آپدیت Dencun اتریوم, هر آنچه باید درباره آپدیت Dencun بدانید

شبکه‌ی اتریوم در دو سال گذشته، دستخوش تغییر و تحولات گسترده‌ای بوده است که آخرین و مهم‌ترین آنها آپدیت شانگهای بود. اما به‌تازگی اعضای جامعه‌ی این بلاکچین بر سر ارتقاء دیگری توافق کرده‌اند که Dencun‌ نام دارد. این بروزرسانی ماهیتی شبیه به هاردفورک داشته و بر اهدافی ازجمله افزایش مقیاس‌پذیری، امنیت بیشتر و کاهش کارمزد تراکنش‌ها متمرکز است. اما این اهداف قرار است چطور محقق شوند؟ معنی بروزرسانی Dencun اتریوم برای جامعه‌ی این شبکه چه خواهد بود؟ در این مقاله با هدف پاسخ‌گویی به این سوالات تمام جزئیات این هاردفورک مهم را بررسی می‌کنیم. همراه ما باشید و با یکی از مهم‌ترین اتفاقات صنعت ارز دیجیتال در آینده‌ی نزدیک آشنا شوید.

ماهیت و هدف آپدیت Dencun

اتریوم از دو سال گذشته در مسیر توسعه است. مهم‌ترین تغییر این بلاکچین در سال‌های اخیر، تبدیل‌ مکانیسم اجماع آن از اثبات کار به اثبات سهام بوده است. مکانیسمی بسیار سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر که تجربه‌ی کاربری این بلاکچین را نیز بهبود می‌بخشد. اما این شبکه، به‌ویژه در مقایسه با رقبایش هنوز با چالش‌هایی مواجه است. سرعت آن همچنان بسیار کمتر از زنجیره‌هایی مانند سولانا، نیر و پالیگان بوده و کارمزد تراکنش‌هایش نیز همچنان قابل‌توجه است.

حالا به‌منظور رفع هرچه بیشتر این نقایص، قرار است آپدیت Dencun اجرا شود. این هاردفورک شامل دو ارتقاء اساسی در هر دو لایه‌ی اجرا و اجماع اتریوم خواهد بود. ارتقاء لایه‌ی Execution یا اجرا، Cancun و ارتقاء لایه‌ی Consensus یا اجماع، Deneb نام دارند. Cancun‌ نام شهری در مکزیک و Deneb‌ نیز نام درخشان‌ترین ستاره‌ی صورت فلکی ماکیان است. از ترکیب نام این دو، کلمه‌ی Dencun به وجود آمده است.

آپگرید Cencun بر بهبود مقیاس‌پذیری و Deneb بر بهبود فرآیند اجماع و امنیت بلاکچین اتریوم متمرکز است. تاریخ دقیقی برای اجرای این فورک درنظر گرفته نشده است؛ اما انتظار می‌رود در هفته‌های پایانی سال ۲۰۲۳، شاهد وقوع آن باشیم. در بروزرسانی Dencun اتریوم چند پیشنهاد بهبود یا EIP برای هرکدام از لایه‌های اجرا و اجماع دیده می‌شود که در ادامه آنها را مرور می‌کنیم.

EIP-4844 در آپدیت دنکان

EIP-4844‌ درواقع قلب آپدیت Dencun است که به‌عنوان Proto-Danksharding‌ هم شناخته می‌شود. این پیشنهاد قرار است مقیاس‌پذیری شبکه را از طریق افزایش فضای ذخیره‌سازی اطلاعات بهبود ببخشد. با اجرای EIP-4844، فضای بیشتری برای داده‌های اصلی تراکنش فراهم می‌شود. به‌این‌ترتیب کارمزدها برای رول‌آپ‌های لایه دو کاهش خواهد یافت. در بخش دیگر مقاله، مفصل راجع به این EIP صحبت می‌کنیم.

دیگر EIP‌ های آپدیت Dencun

در ادامه هر کدام از EIP‌ ها را معرفی و بررسی می‌کنیم:

• EIP-1234: قرار است در لایه‌ی اجرای Ethereum به‌کار گرفته شود. پاداش‌های بلوک را تنظیم کرده، بمب سختی را به تاخیر انداخته و انتقال مطمئن به اتریوم ۲ را تسهیل می‌کند.
• EIP-2322: روی لایه‌ی اجماع به‌عنوان بخشی از Deneb اجرا شده و الگوریتم PoS را قدرتمندتر می‌کند.
• EIP-1153: هزینه‌ی ذخیره‌سازی اطلاعات روی بلاکچین را کاهش داده و استفاده از فضای آن را بهینه می‌کند.
• EIP-4788: طراحی پل‌ها و استخرهای استکینگ را بهینه می‌کند.
• EIP-5656: با افزودن تغییرات جزئی به کد ماشین مجازی اتریوم (EVM) عملکرد آن را بهینه می‌کند.
• EIP-6780: برای مقابله با کدهای خاتمه‌دهنده به قراردادهای هوشمند اجرا می‌شود.
• EIP-1559: ساختاری جدید و پویا برای محاسبه کارمزدها ارائه می‌کند که مبتنی بر کارمزد پایه اما پویا بر مبنای عرضه و تقاضا در شبکه است. این ساختار، کاهش ازدحام و سهولت تخمین کارمزد را پی دارد.
• EIP-2929: امنیت اکوسیستم را با افزایش هزینه‌ی عملیات خرابکارانه افزایش می‌دهد.
• EIP-2537: امنیت حریم خصوصی و مقیاس‌پذیری را از طریق یک کد دستوری (Opcode) ویژه‌ی Ethereum برای قراردادهای هوشمند و تایید امضای منحنی بیضی افزایش می‌دهد.

نقش دانک شاردینگ (Danksharding) در آپدیت Dencun

دانک شاردینگ، سومین و آخرین مرحله از ارتقاء اتریوم ۲ یا Serenity‌ پس از زنجیره‌ی Beacon و Merge است. شاردینگ‌های معمول، بلاک چین را به تعدادی زنجیره‌ی کوچکتر خرد می‌کنند. اما این سازوکار، مقیاس‌پذیری شبکه را نه از طریق افزایش تراکنش‌ها، که با افزایش دسترسی بیشتر به داده‌ها بهبود می‌بخشد. این راه‌حل لایه دو تراکنش‌های بلاکچین را ترکیب کرده و آنها را خارج از زنجیره پردازش می‌کند.

برای تحقق این هدف از فرمت جدیدی به جای calldata برای انتقال دیتاهای رول‌آپ در Ethereum استفاده می‌شود که Blob Carrying Transactions نام دارد. Blob‌ از ترکیب حروف ابتدایی عبارت Large Binary Object به دست آمده است. فرمت جدید، بیشتر حجم دیتای تراکنش را از دیتای هش یا TX Data جدا کرده و به‌عنوان یک تراکنش ضمیمه‌ی جداگانه ارسال می‌کند. این فایل ضمیمه‌شده نوعی داده‌ی Blob‌ است. به‌این‌ترتیب، فضای بیشتری برای داده‌های TX در پروتکل‌های رول‌آپ فراهم می‌شود. حجم هر Blob به‌طور متوسط ۱۲۵ کیلوبایت است. به داده‌های TX‌ نیز فضایی جداگانه از بلوک اختصاص می‌یابد.

وظیفه‌ی خوانش و و تایید Blob نه برعهده‌ی اتریوم؛ بلکه بر عهده پروتکل دانک شاردینگ خواهد بود. این پروتکل، برای این منظور از مجموعه قوانینی به نام KZG استفاده می‌کند. یک طرح چندجمله‌ای دانش صفر، (Zero Knowledge) که مانند دیگر سیستم‌های ZK، امکان تایید تراکنش را بدون نیاز به آشکار کردن کل محتوای آن فراهم می‌کند.

وجود دانک شاردینگ در آپدیت Dencun ، سبب سلب مسئولیت تفسیر و تایید Blob ‌ها از EVM و درنتیجه کاهش هزینه‌های کارمزد و افزایش سرعت تراکنش می‌شود. چراکه اساسا بخش قابل‌توجهی از سربار داده در انتقال از Rollup به Ethereum کاهش می‌یابد.

آنها توسط نودهای زنجیره‌ی Beacon در لایه‌ی اجماع ذخیره شده و پس یک ماه تا یک سال نیز از بلاکچین و نیز از کش دستگاه دیجیتال کاربر پاک می‌شوند.

ارتباط پروتودانکشاردینگ و دانکشاردینگ و مزایای آن

پیشنهاد EIP-4844 یا Proto-Danksharding بستری برای استفاده‌ی هرچه بهتر از منطق دانک شاردینگ ارائه می‌کند. این پیشنهاد درحقیقت چارچوبی برای دانک شاردینگ‌های بعدی فراهم خواهد کرد که هریک می‌توانند اتریوم را مقیاس‌پذیرتر کنند. پروتو دانک شاردینگ، نه‌فقط مهم‌ترین بخش از آپدیت Dencun بلکه اساسا یکی از پیشرفت‌های مهم این شبکه در ماه‌های اخیر است؛ چراکه آن را پس از ماه‌ها تلاش، روی ریل مقیاس‌پذیری تصاعدی قرار می‌دهد.

همانطورکه می‌دانید Danksharding، به نام پیشنهاددهنده یا توسعه‌دهنده‌ی اصلی آن، Dankard Fiest نام‌گذاری شده است. عبارت Proto نیز از ابتدای نام توسعه‌دهنده‌‌اش Protolambda گرفته شده است. با فرمت جدید Blob برای داده‌های رول‌آپ، هزینه‌ی کارمزد فروش یا خرید ارز دیجیتال از آنچه امروز برای فرمت calldata پرداخت می‌شود، ارزان‌تر خواهد بود. هر تراکنش حمل Blob می‌تواند تا حداکثر دو فایل Blob را در خود داشته باشد. از EIP-1559 نیز برای ایجاد انگیزه به‌منظور اجرای این تراکنش‌ها استفاده می‌شود.

از دیگر مزایای Proto-danksharding به‌عنوان هسته‌ی آپدیت Dencun نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش قدرت شبکه در مدیریت و پردازش قرارداد هوشمند
• تسهیل توسعه و توزیع برنامه‌های غیرمتمرکز یا dApp
• افزایش پایداری و یکپارچگی بلاکچین
• فراهم کردن بستری برای استفاد بیشتر از تکنولوژی‌های ZK که سبب امنیت و مقیاس‌پذیری بیشتر می‌شود.
• تخصیص بهتر منابع ذخیره‌سازی و پردازش شبکه

تاثیر آپدیت Dencun بر ارزش ETH

فارغ از جزئیات فنی، تاثیر بروزرسانی Dencun اتریوم بر ارز بومی این شبکه چه خواهد بود؟ تقریبا همه‌ی کارشناسان و جامعه ارز دیجیتال در شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های تحلیلی متفق‌القول هستند که اجرای موفقیت‌آمیز آپدیت Dencun سبب افزایش قیمت اتریوم خواهد شد. از مهم‌ترین دلایل آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش حجم معاملات روزانه به دلیل کاهش کارمزدها و نیز افزایش ظرفیت پردازش با انجام تراکنش‌های موازی
• افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران به این ارز دیجیتال به دلیل افزایش امنیت بلاکچین آن
• افزایش مشارکت توسعه‌دهنده‌های برنامه‌های کاربردی به توسعه و اجرای برنامه‌های خود در Ethereum
• افزایش احساسات مثبت درباره‌ی این پروژه و ارز دیجیتال آن
• افزایش پاداش استیکینگ و سهولت بیشتر برداشت آنها
• افزایش تقاضا برای استیک ETH و درنتیجه، افزایش تقاضا برای این ارز دیجیتال

همچنین، سابقه‌ی افزایش قابل‌توجه قیمت ETH در بروزسانی‌های قبلی؛ به‌خصوص پس از معرفی زنجیره‌ی بیکن که سبب افزایش ۶۰ درصدی قیمت این ارز طی مدت کمتر از دو ماه شد؛ خوش‌بینی‌ها درباره‌ی وقوع اتفاق مشابه را افزایش می‌دهد. واضح است که هر تغییر مثبت و منفی روی بلاکچین و رمزارز اتریوم، ارزش کوین‌های ساخته‌شده روی آن با استاندارد ERC-20 را نیز دستخوش تغییر خواهد کرد.

۲۰۲۳؛ سال تغییرات بزرگ برای دومین بلاکچین بزرگ

درحالی‌که فرآیند ادغام اتریوم از سال‌های گذشته آغاز شده بود، ۲۰۲۳ سال بروزرسانی‌های نهایی این تغییر بزرگ، برای این بلاک چین است. ارتقاء شانگهای بر آزادشدن برداشت سود استیک‌ها متمرکز بود و اکنون آپدیت Dencun قرار است به افزایش قابل‌توجه مقیاس‌پذیری این شبکه منجر شود. مطابق EIP ‌های این هاردفورک، دانک شاردینگ، نقشی اساسی در آینده اتریوم بازی خواهد کرد. مکانیسمی که پردازش حجم مهمی از داده‌های تراکنش را به بیرون از زنجیره منتقل کرده و درنتیجه سبب افزایش مقیاس‌پذیری و کاهش کارمزدها می‌شود.

اجرای موفقیت‌آمیز Dencun Upgrade به‌خودی‌خود تاثیرات مثبتی بر قیمت ETH خواهد گذاشت. با‌این‌حال نمی‌توان از تاثیر عوامل دیگر به‌خصوص عوامل خارج از این بازار مانند تصمیمات خزانه‌داری آمریکا بر بازار ارز دیجیتال چشم‌پوشی کرد. احتمال وقوع بحران‌هایی مانند سقوط ترا (Terra) در سال گذشته نیز هرگونه پیش‌بینی درباره‌ی این بازار را دشوار می‌کند. بنابراین توصیه می‌شود پیش از سرمایه‌گذاری روی هریک از ارزهای دیجیتال، تحقیقات خود را شخصا کامل کنید. به‌نظر شما تاثیر آپدیت Dencun بر قیمت اتریوم و ارزهای ERC-20 چه خواهد بود؟ نظر خود را با ما دیگر خوانندگان این مطلب به‌اشتراک بگذارید.