هایپرلجر چیست؟ جدیدترین تکنولوژی بلاکچین در صنایع غیر ارزی
در سالهای اخیر تمرکز جهان به سمت مفهوم تمرکززدایی و استفاده از آن در جنبههای مختلف زندگی پیش میرود، به همین دلیل پروژههای بلاکچینی از اهمیت ویژهای برخوردار شده است. اما یکی از پروژههایی که به نظر میرسد کمتر شناخته شده، هایپرلجر(Hyperledger) است. هایپرلجر در واقع یک پروژه عالی برای صنایع غیرارزی است که از تکنولوژی بلاکچین استفاده میکنند. در این مطلب قرار است به این سوال پاسخ دهیم که هایپرلجر چیست و در مورد پروژههای مختلف هایپرلجر و ابزارهای آن صحبت کنیم. اگر شما هم به فناوری بلاکچین علاقهمند هستید حتما این مقاله را مطالعه کنید.
هایپرلجر چیست؟
هایپرلجر (Hyperledger) یک پروژه متن باز است که توسط بنیاد لینوکس تأسیس شده است. هایپرلجر مجموعه متنوعی از پروژهها و چارچوبها را برای مشاغل و توسعه دهندگان فراهم میکند تا بتوانند شبکهها و برنامههای بلاکچین را بسازند. هدف این پروژه سهولت در همکاری بین شرکتها، توسعه دهندگان و مشاغل در زمینه DTL-Distribed Ledger Technology است.
برایان بهلندورف، مدیر اجرایی Hyperledger میگوید که هایپرلجر یک جامعه متن باز برای کمک به پروژهها و صنایع مبتنی بر هایپرلجر و بلاکچین است؛ پروژههای غیرارزی که در بخشهای مختلف صنعتی در حال فعالیت هستند.
این مدیر اظهار داشت:
شما هرگز سکه یا ارز دیجیتال Hyperledgerرا نمیبینید. ما با عرضه نکردن یک ارز، از چالشهای سیاسی بسیاری که برای حفظ ارز جهانی پایدار لازم است، جلوگیری میکنیم.
در حال حاضر بیش از ۲۵۰ سازمان از این پروژه پشتیبانی میکنند و با گذشت زمان این تعداد به سرعت در حال افزایش است. لیست این سازمانها شامل بسیاری از غولهای فنی مانند: Airbus و Daimler، IBM، SAP، هواوی، فوجیتسو، نوکیا، سامسونگ، American Express، JP Morgan و پروژههای بلاکچین محور مانند Blockstream و Consensys است.
پروژه هاپیرلجر در دسامبر سال ۲۰۱۵ توسط بنیاد لینوکس مستقر در کالیفرنیا ایجاد شد. از آنجا که بسیاری از بلاکچینها از همان ابتدا برای اهداف مختلف ساخته شده اند، بنیاد لینوکس پروژه Hyperledger را به منظور دموکراتیک سازی و استانداردسازی بلاکچین برای دنیای تجارت راه اندازی کرد. این پروژه فرصتهای عظیمی ارائه میدهد و شامل بیش از ۲۸۰۰۰ شرکت کننده و ۳.۶ میلیون خط کد است. هایپرلجر از ۱۰ پروژه شامل ۶ ابزار و ۶ چارچوب تشکیل شده است.
پروژههای مهم هایپرلجر
Hyperledger استراتژی چتر را دنبال میکند که طیف متنوعی از فناوریهای زنجیرهای تجاری از جمله ماشینهای قرارداد هوشمند، رابطهای گرافیکی، چارچوبهای دفترچه توزیع شده، برنامهها و کتابخانهها را ترویج و توسعه میدهد. هایپر لجر یک چیز واحد نیست، بلکه یک مجموعه از ابزارها و برنامهها است. در ادامه به برخی از پروژههای مهم هایپرلجر اشاره میکنیم.
پروژه Burrow
باروو، به میزبانی بنیاد لینوکس، یکی از پروژههای هایپرلجر است که امکان ساخت یک برنامه قرارداد هوشمند با مشخصات ماشین مجازی اتریوم فراهم میکند. برخی از قابلیتهای Burrow شامل توان بالای تراکنش و نهایی بودن معاملات به دلیل داشتن موتور اجماع اثبات سهام است.
پروژه Indy
Indy یک پروژه برای ایجاد هویت غیرمتمرکز است. ایندی، یک دفترچه توزیع شده است که اسناد و ابزارهایی برای ایجاد هویت دیجیتالی در بلاکچین فراهم میکند.
ایندی امکانی برای ایجاد هویت ایمن، نیرومند و خصوصی یک اکوسیستم ارائه میدهد. این پروژه قصد دارد تا کاربران کنترل دادههای خود را در دست بگیرند و این طریق اطلاعات هویتی خود را از نقض حریم خصوصی و هک شدن محافظت کند.
پروژه Fabric
هایپرلجر فابریک، یک پلتفرم دفتر کل توزیع شده (DLT) است که انعطافپذیری، مقیاسپذیری، انطباقپذیری و محرمانه بودن را ارائه میدهد.
بر خلاف یک سیستم باز که به شرکت کنندگان ناشناس اجازه ورود به شبکه میدهد، Hyperledger فابریک اعضا را از طریق یک ارائه دهنده خدمات عضویت معتبر شناسایی و ثبت میکند. قراردادهای هوشمند فابریک در کد بلاکچینی نوشته شده و در صورت تعامل برنامه با دفترچه، فراخوانی میشود. کدهای زنجیرهای در حال حاضر میتوانند به زبانهای برنامهنویسی Go و Node نوشته شوند.
با درک نیازهای شرکتکنندگان در یک شبکه Business-to-Business B2B که در آن افراد نسبت به اطلاعاتی که میخواهند به اشتراک بگذارند، حساس هستند، هایپرلجر فابریک میتواند از سیستمهایی که برای حفظ حریم خصوصی یک نیاز اساسی است پشتیبانی کند. همچنین فابریک به مبتدیان شبکه اجازه میدهد تا یک الگوریتم اجماع را که بهترین روابط بین شرکت کنندگان شبکه باشد، انتخاب کنند.
پروژه Iroha
ایرا یکی دیگر از پروژههای هایپرلجر است که چند شرکت ژاپنی آن را راه اندازی کردند. ایدۀ اصلی ایرا، طراحی یک چارچوب آسان برای ایجاد یک پروژۀ بلاکچین ایمن، قوی و قابل اعتماد از طریق الگوریتم اجماع بیزانتین (Byzantine Fault-Tolerant (BFT) Consensus) است. این پروژه روی جایگزینی هایپرلجر برای موبایل تمرکز دارد.Hyperledger Iroha از هیچ ارز دیجیتال بومی پشتیبانی نمیکند.
پروژه Sawtooth
ساوتوث یک پلتفرم شرکت بلاکچین است که برای ساختن شبکهها و برنامههای کاربردی توزیع شده استفاده میشود. شرکت Intel، سازندۀ قطعات کامپیوتری، پشتیبان این پروژه است. این پروژه به گونهای طراحی شده است که منابع را توزیع و ایمنی قراردادهای هوشمند را تضمین میکند.
هایپرلجر ساوتوث از سازگاری قرارداد اتریوم با پروژه Seth ،Sawtooth-Ethereum پشتیبانی میکند. با استفاده از Seth، قراردادهای هوشمند که روی ماشین مجازی اتریوم اجرا میشوند، میتوانند روی پلتفرم ساوتوث گسترش پیدا کنند.
ساوتوث از انواع مختلفی از الگوریتمهای اجماع در همان بلاکچین استفاده میکند که ابتدا در زمان راه اندازی شبکه انتخاب میشوند و سپس میتوانند در یک بلاکچین در حال اجرا با یک تراکنش اصلاح شوند.
پروژه Grid
از آنجا که زنجیره تأمین یکی از امیدوارکنندهترین موارد استفاده از دفتر توزیع شده است، جامعه Hyperledger روی توسعه راه حلهای زنجیره تأمین از طریق ابزارهای قابل استفاده مجدد و مشترک تمرکز کرده است. شبکه هایپرلجر پیاده سازی مرجع انواع داده های متمرکز بر زنجیره تأمین، منطق تجاری مبتنی بر قراردادهای هوشمند و مدل های دادهای را که بر روی بهترین شیوههای موجود در صنعت و استانداردهای باز ارائه شده است فراهم میکند.
Grid دارای قابلیت های مشترک برای بهبود سرعت توسعه دفتر کل توزیع شده، مناسب برای راه حلهای زنجیره تامین بین صنعتی است. این شبکه یک اکوسیستم از چارچوبها، کتابخانهها و فناوریها است که با هم کار میکنند و به توسعه دهندگان امکان میدهد مؤلفه هایی را انتخاب کنند که برای مدل بازارشان مناسب باشد.
پروژه Aries
Aries یکی دیگر از پروژههای معروف هایپر لجر است که مهمترین کاربرد آن برای تعاملات همتا به همتا است. باید بدانید که Aries صرفا یک بلاکچین یا یک برنامه کاربردی نیست بلکه شامل موارد زیر است:
- یک بلاکچین لایه رابط است (معروف به حل کننده) برای ایجاد و امضای تراکنشهای بلاکچین.
- یک کیف پول رمزنگاری برای ذخیره سازی ایمن (فناوری ذخیره سازی امن، نه رابط کاربری) از اسرار رمزنگاری و سایر اطلاعات مورد استفاده برای ساخت مشتریان بلاک چین.
- یک سیستم پیام رسانی رمزگذاری شده برای تعاملات خارج از دفتر بین مشتریان با استفاده از چندین پروتکل حمل و نقل.
- پیادهسازی اعتبارنامههای W3C (W3Cیک جامعه بین المللی است که استانداردهای باز را در سراسر وب توسعه میدهد) قابل تأیید با قابلیت ZKP با استفاده از ZKP اولیه موجود در Ursa.
- مکانیزمی برای ساخت پروتکل های سطح بالاتر
پروژه Besu
Hyperledger Besu یک کلاینت اتریوم است که به زبان جاوا نوشته شده است. هایپرلجر بسو را میتوان در شبکه های آزمایشی مانند Sepolia و Görli اجرا کرد. علاوه بر این افزون کلاینت قادر است روی شبکههای انحصاری خصوصی (Permissioned private Network) نیز اجرا شود. بسو شامل چندین الگوریتم اجماع از جمله گواه اثبات سهام (Proof of Stake)، گواه اثبات کار (Proof of Work) و گواه اثبات اعتبار (Proof of Authority (IBFT 2.0، QBFT و Clique) است.
پروژه Bevel
Bevel شتابدهندهای است که به وسیله آن توسعهدهندگان میتوانند به طور مداوم شبکههای توزیعشده آماده تولید را در میان شرکتهای ارائهدهنده خدمات ابری عمومی و خصوصی مستقر کنند. Bevel یک راه امن و مطمئن برای تسریع عملکرد پلتفرم های مختلف DLT(یک پایگاه داده است که بین سیستمهای کامپیوتری مختلف در دنیا به اشتراک گذاشته میشود) است.
معرفی چند ابزار مهم هایپرلجر
شرکت هایپرلجر طیف وسیعی از فناوریهای بلاکچینی برای کسبوکارها را ایجاد میکند و ترویج و توسعه میدهد. در ادامه برخی از ابزارهای هایپرلجر که به کمک پروژهها میآیند را معرفی میکنیم.
Caliper: هایپرلجر کالیپر که توسط لینوکس میزبانی میشود، یک ابزار بلاکچین است که به کاربران امکان میدهد عملکرد یک اجرای خاص بلاکچین را با استفاده از مجموعه موارد از پیش تعریف شده محاسبه کنند.
Explorer: اکسپلورر یک ماژول بلاکچین است که به طور خاص برای ایجاد یک برنامه وب محور کاربر طراحی شده است. میزبان آن بنیاد لینوکس است و نیز اکسپلورر میتواند برای مشاهده، استقرار، فراخوانی یا پرس و جو بلوکها، اطلاعات شبکه، معاملات و دادههای مرتبط، کدهای زنجیرهای و سایر دادههای مرتبط ذخیره شده در دفترچه استفاده شود.
Quilt: ابزاری برای بلاکچین در تجارت است که با اجرای پروتکل Interledger (ILP)، قابلیت همکاری بین سیستمهای دفتر کل را فراهم میکند و همچنین یک پروتکل پرداختی است که برای جابجایی ارزش در هر دو دفتر کل توزیع و غیر توزیع شده طراحی شده است. بنیاد لینوکس با معرفی Quilt to Hyperledger Projects، میزبان اجرای JavaScript و Java Interledger است.
Ursa: یک کتابخانه رمزنگاری مشترک است که به کاربران اجازه میدهد از تکرار سایر کارهای رمزنگاری شده جلوگیری کنند و از این طریق امنیت کلی را افزایش دهند.
Composer: یک چارچوب توسعه و ابزار باز است که توسعه برنامههای کاربردی بلاکچین و قراردادهای هوشمند را آسانتر میکند. با Composer، توسعه برنامههای بلاکچین به جای چندماه، در چند هفته توسعه داده شوند.
Cello: یک ابزار ماژول بلاکچین است که هدف آن در صورت تقاضا، ارائه مدل استقرار “as-a-service” به اکوسیستم بلاکچین است.
آینده هایپرلجر
پایههای اصلی طراحی هایپرلجر، انعطافپذیری و قابلیت انطباق آن است. بنا بر این اصل، هر کسب و کاری طبق نیاز و شغل خود از آن استفاده میکند. توسعهدهندگان و اعضای Hyperledger، برای توسعه آن، وابسته به متن باز بودن آن هستند. برای پاسخ به این سوال که آیا رویکرد متنباز میتواند بلاکچین را در اختیار همهی مردم جهان قرار دهد یا خیر، باید منتظر بمانیم. اما از آنجایی که شرکتهای بسیاری بزرگی به دنبال استفاده از این تکنولوژی هستند میتوان به آینده هایپرلجر امیدوار بود.
به نظر شما پیشرفت و تغییرات این پروژه در آینده به چه صورت خواهد بود؟