معرفی شبکه بلاکچین کوانت و سیستم عامل Overledger
هر شبکه بلاکچین که در دنیا توسعه پیدا کرده است برای کاری ساخته شده و هیچ بلاکچینی را نمیتوان یافت که توانایی برآورده کردن همه نیازهای کاربران این فضا را داشته باشد. به همین دلیل به مرور زمان قابلیت تبادل اطلاعات بین زنجیرههای بلاکچینی مختلف اهمیت بیشتری پیدا میکند. در همین راستا پروژهای به نام شبکه کوانت (Quant) راهاندازی شد که هدف اصلی آن افزایش قابلیت همکاری بین بلاکچینهای مختلف است که بر خلاف سایر پروژهها قصد ندارد این همکاری را از طریق راهاندازی و پیادهسازی یک شبکه بلاکچین مجزا انجام دهد. در این مقاله قصد داریم با نحوه اتصال زنجیرههای مختلف توسط کوانت و اهداف و نحوه عملکرد این شبکه آشنا شویم.
شبکه کوانت چیست؟
کوانت یک شرکت فناوری بلاکچین است که هدف اصلی آن اتصال شبکههای بلاکچینی مختلف با استفاده از سیستم عامل تعاملپذیر خود است. سیستم عامل Overledger که سیستم عامل اختصاصی بلاکچین کوانت به حساب میآید رابطی است که میتوان میان اجرای مختلف یک سیستم با یکدیگر ارتباط برقرار کند. این سیستم عامل به عنوان اولین سیستم عامل بلاکچین در جهان به این منظور طراحی شده است که بتواند قابلیت همکاری میان بلاکچینهای مختلف را افزایش دهد.
در پاسخ به این سوال که کوانت چیست باید گفت که شبکه کوانت یک پروژه متنباز نیست؛ به همین دلیل کاربران به کدهای پروژه دسترسی ندارد و چون بسیاری از فناوریهایی که در محصولات این شبکه به کار گرفته شدهاند، دارای حق مالکیت هستند، برای استفاده از آنها به لایسنس یا مجوز نیاز است. با اینکه تمرکز اصلی شبکه کوانت بر روی ارائه خدمات به سازمانها است اما توسعهدهندگان پلتفرم قصد دارند که شبکههای بلاکچینی که رمزارزها روی آن قرار دارد را نیز ادغام کنند. در حال حاضر این بلاکچین کوانت از بلاکچینهای بیت کوین، اتریوم، ریپل، بایننس چین، استلار، آیوتا و کانستلیشن پشتیبانی میکند.
آشنایی با هدف شبکه کوانت
اگر با این مفهوم که بلاکچین چیست آشنایی دارید، بهتر است بدانید که شبکه کوانت با این هدف راهاندازی شده است که بتواند به شیوه مؤثر و ساده به گردش اطلاعات و ادغام بلاکچینهای مختلف کمک کند. به این ترتیب کوانت شرکتهای بزرگ، کسب و کارها، تشکیلات و سازمانهای اقتصادی و دولتی را هدف قرار داده است.
شبکه کوانت با این هدف راهاندازی شده تا بتواند راه حل جامع و کامل برای قابلیت همکاری دفتر کل توزیع شده در بلاکچینهای مختلف ارائه نماید. صرف نظر نوع ساختار و عملکرد DLTها، توسعهدهندگان معتقد هستند که سیستم عامل Overledger قابلیت ترکیب با زیرساختهای امور مالی سنتی را داشته و به همین دلیل سازمانهای مختلف میتوانند به راحتی از قابلیتهای بلاکچینهای مختلف با کمک از API (رابطه برنامهنویسی اپلیکیشنها) شبکه کوانت استفاده کنند.
یکی از اصلیترین مزیتهای اتصال بلاکچینهای مختلف به یکدیگر این است که کاربران و سازمانهای مختلف میتوانند از بهترین ویژگیهای آنها به صورت همزمان استفاده کنند. به عنوان مثال در زمینه اپلیکیشنهای چندزنجیرهای (Multi-chain Apps) یا mApps، از سرعت بالای شبکه سولانا میتوان برای پردازش تراکنشها و از بلاکچین بیت کوین برای امنیت پرداختها استفاده کرد.
نحوه عملکرد شبکه کوانت
همانطور که اشاره شد، شبکه کوانت یک شبکه بسته است که در آن کاربران به جزئیات عملکرد پروژه دسترسی ندارند. نکته مهمی که در اینجا باید به آن اشاره کرد این است که کوانت، بلاکچین نیست و بر بستر زنجیرههای بلاکچینی قرار ندارد.
شبکه کوانت یک نوع اکوسیستم است که از اجزای مختلفی اعم از سیستم عامل Overledger، اپلیکیشنهای چند زنجیرهای (mApps)، شبکه Overledger، بازار شبکه Overledger، خزانه و توکن QNT تشکیل شده است. این شبکه از لایههای مختلفی تشکیل شده است که هر کدام عملکرد منحصر به فردی دارند.
در شبکه کوانت فناوری به نام Overledger DLT Gateway بکار گرفته شده است. معنای لغوی Gateway گذرگاه است اما در دنیای فناوری و کامپیوتر برای برقراری اتصال بین دو شبکه نامتشابه، مجزا و متفاوت به کار گرفته میشود. عبارت DLT نیز مخفف Distributed Ledger Technology به معنی دفتر کل توزیع شده است. DLT نوعی از فناوری است که به منظور ذخیرهسازی جزئیات تراکنشهایی که به صورت همزمان در پایگاههای داده مختلف نگهداری میشوند، بکار گرفته میشود. بر این اساس شبکه کوانت با استفاده از گذرگاه لجر (Ledger) میتواند شبکههای بلاک چینی مختلف را به یکدیگر متصل کند که این ارتباط صرف نظر از اینکه هر شبکه از چه نوع دفتر کلی استفاده میکند، انجام میگیرد.
پلتفرم Overledger یک مدل چندلایه و امن به حساب میآید که به منظور پشتیبانی از DApp (برنامههای غیر متمرکز) و ارتباط بین بلاکچینهای مختلف توسعه پیدا کرده است. این پلتفرم از لایههای زیر تشکیل شده است:
- لایه تراکنش: وظیفه ذخیرهسازی تراکنشها و اجماع از طریق دفتر کلهای مختلف را بر عهده دارد.
- لایه ارتباطی: کاربرد اصلی آن در پردازش اطلاعات دریافتی شامل تراکنشها، قراردادهای هوشمند و Metadata (فراداده یا دادههای جانبی مهم و کاربردی) از دفتر کلهای متصل به هم است.
- لایه فیلتر و مرتبسازی: این لایه فیلتر پیامها از لایه ارتباطی و همچنین مرتبسازی دادهها در بلاکهای تأیید شده را بر عهده دارد.
- لایه کاربردی: اصلیترین کاربرد این لایه در شبکه کوانت، تشخیص mApps و برقراری ارتباط بین برنامههای کاربردی است که این کار از طریق لایه ارتباطی و لایه فیلتر انجام میشود.
آشنایی با سرویسهای مختلف شبکه کوانت
پلتفرم سازمانی Overledger اصلیترین محصول شبکه کوانت محسوب میشود که اولین سیستم عامل بلاکچین در جهان است و میتواند به عنوان یک گذرگاه API برای دستیابی به دفتر کلهای توزیع شده در بلاکچینهای مختلف عمل کند. کاربران با استفاده از این پلتفرم و زیرساختهایی که در اختیار دارند میتوانند با شبکه پلاک چینی مدنظر خود متصل شوند. این پلتفرم سازمانی از دو جزء اصلی یعنی سیستم عامل و شبکه تشکیل شده است که در ادامه با آنها آشنا میشویم.
سیستم عامل Overledger
این سیستم عامل در واقع رابطی بین بلاکچینهای مختلف است که کاربران با استفاده از این سیستم عامل از قابلیت دسترسی به شبکههای بلاکچینی به صورت پیوسته بهرهمند میشوند. توسعه دهندگان شبکه کوانت و پلتفرم سازمانی Overledger قصد دارند که این سیستم عامل را در آینده به ویندوز یا لینوکس شبکه بلاکچین تبدیل کنند. فناوری کوبرنتس گوگل (Kubernetes Technology) در طراحی این سیستم عامل بکار گرفته شده که میتواند بدون از کار افتادن، از هزاران کاربر مختلف پشتیبانی کند.
با توجه به اینکه این سیستم عامل جزو نرمافزارهای متن بسته است، استفاده از آن رایگان نبوده و افراد و شرکتها و سازمانها برای استفاده از آن باید لایسنس این برنامه را با پرداخت هزینه سالیانه تهیه کنند. هزینه خرید لایسنس سیستم عامل Overledger برای کاربران عادی ثابت است اما سازمانها بسته به عواملی مانند ابعاد سازمان باید هزینههای متغیری پرداخت کنند. با خرید لایسنس این سیستم عامل، کاربران امکان ساخت و راهاندازی اپلیکیشنهای چندزنجیرهای را بر بستر سیستم عامل خواهند داشت.
شبکه Overledger
از اجزای اصلی پلتفرم سازمانی Overledger در شبکه کوانت است که از بخشهای مختلفی تشکیل شده و میتواند خرید و فروش دادهها و اپلیکیشنهای دیجیتال را از طریق بازار شبکه امکانپذیر میکند. یکی از بخشهای مهم این شبکه، Treasury است که مجموعهای از قراردادهای هوشمند بر بستر شبکه اتریوم بوده و تمام تراکنشهای شبکه را در خود ذخیره میکند. خزانه در شبکه Overledger نقش واسطه برای اجرای تراکنشها را ایفا میکند که تنها بخش کی از فی تراکنشها به شبکه کوانت تعلق میگیرد. همچنین خزانه محلی برای ذخیره توکنهای QNT یا ارز کوانت است که به منظور خرید لایسنس محصولات در شبکه کوانت مورد استفاده قرار میگیرد.
آشنایی با اپلیکیشنهای چند زنجیرهای
Multi-Chain Applications یا اپلیکیشنهای چندزنجیرهای که به اختصار mApps نامیده میشوند به برنامههایی گفته میشود که بر بستر بلاکچینهای مختلف ساخته شدهاند. این برنامه درست در نقطه مقابل dApps یا برنامههای غیرمتمرکز قرار دارند که فقط بر روی یک زنجیره بلاکچینی (به عنوان مثال اتریوم) ساخته و راهاندازی میشوند. mAppsها با استفاده از قرادادهای پیمانی (Treaty Contracts) ساخته میشوند که برنامههای پیشرفتهای هستند که امکان کار کردن چندین قرارداد هوشمند روی بلاکچینهای مختلف را با یکدیگر فراهم میکنند.
همانطور که گفته شده mAppsها برنامههایی هستند که بر بستر بلاک چینهای مختلف راهاندازی میشوند به همین دلیل سرعت اجرا و کارایی این برنامه کاملا به بلاکچین آنها وابسته است. به عنوان مثال اگر برنامه چندزنجیرهای بر روی شبکه اتریوم و سولانا راهاندازی شده باشد، بخشی از برنامه که بر روی شبکه اتریوم قرار دارد میتواند ۱۵ تراکنش در ثانیه و بخش دیگر که بر روی سولانا قرار دارد میتواند ۶۵ هزار تراکنش را در ثانیه پردازش کند.
توکن QNT چیست؟
رمزارز یا ارز کوانت توکن ERC-20 بر بستر شبکه اتریوم است که به آن QNT گفته میشود. اما کاربرد این توکن در شبکه کوانت چیست؟ این ارز یا توکن در شبکه به منظور خرید محصولات، سرویسها یا پرداخت هزینه دریافت لایسنس مورد استفاده قرار میگیرد. QNT در حال حاضر رتبه ۵۸ در بین رمزارزها را دارد که بیش از ۱۴.۶ میلیون واحد از این رمزارز تا به امروز عرضه شده است که از این مقدار حدود ۱۳.۱ میلیون واحد آن در گردش در بازار قرار دارد. ارزش کل بازار QNT در حال حاضر در حدود ۲.۵ میلیارد دلار است که به طور میانگین در هر ۲۴ ساعت در حدود ۲۷ میلیون دلار از این ارز در بازار معامله میشود.
شبکه کوانت؛ درگاه ارتباطی بلاکچینهای مختلف با یکدیگر
شبکه کوانت که در سال ۲۰۱۷ میلادی راهاندازی و شروع به کار کرد، پلتفرمی است که هدف اصلی آن افزایش ارتباط بلاکچینهای مختلف است که این کار از طریق سرویسی به نام Overledger به نام اولین سیستم عامل بلاکچین در جهان انجام میشود. کاربران میتوانند با استفاده از سیستم عامل Overledger امکان دسترسی به دفتر کلهای توزیع شده در بلاکچینها مختلف و همچنین ساخت اپلیکیشنهای زنجیرهای که بتوانند از امکانات شبکههای بلاکچینی مختلف استفاده کنند، را دارند. همین ویژگیها باعث شده است که پروژههای زیادی که دنبال افزایش تعامل شبکههای بلاکچینی مختلف هستند مانند آمازون، nVidia، اوراکل (Oracle)، pay.uk، Crowds و غیره با کوانت همکاری داشته باشند. شما فکر میکنید چه پروژههایی در آینده با کوانت همکاری داشته باشند؟