وام آنی (Flash Loan) چیست؟ آشنایی با وام آنی ارزدیجیتال

وام‌ آنی ارز دیجیتال (Flash Loan) یکی از امکاناتی است که حوزه دیفای برای کاربران خود فراهم کرده است. هر چند در ابتدا افراد در برخورد با وام کریپتو با تردید رفتار می‌کردند اما در حال حاضر با محبوبیت بسیار زیادی مواجه شده است. با توجه به این که ابهامات زیادی در ارتباط با این موضوع وجود دارد در این مقاله به این سوال پاسخ خواهیم داد که Flash Loan چیست و در مورد مزایا و آینده پیش روی آن صحبت خواهیم کرد. 

وام آنی یا وام فوری در دیفای

وام آنی ارز دیجیتال، مبتنی بر قرارداد هوشمند است که می‌توان گفت انقلابی در فرآیند وام گرفتن به وجود آورده است. مفهوم وام فلش اولین بار درسال ۲۰۱۸ توسط پروتکل ماربل (Marble) معرفی شد. کاربران ارزهای دیجیتال در سریع‌ترین زمان ممکن می‌توانند وام مورد نظر خود را دریافت کنند. البته که این ویژگی به دلیل ماهیت تایید تراکنش‌های بلاک چین است.

فرایند وام کاملا به صورت غیرمتمرکز انجام می‌شود و به همین دلیل برخلاف سیستم وام دهی سنتی نیازی به مدارک و اسناد خاصی نیست. بازپرداخت وام آنی ارز دیجیتال مانند وام‌های سنتی است و فردی که وام را گرفته است باید طبق قرارداد عمل کند.

 با توجه به این که بخش اصلی وام‌های آنی ارز دیجیتال را قراردادهای هوشمند تشکیل می‌دهند در صورتی که وام گیرنده در اجرای قرارداد تخطی کند و بازپرداخت خود را انجام ندهد شرایط تعیین‌شده در قرارداد هوشمند باطل و تراکنش بازگردانده می‌شود. یکی از تفاوت‌های مهم وام آنی با وام سنتی این است که بازپرداخت در قالب یک تراکنش واحد جای می‌گیرد و تنها در چند ثانیه انجام می‌شود. 

مزایای وام آنی ارز دیجیتال

گرفتن وام‌های سنتی پروسه‌ای طولانی دارد که در اغلب موارد، افراد به دلیل مشکلات بوجود آمده از گرفتن وام صرف‌نظر می‌کنند. در حالی که وام‌گیرنده می‌تواند بدون داشتن سرمایه اولیه لازم از طریق وام رمز ارز ، وام‌های کلان دریافت کند. این به دلیل مبتنی بودن وام بر قرارداد هوشمند است.

 یکی دیگر از مهم‌ترین تفاوت‌های وام آنی ارز دیجیتال با وام سنتی عدم نیاز به وثیقه است. در حالی که وثیقه بانکی یکی از مهمترین اسناد برای توثیق و تضمین تعهدات بانکی است، وام گیرنده در این روش نیازی به ارائه وثیقه برای جلب اطمینان وام دهنده در راستای عمل به تعهدات خود ندارد.

از دیگر مزایا این است که فرد وام گیرنده نیاز نیست تا مدت زمان طولانی منتظر نوبت برای گرفتن وام باشد. در این نوع از وام، فرد گیرنده تنها به چند ثانیه زمان نیاز دارد تا پروسه گرفتن وام خود را تکمیل کند.

معایب وام آنی ارز دیجیتال

وام ارز دیجیتال در کنار مزایای زیادی که دارد بدون چالش نیست. یکی از مهم‌ترین ایرادهایی که وارد است، این است که یک محصول در حال توسعه است و به همین دلیل دارای برخی نواقص مهم است و می‌تواند مشکلاتی را برای فرد وام دهنده یا وام گیرنده ایجاد کند. به عنوان مثال در برابر برخی از حملات آسیب‌پذیر هستند. در صورتی که قراردادها به درستی تنظیم نشود احتمال هک شدن آن بسیار زیاد است؛ بنابراین افراد مبتدی باید بسیار هوشیار باشند و قبل از ورود به این حوزه اطلاعات خود را تکمیل کنند. 

کاربردهای وام آنی ارز دیجیتال

مهم‌ترین کاربرد زمانی است که شما نیاز به مبلغ خاصی برای انجام معاملات خود داشته باشید تا بتوانید سود قابل توجهی کسب کنید. قطعا یکی از گزینه‌های پیش روی شما، فروش دارایی‌هایتان است. اما قطعا فروش دارایی در مدت زمان کوتاهی امکان پذیر نیست و شما ممکن است که فرصت خود را برای کسب سود از دست بدهید. وام فوری در واقع برای شما این امکان را فراهم می‌کند تا بدون اینکه دارایی‌های خود را به خطر بیندازید، سرمایه مورد نیاز خود را برای کسب درآمد از طریق ارز دیجیتال تامین کنید.

یکی دیگر از کاربردهای وام رمز ارزی در انجام معاملات آربیتراژ است. آربیتراژ به کسب سود از تفاوت قیمت همزمان یک دارایی در دو صرافی مختلف گفته می‌شود.

یک مثال برای کسب سود از آربیتراژ با کمک وام سریع:

یک ارز دیجیتال ممکن است در یک صرافی قیمتی معادل چهار دلار داشته باشد و همین ارز در یک صرافی دیگر با قیمت هشت دلار معامله شود. این اختلاف قیمت یک فرصت مناسب برای کسب سود است. اگر شما سرمایه کافی برای انجام این معامله را ندارید می‌توانید در عرض چند ثانیه وام آنی ارز دیجیتال دریافت کنید و با خرید و فروش ارز دیجیتال در دو صرافی مختلف به سود قابل توجهی دست پیدا کنید.

برای آگاهی بیشتر می‌توانید مقاله تامین مالی جمعی چیست را مطالعه کنید.

حمله وام سریع (Flash Loan Attack) چیست؟

پلتفرم‌های کریپتو در یک سال اخیر بارها با مشکلات امنیتی روبرو شده‌اند و شاید مسئله امنیت را بتوان مهم‌ترین چالش حوزه کریپتو در حال حاضر دانست. با توجه به اینکه زمان زیادی از ظهور وام‌های سریع نمی‌گذرد، بدون تردید دچار چالش‌های امنیتی بیشتری است. حملات Flash Loan Attack را می‌توان یکی از مهم‌ترین تهدیدهای وام فلش بشمار آورد. این حملات توسط شرکت‌کنندگانی انجام می‌شود که قصد کلاهبرداری دارند. همین حملات یکی از نقاط ضعف مهم وام‌های آنی بشمار می‌روند. به یک نمونه از این حملات در ادامه اشاره می‌کنیم.

یک مثال برای حملات Flash Loan Attack: 

فرد مهاجم با دستکاری در قرارداد، پروتکل را از بازپرداخت وام مطمئن می‌کند. این در حالی است که در واقعیت هیچ بازپرداختی صورت نگرفته است و تمام وجوه توسط فرد مهاجم به سرقت رفته است.

تاکنون حملات زیادی رخ داده است که معروف‌ترین آن‌ها عبارتند از: Cream Finance، Alpha Homora، dYdX، PancakeBunny

علت حملات وام‌های سریع

یکی از مهم‌ترین دلایلی که حمله‌های وام فلش در دیفای رایج هستند به این موضوع برمی‌گردد که وام‌های فلش ارزان هستند. حملاتی مانند حملات ۵۱ درصد نیاز به منابع مالی عظیمی دارند که عملا فراهم کردن آن غیرممکن است. اما فرد مهاجم برای پیاده سازی حملات وام سریع تنها نیاز به یک دستگاه رایانه و اینترنت دارد. البته باید برای طراحی این حملات نیز از هوش و ذکاوت کافی برخوردار باشد. از طرف دیگر فرد مهاجم برای اجرای این حملات تنها به چند دقیقه زمان نیاز دارد.

یکی دیگر از علت‌هایی که حملات سریع توسط مهاجمین به عنوان روشی برای کلاهبرداری انتخاب می‌شود این است که وام‌های سریع ریسک بسیار پایینی دارند. متاسفانه در سال‌های اخیر هکرها به خوبی متوجه شده‌اند دزدی از پروتکل‌های دیفای بسیار آسان است و به راحتی می‌توانند از پیامدهای آن قسر در بروند!

چگونه در دیفای وام آنی ارز دیجیتال بگیریم؟

در حال حاضر بهترین راه برای گرفتن وام آنی ارز دیجیتال، نوشتن یک قرارداد هوشمند مبتنی بر اتریوم با استفاده از زبان سالیدیتی است. از بهترین پلتفرم‌‌های وام دهی و وام گرفتن ارز دیجیتال در دیفای می‌توان به سه مورد زیر اشاره کرد:

آوی (Aave)

این پروتکل در سال ۲۰۲۰ برای اولین بار راه‌اندازی شد و در حال حاضر یکی از پروتکل‌های متن باز حوزه دیفای به شمار می‌رود. وام‌دهندگان در این پلتفرم این امکان را دارند تا با واریز رمزارزهای خود به یک استخر، مقدار معادل آن aToken دریافت کنند. نرخ سود در آوی متناسب با میزان عرضه و تقاضا تنظیم می‌شود. به عبارت دیگر می‌توان گفت که کاربران هر چقدر aToken‌های بیشتری نگهداری کنند به همان اندازه مقدار سودآوری نیز افزایش پیدا خواهد کرد.

کامپاند (Compound)

یکی دیگر از پلتفرم‌های محبوب برای وام‌دهی و وام‌گیری کامپاند است. این پلتفرم هدف خود را ارائه جهانی برنامه‌های مالی آزاد اعلام کرده است و می‌توان گفت گام‌های بسیار مثبتی نیز در راستا برداشته است. کاربران در این پلتفرم می‌توانند با واریز ارزهای دیجیتال خود وام دریافت کنند. همچنین کامپاند دارای یک توکن حاکمیتی به نام COMP است. مهم‌ترین کاربرد این توکن برای هولدرها، حق رای‌دهی برای  به‌روزرسانی‌ها پروتکل‌ها است. 

مانند آوی، این پلتفرم نیز توکن محلی خود به نام cToken را دارد. مهم‌ترین کاربرد این توکن برای ردیابی واریزها است. 

فروکامبو (Frucombo) 

یکی دیگر از پلتفرم‌هایی که برای وام آنی ارز دیجیتال می‌توان از آن استفاده کرد، فروکامبو است. یکی از مزیت‌های این پلتفرم عدم نیاز به دانش کد نویسی است. اغلب افرادی که آشنایی کافی با کدنویسی ندارند به جای پلتفرم‌های فوق به سراغ فروکامبو می‌روند، زیرا بدون هیچ‌گونه کد نویسی می‌توانند وام سریع دریافت کنند. البته اگر فردی تازه‌کار هستید نباید این تصور را داشته باشید که کار با فروکامبو آسان و بدون دردسر است. باید بدانید که این پلتفرم نیز پیچیدگی‌های خود را دارد و دسترسی به پروتکل‌ها و ارزهای دیجیتال محدودتری را خواهید داشت. 

ایمنی وام آنی ارز دیجیتال

یکی از سوالات مهمی که در ارتباط با وام فلش مطرح است این است که تا چه اندازه ایمن است؟ حملات Flash Loan یکی از تهدیدهای جدی این وام‌ها به شمار می‌رود. مهارت هکرها نیز در انجام این حملات روز به روز افزایش پیدا می‌کند.

 یکی از دلایلی که وام‌های فلش برای مهاجمان بسیار جذاب است، عدم نیاز به سرمایه زیاد برای حمله است. هرگونه نقص در تنظیم قراردادهای هوشمند در واقع یک فرصت برای افراد کلاهبردار است. هر چند فعالان حوزه ارزهای دیجیتال معتقد هستند که ایمنی وام ارزدیجیتال با گذشت زمان و پیشرفت فناوری ارتقا پیدا خواهد کرد، اما بسیاری نیز باور دارند که این حملات یکی از تهدیدهای همیشگی برای Flash Loan خواهد بود.

امنیت وام‌ آنی ارز دیجیتال شاید در حال حاضر پیچیده به نظر برسد اما معامله‌گران حرفه‌ای با کسب مهارت در این حوزه ریسک‌های موجود را به حداقل می‌رسانند. در حال حاضر نیز پلتفرم‌های دیفای با استفاده از برخی ابزارها این امکان را دارند تا فعالیت‌های غیرقانونی و خرابکارانه را شناسایی کنند. بازبینی مداوم قراردادهای هوشمند و بررسی ممیزی‌های امنیتی از این موارد است. 

توجه به این مورد هم ضروری است که طراحی و پیاده‌سازی یک پلتفرم کاملا بدون خطر و امن در تمام حوزه‌ها یک چالش مهم است. 

آینده پیش روی وام آنی ارز دیجیتال

همان طور که در این مقاله بررسی کردیم وام‌های آنی هر چند دارای برخی مزایای مهم هستند اما بدون چالش نیز نیستند. همین موضوع اغلب افراد را در استفاده از این وام‌ها دچار تردید می‌کند.

اما باید توجه داشته باشید که یکی از ویژگی‌های حوزه دیفای، تکامل سریع آن و رفع چالش‌های موجود است. بنابراین دور از انتظار نیست که در آینده‌ای نه چندان دور بیشتر معایب وام‌های آنی برطرف شود.

از طرف دیگر با وجود حملاتی که علیه Flash Loan وجود دارد؛ همچنان افرادی زیادی به گرفتن وام‌های آنی علاقه‌مند هستند و بسیاری دیگر نیز منتظر فرصتی برای ورود به این حوزه مانده‌اند. بنابراین پر واضح است که این وام‌ها در آینده دیفای نقش مهمی خواهند داشت.

اگر شما نیز تا به امروز در مورد وام‌های آنی دچار تردید هستید توصیه می‌کنیم که حداقل دانش خود را در این زمینه افزایش دهید و آموزش‌های پایه در ارتباط با این موضوع را دریافت کنید. زیرا گرفتن وام‎‌های آنی پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و برای معامله‌گران مبتدی می‌تواند پیچیده باشد. در بخش نظرات مشتاقیم که دیدگاه‌های شما را بخوانیم.

سوالات متداول