هارد فورک چانگ کاردانو چیست؟ پیش به سوی حاکمیت غیرمتمرکز کاردانو!
کاردانو یکی از بلاکچینهای اصلی در بازار کریپتوکارنسی است که توکن بومی آن یعنی ADA همواره در جمع بهترین ارزهای دیجیتال از نظر مارکت کپ قرار داشته است. این بلاکچین با راهکارهای نوآورانه خود مانند مکانیسم اوروبوروس، هزینههای پایین و معماری سیستماتیک، توانسته خدمات بزرگی به صنعت بلاکچین ارائه دهد. در ابتدای سپتامبر ۲۰۲۴ هارد فورک چانگ کاردانو یکی از اخبار مهم کل صنعت بلاکچین بود.
هارد فورک Chang قرار است کاردانو را هرچه غیرمتمرکزتر و جامعهمحورتر کند. اما چگونه؟ این سوالی است که در این مقاله قصد داریم به آن پاسخ دهیم. علاوه بر این به موضوعاتی نظیر تاثیر این هاردفورک بر قیمت کاردانو، سازوکار و جزئیات اهداف آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید تا با یکی از مهمترین تحولات فنی صنعت ارز دیجیتال در تابستان ۲۰۲۴ آشنا شوید.
معرفی هارد فورک فورک چانگ کاردانو
همانطور که میدانید در دنیای بلاکچین هارد فورک (Hard Fork) به ارتقایی گفته میشود که پیدایش یک نسخه جدید از بلاکچین را در پی دارد. نسخهای که با نسخه قبلی ناسازگار بوده و ویژگیهای پیشرفتهتر و بهروزتری دارد. این فرآیند عمدتا اهدافی مانند امنیت بهبودیافته، هزینههای کمتر و عدم تمرکز را دنبال میکند. هارد فورک چانگ کاردانو (The Chang Hard Fork) نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ یک مرحله مهم و از پیش تعیینشده در رودمپ بلاکچین لایه یک کاردانو که عصر ولتر (Voltaire era) نامگذاری شده است.
اگر با فلسفه ولتر، فیلسوف عصر روشنگری فرانسه آشنا باشید، میتوانید حدس بزنید که ماهیت هارد فورک Chang چیست. هدف این ارتقا را میتوان در عبارت «عدم تمرکز کامل» خلاصه کرد. پس از این ارتقا، جامعه کاردانو حاکمیت کامل این بلاکچین را به دست خواهد گرفت. این تغییر در قالب پیشنهاد CIP-1694 اجرایی میشود. این پیشنهاد سه نهاد را برای رهبری این شبکه در نظر گرفته که عبارتند از:
- کمیته قانون اساسی (The Constitutional Committee)
- منتخب نمایندگان (DReps)
- اپراتورهای استیکینگ (SPOs)
حاکمیت Cardano قبلا در دست شرکت توسعه آن به نام Input Output Global (IOG) به رهبری چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson) خالق این شبکه، بنیاد کاردانو (Cardano Foundation) و Emurgo قرار داشت. در حقیقت این نهادها پس از هارد فورک چانگ کاردانو، دیگر امکان راهاندازی آپدیتهای جدید برای این بلاکچین را نخواهند داشت.
تاریخ اجرای هارد فورک چانگ کاردانو
هارد فورک Chang قرار بود تا پایان ماه جولای ۲۰۲۴ (اواسط مرداد ۱۴۰۳) اجرایی شود. اما این اتفاق تا روز یکم سپتامبر همین سال (۱۱ شهریور ۱۴۰۳) به تعویق افتاد. بااینحال باید در نظر داشت که اجرای کامل آن با همه جزئیات حدود سه ماه یعنی تا ابتدای دسامبر ۲۰۲۴ (اواسط آذر ۱۴۰۳) زمان خواهد برد. با اجرای کامل هارد فورک چانگ کاردانو، هولدرهای توکن ADA قادر به ارسال پیشنهادات توسعهای خود و نیز مشارکت در رایگیریهای حاکمیتی این شبکه خواهند بود.
ویژگی های هارد فورک چانگ کاردانو
بلاکچین کاردانو با اجرای Chang Hard Fork تلاش میکند به اکوسیستمی محبوب و پیشرو برای توسعهدهندهها بدل شود. اتفاقی که با خود کاربران و نقدینگی بیشتر را به همراه خواهد داشت. مهمترین ویژگیهای این شبکه پس از اجرای آپدیت چانگ را در این بخش بررسی میکنیم.
حاکمیت جامعهمحور
همانطورکه گفتیم مهمترین هدف هارد فورک چانگ کاردانو، دستیابی به مدل حاکمیت جامعهمحور است. اتفاقی که ADA را نیز به یک توکن حاکمیتی بدل میکند. این هدف با بهکارگیری سازوکاری به نام استقرار نمایندگان منتخب (The Deployment of Delegate Representatives) یا بهاختصار DReps حاصل میشود. این نمایندگان از طرف جامعه انتخاب شده و در امور حاکمیتی کاردانو مانند اجرای آپدیتها و غیره حق رای دارند. بهاینترتیب برای مشارکت در امور بلاکچین، دیگر نیازی به داشتن دانش تخصصی نیست. واقعیتی که میتواند سبب رشد جامعه کاردانو شود.
مقیاسپذیری بالاتر
یکی از مهمترین تغییرات کاردانو پس از هارد فورک Chang بهبود قابلتوجه مقیاسپذیریاش است. ارتقاء زیرساختهای این شبکه و افزایش توان عملیاتی، دلایل اصلی این موضوع هستند. تا پیش از آن این شبکه قادر به پردازش ۲۵۰ تراکنش در ثانیه (۲۵۰ TPS) بود. اما هارد فورک چانگ کاردانو امکان پردازش بیش از ۱۰۰۰ تراکنش در ثانیه را با خود به همراه دارد. با کاهش ازدحام شبکه، هزینههای آن نیز پایین آمده و بستری ارزانتر برای توسعهدهندههای برنامههای dApp فراهم میشود.
بهبود سرعت تراکنش ها
با اجرای هارد فورک چانگ کاردانو، سرعت تراکنشهای این بلاکچین به خوبی افزایش مییابد. بهاینترتیب کاربران قادر خواهند بود ADA و دیگر توکنهای حاضر روی این شبکه را با تاخیر بسیار کمتری انتقال دهند. این اتفاق، علاوه بر جذب کاربران بیشتر به معنی بدل شدن کاردانو به یکی از بلاکچینهای محبوب برای پلتفرمهای مالی است. انواع صرافی ارز دیجیتال غیرمتمرکز، پلتفرمهای دیفای و بازیهای P2E از جمله آنها هستند. در حال حاضر، سرعت انتقال ADA از کمتر از یک دقیقه تا ۲۰ دقیقه متغیر است. انتظار میرود طی ماههای آینده، این زمان به چند ثانیه تا یک دقیقه کاهش یابد.
امنیت بیشتر در برابر حملات خارجی
یکی دیگر از نتایج هارد فورک چانگ کاردانو، بهبود سطوح امنیتی آن خواهد بود. همانطورکه میدانید مکانیسم اوروبوروس این شبکه، آن را به یکی از امنترین بلاکچینها بدل کرده است. بااینحال پس از آپدیت Chang قرار است این مکانیسم نیز بهبودهایی را تجربه کند. انعطافپذیری بیشتر، اجرای مکانیسمهای دفاعی پایدار، افزایش توانایی بازیابی شبکه پس از حملات و سازوکارهای نظارتی دقیقتر از جمله این بهبودها هستند.
مراحل اجرای هارد فورک چانگ کاردانو
اما سوال مهم این است که مکانیزم اجرای هارد فورک چانگ کاردانو چگونه خواهد بود؟ این فرآیند شامل چهار مرحله اصلی است که در ادامه بررسی میکنیم.
انتقال قدرت به کمیته موقت
با شروع هارد فورک چانگ کاردانو، وظیفه تصمیمگیریهای حاکمیتی از عهده شرکتهای متمرکز قبلی برداشته میشود. بااینحال، انتقال کامل قدرت به جامعه، فرآیندی زمانبر خواهد بود. به همین دلیل در اولین اقدام، یک کمیته موقت برای این منظور در نظر گرفته شده است. این کمیته، وظیفه حکومت بر جامعه و بلاکچین کاردانو با اختیارات محدود را به دست گرفته و وظیفه انتقال قدرت را نیز بر عهده دارد. یک قانون اساسی موقت نیز توسط Intersect، سازمان حاکمیتی خارج از زنجیره کاردانو برای این مدت تعیین شده است.
تصویب قانون اساسی کاردانو
برای تغییر هر مدل حاکمیتی، لازم است قانون اساسی آن نیز تغییر کند. هارد فورک چانگ کاردانو نیز از این قاعده مستثنی نیست. جزئیات این قانون اساسی قرار است در کنوانسیونی در بوینس آیرس آرژانتین، به بحث و بررسی گذاشته شود. تاریخ این کنوانسیون هنوز مشخص نیست اما گفته میشود تا پایان سال جاری میلادی برگزار خواهد شد. طی این رویداد، یک کمیته موقت قانون اساسی به نام ICC قانون اساسی جدید را تنظیم میکنند. این کمیته هفت عضو دارد که سه عضو آن توسط جامعه انتخاب میشوند.
رای گیری از جامعه کاردانو
مرحله نهایی هارد فورک چانگ کاردانو، پس از تصویب و تهیه قانون اساسی جدید این بلاکچین در کنوانسیون بوینس آیرس، بهرایگذاری آن است. در این رویداد، هولدرهای ADA حق مشارکت داشته و درحقیقت برای اولین بار، مکانیسم جدید آن را آزمایش میکنند. طی این رایگیری کمیته اصلی قانون اساسی کاردانو نیز تعیین میشوند. تصویب هرچه سریعتر و قاطعانهتر این سند، نشانه موفقیت این هارد فورک و تسهیل قرارگیری کاردانو در مسیر یک جامعه کاملا دموکراتیک خواهد بود.
معرفی نمایندگان منتخب
آخرین سطح از هارد فورک چانگ کاردانو، انتخاب نمایندگان منتخب یا همان DRep هاست. همانطورکه میدانید کاردانو از الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS) برای تایید تراکنشهای خود استفاده میکند. بنابراین DRep ها نودهایی هستند که توسط هولدرهای توکن ADA به نمایندگی انتخاب میشوند. این نودها اپراتورهای استخرهای استیکینگ یا SPO نام دارند. هر DRep میتواند از SPO ها یا بهطورکلی اعضای کاردانو ثبت نام کرده و به نمایندگی از آنها پیشنهادهای بهروزرسانی خود را به کمیته قانون اساسی ارائه دهد. در نهایت هم SPO ها و هم DRep ها امکان مشارکت در تصمیمگیریهای حاکمیتی کاردانو را دارند.
تاثیر هارد فورک چانگ بر قیمت کاردانو
بهطورکلی، پلتفرمهای پیشبینی قیمت ارز دیجیتال و آنالیز بازار، تاثیر هارد فورک چانگ کاردانو بر قیمت ADA، توکن بومی این شبکه را مثبت قلمداد میکنند. با این وجود، نمیتوان روند قیمت این رمزارز را صرفا مرتبط به تحولات زیرساختی و فنی بلاکچین ناشرش دانست. قیمت کاردانو تا سه روز پس از آپدیت چانگ، نزولی بود اما در زمان نگارش این مطلب این روند تا حدی معکوس شده است.
تاثیر ارتقاهای قبلی کاردانو بر قیمت توکن بومی آن را نیز باید با در نظر گرفتن شرایط بازار تحلیل کرد. بهعنوان مثال، آپدیت آلونزو (Alonzo Upgrade) در سال ۲۰۲۱ سبب رشد قیمت ADA شد. رشدی که بخشی از آن قطعا نتیجه بازار گاوی همان سال بود. اما از طرف دیگر، هارد فورک واسیل (Vasil Hard Fork) در سپتامبر ۲۰۲۲ تنها یک رشد چند روزه ۹ درصدی در قیمت کاردانو را به همراه داشت. در ادامه، این توکن با بازار خرسی بازار آن زمان مجددا هماهنگ شد و روند نزولی خود را پی گرفت.
با همه این احوال، برخی از تحلیلگران احتمال دو برابر شدن قیمت ADA در پی هارد فورک چانگ کاردانو را در ماههای منتهی به پایان سال ۲۰۲۴ و ماههای ابتدایی سال ۲۰۲۵ بعید نمیدانند. بنابراین شاید خرید کاردانو در روزهای ابتدایی شروع هارد فورک Chang در دستور کار سرمایهگذاران نهادی و فردی قرار بگیرد. اتفاقی که به خودی خود میتواند سبب کاهش عرضه و افزایش تقاضا برای این دارایی شود.
چالشهای پیش روی هارد فورک چانگ
در پایان این مقاله، لازم به یادآوری است که هارد فورک Chang با چالشهایی نیز روبهروست؛ دشواریهایی که میتوانند روند ذکر شده برای این تغییر را با دستانداز و تاخیر مواجه سازند. مهمترین آنها پیچیدگیهای مربوط به هماهنگی بین نهادهای مختلف از جمله کمیتههای قانون اساسی، استیکرها، جامعه و شرکتهای قبلی در راس بلاکچین است. عدم مشارکت کافی جامعه در تصویب قانون اساسی و نیز پیچیدگیهای فنی پیادهسازی زیرساختهای جدید از دیگر خطرات پیش روی اجرای موفق این آپدیت هستند.
به نظر شما هارد فورک چانگ کاردانو با موفقیت و بهآسانی نهایی میشود؟ تاثیر آن بر قیمت ADA چه خواهد بود؟ نظر خود را با ما و دیگر خوانندگان این مطلب به اشتراک بگذارید.