویژگی‌های پولکادات ۲

اصلی‌ترین ویژگی نسخه دوم شبکه پولکادات نسبت به نسخه فعلی، افزایش مقیاس‌پذیری شبکه است. به لطف انعطاف‌پذیری تخصیص منابع در طول شبکه، امکان همکاری و ارتباط بین نودهای مختلف افزایش یافته و امنیت عمومی نیز بهبود می‌یابد. معماری جدید شبکه متکی بر پاراچین بوده و امکان برقراری ارتباط بین شبکه‌های بلاک‌چین مختلف با یکدیگر را فراهم می‌کند. در چنین بستری، کاربران می‌توانند دارایی‌های خود را به صورت یکپارچه در طول بلاک‌چین‌های مختلف انتقال دهند.

علاوه بر این موارد، پولکادات ۲ دارای یک سیستم جدید استیکینگ، یک خزانه (treasury) آن‌چین و یک سیستم حاکمیتی است. در این شبکه جدید، کاربران قادر خواهند بود با استفاده از توکن حاکمیتی خود در تصمیم‌گیری‌های مهم شرکت کنند. با توجه به محدودیت‌های فعلی شبکه Polkadot، نسخه جدید آن می‌تواند طیف وسیعی از کاربردها را هدف قرار داده و به کاربران خود ارائه کند.

یکی دیگر از ویژگی‌های قابل توجه پولکادات ۲ به نحوه تخصیص زمان اصلی برای پاسخگویی به درخواست‌های در جریان مربوط می‌شود. در این سیستم جدید، زمان لازم برای اعتبارسنجی و اجماع درخواست‌ها در طول شبکه رله شده و به حالت توزیع‌شده در خواهد آمد. به لطف این نسخه جدید، کاربران می‌توانند از طریق مزایده و مدل‌های پرداختی با قیمت ثابت، زمان بیشتری را برای خود خریداری کنند.

اجزای اصلی شبکه Polkadot ۲

نسخه دوم شبکه پولکادات برای دستیابی به اهداف مورد نظر خود، از اجزای مختلفی استفاده می‌کند. در این بخش از مقاله به صورت مجزا به بررسی هر یک از این بخش‌ها پرداخته‌ایم.

زنجیر رله (Relay Chain)

جزء اصلی و مرکزی شبکه پولکادات ۲ به زنجیره رله اختصاص دارد. این زنجیره مسئولیت‌های مهمی نظیر تامین امنیت شبکه و بررسی اجماع آن را به عهده دارد و از یک مکانیسم اجماع ترکیبی به نام اثبات سهام نامزد شده (NPoS) استفاده می‌کند. زنجیره رله فعالیت‌های پاراچین‌های مختلف را به یکدیگر متصل و هماهنگ می‌کند. این اتصال باعث ایجاد یک مدل امنیتی منحصربه‌فرد خواهد شد و تمامی پاراچین‌های متصل شده به این شبکه، از آن بهره‌مند خواهند بود.

پاراچین‌ها

پاراچین‌ها در واقع بلاک‌چین‌های مجزایی هستند که با استفاده از زنجیره رله به یکدیگر متصل شده‌اند. این زنجیره‌های موازی از قابلیت‌های متنوعی پشتیبانی کرده و برای استفاده در موارد خاص نظیر دیفای (DeFi)، بازی‌های بلاک‌چینی یا مدیریت زنجیره تامین قابل تنظیم هستند. به عنوان مثال، یک شبکه که برای مبادلات غیرمتمرکز در نظر گرفته شده، می‌تواند برای انجام تعداد بالای تراکنش‌ها پیکربندی شود. همچنین توسعه‌دهندگان با استفاده از پاراچین‌ها، امکان ایجاد سیستم‌های حاکمیتی و توکن‌های اختصاصی خود را خواهند داشت.

علاوه بر این، برخی پاراچین‌ها نظیر شبکه Astar دارای ویژگی‌های پیشرفته‌ای مانند سازگاری با ماشین مجازی اتریوم (EVM) هستند. این دسته از شبکه‌ها قابلیت‌هایی نظیر اجرای قراردادهای هوشمند و پشتیبانی از پیام‌رسانی متقابل (XCM) را ارائه کرده و نقش مهمی در پیوستن شبکه پولکادات ۲ به دنیای دیفای دارند.

پل‌های بلاکچینی

پل‌ها در نسخه دوم شبکه پولکادات وظیفه برقراری ارتباط بین بلاک‌چین‌های مختلف با یکدیگر را بر عهده دارند. به لطف این جزء از اکوسیستم، یکپارچگی بالایی به وجود آمده و تبادل توکن‌ها ساده‌تر خواهد شد. پل‌ها در این اکوسیستم ناسازگاری بین شبکه‌ها را دور زده و ارتباط موثر و کارآمدی بین آن‌ها فراهم می‌کنند. در این میان، پولکادات نقش یک تسهیل‌گر را خواهد داشت. شبکه‌های بلاک‌چین با پیوستن به این مجموعه، قادر به اتصال به سایر شبکه‌ها و استفاده از مزایای اشتراکی آن خواهند بود.

گواه اثبات سهام نامزد شده (NPoS)

پولکادات ۲ از مکانیزم اجماع NPoS استفاده می‌کند. این مکانیزم نقش مهمی در تضمین کارایی شبکه دارد. دارندگان توکن بومی پولکادات یا همان DOT می‌توانند ولیدیتورهایی که در تولید و نهایی‌سازی بلوک شرکت دارند را معرفی کرده و پاداش دریافت کنند. اجماع NPoS امنیت شبکه را به طرز قابل توجهی افزایش داده و باعث تمرکززدایی می‌شود. همچنین این الگوریتم اجماع، دارندگان توکن DOT را تشویق به حضور فعال در تصمیم‌گیری‌های مهم شبکه می‌کند.

اعتبارسنج‌ها

اعتبارسنج‌ها یک بخش بسیار ضروری برای شرکت‌کنندگان در شبکه پولکادات ۲ است. این بخش وظیفه حفظ امنیت شبکه، تایید تراکنش‌ها و تولید بلوک‌های جدید را بر عهده دارند. هر نود باید تبدیل شدن به یک اعتبارسنج، باید مقدار قابل توجهی از توکن DOT را به عنوان وثیقه در شبکه قفل کند.

یک بلاک‌چین لایه صفر

یکی دیگر از ویژگی‌های قابل توجه پولکادات ۲، لایه صفر (Layer-0) بودن این شبکه است. به عبارت دیگر، نسخه دوم شبکه پولکادات قابلیت تبدیل شدن به یک چارچوب اساسی برای ساخت بلاک‌چین‌های جدید بر روی خود را دارد. همچنین این ویژگی باعث خواهد شد تا توسعه‌دهندگان شبکه‌های بلاک‌چینی امکان همکاری با سایر شبکه‌های موجود روی پولکادات را به دست آورده و از یک تجربه یکپارچه بهره‌مند شوند. بلاک‌چین‌های ایجاد شده روی نسخه دوم شبکه پولکادات بدون توجه به تفاوت‌های فناوری، امکان برقراری ارتباط و تعامل با یکدیگر را خواهند داشت.

این مسئله در نوع خود یک ویژگی انقلابی در برابر حالت‌های ایزوله بلاک‌چین‌های فعلی به شمار می‌رود. قابلیت همکاری و تعامل شبکه‌های مختلف با یکدیگر، امکان توسعه بهتر برنامه غیر متمرکز یا همان DAppها را نیز به وجود خواهد آورد. در نهایت، به لطف حکمرانی مشارکتی با استفاده از توکن DOT، تمامی اختیارات و تصمیم‌گیری‌ها در دستان کاربران و مشارکت‌کنندگان در این شبکه قرار خواهد گرفت. توسعه‌دهندگان شبکه پولکادات ۲ این ویژگی با نام OpenGov را در اوایل سال ۲۰۲۳ معرفی کردند.

مزایای پولکادات ۲

پولکادات جدید با هدف رفع محدودیت‌های نسخه قبلی ایجاد شده و در کنار بهره‌مندی از نقاط قوت نسخه پیشین، امکانات جدیدی را نیز ارائه می‌کند. در حالت کلی می‌توان مزیت‌های این شبکه جدید را در موارد زیر خلاصه کرد:

• قدرت پردازش بالا: به لطف توزیع پردازش در طول شبکه، پولکادات ۲ قابلیت پاسخگویی هم‌زمان به چندین تراکنش و افزایش سرعت جابه‌جایی و ایجاد بلوک‌های جدید را خواهد داشت.
• امکان تعامل میان‌شبکه‌ای: ویژگی پاراچین می‌تواند یک نقطه عطف بزرگ برای توسعه‌دهندگان بلاک‌چین و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز باشد.
• مشارکت کاربران: تبدیل شدن ارز دیجیتال پولکادات به یک توکن حاکمیتی، باعث افزایش تقاضا برای خرید این دارایی و رشد قیمت آن خواهد شد.
• قابلیت ارتقا و مقیاس‌پذیری: برخلاف نسخه اول پولکادات، نسخه دوم این شبکه نیازهای پیش روی این حوزه را پیش‌بینی کرده و بسیار مقیاس‌پذیر است. همچنین در صورت نیاز، ارتقا و توسعه مجدد آن نیز بسیار ساده خواهد بود.

معایب Polkadot 2.0

با توجه به عدم انتشار کامل فناوری تا این لحظه، تمامی معایب آن صرفا در سطح احتمالات و حدس و گمان خواهد بود؛ با این حال تحلیل‌گران حوزه بلاک‌چین از بابت موارد زیر ابراز نگرانی می‌کنند:

• تغییر شیوه اجماع: ارائه یک شیوه جدید اجماع همواره دردسرهای خاص خود را دارد. به عبارت دیگر، چنین تصمیمی را می‌توان همانند یک تیغ دو لبه دانست. با این حال باید برای بررسی دقیق پیامدهای این تصمیم، منتظر بمانیم.
• خطرات امنیتی احتمالی: نسخه دوم شبکه پولکادات از سیستم شاردینگ برای تقسیم داده‌ها به قطعات کوچک برای پردازش سریع و موازی استفاده می‌کند. این سیستم علی‌رغم تمامی مزایای خود، ممکن است گاهی امنیت را فدای سرعت و کارایی کرده و مشکلاتی را به وجود آورد.
• پیچیدگی حکمرانی: پیوستن شبکه‌های مختلف با فناوری‌های متفاوت یک اتفاق شگفت‌انگیز است؛ اما با توجه به تبدیل شدن DOT به یک توکن حاکمیتی، ممکن است شرکت‌کنندگان در هر یک از این شبکه‌ها برای دستیابی به تصمیمات واحد با پیچیدگی‌هایی مواجه شوند.

تفاوت پولکادات ۱ با نسخه دوم

نسخه دوم شبکه پولکادات علی‌رغم برخی شباهت‌های ساختاری با نسخه اول، از لحاظ نوع تخصیص بلوک و فناوری‌های مورد استفاده، با این نسخه تفاوت‌هایی دارد. در جدول زیر می‌توانید به صورت مختصر و سریع، تفاوت‌های این دو نسخه با یکدیگر را مشاهده کنید:

آینده توکن DOT در دستان نسخه جدید شبکه!

اگر پولکادات ۲ موفق به کسب توجه کاربران و برآورده کردن انتظارات آن‌ها شود، می‌توان انتظار یک رشد قیمت چشمگیر برای توکن DOT را داشت. این توکن قرار است به عنوان یک ابزار مشارکتی و حاکمیتی مورد استفاده قرار بگیرد؛ از همین جهت موفقیت نسخه جدید شبکه، بدون شک افزایش تقاضا برای خرید پولکادات را به همراه خواهد داشت.

پروژه‌های فعال در شبکه پولکادات ۲ برای به دست آوردن Coretime نیازمند توکن DOT خواهند بود. توسعه‌دهندگان پولکادات نیز از مکانیسم سوزاندن برای ایجاد تعادل در عرضه و تقاضای این توکن استفاده خواهند کرد. تمام سود حاصل از خرید و فروش Coretime به خزانه پولکادات واریز شده و مشارکت‌کنندگان شبکه با استفاده از توکن حاکمیتی خود، درباره نحوه استفاده از آن‌ها تصمیم‌گیری خواهند کرد.

همچنین ارز دیجیتال پولکادات در این شبکه به عنوان یک توکن بومی برای تسویه هزینه‌های شبکه و مواردی از این قبیل مورد استفاده قرار می‌گیرد. با در نظر گرفتن تمامی این موارد در کنار یکدیگر، می‌توان به این نتیجه رسید که آینده ارز دیجیتال DOT در دستان نسخه دوم شبکه پولکادات قرار دارد!

به نظر شما ارائه پولکادات ۲ می‌تواند به اندازه کافی انتظارات را برآورده کرده و باعث رشد توکن DOT شود؟ نظرات ارزشمند خود در این زمینه را با ما و سایر کاربران والکس به اشتراک بگذارید.