چرا قیمت طلا در این هفته صعودی شد؟

در هفته گذشته شمسی (مرداد ماه ۱۴۰۴) با افزایش چشمگیر قیمت طلا روبرو شدیم. این افزایش قیمت دلایل مختلفی دارد که در این مطلب آن‌ها را بررسی خواهیم کرد. اکنون سوال اینجاست که آیا این روند صعودی ادامه‌دار خواهد بود یا طلا با اصلاح قیمت مواجه خواهد شد؟

دلایل افزایش قیمت طلا در بازار جهانی

در این هفته، قیمت جهانی طلا افزایش معناداری داشت. مهم‌ترین دلایل این صعود عبارت‌اند از:

• انتشار داده‌های ضعیف بازار کار آمریکا و نگرانی از جنگ تجاری: اعلام گزارش شغلی ضعیف در آمریکا، افزایش احتمال کاهش نرخ بهره فدرال رزرو را تقویت کرده است. در کنار آن، ابهام درباره سیاست‌های تعرفه‌ای جدید آمریکا، سرمایه‌گذاران را وارد موقعیت ریسک‌گریز مانند طلا کرده است.
• امید برای کاهش نرخ بهره و تضعیف دلار: کاهش تورم آمریکا به تدریج انتظارات برای کاهش نرخ بهره را افزایش داده‌ است؛ در نتیجه ارزش دلار کاهش یافته و طلا با کاهش قیمت دلار به مبنای مناسبی برای سرمایه‌گذاران خارجی تبدیل شده است.
• خرید مداوم رزرو طلا توسط بانک‌های مرکزی: بانک‌های مرکزی همچنان خرید طلا را ادامه داده‌اند، اگرچه میزان خرید در فصل دوم ۲۰۲۵ نسبت به فصل اول کاهش یافته، اما میزان تقاضای رسمی همچنان بالاتر از میانگین ۲۰۱۰–۲۰۲۱ است.
• اصلاحات قیمتی و تقاضای مجدد در بازار فیزیکی آسیا: پس از افت قیمت‌ها تا کف یک ماه اخیر، خریداران در بازارهای جنوب و شرق آسیا – خصوصا هند و چین – با احتیاط بیشتری وارد بازار شدند؛ در نتیجه تقاضای جواهرات و شمش افزایش یافت و به کند شدن روند نزولی کمک کرد.

دلایل رشد قیمت طلا از منظر رسانه‌های داخلی

رسانه‌های داخلی ایران معمولا دلایل افزایش قیمت طلا در این هفته را در دو محور «بین‌المللی» و «داخلی» تحلیل می‌کنند.

عوامل خارجی:

• جهش اونس طلای جهانی: برخی گزارش‌ها به صعود تقریبا ۲۵ دلاری اونس طلا طی یک هفته اشاره می‌کنند؛ به‌طوری‌که قیمت از کف حدود ۳,۳۳۰ دلار به کانال ۳,۳۶۰ دلار بازگشته است.
• ابهام در سیاست پولی آمریکا و آشفتگی بازارهای جهانی: کاهش اشتغال، تنش‌های تجاری میان آمریکا و اقتصادهای بزرگ دنیا و انتظار برای تصمیمات فدرال رزرو، بازارها را به حالت بی‌ثباتی برده است.

عوامل داخلی: 

• رشد نرخ ارز در بازار غیررسمی: دلار آزاد به محدوده ۹۱ هزار تومان رسیده که بازار طلا را تحت تأثیر مستقیم قرار داده است. عبور سکه از کانال ۸۲ تا ۸۳ میلیون تومانی، نتیجه افزایش نرخ دلار است.
• فاصله قیمت داخلی نسبت به اونس جهانی: با وجود افت جزئی اونس جهانی (حدود ۵۱ دلار در هفته)، قیمت طلا در ایران به‌علت نرخ بالای دلار، واکنش افزایشی نشان داده است.

وضعیت صندوق‌های طلا در بازار ایران

در این هفته، در رسانه‌های داخلی، صندوق‌های طلا (ETF های مبتنی بر طلا) به‌عنوان آینه بازار طلای داخلی و گزینه‌ای برای سرمایه‌گذاری امن در شرایط تورمی معرفی شدند.

طی روزهای اخیر، به دنبال رشد سکه و طلای ۱۸ عیار، صندوق‌هایی مثل طلا (ETF زر)، عیار، گوهر و نفیس بین ۳ تا ۵ درصد رشد داشته‌اند. رشد این صندوق‌ها عمدتا به دلیل افزایش قیمت سکه بازار و پیش‌بینی ادامه‌دار بودن روند صعودی دلار و تورم است.

همچنین در روزهای ۹ تا ۱۱ مرداد، حجم معاملات صندوق‌های طلا افزایش محسوسی داشته است. این رشد در پی پوشش ریسک تورم توسط سرمایه‌گذاران خرد و خروج بخشی از نقدینگی از بازار سهام به سمت دارایی‌های امن بوده است.

پیش‌بینی کوتاه‌مدت روند طلا در ایران

روند تقاضا هنوز تحت تأثیر بی‌ثباتی شدید اقتصادی – سیاسی قرار دارد و با توجه به انتظارات برای کاهش نرخ بهره، طلا احتمالا در هفته‌های پیش‌رو نیز در محدوده مثبت یا متعادل باقی خواهد ماند. با شرایط فعلی، انس جهانی طلا همچنان در حال صعود است، دلار آزاد داخل ایران به‌دلیل تقاضای تابستانی و بی‌ثباتی سیاسی رو به افزایش است و همچنین انتظارات تورمی هم‌زمان با کاهش ارزش ریال و افزایش نقدینگی بالاست. در نتیجه، به احتمال زیاد، طلا در کوتاه‌مدت، مخصوصا طلا ۱۸ عیار و سکه امامی همچنان صعودی خواهد بود.