اشباع خرید و فروش چیست؟ بررسی مفهوم اشباع خرید یا فروش در تحلیل تکنیکال
وضعیت اشباع خرید و وضعیت اشباع فروش، از مفاهیم رایج در بازار کریپتوکارنسی است که در سایر بازارهای مالی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این حالت برای ارزهای دیجیتال مختلف اتفاق می‌افتد. اشباع خرید و فروش دارایی‌های دیجیتال به زمانی اشاره دارد که ارز دیجیتال مورد نظر در شرایطی غیرمنطقی باشد و روندی افراطی را تجربه کند. در واقع درست زمانی که ارزش یک دارایی بیشتر (اشباع خرید) یا کمتر (اشباع فروش) از قیمت واقعی خود باشد.
تحلیلگران بازار کریپتو از تحلیل تکنیکال و فاندامنتال برای شناسایی وضعیت اشباع خرید و فروش در بازار استفاده می‌کنند. در این مقاله از والکس قصد داریم تا به سوال مهمی مثل اشباع خرید و فروش چیست و چگونه تشخیص داده می‌شود پاسخ دهیم.
بررسی مفهوم اشباع خرید و فروش
اشباع خرید (Overbought) و اشباع فروش (Oversold) جزو آن دسته از مفاهیمی هستند که در اکثر بازارهای مالی مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر فرد فعالی در بازارهای مالی و مخصوصا بازار ارزهای دیجیتال باشید، احتمالا می‌دانید که خرید و فروش بیش از حد یک دارایی در بازار چه تاثیر هنگفتی روی آینده آن دارایی می‌گذارد. دقیقا در همین نقطه است که مفهوم اشباع خرید و فروش در بازار شکل می‌گیرد.
تحلیل تکنیکال و فاندامنتال به عنوان دو راه مختلف برای تحلیل و بررسی یک ارز دیجیتال، هر کدام به نوبه خود این توانایی را دارند که وضعیت اشباع خرید و فروش را در بازار تشخیص دهند. اندیکاتورهای مختلفی که در تحلیل تکنیکال به عنوان نوعی ابزار تحلیلی شناخته می‌شوند نیز کمک شایانی به شناسایی این وضعیت‌ها در بازار می‌کنند. برای اینکه به شکلی دقیق‌تر و کامل‌تر با مفهوم اندیکاتور آشنا شوید می‌توانید مقاله اندیکاتور چیست را مطالعه کنید.
اشباع خرید
زمانی که قیمت یک رمز ارز در طول مدت زمان افزایش داشته باشد و معامله‌گران آن دارایی را با قیمتی بیشتر از ارزش واقعی آن معامله کنند، شاهد وضعیت اشباع خرید در بازار خواهیم بود. این افزایش قیمت نیز عموما به دلیل ادامه بیش از حد سرمایه گذاری‌های بدون منطق شکل می‌گیرد. همچنین ممکن است به دلیل اخبار مثبت منتشر شده درباره شرکت ارائه دهنده آن دارایی نیز باشد.
در واقع آن بازه زمانی در بازار که قیمت یک دارایی بدون اصلاح نزولی به سمت بالا حرکت می‌کند، نشان دهنده اشباع خرید خواهد بود. همچنین خوب است بدانید که روند صعودی رمز ارزها در وضعیت اشباع خرید کاملا یک سویه و افراطی است. به همین دلیل است که هر لحظه این امکان وجود دارد که با افت قیمت ناگهانی مواجه شود.
زمانی که اصطلاح اشباع خرید در یک بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد، تریدرها و تحلیلگران متوجه می‌شوند که آن دارایی تحت فشار مداوم در روند صعودی قرار گرفته است. تحلیلگران اعتقاد دارند که در چنین شرایطی زمان اصلاح و تغییر حالت آن دارایی رسیده است. حال اگر معامله‌گران به خرید آن دارایی ادامه دهند در واقع به ادامه‌دار شدن غیرمنطقی افزایش قیمت آن دارایی کمک خواهند کرد. از طرف دیگر معامله‌گران حرفه‌ای، وضعیت اشباع خرید را در این مواقع تشخیص می‌دهند و نسبت به بازگشت قیمت‌ها به حالت عادی امیدوار می‌شوند.
اشباع فروش
زمانی را تصور کنید که قیمت یک دارایی دیجیتال در بازار رمز ارزها، کمتر از ارزش واقعی آن دارایی باشد. تحلیلگران برای چنین شرایطی از اصطلاح اشباع فروش استفاده می‌کنند. وضعیت اشباع فروش عموما به شکل مجموعه‌ای از نوسانات کوتاه مدت خود را نشان می‌دهد. آن دسته از ارزهای دیجیتالی که قیمت آن‌ها پایین‌تر از ارزش واقعیشان قرار دارد، باعث ایجاد وضعیت اشباع فروش در بازار می‌شوند.
ایجاد وضعیت اشباع فروش در بازار ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. برای مثال انتشار اخبار منفی و ناخوشایند درباره شرکت ارائه دهنده رمزارز مورد نظر یکی از این دلایل است. هنگامی که یک دارایی در چنین وضعیتی قرار می‌گیرد، می‌توان این نتیجه را گرفت که عرضه آن، بیشتر از تقاضا است. ارزهای دیجیتالی که در وضعیت اشباع فروش قرار دارند، قربانی واکنش بیش از حد و غیرمنطقی سرمایه گذاران به امور مختلف شده‌اند.
اشباع فروش درست در مقابل مفهوم اشباع خرید قرار دارد. نکته جالب دیگری که درباره این وضعیت وجود دارد، تصور اشتباه و رایجی است که عمده سرمایه گذاران نسبت به آن دارند. این که وضعیت اشباع فروش بیشتر برای ارزهای دیجیتال ناشناخته‌تر و شرکت‌های ارائه دهنده کوچک‌تر ایجاد می‌شود. این تصور اشتباه است. زیرا بارها پیش آمده است که معروف‌ترین و شناخته‌شده‌ترین رمزارزها نیز در وضعیت اشباع فروش قرار گرفته‌اند. تنها تفاوت موجود در بازگشت سریع‌تر آن‌ها است. زیرا شرکت‌های بزرگ در بازاریابی موفق‌تر عمل خواهند کرد.
راه‌های تشخیص اشباع خرید و فروش
وضعیت اشباع خرید و فروش در بازار در هر دو نوع تحلیل تکنیکال و فاندامنتال قابل تشخیص خواهد بود. برای مثال تجزیه و تحلیلی که در روش فاندامنتال درباره یک دارایی دیجیتال انجام می‌شود به تحلیلگران کمک می‌کند تا دوره اشباع خرید یا فروش را در بازار تشخیص دهند. این تجزیه و تحلیل عموما شامل ارزیابی اطلاعاتی می‌شود که درباره صنعت، عوامل کلان اقتصادی و تاریخچه آن دارایی در دسترس است. همچنین این ارزیابی اطلاعات در برخی مواقع ممکن است به تحلیلگران این امکان را بدهد تا زمان به اتمام رسیدن وضعیت خرید یا وضعیت فروش یک دارایی را نیز پیش بینی کنند.
در طرف دیگر تحلیل تکنیکال وجود دارد. تحلیل تکنیکال نیز به ابزارهای فراوانی که دارد معروف است. در واقع تحلیلگران در روش تکنیکال می‌توانند از عواملی مثل قیمت اخیر ارز دیجیتال مورد نظر، مومنتوم معاملات و حجم معاملات استفاده کنند تا قادر به تشخیص وضعیت اشباع خرید یا فروش در بازار شوند. در ادامه ابزارهای متعددی که در تحلیل تکنیکال به شناسایی این دو وضعیت در بازار کمک می‌کنند اشاره خواهیم کرد.
اندیکاتور RSI
قدرت حرکت و روند یک دارایی دیجیتال را در بازار کریپتو توسط اندیکاتور RSI مورد بررسی قرار می‌دهند. این اندیکاتور که بین دو سطح کلی ۰ و ۱۰۰ قرار دارد، شامل کندل‌های صعودی و نزولی است که به شناسایی وضعیت اشباع خرید یا فروش در بازار کمک می‌کند. برای شروع خوب است بدانید که دو سطح کلیدی ۳۰ و ۷۰ در این اندیکاتور را به ترتیب، سطح اشباع فروش و سطح اشباع خرید معرفی می‌کنند.
به زبان ساده‌تر می‌توان گفت زمانی که اندیکاتور RSI کمتر از ۳۰ باشد، فروش‌های افراطی و بی‌منطقی در بازار وجود خواهد داشت. همچنین امکان تغییر این وضعیت و صعود قیمت آن دارایی نیز وجود دارد. در مقابل زمانی که اندیکاتور بیشتر از ۷۰ باشد، قطعا شاهد خریدهای بیش از حد معامله‌گران در بازار هستیم. امکان تغییر وضعیت در این حالت نیز وجود دارد و معامله‌گران حرفه‌ای منتظر کاهش قیمت آن دارایی خواهند بود.
اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic)
اندیکاتور استوکاستیک یکی دیگر از ابزارهای تحلیل تکنیکال است که وضعیت اشباع خرید و فروش را شناسایی می‌کند. این اندیکاتور وظیفه دارد تا قیمت جاری یک دارایی دیجیتال را با کم‌ترین و بیشترین قیمت آن در یک دوره مقایسه کند. مقیاس کلی این اندیکاتور نیز بین دو حالت کلی ۰ و ۱۰۰ قرار دارد. اما دو سطح ۲۰ و ۸۰ در آن به ترتیب نشان دهنده اشباع فروش و اشباع خرید در بازار هستند. به عبارتی می‌توان گفت زمانی که اندیکاتور استوکاستیک کمتر از ۲۰ باشد، آن دارایی در وضعیت اشباع فروش قرار دارد. در مقابل اگر سطح آن بیشتر از ۸۰ باشد، نشان دهنده وضعیت اشباع خرید برای آن دارایی دیجیتال است.
اندیکاتور CCI
اندیکاتور CCI وظیفه دارد تا قیمت جاری یک ارز دیجیتال را با قیمت متوسط آن در یک دوره مشخص مقایسه کند. این اندیکاتور در بازه بالا و پایین عدد صفر نوسان دارد. به عبارتی مدام وارد منطقه مثبت یا منفی (منفی صد و مثبت صد) می‌شود. نکته جالبی که درباره این ابزار تحلیلی باید بدانید این است که اگر عدد آن از بازه نرمال منفی ۱۰۰ تا مثبت ۱۰۰ خارج شود، نشان دهنده قدرت یا ضعف شدید حرکت قیمت آن دارایی است. از این موضوع می‌توان برای تشخیص وضعیت اشباع خرید یا فروش یک دارایی استفاده کرد.
تصمیم‌گیری درست معاملاتی در شرایط اشباع خرید و فروش
معامله‌گرانی که در بازار ارزهای دیجیتال مشغول فعالیت هستند، هر کدام با توجه به شرایط خود روش معامله خاص خود را دارند. اما نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که شما به عنوان یک معامله‌گر خوب باید تلاش کنید تا عضوی از سیاه لشکر بازار نباشید! در هر بازار مالی افرادی هستند که بدون توجه به منطق و شرایط بازار و بدون داشتن تحلیل و بررسی درست و کافی درباره دارایی مورد نظر، پشت سر باقی معامله‌گران حرکت می‌کنند.
زمانی که یک ارز دیجیتال در وضعیت اشباع خرید یا اشباع فروش قرار می‌گیرد، معامله‌گران عادی بدون تشخیص این موضوع پشت سایر مردم قرار می‌گیرند و به ادامه‌دار شدن این شرایط در بازار کمک می‌کنند. اما تحلیلگران و تریدرهای حرفه‌ای با استفاده از ابزارهای مختلف این وضعیت را تشخیص می‌دهند و منتظر می‌مانند تا دارایی مورد نظرشان به ارزش واقعی خود برسد. البته فراموش نکنید که این مفاهیم در بازارهای صعودی، نزولی و خنثی شرایط مختلفی خواهند داشت.
شناسایی وضعیت اشباع خرید و فروش در دارایی‌ها
عوامل مختلف زیادی در بازار کریپتو وجود دارد که وضعیت ارزهای دیجیتال را دستخوش تغییر می‌کند. این بازار مخصوص افراد هشیار و آگاه است. افرادی که فریب روندهای صعودی و نزولی بی‌منطق یک دارایی را نمی‌خورند و این توانایی را دارند تا قیمت واقعی یک ارز دیجیتال را تشخیص دهند. مفاهیم اشباع خرید و اشباع فروش مفاهیمی هستند که به غیر واقعی بودن ارزش یک دارایی دیجیتال اشاره دارند. زمانی که یک ارز دیجیتال قیمتی بیشتر از ارزش واقعی خود را تجربه می‌کند در وضعیت اشباع خرید قرار دارد. در مقابل زمانی که قیمت آن دارایی کمتر از ارزش واقعی آن باشد نیز به وضعیت اشباع فروش دچار خواهد شد.
شما برای اینکه بتوانید معاملات اصولی و پرسودی داشته باشید باید نسبت به این مفاهیم آکاه باشید. همچنین توانایی تشخیص آن‌ها را داشته باشید و بدانید که در شرایط مختلف چگونه باید به بهترین تصمیم معاملاتی ممکن برسید. حال که نسبت به این موارد آگاهی نسبی خوبی کسب کردید می‌توانید معاملات خود را در صرافی ایرانی والکس در شرایطی آگاهانه‌تر و حرفه‌ای‌تر انجام دهید.
