اثر کانتیلون چیست؟ نقش بیت کوین در تقسیم عادلانه ثروت در جهان

یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت کالاها در یک کشور، تورم ناشی از چاپ پول‌های جدید است. زمانی که پول‌های جدید از سوی بانک مرکزی چاپ شده و به اقتصاد تزریق می‌شود، در ابتدا افراد ثروتمند جامعه، از آنها استفاده می‌کنند. این موضوع، باعث افزایش تورم می‌شود و افراد طبقه متوسط و فقیر جامعه، باید کالاها را با قیمت‌های بالاتر خریداری کنند تا هزینه‌های ناشی از چاپ پول جدید، پرداخت شود. اثر کانتیلون، دقیقا همین موضوع را بیان می‌کند.

ارزهای فیات به دلیل تقسیم ناعادلانه در جامعه، اختلاف طبقاتی بیشتری را ایجاد می‌کنند. همچنین، باعث فقر بیشتر در یک جامعه می‌شود. در این مطلب به بررسی مفهوم اثر کانتیلون و ارتباط بین اثر کانتیلون و بیت کوین خواهیم پرداخت و به این سوال پاسخ خواهیم داد که بیت کوین چرا می‌تواند نابرابری اقتصادی را از بین ببرد.

اثر کانتیلون چیست؟

اثر کانتیلون (Cantillon Effect) که اغلب با نام اثر ناکاموتو شناخته می‌شود یک مفهوم اقتصادی است که به رابطه مستقیم بین عرضه عمومی پول و تغییر قیمت نسبی کالاها اشاره دارد.

اثر کانتیلون، همان مکانیسم انحرافی است که با چاپ پول جدید شکل می‌گیرد. زیرا در شرایطی که این پول‌ها به صورت ناعادلانه بین افرادی که در نزدیک‌ترین نقطه به بانک مرکزی قرار دارند تقسیم شود، افراد دیگر جامعه آسیب شدید اقتصادی می‌بینند. در واقع، کانتیلون اشاره مستقیم به انتقال پول و ثروت از طبقه فقیر جامعه به ثروتمندان دارد که منجر به افزایش تورم، نابرابری اقتصادی و کاهش بهره‌وری می‌شود.

تاریخچه اثر کانتیلون

این اثر برای اولین بار توسط اقتصاددان قرن ۱۸ به نام ریچارد کانتیلون مطرح شد. در واقع، ریچارد کانتیلون می‌گوید که ایجاد فراوانی پول ارزان در یک بازه زمانی از طریق بانک‌ها، نه تنها باعث افزایش تقاضای مردم نمی‌شود، بلکه مشکلات زیادی را هم مانند اختلاف طبقاتی شدید به وجود می‌آورد. تاریخ نشان می‌دهد که در این شرایط، دارایی‌های خاصی، نسبت به دارایی‌های دیگری برتری پیدا کرده و قیمت آنها افزایش پیدا می‌کند و در عوض قیمت سایر دارایی‌ها به شدت پایین می‌آید. این موضوع، می‌تواند ضربه شدیدی به اقتصاد کشور وارد کند.

از طرف دیگری، باید بدانید که با اضافه شدن پول از طریق وام دادن یا خرید دارایی‌های از طریق بانک‌ها به اقتصاد کشور یا حتی، حذف پول از طریق کاهش بدهی و نقدینگی از اقتصاد کشور، همیشه در نقاط خاصی از اقتصاد اتفاق می‌افتد. این شرایط مربوط به تمام بازارها نمی‌شود و اضافه شدن یا کم شدن پول از اقتصاد به صورت همزمان در همه بازارها اتفاق نمی‌افتد. در نتیجه این اتفاق‌ها، تورم یا کاهش تورم در اقتصاد صورت می‌گیرد. این تغییرات نسبی قیمت، همیشه بسیاری از ناظران و اقتصاددانان را در مورد افزایش یا کاهش تورم گیج می‌کند.

Biflation یک نوع خاص از اثر کانتیلون است که مربوط به طول دوره کاهش بدهی در اقتصاد می‌شود. در این شرایط، بانک مرکزی، مقداری پول را به اقتصاد کشور تزریق می‌کند و از این رو، می‌تواند قیمت دارایی‌ها را افزایش دهد. افراد پس از دریافت این پول جدید از بانک مرکزی، کالاها یا دارایی‌های مختلفی با آن خریداری می‌کنند که این موضوع سبب روند افزایشی تورم در اقتصاد کشور می‌شود.

ظهور بیت کوین به عنوان ناجی سیستم ناعادلانه توزیع پول

ساتوشی ناکاموتو، در تاریخ ۳ ژانویه ۲۰۰۹، اولین بلاکِ بلاک چین بیت کوین را استخراج کرد. این تاریخ مقارن با روزی بود که روزنامه تایمز با سرتیتر «صدراعظم در آستانه دومین کمک مالی برای بانک‌ها» منتشر شد. بنابراین این اقدام نه تنها پیامی آشکارا از سوی ناکاموتو در مورد ایجاد یک سیستم پولی منصفانه‌تر بود، بلکه زمان راه‌اندازی ارز منصفانه‌ی بیت کوین را هم نشان می‌داد.

Bitcoin اولین پول واقعاً خنثی یا بی‌طرفی است که به عنوان ابزاری برای انجام معاملات می‌توان از آن استفاده کرد و اثر کانتیلون را کاهش داد. این به دلیل ویژگی‌های  غیرمتمرکز بودن، رایگان بودن و ماهیت متن باز بودن بیت کوین است.

 اگر شما یک ماینر هستید و استخراج بیت کوین انجام می‌دهید، در واقع به یکی از چاپگرهای بانک مرکزی تبدیل شده‌اید که می‌توانید پول جدیدی را برای خود ضرب کنید. وقتی شما بتوانید یک ارز جدید را خودتان ضرب کنید، می‌توانید از اثر کانتیلون در جهتی مثبت سود ببرید.

ارزهای فیات به صورت آزادانه چاپ می‌شوند و ثروتمندان از آن استفاده می‌کنند. در مقابل، هزینه‌های مربوط به آن را افراد نسبتا فقیر و متوسط جامعه پرداخت می‌کنند. این در حالی است که شما برای ضرب یک بیت کوین، باید هزینه‌های آن را از قبل، به کمک شبکه همتا به همتا پرداخت کنید.

تمام این موارد و شرایط به صورت شفاف انجام می‌شود و هیچ ابهامی در آن وجود ندارد. همچنین، هیچ نهاد متمرکزی روی Bitcoin نظارت و تسلط ندارد. به همین دلیل، تمام مراحل طبق قوانین بلاکچین انجام می‌شود. با توجه به این موارد، می‌توانیم بیت کوین را یک پول رمزنگاری شده‌ در نظر بگیریم که به سالم‌ترین و مطمئن‌ترین دارایی مالی در تاریخ تبدیل شده است.

نقش بیت کوین در کاهش اثر کانتیلون

بیت کوین از نظر تحلیل‌گران اقتصادی، پادزهری برای اثر کانتیلون است. زیرا این رمزارز تنها در انحصار افراد خاصی نیست و به خاطر برتری، موقعیت و جغرافیا به کسی تعلق نمی‌گیرد؛ بلکه تنها افرادی که برای بدست آوردن آن تلاش کرده باشند یا آن را خریده باشند می‌توانند از آن بهره ببرند. سایر ویژگی‌های Bitcoin که باعث می‌شود در کاهش اثر کانتیلون موثر باشد، به شرح زیر است:

بیت کوین سیستم ارزش‌گذاری را متحول می‌کند.

Bitcoin ایجاد شد تا فرآیند نگهداری و اعتبارسنجی دارایی را ساده‌تر کند. کاربران این ارز دیجیتال برای مدیریت دارایی‌های خود نیازی به نهادهای مرکزی مانند بانک‌ها ندارند. از طرف دیگر جابجایی بیت کوین‌ها از طریق هکرها و سارقان تنها در صورتی امکان‌پذیر است که فرد در نگهداری از اطلاعات خود کوتاهی کرده باشد. حتی دولت‌ها نیز از دسترسی به دارایی ارزهای دیجیتال و جزییات آن محروم هستند.

Bitcoin چنین دنیایی را به کاربران خود نوید داده بود که تمام سیستم‌های ارزش‌گذاری متحول خواهد شد و تغییری اساسی در نحوه سازماندهی جهان ایجاد خواهد کرد. البته باید گفت که در این زمینه هم تا حد زیادی موفق شده و دورانی که نهادهای نظارتی می‌توانستند حساب بانکی افراد را مسدود کنند به سر آمده است.

اعتبار بیت کوین از نظر فنی از توافق شبکه کاربران بدست می‎‌‌آید.

 افراد بسیار اندکی وجود دارند که نحوه ایجاد پول و نحوه تصمیم‌گیری روسای فدرال رزرو (مسئول تدوین سیاست‌های پولی، ثابت نگه داشتن قیمت‌ها و رشد اقتصادی در آمریکا است) و بانک‌های مرکزی را در خصوص نرخ تورم قبول داشته باشند. این در حالی است که اعتبار Bitcoin به عهده خود کاربران شبکه است، نه بر عهده‌ی سازمان‌ها یا مسئولانی که شاید درک درستی از از شرایط واقعی اقتصادی مردم عادی ندارند.

امروزه کاربردهای ارز فیات بیشتر به نمایشی دستوری شباهت دارد تا اقتصاد واقعی! صاحبان قدرت به راحتی، قوانین را با صلاحدید خود و در اغلب موارد در راستای رسیدن به منافع خود تغییر می‌دهند. این در حالی است که شهروندان حق هیچ اظهار نظری درباره منافع مالی خود ندارند.

کاربران بیت کوین به ایجاد سیستم پولی صادقانه کمک می‌کنند.

شما با خرید بیت کوین، نه تنها این فرصت را خواهید داشت که سود زیادی بدست آورید و دارایی خود را چند برابر کنید، بلکه به ایجاد، توسعه و قدرت یافتن سیستم پولی صادقانه کمک خواهید کرد. سیستمی که بجای اینکه توسط فرد یا سازمان خاصی مدیریت شود، توسط الگوریتمی غیرقابل تغییر و شفاف اداره می‌شود. این فرایند منجر به کاهش اثر کانتیلون و حتی از بین رفتن آن خواهد شد.

بیت کوین توانایی فعالیت خارج از ساختارهای کنترلی موجود را می‌دهد.

 Bitcoin به مردم این امکان را می‌دهد از ساختارهای کنترلی حاکم بر جامعه خارج شوند و از مزایای بیت کوین به صورت عادلانه استفاده کنند. اما باید توجه داشت افرادی که این رمزارز را نسبت به دیگران سریع‌تر پذیرفته‌اند در مقایسه با دیگران، پاداش بیشتری هم بدست خواهند آورد. این همان چیزی است که دقیقا از یک سیستم عادلانه انتظار داریم.

اهمیت اثر کانتیلون

همان‌طور که متوجه شده‌اید، اثر کانتیلون تاثیر تورم بر بازارهای مالی و چرخه‌های تجاری اقتصاد یک کشور را نشان می‌دهد. افراد یا همان سازمان‌های خاص که پول جدید را از بانک مرکزی دریافت می‌کنند، می‌توانند کالاها و خدمات را با قیمت‌های قبل از تورم دریافت کنند و شامل قیمت‌های افزایش یافته نمی‌شوند. در عوض، افراد عادی جامعه، همیشه پس از تزریق پول جدید به اقتصاد و افزایش تورم، باید کالاها را با افزایش قیمت خریداری کنند. این موضوع، دقیقا همان تقسیم ناعادلانه پول در یک جامعه است.

اقتصاددانان معتقد هستند که اثر کانتیلون، یک راه برای سیاست‌گذاری مالیات است که بدون اعمال قانون جدید انجام می‌شود. با این حال، تزریق پول جدید به اقتصاد یک کشور، نابرابری بین مشاغل بزرگ و حقوق بگیران را افزایش می‌دهد که نشان از اثرات مخرب پول جدید است. با وجود بیت کوین و خرید ارز دیجیتال ، می‌توانیم تورم حاکم بر اقتصاد کشور را کنترل کنیم و با افزایش قیمت کالاها مبارزه کنیم.

نظر شما درباره اثر کانتیلون و بیت کوین چیست؟ آیا بیت کوین واقعا می‌تواند در کاهش اثرات مخرب کانتیلون موثر واقع شود؟