مفهوم خستگی بلاکچین و دلایل ایجاد آن در صنعت بلاکچین

بلاکچین به عنوان یک تکنولوژی نوظهور توانسته در کسب و کارهای گوناگون، بسیار کارآمد ظاهر شود. این تکنولوژی که بر پایه اصول رمزنگاری و ایدئولوژی عدم تمرکز ایجاد شده، از همان آغاز قصد ایجاد شبکه همتا به همتا، تجمیع داده‌ها و شفافیت در عملکرد را داشته است. اما دوگانگی‌ای بین توانمندی‌های بلاکچین و توقعاتی که در مورد آن وجود دارد، به وجود آمده است. متخصصان بلاکچین به این دوگانگی اصطلاحا خستگی بلاک چین (Blockchain Fatigue) می‌گویند. در این مقاله به صورت کامل به تعریف خستگی بلاک چین پرداخته و عوامل به وجود آمدن آن را شرح می‌دهیم.

بلاکچین و آغاز دوران جدید در تکنولوژی

می‌توان گفت بلاکچین از زمان ظهور خود که با معرفی بیت کوین در سال ۲۰۰۸ به رسمیت شناخت شد، از یک ایده برای تحقق حریم خصوصی به ابزاری تکنولوژیک و تاثیرگذار تبدیل شده است. هدف اولیه آن ارائه یک سیستم غیرمتمرکز و تغییرناپذیر بود که بتواند به طور شفاف و بدون نیاز به واسطه عمل کند. در یک بازه زمانی نسبتاً کوتاه، این مفهوم در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گرفت و پتانسیل‌های Blockchain را نشان داد.

تاکنون این فناوری پتانسیل خود را در تسهیل تراکنش‌های مالی پیچیده تا ایجاد تغییرات اساسی در مدیریت زنجیره تامین، نشان داده است. به عنوان مثال، در امور مالی، بلاکچین امنیت بی‌نظیری را در تراکنش‌ها ارائه می‌کند؛ این ویژگی در دنیایی که با نقض امنیت اطلاعات و تهدیدات سایبری دست و پنجه نرم می‌کند، جذاب است. از طرفی زنجیره‌های تامین از شفافیت Blockchain برای ردیابی کالاها، به حداقل رساندن تقلب و افزایش اعتماد مصرف‌کننده استفاده می‌کنند.

با این حال، با گسترش این فناوری، تنها داستان‌های موفقیت نبود که تیتر خبرها را به خود اختصاص داد، بلکه چالش‌هایی که پذیرندگان اولیه بلاکچین با آن مواجه بودند، شروع به ظهور کرد! این چالش‌ها، همراه با افزایش انتظارات مطرح شده توسط طرفداران این فناوری، نقش مهمی در ایجاد مفهوم خستگی بلاک چین داشت.

خستگی بلاک چین چیست؟

جذابیت‌های بلاکچین، از بسیاری جهات، مانند دو روی یک سکه است. همانطور که صنایع برای پذیرش و ادغام این فناوری تحول آفرین به رقابت پرداختند، چالش‌های آن نیز ظاهر شد. این دوگانگی بین انتظارات و کاربردهای دنیای واقعی به ظهور پدیده‌ای منجر شده است که اکنون به عنوان خستگی بلاک چین شناخته می‌شود.

خستگی بلاک چین باعث سرخوردگی فزاینده در میان ذینفعان، توسعه‌دهندگان، سرمایه‌گذاران یا موسسات شده است. این از عوامل متعددی ناشی می‌شود؛ در درجه اول اشباع بازار با پروژه‌های فراوانی که بسیاری از آنها نتوانستند به وعده‌های بلند مدت خود عمل کنند. انتظارات ایجاد شده توسط پذیرندگان اولیه و علاقه‌مندان، اغلب پیچیدگی‌های ذاتی پیاده‌سازی راه‌حل‌های Blockchain را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و منجر به ایجاد پروژه‌هایی می‌شود که یا در زمان نامناسب راه‌اندازی شده‌اند یا اساساً دارای نقص هستند.

علاوه‌بر اشباع بازار، خستگی بلاک چین می‌تواند حاصل کاهش سرمایه‌گذاری‌ها، کاهش علاقه پذیرندگان بالقوه و تغییر محسوس در احساسات بازار (از اشتیاق به شک و تردید) باشد. کاهش کاربران پروژه‌های جدید بلاکچین، رویکرد محتاطانه سرمایه‌گذاران و تردید عمومی در بین کسب‌وکارها برای یکپارچه‌سازی راه‌ حل‌های بلاکچین، همگی نشان‌دهنده خستگی بلاک چین هستند.

عوامل کلیدی در ایجاد خستگی بلاک چین

عواملی داخلی و خارجی بسیاری وجود دارد که باعث ایجاد پدیده خستگی بلاک چین می‌شود. در ادامه عوامل کلیدی که باعث ایجاد این پدیده می‌شود را توضیح می‌دهیم.

پیچیدگی تکنولوژی

بلاکچین ذاتا یک سیستم پیچیده است. ساختار غیرمتمرکز آن، در حالی که باعث خودمختاری و امنیت می‌شود، زمانی که با زیرساخت‌های متمرکز ادغام شود، عوارضی به همراه خواهد داشت. بنابراین کسب‌وکارها، در ابتدا باید در نظر بگیرند که آیا Blockchain برای نوع فعالیت آنها کارآمد هست و بعد شروع به استفاده از این نوآوری کنند.

چالش‌های نظارتی

سرعت تکامل Blockchain از توسعه چارچوب‌های نظارتی پیشی گرفته است. این غیرقابل پیش‌بینی بودن چشم‌اندازهای قانونی، موانع قابل توجهی را برای شرکت‌ها و استارت آپ‌ها ایجاد کرده است. فقدان مقررات استاندارد در کشورهای مختلف، استفاده از بلاکچین را پیچیده‌تر می‌کند.

وعده‌های غیرواقعی

موج اولیه علاقه به بلاکچین با انتظارات غیرواقعی همراه بود. پروژه‌های متعددی با اهداف بزرگ و بعضا دست نیافتنی به بازار عرضه شدند؛ اما فاقد زیرساخت‌های اساسی یا نقشه راه روشن برای دستیابی به آنها بودند. چنین وعده‌های غیرواقعی نه تنها منجر به عدم موفقیت این پروژه‌ها شده، بلکه اعتماد به پتانسیل واقعی فناوری را نیز از بین برده است.

قابلیت همکاری

استانداردسازی در حوزه Blockchain دشوار است. با ظهور پلتفرم‌ها و پروتکل‌های بلاکچینی متعدد، حصول اطمینان از اینکه این سیستم‌ها می‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و به طور منسجم کار کنند، بسیار مهم است. بلاک چین‌های بسته (Siloed)، که به صورت مجزا عمل می‌کنند، تشکیل یک سیستم جهانی متصل و شفاف را غیرممکن می‌کنند.

فشارهای مالی

پیاده‌سازی راه حل‌های Blockchain به هزینه‌های مالی قابل توجهی هم از نظر توسعه و هم از نظر نگهداری مداوم نیاز دارد. درست در همین نقطه است که بازدهی سرمایه‌گذاری‌ها به دلیل چالش‌های ذکر شده کاهش و فشارهای مالی افزایش می‌یابد. برای استارت‌آپ‌ها و حتی شرکت‌های بزرگ، تداوم فعالیت‌ در میان اینگونه چالش‌های مالی، دشوار خواهد بود.

چگونه بر خستگی بلاک چین غلبه کنیم؟

با افزایش چالش‌ها، برای ذینفعان حوزه بلاکچین بسیار مهم است که استراتژی‌های جامعی برای عدم خستگی بلاک چین ابداع کنند. این امر مستلزم آمیزه‌ای از واقع گرایی، آموزش مداوم، همکاری و حمایت از انسجام مقرراتی است.

تعیین اهداف واقعی

در عصری زندگی می‌کنیم که خیلی از کسب و کارها اهداف خود را براساس ادعاهای غیرواقعی بنا می‌کنند؛ بنابراین بازگشت به اصول واقعی و قابل دستیابی بسیار مهم است. با تمرکز بر نتایج ملموس به جای چشم‌اندازهای بزرگ، پروژه‌ها می‌توانند اعتبار خود را حفظ کرده و پیشرفت مداوم را تضمین کنند.

آموزش مستمر و مهارت‌سازی

پویایی ذاتی Blockchain ایجاب می‌کند که افراد متخصص همیشه در حال یادگیری باشند. جلسات آموزشی منظم، کارگاه‌ها و گواهینامه‌ها برای همگام شدن با پیشرفت‌های فناوری ضروری است. با مجهز شدن به دانش به‌روز، متخصصان می‌توانند چالش‌ها را کاهش داده و راه حل‌های نوآورانه‌ای ابداع کنند.

تلاش های مشترک

با ایجاد مشارکت، پیوستن به کنسرسیوم‌ها و همکاری با سایر پروژه‌های بلاکچینی، سازمان‌ها می‌توانند از دانش و منابع جمعی استفاده کنند. چنین اتحادی نه تنها نوآوری را تقویت می‌کند، بلکه چالش‌ها را کاهش و شانس موفقیت پروژه را افزایش می‌دهد.

ایجاد شفافیت مقرراتی

به جای تلاش انفرادی برای رو در رو شدن با قوانین؛ پروژه‌های بلاکچینی ضروری است تا موضعی فعالانه اتخاذ کنند. این شامل تعامل با سیاست‌گذاران، شرکت در مشاوره‌های عمومی و حتی رهبری کمپین‌های حمایتی است. با تقویت گفتگو با قانون‌گذاران، جامعه بلاکچین می‌تواند بر فرمول‌بندی چارچوب‌های نظارتی تأثیر بگذارد.

مزیت غلبه بر خستگی بلاک چین

همانطور که فناوری جهانی به سمت جلو حرکت می‌کند، مسیر پیشرفت Blockchain همچنان با چالش‌های بزرگی همراه است. با این حال، علی‌رغم وجود خستگی بلاک چین، شاخص‌هایی وجود دارد که به آینده امیدوارکننده‌ای اشاره می‌کند.

ماهیت غیرمتمرکز ذاتی بلاکچین آن را به عنوان سنگ بنای فناوری‌های آینده با تاکید بر شفافیت، امنیت و استقلال قرار می‌دهد. انتظار می‌رود در آینده شاهد ادغام Blockchain با فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی، محاسبات کوانتومی و اینترنت اشیا (IoT) باشیم. این مشارکت‌ها، دوره جدیدی از برنامه‌های غیرمتمرکز را آغاز کرده و نحوه اشتراک گذاری، ذخیره و استفاده از داده‌ها را دوباره تعریف می‌کند.

در حال حاضر دنیای مالی با معرفی پلتفرم‌های دیفای (DeFi) در حال دگرگونی است. این پلتفرم‌ها دسترسی مالی را دموکراتیک کرده، واسطه‌ها را حذف و به کاربران توانایی کنترل کامل بر دارایی‌هایشان را می‌دهد. در این بسترها، شاهد همکاری جدیدی هستیم که باعث خلق پلتفرم‌های بزرگی مانند آوه (Aave) و کامپوند (Compound) شده است. نمونه‌ی دیگری که با دنیای بیرون ارتباط خوبی برقرار کرده‌، حوزه توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) است. NFTها به کمک بلاکچین، آثار هنری فیزیکی و املاک و مستغلات را با فضای دیجیتال پیوند می‌دهند. علاوه‌براین با توکن‌های غیرقابل تعویض، فرایند احراز هویت دیجیتال تسهیل و بهینه می‌شود. حتی در حال حاضر شاهد انتقال از وب ۲ به وب ۳ بر بستر Blockchain هستیم که دسترسی کاربران به اینترنت غیرمتمرکز را امکان‌پذیر می‌کند.

علاوه‌براین موارد، راه‌حل‌های مقیاس پذیری بلاکچین بر افزایش سرعت تراکنش‌ها و اقدامات حفظ حریم خصوصی تاکید دارند. راه‌حل‌هایی مانند zk-SNARK و محاسبات خارج از زنجیره در حال پیشرفت هستند و تراکنش‌های خصوصی و سریع‌تر را نوید می‌دهند که به کارآمدی بیشتر Blockchain خواهد انجامید.

آینده روشن بلاکچین

حوزه بلاکچین، با ترکیبی از نوآوری‌ها و چالش‌ها، به یاد آورنده دوران ظهور اینترنت است. امروزه خستگی بلاک چین فقط یک مرحله گذرا در داستان بزرگ Blockchain خواهد بود. همانطور که تاریخ نشان داده، فناوری‌ها و پارادایم‌ها تکامل می‌یابند. البته این مسیر تکامل، یک مسیر خطی نیست؛ بلکه دوره‌هایی مملو از چالش و تولد دوباره را شامل می‌شود. بنابراین انتظار می‌رود تا ایجاد یک اکوسیستم بلاکچین منسجم، انعطاف پذیر و تاثیرگذارتر راه طولانی‌ای در پیش داریم.

در این مقاله مفهوم خستگی بلاک چین را توضیح دادیم، عوامل کلیدی در ایجاد آن را بررسی کرده و راه‌های غلبه بر خستگی بلاک چین را نام بردیم. نظرات خود در خصوص خستگی بلاکچین و آینده این فناوری را با ما و سایر کاربران والکس در میان بگذارید.