کوین مرده چیست؟ ارزهای نابود شده‌ی دنیای کریپتو

ارزهای دیجیتال این توانایی را دارند که هم در صنعت فناوری اطلاعات و هم در فرایندهای مالی، تغییر دهنده بازی باشند؛ اما همه ارزهای دیجیتال این‌گونه نیستند. برخی از رمز ارزها ارزش نگهداری ندارند و نباید روی آن‌ها سرمایه‌گذاری کرد. در واقع رمز ارزهای زیادی در بازار وجود دارند که علائم حیاتی خود را ازدست‌داده‌اند! مفهوم کوین مرده (Dead Coin)، یکی از جالب‌ترین اصطلاحات ارز دیجیتال است که به این موضوع اشاره دارد. کوین‌های مرده، رمزارزهایی هستند که با هیجانی زیاد منتشر می‌شوند، اما در نهایت هیچ سودی برای سرمایه‌گذاران ندارند. اگر کنجکاو هستید بدانید کوین مرده چیست؟ با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید؛ در این مقاله قصد داریم سری به قبرستان پررمزوراز ارزهای دیجیتال بزنیم.

منظور از کوین مرده چیست؟

هم‌زمان با سال ۲۰۱۷ که هیجان عجیبی در بازار ارز دیجیتال برای عرضه اولیه کوین (ICO) وجود داشت، مفهوم کوین مرده در این بازار نوظهور شکل گرفت. آن زمان در مدت کوتاهی، تعداد پروژه‌هایی که به عرضه اولیه گسترده روی آورده بودند از ۲۹ پروژه به ۸۵۰ پروژه افزایش یافت. با این کار، ICO ‌ها، تعداد کوین‌های در گردش را افزایش داد.

جالب است بدانید که یک سال بعد از این عرضه گسترده، یعنی در سال ۲۰۱۸، پروژه‌های رمزارز همانند قارچ رشد پیدا کردند. این موضوع باعث شد تا روش‌های کلاهبرداری جدیدی به وجود بیاید. برای مثال، Rug Pull یکی از همین کلاهبرداری‌هاست که عامل ایجاد کوین‌های مرده بسیاری شد. در این روش، اصطلاحاً توسعه‌دهندگان یک پروژه رمزارز، فرش را از زیر پای خریداران می‌کشند و پس از پامپ شدید و ایجاد ارزش کاذب، ناگهان از پروژه خارج شده و سرمایه‌گذاران را در برزخ رها می‌کنند.

کوین‌ مرده اصطلاحی است که به همین پروژه‌های شکست‌خورده یا رها شده اطلاق می‌شود. در این پروژه‌ها سطح نقدینگی بسیار پایین است و تأمین‌کننده مالی قدرتمندی وجود ندارد. برای اینکه بتوانید کوین‌های مرده جدید را شناسایی کنید، می‌توانید به کیف پول بایننس مراجعه کرده و از قسمت نمایش تمام موجودی‌ها آن‌ها را مشاهده کنید. همچنین، وب‌سایت‌هایی مثل DeadCoin، به‌صورت ویژه روی مفهوم و اخبار کوین مرده در بازار کار می‌کنند. 

علائمی که نشان می‌دهد یک ارز دیجیتال در حال مرگ است

یک کوین مرده دارای ویژگی‌هایی است که با آگاهی از آن‌ها می‌توان به‌خوبی از خطرات خرید و فروش‌شان در امان بود. البته باید دقت داشت که ممکن است یک کوین مرده، تنها یک یا بخشی از این ویژگی‌ها را دارا باشد. در ادامه به مهم‌ترین نشانه‌های کوین‌های مرده خواهیم پرداخت.

حجم معاملات بسیار کم

حجم معاملات (Trading Volume)، یکی از پارامترهای مهم در تحلیل بنیادی به شمار می‌رود. بسیاری از تحلیلگران با کمک این پارامتر، ارزشمندی یک ارز دیجیتال را مورد بررسی قرار می‌دهند. اما خوب است بدانید که صرافی‌های بزرگ، تنها می‌توانند تعداد محدودی ارز دیجیتال قابل پشتیبانی را فهرست کنند. به همین دلیل، آن بخش از رمز ارزهایی که در فهرست صرافی‌های معروف قرار نمی‌گیرند، دچار حجم معاملات پایین می‌شوند؛ زیرا اساساً در معرض دید تریدرها قرار ندارند.

از طرفی پایین‌بودن حجم معاملات یک ارز دیجیتال، بیانگر ارزش کم آن است. به‌عبارت‌دیگر، حجم معاملات پایین نشان می‌دهد که تریدرها اقبال کمتری به آن ارز دیجیتال نشان داده‌اند و پروژه فاقد سودمندی است. همین موضوع به‌مرورزمان، کوین موردنظر را به یک کوین مرده تبدیل می‌کند.

پروژه‌های سرگرم‌کننده (Funny)

پروژه‌هایی در بازار ارز دیجیتال وجود دارند که هیچ استراتژی و هدف مشخصی ندارند. این پروژه‌ها فقط به دنبال این هستند که سرمایه‌گذار جذب کنند. در این راه گاهی شانس می‌آورند و سود می‌کنند، گاهی هم هیچ سرمایه‌گذاری را نمی‌توانند جذب کنند. در کمال تعجب، تریدرهایی هستند که حاضرند روی این رمزارزها شرط‌بندی کنند. توکن UET یکی از همین توکن‌های بی‌ارزش بود که توسط برخی تریدرها تحت شرط‌بندی قرار گرفت و ۳۰۰ هزار دلار جذب سرمایه داشت. تعداد پروژه‌هایی که از این روش فعالیت می‌کنند، سه درصد از کل کوین‌های مرده است.

نقدینگی بسیار فقیر و کم

برای آشنایی با یک کوین مرده، می‌توانید به حجم نقدینگی آن نگاه کنید. ایجادکنندگان کوین مرده، در زمینه جمع‌آوری سرمایه و به‌دست‌آوردن منابع مالی قوی، ناکام بوده‌اند. یکی از نشانه‌های کوین مرده، همین حجم کم نقدینگی است. تعداد کوین‌هایی که از این روش به کوین مرده تبدیل شده‌اند، ۳٫۶ درصد از کل کوین‌های مرده است. خوب است بدانید که نقدینگی کم همیشه به معنای این نیست که پروژه موردنظر سودآوری ندارد. گاهی اوقات پروژه سودآوری دارد؛ اما توسعه‌دهندگان نمی‌توانند حاشیه سودی برای جلب توجه تریدرها ایجاد کنند.

کلاهبرداری و فریب

متأسفانه، آمار این بخش از کوین‌های مرده بسیار زیاد است. کلاهبرداری همیشه به‌عنوان یک شیوه رایج برای ایجاد کوین‌های مرده مطرح بوده است. شاید تعجب کنید وقتی بدانید، تنها در سال ۲۰۱۷، بیش از ۸۰ درصد کوین‌های ایجاد شده با انواع روش‌های کلاهبرداری همراه بوده‌اند. در این روش، سازندگان کوین‌های کلاهبرداری، اخبار و وعده‌های فریب دهنده منتشر می‌کنند. پس از جذب سرمایه، بلافاصله سرمایه‌گذاران را رها کرده و دستشان را خالی می‌گذارند.

بررسی توکنومیک یک کوین مرده

یکی از اصطلاحات بسیار مهم در بازار ارز دیجیتال، توکنومیک (Tokenomics) یا پارامترهای کیفیت یک توکن است. توکنومیک کمک می‌کند تا بتوانیم ارزش و سودمندی یک ارز دیجیتال را به‌خوبی تشخیص دهیم. این مفهوم در بازار ارز دیجیتال، شامل پارامترهایی مثل عرضه در گردش، ارزش بازار و توکن سوزی است. یکی از راه‌های بررسی یک کوین مرده، تحلیل توکنومیک آن ارز دیجیتال است.

عرضه در گردش کوین مرده

یک کوین مرده، به دلیل اینکه از لیست ارزهای دیجیتال پشتیبانی شونده صرافی‌های بزرگ حذف شده است، توکن در گردش ندارد. عرضه در گردش در واقع توکن‌ها و کوین‌های در حال گردش و معامله را نشان می‌دهد. این پارامتر برای یک کوین مرده تعریف نمی‌شود.

ارزش بازار (Market Cap)

ارزش بازار یا مارکت کپ، یکی دیگر از پارامترهای توکنومیک است و باید برای یک کوین مرده آن بررسی کنیم. خیلی از افراد تصور می‌کنند که یک کوین مرده احتمالاً باید مارکت کپ پایینی داشته باشد. بهتر است بدانید که این پارامتر را نمی‌توان به‌عنوان یک ملاک برای کوین مرده در نظر گرفت.

مارکت کپ یا ارزش بازار، برابر است با تعداد کل توکن‌های استخراج شده ضربدر قیمت یک واحد توکن؛ بنابراین یک کوین مرده نیز می‌تواند دارای مقدار مشخصی مارکت کپ باشد.

چند نمونه از معروف‌ترین کوین‌های مرده

اکنون که با ویژگی‌های یک کوین مرده به‌خوبی آشنا شدید؛ خوب است که سرگذشت چند نمونه از کوین‌های مرده را مورد بررسی قرار دهیم. آشنایی با این کوین‌ها کمک می‌کند تا در آینده به دام افراد کلاهبردار و Deadcoin ‌ها گرفتار نشویم.

۱-   بیت کانکت (Bitconnect)

بیت کانکت با هدف زمینه‌سازی برای تسهیل ترید بیت کوین با سودآوری بالا به وجود آمد، اما خیلی خوش‌شانس نبود. پس از گذشت مدت کمی از شکل‌گیری بیت کانکت، رگولاتورها و سازمان‌های مالی بریتانیا، روی این ارز دیجیتال متمرکز شدند و سنگ‌اندازی کردند. بسیاری از آن‌ها بیت کانکت را بدون مجوز و غیرقانونی خواندند. به‌تدریج و پس از این حواشی، پروژه بیت کانکت به‌عنوان یک طراح پانزی (Ponzi) شناخته شد.

۲-   آئرون (Aeron)

آئرون نیز یک کوین مرده است که سرنوشت چندان جذابی نداشته است. این رمزارز در ابتدا حجم معاملاتی بالایی داشت و جزو ارزهای دیجیتال تحت پشتیبانی صرافی بایننس بود. همان‌طور که می‌دانید صرافی بایننس یک صرافی معتبر است و اگر از یک ارز دیجیتال حمایت کند، ارزش آن رمزارز خیلی بیشتر خواهد شد. دقیقاً برعکس این اتفاق نیز ممکن است. یعنی اگر بایننس از یک ارز دیجیتال روی برگرداند، آن رمزارز روزهای خوشی نخواهد داشت.

کمی بعد از تولد آئرون، اخباری مبنی بر تقلب توسعه‌دهندگان این شبکه و پامپ و دامپ گسترده و غیرمنطقی آن منتشر شد. در همین شرایط، صرافی بایننس آن را از فهرست ارزهای تحت حمایت خود خارج کرد. این اقدام منجر به کاهش ۹۰ درصدی ارزش این ارز دیجیتال شد.

۳-   وگاس (Vegascoin)

بسیاری از ارزهای دیجیتال که به دد کوین تبدیل شدند، به علت رهاشدگی از جانب شرکت‌های سازنده به این روز افتاده‌اند. پروژه‌های درخشانی که کسی گمان نمی‌کرد توسط صاحبان خود رها شوند. وگاس یک کوین مرده است که در روزهای پایانی حیات خود، تنها و رها شده است. این پروژه به‌عنوان یک اکوسیستم شرط‌بندی ورزشی VEGCOIN، در همان بدو تولد، مرده به دنیا آمد. در حقیقت شرکتی که آن را ایجاد کرده بود آن را رها کرد و تنها گذاشت. 

۴-   استورئوم (Storeum)

سال‌های اخیر، بازار ارز دیجیتال با روند کاهشی کلی در شاخص‌ها مواجه بوده است. حتماً شما هم این شرایط را احساس کرده‌اید. بسیاری از رمزارزها زیر همین چرخ نزولی له شده‌اند. استورئوم یکی از همین کوین‌های مرده است که به دلیل کاهش قیمت کلی در بازار ارزهای دیجیتال، درگذشته است. خبر تأسف‌آور درباره این رمزارز این است که Storeum در مدت کوتاه زندگی خود تنها ۱۸ تراکنش را به ثبت رسانده است. این اطلاعات نشان می‌دهد که استورئوم هرگز روی زندگی ندیده است.

با این روش‌ها از خرید کوین مرده در امانید

شاید این اطلاعات در زمینه کوین‌های مرده کمی شما را نگران کرده باشد، اما هیچ جای نگرانی نیست؛ خوشبختانه شما می‌توانید با توجه به برخی از نشانه‌ها به‌راحتی کوین‌های مرده را شناسایی کرده و از خرید و فروش آن‌ها در امان بمانید. در ادامه به برخی از این نشانه‌ها اشاره می‌کنیم.

کامیونیتی (Community)

کامیونیتی یا جامعه کاربران یک ارز دیجیتال، یکی از پارامترهای بسیار مهم در زمینه تشخیص کوین‌های مرده است. یک کوین زنده و فعال، دارای کامیونیتی بسیار باشکوه در شبکه‌های اجتماعی مثل توییتر یا اینستاگرام است. هرچقدر مشارکت یک شبکه ارز دیجیتال در یک شبکه اجتماعی بیشتر باشد؛ ارزش آن بیشتر است.

رودمپ (Roadmap)

رودمپ یا نقشه راه یک ارز دیجیتال، پارامتر مهم دیگر در شناسایی کوین‌های مرده است. برای درامان‌ماندن از خریدفروش کوین مرده، به رودمپ توجه کنید. ببینید ارز دیجیتال موردنظر چه مسیری را تاکنون پیموده است و در آینده چه برنامه‌هایی دارد.

نوسانات قیمت (Price volatility)

نوسانات قیمت یک ارز دیجیتال، باید دارای روند منطقی و تقریباً قابل پیش‌بینی باشد؛ این یعنی بتوان با پارامترهای تحلیل فاندامنتال و تکنیکال آن را تا حد زیادی پیش‌بینی کرد. یک کوین مرده دارای نوسانات شدید غیرمنطقی است و هرگز نمی‌توان آن را توجیه کرد.

وعده‌ها و چشم‌انداز (Promises)

بسیاری از ارزهای دیجیتال در ابتدا با وعده و وعیدهای دلگرم‌کننده پا به عرصه می‌گذارند. در انتخاب یک ارز دیجیتال برای سرمایه‌گذاری به پشتوانه وعده‌های ایجادکنندگان آن توجه کنید. ببینید آیا زیرساخت و پشتوانه کافی برای عمل به این وعده‌ها وجود دارد؟ حمایت‌کنندگان و شرکای آن ارز دیجیتال را مورد بررسی قرار دهید. یک ارز دیجیتال زنده و فعال، توسط صرافی‌ها و کیف پول‌های معتبر پشتیبانی می‌شود. علاوه بر این، پارامترهای توکنومیک شبکه رمزارز مورد نظر باید متناسب با وعده‌ها و توقعات ایجاد‌کنندگان باشد (در بخش قبلی به مفهوم توکنومیک به طور مفصل پرداخته‌ایم).

زندگی و مرگ؛ مبارزه همیشگی یک ارز دیجیتال

شاید تصور کنید که دوران کوین‌های مرده به سر آمده، اما این‌طور نیست. در زمان نگارش این مقاله، کوین‌های بسیاری وجود دارند که در حال احتضار یا مرگ هستند. بسیاری از آن‌ها با شیوه‌های کلاهبرداری در عرضه اولیه ایجاد شده‌اند و برخی از آن‌ها نیز به دلایل مختلفی که قبلاً به آن پرداختیم با مشکل مواجه شده‌اند. این نشان می‌دهد که ارزهای دیجیتال همواره در حال مبارزه برای زنده ماندن هستند.

سرگذشت تلخ ساموئل بنکمن (Sam-Bankman)، میلیاردر سی‌ساله و صاحب صرافی FTX، گواه این ادعا است. اخیراً تمام شرکت‌های وابسته به این سرمایه‌گذار اعظم اعلام ورشکستگی کرده‌اند. خبری که بازار ارزهای دیجیتال را تکان داد. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این ورشکستگی و اتفاق‌های مشابه، تعداد کوین‌های مرده را بیشتر خواهد کرد؛ اما این به معنای نابودی تمام ارزهای دیجیتال نیست. خوشبختانه روند فعلی و روبه‌رشد بلاک‌چین‌ها نشان می‌دهد که هنوز امیدهای زیادی برای ظهور ارزهای دیجیتال جدید و پیشرفت بازار است. شما تا به‌حال در دام ارزهای مرده افتاده‌اید؟