نظریه بازی چیست؟ کاربرد Game Theory در ارز دیجیتال
علی‌رغم اینکه نظریه بازی (Game Theory) رابطه تنگاتنگی با دنیای ارزهای دیجیتال دارد اما در اغلب موارد، نادیده گرفته می‌شود. این نظریه نقش بسیار مهمی در امنیت پلتفرم‌ها دارد. وظیفه نظریه بازی در حوزه اقتصاد رمزارزها، شناخت و درک مولفه‌های اصلی تعامل بین شرکت‌کنندگان در پلتفرم‌های مبتنی بر ارز دیجیتال است. در بلاکچین و فضایی که اقتصاد رمزارزها بر آن حاکم هستند، می‌توانید با استفاده از اصول و قواعد Game Theory تعامل بین کاربران را تحلیل کنید و به نتایج مهیجی برسید.
برای درک نقش نظریه بازی در دنیای کریپتو و کاربردهای آن در این مقاله با والکس همراه شوید.
Game Theory چیست؟
نظریه بازی یک مکانیسم اساسی فناوری بلاکچین است. این تئوری به رمزارزهایی نظیر بیت‌کوین اجازه می‌دهد تا اختلالات شبکه را مدیریت و از صحت پایگاه داده توزیع شده اطمینان حاصل کنند. Game Theory علم مطالعه تصمیم‌گیری منطقی توسط بازیکنان در پارامترهای تعریف شده سیستم است. این نظریه از مدل ریاضیات کاربردی تبعیت می‌کند و به همین جهت آن را می‌توان بر روی اقتصاد، روان‌شناسی، منطق و سیستم‌های غیرمتمرکز به کار گرفت. به‌طورکلی نظریه بازی را می‌توان به‌عنوان جهانی کوچک در رفتار انسان (تحت شرایط تعیین شده) قرار داد که در آن مکانیزم‌ها و ساختارهای تشویقی مشخص می‌توانند به رفتار صادقانه و قابل پیش‌بینی شرکت‌کنندگان منجر شود.
در سناریو اصلی نظریه بازی ۳ مولفه اصلی بازیکنان، استراتژی‌ها و پیامدها وجود دارد. بازیکنان همان معامله‌گرانی هستند که در بازار تصمیم‌گیری می‌کنند. استراتژی‌ها، اقداماتی هستند که معامله‌گران با درنظر گرفتن تصمیمات موثر سایر بازیکنان اتخاذ می‌کنند. پیامدها نیز نتیجه اقدامات بازیکنان در سیستم هستند که با استفاده از مکانیزم‌های تشویقی درست می‌توان آنها را به سمت‌وسوی مشخص هدایت کرد.
سناریو دوراهی زندانی
دو راهی زندانی رایج‌ترین سناریویی است که برای توضیح مدل‌سازی نظریه بازی استفاده می‌شود. در این سناریو دو جنایت‌کار توسط پلیس دستگیر می‌شوند. دادستان‌ها به طور جداگانه با مجرمان مصاحبه می‌کنند و برای هر کدام در ازای اعتراف بر علیه دیگری مجازاتی را تعریف می‌کنند. در این زمان هیچ‌کدام از مجرمان ابزاری برای برقراری ارتباط با دیگری را ندارد.
- اگر زندانی A به زندانی B خیانت کند، زندانی A بدون هیچ مجازاتی آزاد می‌شود و زندانی B به ۵ سال زندان محکوم می‌شود. همین امر در مورد زندانی B نیز صدق می‌کند.
- چنانچه هر دو زندانی به یکدیگر خیانت کنند، هر کدام ۳ سال حبس می‌شوند.
- در نهایت اگر هر دو ساکت بمانند و با یکدیگر همکاری کنند هر کدام فقط یک سال زندانی می‌شوند.
| B به A خیانت کند | B همکاری کند | |
|---|---|---|
| A به B خیانت کند | A و B در کدام ۳ سال زندانی می‌شوند. | A آزاد و B حدود ۵ سال زندانی می‌شود. |
| A همکاری کند | B آزاد و A حدود ۵ سال زندانی می‌شود. | A و B در کدام ۱ سال زندانی می‌شوند. |
دو راهی زندانی نشان می‌دهد که اگر مجرمین به دنبال منافع شخصی خود باشند نتیجه خوبی نمی‌گیرند و بهترین گزینه همکاری است. این سناریو یک مدل از نظریه بازی و مثال کلاسیکی از وضعیت بازی مجموع غیر صفر (non-zero sum) است. بازی مجموع غیر صفر، شرایطی است که طی آن، مجموع سود و ضرر بازیکنان حاضر بیشتر یا کمتر از صفر باشد. این موجب می‌شود ویژگی بازی مجموع غیر صفر در زمینه رقابتی بودن و یا نبودن با بازی‌های مجموع صفر (که به‌شدت رقابتی هستند) مقایسه شود.
از سناریو دوراهی زندانی می‌توان در شرایط مختلفی استفاده کرد تا رفتار و نحوه تعامل بین بازیکنان را نشان داد. در سیستم‌های غیرمتمرکز، این مفهوم در نقطه اوج دستیابی به مدل‌های اجماع بدون نیاز به اعتماد (trustless) قرار دارد و زمانی که بر روی رمزارزها در حیطه اقتصاد کریپتو اعمال شود، دارای زیرشاخه‌های مهمی است.
اقتصاد رمزنگاری
اقتصاد ارز دیجیتال را می‌توان به‌عنوان ترکیبی از رمزنگاری، اقتصاد و مدل‌های تشویقی نظریه بازی در پروتکل‌های توزیع شده بلاکچین تعریف کرد که در حال ایجاد سیستمی پایدار، با ثبات و ایمن است. از آنجایی که بلاکچین یک پایگاه‌داده توزیع شده حاوی بلاک‌های معتبر (تراکنش‌ها) است؛ ماینرها باید درباره اینکه کدام بلاک را اعتبارسنجی کنند به توافق برسند. در مورد بیت‌کوین، اعتبارسنجی هر بلاک جدید توسط ماینرها انجام می‌شود که یک مسئله محاسباتی دشوار را حل می‌کنند. به این پازل اثبات کار (PoW) می‌گویند.
مکانیسم های اجماع
الگوریتم‌های اجماع مانند اثبات سهام (PoW) به‌منظور حفظ همکاری بدون اعتماد، بر نظریه بازی استوار هستند. در محیط استخراج رقابتی که حل معماها نیازمند منابع است، Game Theory به ما می‌گوید که بازیکنان منطقی انگیزه رفتار صادقانه را دارند تا ریسک از دست دادن سرمایه خود را کاهش دهند. با این کار برخی بازیگران مخرب نیز برای تقلب بی‌انگیزه می‌شوند؛ زیرا پیامد آن معمولاً شامل ازدست‌دادن منابع است.
به همین دلیل می‌توانید استخراج را به‌عنوان یک معضل مکرر زندانی ببینیم که در آن هر گره از یک استراتژی استفاده می‌کند که هدف آن کم‌کردن پرداخت خود بدون در نظر گرفتن استراتژی بازیکنان دیگر است. شبکه‌های توزیع شده بدون تکیه بر اعتماد بین بازیکنان، همکاری بین گره‌ها را تشویق می‌کنند. این بازیکنان هستند که به‌گونه‌ای عمل می‌کنند تا بازدهی خود را به حداکثر برسانند که ثبات و امنیت بلاک چین را تضمین می‌کند.
در مدل اجماع اثبات کار می‌بینیم که دفتر کل توزیع شده بر تعاملات رفتاری تصمیم‌گیرندگان منطقی متکی هستند. یعنی نظریه بازی امنیت پلتفرم و پروتکل‌های اجماع را امکان‌پذیر می‌کند. شایان ذکر است که یک بلاکچین قوی و انعطاف‌پذیر به پروتکل آن و تعداد گره‌هایی که از شبکه استفاده می‌کنند بستگی دارد. هر چه یک شبکه توزیع شده بزرگ‌تر شود در برابر حملات انعطاف‌پذیرتر است.
نظریه بازی در دنیای ارزهای دیجیتال
تئوری بازی به ما این امکان را می‌دهد که انگیزه مدل‌های اجماع را درک کنیم و سیستم‌های غیرمتمرکزی که در برابر حمله مقاوم هستند را بشناسیم. با تجزیه‌وتحلیل تعاملات استراتژیک، می‌توانیم یک بازی توزیع شده ایجاد کنیم که بازیکنان را به سمت نتایج مطلوب تشویق کرده و یک سیستم اعتماد مبتنی بر کد به‌جای تصمیم‌گیری کاربر را ابداع می‌کند.
ما به آینده‌ای نزدیک می‌شویم که در آن فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال، تعاملات روزمره ما را در مقیاس بزرگ‌تر شکل می‌دهند و Game Theory یک عنصر کلیدی در ساخت چنین آینده‌ای است. با این وجود، نظریه بازی و اقتصاد رمزنگاری در مراحل اولیه رشد خود قرار دارند و هنوز فاصله زیادی برای مشارکت آنها در طیف وسیعی از حوزه‌ها است.
شما کاربرد نظریه بازی در دنیای ارزهای دیجیتال را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا این نظریه می‌تواند به رشد بازار کمک کند؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
