کنترل احساسات در ترید؛ چگونه احساسات در هیجانات بازار را مهار کنیم؟
ترید و سرمایه گذاریبه تنهایی یک تجربه هیجان‌انگیز و با ارزش است؛ پتانسیل بی حد و حصر آن می‌تواند مسحورکننده باشد، اما مشکلاتی هست که می‌تواند این هیجان را از مسیر خود خارج کند، مانند زمانی که به احساسات اجازه می‌دهید که مسیر سرمایه‌گذاری شما را هدایت کند.
زمانی معامله‌گری شما سودآور است، حس موفقیت دارید، اما وقتی همه چیز برخلاف میل شما پیش می‌رود احساس ضعف و ترس می‌کنید؛ تفکیک احساساتتان از پولتان چیزی است که در بلند مدت و تنها با تمرین حاصل می‌شود. شما با تحلیل احساس سرمایه گذاران می‌توانید معامله‌ای امن و سودآور داشته باشید.
در این مقاله از بلاگ والکس به بررسی روش‌های غلبه احساسات و راه‌های مهار هیجان در سرمایه‌گذاری می‌پردازیم و به دنبال آن راهکارهایی را ارائه می‌دهیم. شما چقدر روی کنترل احساسات در ترید کار کرده‌اید؟ در ادامه با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
ترس از دست دادن (FOMO)
سناریو از این قرار است: روند بازار را مشاهده می‌کنید و در گوشه‌ای نشسته‌اید، یکباره حس می‌کنید باید خرید و فروشی انجام دهید. کی پرسش مهم مطرح می‌شود: آیا این تصمیم براساس مشاهده سود و زیان دیگران گرفته شده است؟ به این تصمیم احساس ترس از دست دادن می‌گویند.
اگرچه ممکن است سخت باشد اما کنترل احساسات در ترید یکی از چالش برانگیزترین مهارت‌هایی است که یک معامله‌گر به یادگیری آن نیاز دارد. فراموش نکنید این توانایی یک نیاز مطلق برای تجارت سودآور بلند مدت است.
دانستن زیر و بم فومو و فاد در ارز دیجیتال نیز می‌تواند به کنترل احساسات در ترید کمک کند.
با معاملات خود مانند یک تجارت واقعی و حرفه‌ای رفتار کنید
اگر با تریدهای خود مانند یک سرگرمی رفتار می‌کنید و هیچ هدف واقعی ندارید، اجازه دهید یک حقیقت را به شما بگوییم: نبردی دشوار برای پیشرفت خواهید داشت!
برای گذر از ذهنیت سرگرمی و تعیین اهداف خود، باید با ترید مانند کسب و کار واقعی خودتان رفتار کنید. یک طرح کسب و کار یا همان بیزنس پلن بنویسید، اهداف مشخص و قابل دستیابی را فهرست کنید و فعالیت‌های روزانه را مشخص کنید تا بتوانید حساسات را از خود دور کنید.
دانستن نحوه کنترل احساسات در ترید منجر به حذف احساسات از چرخه می‌شود و به کاهش شاخص ترس و طمع کمک می‌کند.
معامله‌گری که بتواند خود را از این چرخه حذف کند و با ترید همانند یک تجارت حرفه‌ای رفتار کند، کمتر احتمال دارد ترید را از سر کسالت، جو حاکم یا فشار درونی عدم مولد بودن، انجام دهد.
روانشناسی چرخه بازار
بازارهای سنتی همیشه نوسان داشته‌اند، با این وجود بازارهای ارزهای دیجیتال به دلیل نوسانات بالای خود شناخته شده‌اند؛ نوسانات قابل توجه بازار رمزارز به صورت روزانه چیزی است که قبلاً هرگز دیده نشده بود. برای دو برابر شدن قیمت یک سهام یا یک کالا، معمولاً سال‌ها زمان نیاز است، اما افزایش ۱۰۰ درصدی ارزش بازار یک دارایی رمزارز، تنها چند دقیقه طول می‌کشد. این همان چیزی است که کنترل احساسات در ترید را دشوار می‌کند.
چنین نوسانات قیمت نامنظمی می‌تواند تعیین زمان‌بندی مناسب معامله را بسیار دشوار کند، به‌ویژه زمانی که احساسات در مسیر تصمیم‌گیری قرار می‌گیرد. به همین دلیل، داشتن درک روشنی از ۱۴ مرحله روانشناسی یک چرخه بازار برای شناخت اهمیت کنترل احساسات در ترید بسیار ضروری است. بنابراین در ادامه با درک فومو ارز دیجیتال به معرفی این ۱۴ مرحله می‌پردازیم.
- ناباوری – پس از یک روند نزولی طولانی مدت یا بازار نزولی، معامله‌گران اولین افزایش‌ها در بازار صعودی را نادیده می‌گیرند؛ زیرا معتقدند روند صعودی نمی‌تواند قدرت پیدا کند.
- امیدواری – پس از بهبود قابل توجه قیمت از سطوح پایین، معامله‌گران فکر می‌کنند که ممکن است روند صعودی حفظ شود.
- خوش‌بینی – با شروع روند صعودی قیمت‌ها، معامله‌گران نسبت به قدرت روند صعودی اطمینان بیشتری پیدا می‌کنند.
- باور – معامله‌گران اعتقاد دارند که روند صعودی حفظ می‌شود و با این انتظار که قیمت‌ها به افزایش خود ادامه دهند، وارد بازار می‌شوند.
- هیجان – با شروع سودآوری، احساسات بازار صعودی می‌شود و معامله‌گران درباره موقعیت‌هایی جهت ورود به بازار صحبت می‌کنند.
- سرخوشی – پس از یک افزایش سهمی قیمت، FOMO در میان معامله‌گرانی که احساس می‌کنند، روند صعودی ادامه خواهد یافت، نمایان می‌شود تا پول بیشتری برای کسب درآمد بدست بیاورند.
- رضایت – معامله‌گران اغلب اولین عقب نشینی پس از افزایش سهمی قیمت را با یک اصلاح مختصر برای جمع آوری نقدینگی قبل از بالاترین رکورد جدید اشتباه می‌گیرند.
- اضطراب – با ادامه روند کاهشی قیمت‌ها بدون بهبودی وضعیت، معامله‌گران نسبت به وضعیت روند صعودی نگران می‌شوند.
- انکار – معامله‌گران تبدیل به HODLers طولانی مدت می‌شوند؛ زیرا معتقدند قیمت‌ها در نهایت بازار معکوس خواهد شد و آنها می‌توانند سود خود را بازیابند.
- وحشت – با ادامه سقوط آزاد قیمت‌ها، معامله‌گران شروع به فروش دارایی خود برای کاهش ضرر و نگه داشتن مقداری سرمایه برای خرید در پایین می‌کنند.
- کاپیتولاسیون – به نظر می‌رسد هیچ چیز مانع از ادامه کاهش قیمت‌ها نمی‌شود. همین احساس باعث ایجاد وحشت بیشتر در بین معامله‌گران و حتی فروش HODLerها می‌شود.
- خشم – معامله‌گران نمی‌توانند باور کنند که وقتی بازار روند صعودی داشت نتوانستند سود خود را حفظ کنند و برای زیان‌هایی که متحمل شده‌اند از دست خود عصبانی می‌شوند.
- رکود – همه امیدها از بین رفته است و معامله‌گران از اینکه در زمان مناسب از بازار خارج نمی شوند و معتقدند که قیمت‌ها ادامه خواهد داشت، احساس حماقت می‌کنند.
- ناباوری – پس از یک روند نزولی طولانی مدت، یا بازار نزولی، معامله‌گران تمایل دارند که اولین افزایش‌ها در بازار صعودی را نادیده بگیرند؛ زیرا معتقدند روند صعودی نمی تواند قدرت پیدا کند.
همه فعالان بازار احساسات یکسانی را پشت سر می‌گذارند، به همین دلیل است که داشتن درک روشن از ۱۴ مرحله روانشناسی چرخه بازار برای موفقیت هر معامله‌گر ارز دیجیتال ضروری است. کنترل احساسات در ترید اصلا کار ساده‌ای نیست.
در طول روندهای صعودی، معامله‌گران احساس خوش بینی و هیجان را تجربه می‌کنند که اغلب منجر به FOMO در نزدیکی قله بازار می‌شود. شما باید قبل از ورود به یک معامله انتظارات واقع‌بینانه داشته باشید و به جای اینکه منتظر سود بیشتر باشید، زمانی که انتظاراتتان برآورده شد از معامله خارج شوید.
از سوی دیگر، معامله‌گران در طول روندهای نزولی، احساس رضایت، اضطراب و انکار را تجربه می‌کنند که اغلب منجر به فروش هراسناک نزدیک به دره بازار می‌شود. برای جلوگیری از چنین اقداماتی، باید درک روشنی از میزان ریسک قبل از ورود به معامله داشته باشید. به موقع از ضرر جلوگیری کنید و تا زمانی که بازار به شرایطی که در آن بتوان تصمیمات درست گرفت نرسیده، منتظر بمانید.
برخی از موفق‌ترین معامله‌گران اغلب از تنوع سبد سهام و میانگین هزینه دلاری به عنوان استراتژی اصلی خود برای کمک به کنترل احساسات در معامله استفاده می‌کنند.
با تنوع می‌توانید سرمایه خود را در چندین دارایی و در بخش‌های مختلف بازار پخش کنید تا ریسک خود را کاهش دهید. در حالی که یک دارایی خاص ممکن است روند نزولی داشته باشد، دارایی دیگر می‌تواند روند صعودی داشته باشد و به حفظ سبد سهام شما کمک کند.
میانگین‌گیری هزینه‌های دلاری یکی دیگر از استراتژی‌های محبوب است که با سرمایه‌گذاری مقادیر تعیین‌شده در سطوح قیمتی خاص، به کاهش ریسک کمک می‌کند. وقتی به آرامی در طول زمان سرمایه‌گذاری می‌کنید ریسک نوسانات بازار را کاهش می‌دهید و به احتمال زیاد واقعاً در زمان مناسب خرید خود را ثبت می‌کنید.
هر دوی این استراتژی‌ها و همچنین داشتن درک روشنی از احساساتی که چرخه بازار را به حرکت در می‌آورند، می‌توانند به شما کمک کنند تا به برنامه معاملاتی خود پایبند باشید، به موقع به سود مورد نظر خود برسید، از معاملات بازنده خارج شوید و مهارت‌های معاملاتی خود را بهبود بخشید.
نحوه کنترل احساسات در هیجانات بازار
زمانی که با ذهنیت درست شروع به معامله می‌کنید، می‌توانید موفق‌تر باشید. از سوی دیگر، اگر در جریان اخبار کسب و کار، تجزیه و تحلیل سهام جدید، گزارشات صنعت باشید به احتمال زیاد فرصت‌های عالی برای معامله خواهید داشت و نسبت ریسک به سود را کم خواهید کرد.
در ادامه پنج نکته عملی آمده است که به شما کمک می‌کند یاد بگیرید که چگونه سازنده باشید و کنترل احساسات در ترید داشته باشید:
۱. مطلب جدیدی در مورد تجارت بیاموزید
کنترل احساسات در ترید با آگاهی بهبود می‌یابد. یادگیری یک استراتژی معاملاتی جدید می‌تواند راهی سرگرم‌کننده و سودآور برای مهار هیجان در سرمایه‌گذاری باشد. شاید می‌خواستید یاد بگیرید اندیکاتورهای RSI و MACD چگونه کار می‌کنند. همیشه در ساعتی از روز، زمانی را به یادگیری در مورد موضوعات اختصاص دهید.
خوشبختانه، منابع آموزشی زیادی در وب سایت والکس برای انتخاب وجود دارد، مانند پادکست‌ها، آموزش‌های ویدیویی و موارد دیگر. هنگامی که یک موضوع جدید را یاد می‌گیرید، درک شما از معامله تغییر و رشد می‌کند چراکه طبق مهارت‌های جدید می‌توانید عمل کنید. به عبارت دیگر، این مهارت‌ها می‌تواند کاتالیزور مورد نیاز برای شکستن چرخه معاملات احساسی باشد!
۲. انجام برخی تحقیقات عمیق در بازار
گاهی اوقات معامله احساسی می‌شود زیرا نمی‌دانید در مرحله بعد چه کاری انجام دهید. در این صورت ممکن است شما دچار سکون می‌شوید که اصلا ایرادی ندارد.
یک قدم به عقب برگردید و در موضوعاتی که ممکن است برایتان سوال پیش آمده باشد، فکر کنید. اگر متمرکز بر یادگیری مباحث جدید با جزئیات زیاد باشید، می‌توانید به بازی برگردید و با اعتماد به نفس، معامله را ادامه دهید.
از آنجایی که بازار دائماً در حال تحول است، همیشه جنبه‌ای وجود دارد که شما درباره آن بی‌اطلاع هستید. این زوایا می‌تواند چرایی معامله احساسی شما را روشن کند و منجر به رویکرد جدید در راستای تلاش‌های شما شود.
یک راه آسان برای تقویت تحقیقات خود این است که یک خبرنامه جدید یا مرجع سرمایه‌گذاری پیدا کنید که قبلاً از آن اطلاعی نداشتید. شاید موردی را بیابید که اساساً طرز فکر شما را در مورد ترید تغییر دهد، یا ممکن است چیزی پیدا کنید که به شدت با آن مخالف باشید.
در هر صورت، یادگیری مطلب جدید در مورد بازار و بررسی همه چیز از منظری جدید، شما را به یک معامله‌گر آگاه‌تر با درکی بیش از قبل تبدیل می‌کند. کنترل احساسات در ترید از همین تلاش‌ها آغاز می‌شود.
۳. حساب‌وکتاب کاغذی هنوز جواب می‌دهد
اگر استراتژی تازه‌ای دارید که می‌خواهید اجرا کنید یا می‌خواهید از یک اندیکاتور جدید استفاده کنید، باید قبل از سرمایه‌گذاری واقعی، آن را به صورت کاغذی معامله کنید. تجارت روی کاغذ درست است که عین واقعیت نیست اما کمک می‌کند که کنترل بیشتری روی معامله داشته باشید. در این صورت می‌توانید بدون ریسک از دست دادن سرمایه با حساب و کتاب روی کاغذ ریسک را کمتر کنید.
۴. یک برنامه تجاری بنویسید
اگر دائماً در این فکر هستید که چرا به روش خاصی به تجارت ادامه می‌دهید یا استراتژی‌هایتان براساس اهداف کوتاه مدت‌تان است، اکنون زمان خوبی برای تعیین اهداف تجاری مشخص و نوشتن یک طرح تجاری ست. برای محاسبه و تعیین کمیت آنچه در هر معامله‌ای که انجام می‌دهید، زمان بگذارید.
آیا سعی می‌کنید در زمان تغییر بزرگ بازار، سرمایه‌گذاری را آغاز کنید؟ آیا در حال تغییر موقعیتی هستید که هزینه متوسط خود را کاهش دهید؟ این سوالات به شما کمک می‌کند تا چرایی آن را بفهمید.
هنگامی که اهداف خود را تعیین کردید، یک طرح تجاری ایجاد کنید. یک طرح تجاری ساده شامل مشخص کردن ماموریت و چشم انداز است؛ مانند «هدف از تجارت من افزایش/جایگزینی درآمد من تا تاریخ X است» یا «من برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد صنعتی که به آن علاقه مندم و می‌خواهم در آن تجارت کنم، نیاز به آموزش جهت کسب سود بیشتر دارم.»
اکنون که برنامه ترید شما جهت مشخصی دارد و برای کنترل احساسات در ترید آماده هستید نقاط عطفی را ترسیم کنید که به شما در دستیابی به اهدافتان کمک می‌کند.
۵. تجزیه و تحلیل ۵ نمودار کاملا جدید
بسیاری از معامله‌گران وابستگی عاطفی به سهام، ETF یا محصولی که در حال معامله هستند در خود بوجود میاورند چرا که زمان زیادی را صرف پرورش احساسات می‌کنند و عملکرد خود را بازتابی از شایستگی خود می‌دانند. بنابراین ۵ (یا بیشتر) نمودار جدید از شرکت‌هایی را پیدا کنید که هیچ دلبستگی به آنها ندارید. کنترل احساسات در ترید به این شکل راحت‌تر است.
پس از اینکه این لیست جدید از شرکت‌ها را تهیه کردید، نمودارها را بررسی کرده و با یادداشت دلایل صعودی و نزولی برای خرید یا فروش هر یک را تجزیه و تحلیل کنید. سپس با بررسی این تحلیل‌ها که نسبت به آن بی طرف هستید، ذهن خود را برای ارزیابی موقعیت، بدون درگیر شدن احساسی آموزش می‌دهید.
یکی از راه‌های نزدیک شدن به این موضوع، مقایسه سه معامله صعودی برای هر شرکت و آنچه فکر می‌کنید اتفاق خواهد افتاد، است. سپس همین کار را از منظر نزولی انجام دهید. می‌توانید تحقیقات خود را با حساب و کتاب روی کاغذی ترکیب کنید تا در این پنج نمودار کاملا غوطه‌ور شوید و ذهنیتی عینی‌تر و منطقی‌تر بدست بیاورید.
برای کنترل احساسات در ترید چه اقدامات دیگری می‌توان انجام داد؟
در حالی که شما هرگز نمی‌توانید بازار یا نحوه انجام هر معامله را کنترل کنید، می‌توانید اعمال و احساسات خود را با یک سری اقدامات موثر کنترل کنید.
پیاده‌روی را فراموش نکنید
مشاهده روند بازار در طول روز و خیره شدن به مانیتور، می‌تواند بسیار خسته‌کننده باشد. به خود فرصت دهید که استراحت کنید و کمی هوای تازه تنفس کنید.
یک پیاده‌روی سریع باعث چرخش خون شما می‌شود، حال شما بهتر می‌شود می‌توانید از محیط اطراف انرژی جذب و ذهن خود را پاک کنید.
کارهای خلاقانه را تجربه کنید
اگر ذهن شما معطوف به تجارت است برای کنترل احساسات در ترید
می‌توان با فعالیت خلاقانه‌ای مانند آشپزی، موسیقی یا بازی کردن، تخیل خود را تحریک کنید.
گاهی اوقات آزاد کردن ذهن کار راحتی است که با تمرین بخشی از مغز میسر می‌شود.
فضای کاری خود را تغییر دهید
فضای جایی که در آن کار می‌کنید را مرتب کنید، آشپزخانه خود را تمیز کنید یا در آخر هفته به گشت‌و‌گذر بروید. محیط شما می‌تواند به بهره‌وری شما کمک کند یا مانع از آن شود؛ بنابراین آن را تغییر دهید تا ذهنتان تازه شود.
بر اساس خشم عمل نکنید
وقتی عصبانی هستید، دست نگه دارید، صبر کنید تا به منطق خود مسلط شوید. کنترل احساسات در ترید در اوج هیجانات دشوار است. هیچ تجارتی بدتر از تجارت «انتقام جویانه» نیست. اگر در یک معامله ضرر کرده‌اید برای بازگشت سرمایه، منابع معتبر حوزه فعالیت خود را مطالعه کنید.
به موقعیت‌های معاملاتی مصرانه پایبند نباشید
برای یک معامله‌گر، آسان است که لجبازی کند و فقط به این دلیل که «امید دارد» سود ببرد در معامله‌ای پر ضرر بماند. هرگاه دیدید که معامله‌ای بد است و ضرر کرده‌اید نیازی به ادامه دادن نیست. منابع معتبر می‌توانند راهنمای شما برای گام بعد باشند.
بعد از هر معامله کمی استراحت کنید
داد و ستد سریع پیش می‌رود؛ بنابراین بیش از حد درگیر آن نشوید. گاهی خود را به کار دیگری مشغول کنید و سپس برگردید و تصمیم بگیرید.
نقطه ثابتی را جهت توقف مشخص کنید
بعد از سه، چهار، پنج یا هر عددی که انتخاب کردید، برای یک استراحت طولانی توقف کنید. زمانی که یک معامله به دنبال معامله دیگری می‌آید، بیشتر دچار اشتباه می‌شوید. حتما منابع معتبر را بخوانید و استراتژی خود را مورد بازبینی قرار دهید تا کنترل احساسات در ترید راحت‌تر شود.
سود و زیان را پیشاپیش محاسبه کنید
انجام محاسبات در مورد درآمد خود فقط احساسات شما را به کار می‌اندازد. روی استراتژی معاملاتی خود تمرکز کنید و دانسته‌های خود را به روز کنید. سپس، در پایان روز معاملاتی، می‌توانید بررسی کنید که چقدر خوب یا ضعیف عمل کرده‌اید.
حواستون به برنامه باشد؛ اجازه ندهید نتایج چند معامله، استراتژی و رویکرد کلی شما را تغییر دهد. به آنچه آموخته‌اید و برنامه‌ریزی کرده‌اید پایبند باشید.
احتیاط را با ترس اشتباه نگیرید
برای کنترل احساسات در ترید شما می‌خواهید محتاطانه و با استفاده از منطق و عقل معامله کنید. اما مطمئن شوید که احتیاط و نه ترس پشت تصمیم شماست. ترس می‌تواند تجارت شما را با جلوگیری از انجام معامله خراب کند. از مجلات بازار رمزارز استفاده کنید تا ببینید آیا معامله منطقی است یا خیر.
درگیر طمع نشوید
طمع می‌تواند باعث شود زمانی که قصد خروج از معامله داشتید باز هم در آن بمانید، به این امید که سود بیشتری نصیبتان شود. چنین معاملاتی با ریسک همراه هستند آن هم درست زمانی که فکر می‌کنید برنده هستید.
نقاط خروج از معامله را با دقت مدیریت کنید
رویکرد محتاطانه در مورد توقف‌ها و محدودیت‌ها باعث می‌شود که از تصمیم‌گیری عجولانه به دور باشید. متوقف کردن یک معامله برای شما خوشایند نیست اما به مرور زمان، ضرر و زیان را کاهش می‌دهد.
تسلیم نشوید
زمانی در زندگی هر معامله‌گری پیش می‌آید که حس می‌کنید دیگر ارزشش را ندارد. به خود اجازه ندهید که مرعوب شوید. تجارت سخت است، اما شما می‌توانید برنده شوید.
مهار هیجان در سرمایه گذاری با منابع معتبر
بلاگ والکس بهترین منبع در این حوزه است به طوری که هیچ معامله‌گری نباید از آن غافل شود. به خصوص زمانی که احساسات بد و سردرگمی بر شما حاکم شود و بخواهید کنترل احساسات در ترید داشته باشید، تیم ما والکس تمام کارهایی را که باید انجام دهید را به شما یادآوری می‌کند.
به یاد داشته باشید که انسان ذاتاً احساساتی است. اگر مراحلی که گفتیم را دنبال کنید، باید در معاملات خود احساس اطمینان، آرامش بیشتری و مهار هیجان در سرمایه‌گذاری داشته باشید.
گام قبلی (۲۱/۲۳) گام بعدی
