چه چیزی پشتوانه ارز دیجیتال است؟ چرا باید به ارز های دیجیتال اعتماد کنیم؟
میدانید ارز دیجیتال چیست و چه پتانسیلهایی در آینده دارد. حالا همین ارز دیجیتال در حال تبدیل شدن به جریان اصلی است و نادیده گرفتن آن به عنوان گزینهای جهت سرمایهگذاری کار سادهای نیست. کوین بیس اخیراً به عنوان اولین صرافی رمزارزی که عمومی و خبرساز شد و شرکتهای معتبری مانند Fidelity در حال افزودن کریپتو به پیشنهادات سرمایهگذاری خود هستند. پذیرش پرداختهای آنلاین با استفاده از رمزارز نیز به لطف برندهای مختلف از ناشر قدیمی TIME تا تسهیل کننده پرداخت دیجیتال پی پال و خانه حراج بین المللی Sotheby’s در حال رشد است.
همه این عوامل دست در دست هم میدهند تا توجه به سمت دنیای رمز ارز و استخراج ارز دیجیتال معطوف شود. اما ممکن است از خود بپرسید که در برابر رشد ارزهای دیجیتال چه باید بکنید و پشتوانه ارز دیجیتال چیست؟ آیا این ارز در سبد شما جایگاهی دارد یا خیر.
در این مقاله به بررسی کامل مفهوم و چرایی پشتوانه داشتن ارزها و معرفی پشتوانه ارز دیجیتال میپردازیم. تا انتهای مقاله همراه ما باشید تا با روند فعلی و چشم انداز آینده این بازار سرمایه بیشتر آشنا شوید.
پشتوانه ارز به چه معناست؟
منظور از پشتوانه ارز نوعی دارایی است که با تضمین میتوان آن را با مقدار از پیش تعیینشده دارایی دیگری مبادله کرد. به عنوان مثال، ارزی که پشتوانه آن طلا است، میتواند به صورتی پشتیبانی شود که ۱۰۰ واحد پول را میتوان با یک اونس طلا معامله کرد.
متداولترین داراییها برای پشتوانه یک ارز طلا و نقره هستند، اما یک ارز میتواند با هر چیزی پشتیبانی شود. از سال ۱۸۷۹، دلار آمریکا از پشتوانه طلا برخوردار بود که عمدتاً به دلیل آنکه قابل تعویض و کمیاب بود و همان ویژگیهای مهم پول را داشت.
علاوه براین، یک ارز میتواند توسط یک ارز دیگر پشتیبانی شود که به عنوان یک ارز ثابت شناخته میشود. پشتوانه ارزی تضمین میکند که همیشه ارزش آن حداقل به اندازهای که بتوان با آن معامله کرد، باقی خواهد ماند. با این حال، اگر شهروندان اعتماد خود را به توانایی دولت برای ثابت نگه داشتن نرخ ارز از دست بدهند، ارزهای دارای پشتوانه میتوانند به راحتی اعتبار خود را از دست بدهند. در این صورت، بازارهای سیاه برای مبادلات ارزی به وجود میآیند که میتواند منجر به ظهور نرخ واقعی ارز شود.
چرا ارزها پشتوانه دارند؟
ارزها برای اطمینان از حفظ ارزش خود با داراییهای ارزشمند پشتیبانی میشوند. ارز یک ابزار ضروری برای اداره یک دولت است، اما بسیاری از دولتها با ارزهای بی ثبات روبرو بودهاند که باعث شده امکان استفاده آن توسط شهروندان سخت شود و به رشد اقتصادی لطمه بزند. یک دولت میتواند پول خود را به طور نامحدود چاپ کند، اما هر چه بیشتر چاپ کند، ارز بیشتر در دسترس قرار داده میشود و در نتیجه تورم ایجاد میشود. پشتوانه این نتیجه را دارد که ارز در برابر تورم محافظت شود، اما دولت برای حفظ پشتوانه معتبر باید دارایی پشتوانه بیشتری را به دست آورد.
یک دولت میتواند برای مبارزه با ارزهای بی ثبات، پول خود را با یک دارایی دیگر حمایت کند تا به شهروندان اطمینان دهد که پول آن کشور ارزش خود را حفظ میکند. با این حال، این روش تنها در صورتی موفق خواهد شد که شهروندان به وعده حمایت، اعتماد کنند.
اگر دارندگان ارز تردید کنند که دولت دارایی پشتوانه کافی برای تضمین نرخ ارز وعده داده شده را دارد، ممکن است ارزش پول به سرعت کاهش یابد؛ زیرا افراد سعی میکنند ارز خود را با دارایی کمیاب مبادله کنند.
مقایسه پشتوانه ارز دیجیتال بیت کوین و فیات
تا همین اواخر (قرن گذشته یا بیشتر)، اکثر ارزهای کاغذی معمولی و سکه به طور مستقیم قابل معاوضه با طلا بودند. به دلیل اینکه بسیاری از ثروتمندترین کشورها از استاندارد طلا پیروی میکردند. در واقع دولتها سیستم پولی داشتند که در آن دولتها نرخ مبادله ثابت پول ملی را به طلا متصل میکردند. به عنوان بخشی از این سیستم، کشورها ذخایر کافی طلا را در خزانههای خود نگه میداشتند تا ۱۰۰ درصد از عرضه ارز در گردش خود پشتیبانی کنند و مطمئن شوند که مبادلات ارز در برابر طلا همیشه امکانپذیر است.
با این حال، این رویکرد اقتصاد را در میانه رکود بزرگ با چالش مواجه کرد، زیرا دولتها نمیتوانستند به سادگی طلای بیشتری برای افزایش عرضه پول خود تامین کنند.
این سیستم توسط استرالیا و نیوزلند در ۱۹۲۹-۱۹۳۰ کنار گذاشته شد. کانادا، آلمان و بریتانیا در سال ۱۹۳۱ و ایالات متحده تا حدی در سال ۱۹۳۳ از این رویکرد صرف نظر کردند.
به طوری که تا سال ۱۹۷۱ ایالات متحده به طور کامل از استاندارد طلا خارج شد، پس از آن که ریچارد نیکسون، رئیس جمهور وقت آمریکا، به روند تبدیل دلار آمریکا به طلا پایان داد، در نتیجه سیستم برتون وودز یا Bretton Woods system را باطل کرد و اساساً به عصر پشتوانه طلا پایان داد.
در عوض، کشورها به مدل فیات روی آوردند. در این مدل پول ملی با کالایی مانند طلا پشتیبانی نمیشود و به بانکهای مرکزی اجازه داده میشود که هر زمان که نیاز داشتند، پول جدید چاپ کنند. در واقع ارز فیات ارزش ذاتی ندارد و ارزش خود را از تغییرات عرضه و تقاضا و همچنین قدرت دولتی که در پشتش است میگیرد. دولتها برای حفظ ارزش این ارزها اقدام به دریافت مالیات میکنند.
بنابراین،درست است که ارزهای ارزهای فیات رسما با هیچ چیز پشتیبانی نمیشوند اما به دلیل آنکه برای خرید کالاها و خدمات کاملا پذیرفته هستند، اعتبار گرفتهاند. اساساً، اعتماد ما به ارزهای فیات باعث شده است با این ارزها قدرت خرید داشته باشیم و در نتیجه ارزهای فیات ارزشمند شدهاند.
اما این اعتماد مشکل القایی دارد. به عبارت دیگر، براساس تجربه قبلی میتوان گفت که همیشه این پیشفرض وجود دارد که یک توالی از رویدادها مانند همیشه رخ دهد. به طوری که در واقع نمیتوانیم به طور قطعی بگوییم که ارزش ارزهای سنتی در آینده چقدر خواهد بود.
پشتوانه ارز دیجیتال بیت کوین چیست؟
بیت کوین توسط هیچ دارایی پشتیبانی نمیشود. شاید بدیهی به نظر برسد چراکه اساس بیت کوین بر اصلی استوار است که توسط هیچ شخص یا سازمانی کنترل نشود. بنابراین، هیچ سازمانی نمیتواند وعده بدهد که میتواند پشتوانه بیت کوین ارائه میدهد. چرا که قبول این مسئولیت هنگفت نیازمند حمایتی است که هیچگاه به دست نخواهد آورد.
البته نداشتن پشتوانه به معنی بی ارزش بودن بیت کوین نیست. چراکه اکثر ارزهایی که در اقتصاد جهانی استفاده میشوند هیچگونه پشتوانهای ندارند. همانطور که گفته شد، از فیات یک ارز بدون پشتوانه است و این امر مانع از استفاده آنها در معاملات اقتصاد بزرگ جهان نشده است.
در واقع ارزها اعتبار خود را از دولت که با ایجاد ثباتی که کنترل بانک مرکزی بر مقدار پول صادر شده و همچنین اعتماد شهروندان آن کشور و سایر کشورها به ثبات دولت، به دست میآورد. هنگامی که این اعتماد از بین میرود، ارزش ارز فیات میتواند به سرعت کاهش یابد چرا که دیگر نه شهروندان و نه افراد خارجی تمایلی به معامله با این ارز ناپایدار را ندارند.
حال برای درک بهتر این موضوع، داراییهایی را درنظر بگیرید که توسط یک مرجع مرکزی صادر نشدهاند؛ همانند فلزات گرانبها. این دارایی ارزش خود را به جای استفاده از ساخت و ساز و مهندسی، به دلیل ویژگی نایاب بودن خود بدست میآورند، از این نظر شبیه بیت کوین هستند.
داشتن یک اونس طلا به شما این اجازه را نمیدهد که آن را با دارایی ارزشمند دیگری مبادله کنید. با این وجود ارزشمند بودن طلا باعث شده است که حتی این امر نیز بر ارزش آن تاثیری نگذارد. بنابراین هیچ کس نگران بی ارزش شدن طلای خود نخواهد بود که همین عامل باعث می شود که بازار از ثبات نسبی در طول تاریخ برخوردار باشد. به طور مشابه، ارزش بیت کوین از تقاضای بیت کوین ناشی میشود. بنابراین برای حفظ ارزش خود نیازی به پشتوانه ارز دیجیتال نخواهد داشت.
آیا ریاضیات پشتوانه ارز دیجیتال است؟
بیت کوین و سایر رمزارزها مانند دلار آمریکا نیستند که ارزش خود را با داشتن پشتوانه فیزیکی حفظ کنند بلکه ارزش خود را از راههای دیگر بدست میآورند.
از آنجایی که بسیاری از رمز ارزها مانند بیت کوین یک نهاد متمرکز ندارد که بر ارزش آن نظارت داشته باشد، همچنین با هیچ چیزی پشتیبانی نمیشود، برخی از مردم به اشتباه فکر میکنند که بیت کوین هیچ ارزشی ندارد.
بیت کوین در حال حاضر ارزش واحدی در حدود ۲۴ هزار دلار دارد و ارزش کل بازار که با ضرب تعداد بیت کوینهای در گردش در ارزش آن محاسبه میشود، چیزی در حدود ۶۲۵ میلیارد دلار است. این ارزش به وضوح نشان میدهد که که از نظر بسیاری از افراد این رمرز ارز ارزشمند است.
در واقع پشتوانه ارز دیجیتالی مانند بیت کوین ریاضیات پیچیده است که زیربنای فناوری بلاک چین و عرضه کنترل شده آن است. به عبارت دیگر، این محاسبات تضمین میکند که ارزی مثل بیتکوین در عرضه محدود باقی میماند و در برابر سانسور و کنترل دولتها مقاومت باشد.
همانطور که آنتونی پمپلیانو (Anthony Pompliano) در میزگردی در CNBC گفت: «اگر به بیت کوین اعتقاد ندارید، اساساً شما به رمزارز اعتقادی ندارید.»
ذکر این نکته نیز مهم است: عامل دیگری که به بیت کوین ارزش میدهد این است که اولین سیستم پولی موفقی بود که بدون داشتن یک نهاد متمرکز کار میکند؛ به این معنی که عرضه آن را نمیتوان به اجبار زیاد کرد و یا نمیتوان همانند طلا آن را به راحتی مصادره کرد. همچنین سطحی از آزادی مالی دارد که ارزهای فیات نمیتوانند به پای آن برسند.
همچنین نشان داده شده است که بیت کوین ارزش کاربردی دارد. چراکه هزاران تاجر از آن برای پرداخت هزینه کالاها و خدمات استفاده میکنند.اخیرا در دو کشور، السالوادور و جمهوری آفریقای مرکزی، بیت کوین به عنوان ارز قانونی پذیرفته شده است، به این معنی که بازرگانان باید آن را بپذیرند. همچنین در بحرانهایی مانند حمله روسیه به اوکراین شاهد کمکهای مالی به دولت اوکراین در قالب ارزهای دیجیتال مختلف بودیم.
سطح اطمینان مشاهده شده در یک ارز را میتوان با سطح استفاده از آن در سراسر جهان نشان داد یا حتی حفظ کرد. بیت کوین در مقایسه با سایر ارزهای فیات عملکرد خوبی داشته است و پیش بینی میشود که در آینده تقریباً در هر جایی بتوان از آن برای خرید و فروش استفاده کرد. این یعنی رفتهرفته هر پروژه دیگری نیز با نشان دادن تواناییها و جلب اعتماد عمومی میتواند به راحتی در سبد مالی افراد جا بگیرد.
از سوی دیگر، بیت کوین هنوز تا حدودی از جریان اصلی فاصله دارد. جامعه کریپتو از زمانی که اولین تراکنش بیت کوین برای خرید یک پیتزا خرج شد، راه درازی را پیموده است، اما تا زمانی که پذیرش انبوه آن انجام نشود، در نهایت اعتماد به بیت کوین به اندازه اعتماد به ارزهای فیات ثابت بالا یا گسترده نخواهد بود.
علیرغم تفاوتهای آشکار، رمز ارز تا آنجایی که عمدتاً توسط اعتماد مصرفکننده پشتیبانی میشود، شبیه یک ارز فیات است. همانطور که اعتقاد به فضای کریپتو رشد میکند، اعتماد به رمز ارزها مهمی چون بیت کوین، اتریوم و غیره نیز افزایش مییابد.
با کریپتوکارنسی چه کاری میتوانید انجام دهید؟
ارز دیجیتال در حالی که ویژگیهای ارز و سرمایهگذاری را به اشتراک میگذارد، هنوز بین کارشناسان در مورد اینکه آیا استفاده از آن به راحتی امکانپذیر است یا خیر، توافق نظر زیادی وجود ندارد.
همانطور که از نام آن پیداست، میتوانید از ارز دیجیتال برای خرید استفاده کنید. اما قدرت خرید شما محدود است. رمزارز هنوز به طور گسترده در بین خرده فروشان و سایر مشاغل پذیرفته نشده است.
راجر آلیاگا-دیاز (Roger Aliaga-Diaz)، اقتصاددان اصلی و ارشد گروه استراتژی سرمایهگذاری ونگارد، میگوید که عدم پذیرش گسترده، به علاوه نوسانات ارزهای دیجیتال، استفاده از آن را به عنوان ارز محدود میکند.
بسیاری از افراد، رمزارز را نوعی سرمایهگذاری جایگزین میدانند. همانطور که میتوانید سهام شرکتهای دولتی را بخرید و معامله کنید، میتوانید ارز دیجیتال را با این امید که ارزش آن در طول زمان افزایش مییابد بخرید و به شما این امکان را میدهد که در آینده آن را برای کسب سود نقد کنید. برخی از افراد به دلیل این است که باور دارند رمزارز تبدیل به یک ارز محبوب خواهد شد و بیشتر به عنوان استکینگ بر روی فناوری بلاک چین پشت آن سرمایهگذاری میکنند و کمتر روی ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری میکنند.
اما درنظرگرفتن کریپتو به عنوان سرمایهگذاری نیز پیچیده است. چراکه کاملاً با قالب یک سهام یا اوراق قرضه سنتی مطابقت ندارد و در حالی که ارزهای رمزپایه ویژگیهای کالاهایی مانند طلا را به اشتراک میگذارند – میتوان آنها را به صورت نقدی و به عنوان مشتقات بر اساس ارزش فیچر مورد انتظار، خرید و فروش کرد – به طوری که هیچ ارزش فیزیکی ذاتی یا ذاتی ندارند.
بدون داشتن سابقه مشخص برای ارزیابی ارزش بلندمدت، قیمت ارز دیجیتال در یک چرخه تقاضای غیرقابل پیشبینی افزایش و کاهش مییابد. آلیاگا-دیاز میگوید چالش این است که «شما واقعاً نمیدانید عرضه و تقاضا به کجا ختم میشود».
مشابه معاملات فارکس، ریسکهای قابل توجهی در بازار عمدتاً غیر رگوله شده میتواند وجود داشته باشد و بهترین شرط شما این است که از قبل مطلع باشید و پولی را که نمیتوانید از دست بدهید، سرمایهگذاری نکنید. رگولاتورها هنوز در تلاشند تا بفهمند که چگونه رمز ارزها را برای اهداف تجارت، پرداخت، مبارزه با کلاهبرداری، مالیات و موارد دیگر طبقه بندی کنند. مقررات صریح ممکن است به ما در درک نحوه استفاده از ارز دیجیتال و آینده آن کمک کند، اما ما هنوز آن نقطه نرسیدهایم.
ویژگیهای کریپتوکارنسی که باید بدانید چیست؟
- بلاک چین: بلاک چین در واقع پایگاه دادهای است که وظیفه نگهداری سوابق تراکنشهای دیجیتالی دارد که این اطلاعات را به صورت گروهی یا بلوک ذخیره میکند. بلوکهای جدید به عنوان پسوند بلوک قبلی ایجاد شده و به این ترتیب زنجیر تشکیل میشود. سپس این بلاک چینها، پایگاه دادهای برروی خود ایجاد میکنند و مقدار بسیار بزرگی از دادههای مربوط به تراکنش ارز دیجیتال خاصی را ذخیره میکنند.
- غیرمتمرکز: در حوزه ارز دیجیتال، این اصطلاح به معنی این است که ارز دیجیتال توسط هیچ بانک مرکزی یا سایر مؤسسات مالی پشتیبانی نمیشود.
- فناوری دفتر کل توزیع شده (DLT یک رکورد دیجیتال غیرمتمرکز): این پایگاه داده برخلاف دیتابیسهای معمولی هیچ مرجع مرکزی ندارد. درواقع، رکورد در چندین مکان به طور همزمان ذخیره میشود و پس از ثبت تراکنش به صورت دائمی ایجاد میشود؛ بلاک چین نوعی از DLT است. اما این فناوری انقدر قدرتمند است که میتواند اهدافی فراتر از رمزارزها داشته باشد.
- بیت کوین: اولین و محبوبترین رمزارز تاکنون بوده است.
- آلت کوینها: به هر ارز دیجیتال به غیر بیت کوین آلت کوین گفته میشود. برخی از آلت کوینهای محبوب امروزه عبارتند از اتریوم، دوج کوین و لیت کوین. هرکدام از این کوینها ویژگیها و اهداف متفاوتی دارند.
- صرافی: بازاری که در آن میتوانید ارزهای دیجیتال را بخرید و بفروشید.
- کیف پول: شما نیاز به جایی برای ذخیره ارزهای دیجیتال خود دارید. کیف پول دقیقا این وظیفه را برعهده دارد که بسیاری از صرافیها این خدمات را به شما ارائه می دهند.
آیا رمزارز ایمن است؟
ویژگیهایی همچون غیرمتمرکز و عمومی بودن، وجود فناوری دفتر کل توزیع شده و فرآیند رمزگذاری تراکنشها باعث شده است که فناوری بلاک چین که به عنوان پشتوانه ارز دیجیتال شناخته میشود، ذاتاً امن باشد.
البته به این معنا نیست که کاملاً ایمن باشد اما امنیت آن در سطحی است که اکثر مردم دلار ایالات متحده یا سایر ارزهای معتبر را امن میدانند. اما ارز دیجیتال به دلیل آنکه توسط مقام دولتی پشتیبانی نمیشود، از این حمایت برخوردار نیست.
به عبارت دیگر حمایتی که به عنوان مثال شرکت بیمه سپرده فدرال (FDIC) از پسانداز شما میکند برای ارزدیجیتال وجود ندارد. به طوری که این شرکت بیمه در سال ۲۰۱۴ طی اطلاعیهای هشدار داد که اگر یک شرکت ارز مجازی ورشکسته شود و یا دچار مشکل شود، دولت ضرر را پوشش نخواهد داد.
CFPB از خطرات خاصتری نام میبرد که دارندگان ارزدیجیتال باید برای آن خود را آماده کنند. به عنوان مثال نرخهای مبادله نوسان، کارمزدهای بالقوه بالای پلتفرمهای مبادلاتی و ریسک تقلب. چراکه در صورت دزدیده شدن و یا گم شدن دارایی چون رمزارز ماهیت غیر متمرکز دارد، پیدا کردن و بازگرداندن وجه بسیار دشوار خواهد بود.
از همه مهمتر اینکه ماهیت این بلاک چین صرفا آن را ایمن نمیکند. فراموش نکنید محبوبیت رمز ارز به دلیل گمانهزنیهایی است که در حوزه این بازار صورت میگیرد. بنابراین سرمایهگذاری در این بازار با ریسک بسیار بالایی همراه شما خواهد بود.
طبق گفته دانیل جانسون که سمت مشاور مالی و بنیانگذار RE|Focus Financial Planning در اشویل، کارولینای شمالی را برعهده دارد، در زمان سرمایهگذاری باید سبد متنوع داشته باشید. سبد سرمایهگذاری باید سهامهای مختلف بنا به وزن بازار را شامل شود. همانطور که شما تمام پول خود را در یک شرکت سرمایهگذاری نمیکنید، عاقلانه نیست که تمام دارایی خود را در ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کنید.
آینده ارزهای دیجیتال چه خواهد بود؟
ارزش بیت کوین و برخی دیگر از ارزهای دیجیتال در سالهای اخیر به شدت افزایش یافته است. قیمت بیت کوین در سال ۲۰۲۱ بیش از دو برابر شده است و ارزش اتریوم در این سال بیش از چهار برابر شده است.
اما اینکه آیا این رشد پایدار است یا خیر و موقعیت بلندمدت آن چیست، هنوز مورد سوال است. دکتر ریچارد اسمیت، میگوید: «این فناوری رمزنگاری، بلاک چین و علاقه عمومی به آن در حال حاضر توسط نوعی تب سوداگرانه هدایت میشود.»
با این حال، تعداد فزایندهای از بازیکنان بزرگ و قدرتمند پتانسیل ارزهای دیجیتال را تأیید میکنند.
جانسون با اشاره به موسسات مالی مستقر که دارای ارزهای دیجیتال هستند و شرکتهای بزرگی که آنها را به ارزهای دیجیتال میافزایند، میگوید: «هر روز این مفهوم که میتواند ارزش چیزی داشته باشد، میتواند ذخیره ارزش باشد، به طور مداوم توسط نهادهای بزرگ و قدرتمندتر تایید میشود. ترازنامه شرکت آنها این ایده که واقعاً ارزش چیزی را دارد، همچنان به رشد خود ادامه میدهد، زیرا اعتماد و پذیرش نیز به رشد خود ادامه میدهد.»
در نهایت، آینده ارزهای دیجیتال – ارزش، امنیت و قدرت ماندگاری آنها – هنوز واضح نیست. اما طبق گفته کارشناسانی که از آنها نام بردیم، داشتن مقداری ارز دیجیتال میتواند در طول زمان ارزش ایجاد کند. علاقه یا انگیزه شما هرچه که باشد، کارشناسان بر اهمیت اطمینان از اینکه نوسانات منحصر به فرد و عوامل خطر ارزهای دیجیتال قبل از سرمایهگذاری را درک کردهاید، تاکید میکنند. نظر شما در این باره چیست؟
سوالات متداول
بیت کوین و دیگر آلتکوینها (جز تتر یا پکس گلد که پشتوانه دارند) در واقع توسط هیچ چیز فیزیکی پشتیبانی نمیشود، فقط ریاضیات پیچیده زیربنای فناوری بلاک چین و عرضه کنترل شده پشتوانه آن است. این محاسبات تضمین میکند که بیتکوین در عرضه محدود باقی میماند و در برابر سانسور مقاومت میکند.