وایت پیپر چیست و چطور باید آن را بررسی کنیم؟ (Whitepaper)
یکی از کلمات کلیدی در دنیای بازار ارزهای دیجیتال، وایت پیپر (White paper) یا سپیدنامه است. وایت پیپر ارز دیجیتال چیست؟ در واقع این سپیدنامهها وظیفه بیان دقیق و روشن اهداف یک پروژه ارز دیجیتال را دارند. ترکیبی از متن، تصویر و نمودار در این سپیدنامهها استفاده میشود.
از این رو، مخاطبان و علاقهمندان به آن پروژه، میتوانند آگاهی بیشتری نسبت به آن به دست آورند. همچنین، سرمایه گذاری دقیقتری داشته باشند. در ادامه این مقاله از مجله والکس، قصد داریم به تعریف دقیق از وایت پیپر ارز دیجیتال بپردازیم.
نگاهی عمیق به وایت پیپر (White Paper) ارز دیجیتال
کاغذ سفید یا وایت پیپر یکی از اصطلاحات ارز دیجیتال است که در واقع فناوری و هدفهای اصلی در پس یک پروژه را به صورت یک فایل “PDF” بازگو میکند. در این وایت پیپرها حقایق، آمار و نمودارهای مربوط به یک ارز دیجیتال ذکر شده تا سرمایه گذاران پس از مطالعه آن، برای سرمایه گذاری در آن ارز دیجیتال مشتاق شوند. وایت پیپر یک مرحله مهم برای هر پروژه ارز دیجیتال است که کمک میکند تا سرمایه گذاران نحوه رقابت این پروژه را با دیگر پروژهها درک کنند. البته لازم به ذکر است که سپیدنامه تنها برای ارز دیجیتال نیست و ممکن است برای هر چیز دیگری هم طراحی و نوشته شود.
کاغذهای سفید دارای اطلاعات کوتاه با درک ساده و توضیح موارد فنی است که همین موضوع آن را با کاغذهای ساده متمایز میکند. یک نمونه از معروفترین و کاملترین سپیدنامهها به بیت کوین (BitCoin) برمیگردد که یک سیستم همتا به همتا (P2P) طراحی شده توسط ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۸ است.
مطالعه وایت پیپر هر پروژه ارز دیجیتال اهمیت بالایی دارد. چرا که در مرحله اول به شما کمک میکند تا پروژه مورد نظر خود را بهتر درک کنید. سپس، با توجه به مشکلاتی که این پروژه درصدد رفع آن است، آشنا میشوید و میتوانید بررسی کنید که آیا این پروژه در آینده امکان رفع این مشکلات را دارد؟ در نهایت، شما امکان سنجش اعتبار توکن آن پروژه را دارید و با دید بازتر و دقیقتری میتوانید سرمایه گذاری خود را شروع کنید.
تاریخچه اولین وایت پیپر
همانطور که اشاره کردیم اولین کاغذ سفید در پروژههای ارز دیجیتال به بیت کوین باز میگردد و در سال ۲۰۰۸ منتشر شد. تمامی عملکرد مربوط به پروژه بیت کوین در این سند به سادهترین شیوه ممکن بیان شده تا سرمایه گذاران با دید وسیع، سرمایه گذاری خود را آغاز کنند. پس از انتشار وایت پیپر بیت کوین، بسیاری دیگر از پروژهها تصمیم گرفتند تا سپیدنامههای خود را به طور عمومی منتشر کنند. در گذشته، این سپیدنامهها اهمیت امروزی را نداشتند ولی در حال حاضر، روزبهروز به این میزان اهمیت افزوده میشود.
اطلاعات موجود در سپیدنامه
همه وایت پیپرها دارای یک اصول و چارچوب خاصی نوشته و منتشر میشوند. از این رو، هر سپیدنامه از بخشهایی تشکیل شده که در هر یک از این بخشها، اطلاعات خاصی به مخاطبان داده میشود.
چکیده
اگر دقت کنید، هر مقالهای دارای یک چکیده از کل محتویات داخل مقاله است. وایت پیپر نیز باید دارای یک چکیده در حد ۱ یا ۲ پاراگراف باشد تا مخاطب یا فرد سرمایه گذار، همان ابتدا یک تصویر کلی را از کل پروژه به دست آورد.
مقدمه
در بخش مقدمه، به یک معرفی کلی از پروژه پرداخته میشود. در چند جمله کوتاه، باید به طور دقیق حوزه فعالیت این پروژه در بازار ارز دیجیتال بیان شود.
طرح مشکل
همانطور که بالاتر اشاره کردیم، هدف اصلی برای شکل گیری یک پروژه ارز دیجیتال، در واقع رفع یک مشکل اساسی در فناوری بلاک چین یا بازار ارز دیجیتال است. به همین دلیل، در همان ابتدای وایت پیپر، مشکل اصلی و مد نظر تیم توسعه دهنده پروژه بیان میشود. بهعنوان مثال، طرح مشکل در وایت پیپر اتریوم، بهبود مواردی مانند آلت کوینها و متاپروتکلهای موجود بر روی بلاک چین است که با ارائه اپلیکیشنهای غیرمتمرکز، این مشکلات بهبود پیدا کرد.
راهکار مورد نظر
از آن جایی که در بخش قبلی وایت پیپر، مخاطب با یک مشکل در سیستم بازار ارزهای دیجیتال آشنا شد، حال، گروه توسعه دهنده این پروژه به او یک راهکار میدهند. این بخش میتواند تا سطح زیادی از اعتماد مخاطب را جلب کرده و او را به سمت سرمایه گذاری جذب کند.
جزئیات فنی
در این بخش، متخصصان بخش بلاک چین آن پروژه به توضیح جزئیات فنی و تخصصی پروژه میپردازند. این توضیحات درک مشکل مد نظر و راهکار آن را برای مخاطبان سادهتر میکند.
معرفی توکن اختصاصی پروژه
حالا نوبت به معرفی توکن اختصاصی پروژه میرسد. معمولا هر توکنی در پروژههای ارزهای دیجیتال نقش متفاوت خاصی را ایفا میکنند که این بخش از وایت پیپر مخصوص معرفی آنها است.
معرفی تیم توسعه دهنده پروژه
همانطور که اشاره کردیم، تیم توسعه دهنده وظایف مهمی را در پروژههای بلاک چینی به عهده دارند. از این رو، بخش پایانی وایت پیپر به طور کامل به معرفی این افراد اختصاص داده میشود تا نحوه کار و تخصص آنها نیز بیشتر به مخاطبان شناسانده شود.
اهمیت وایت پیپرها
بازار ارزهای دیجیتال در میان دیگر بازارهای سرمایه گذاری، مانند فارکس و… یک بازار نوپا و جدید است. به همین دلیل، تقریبا بسیاری از مردم اعتماد کمی به آن دارند. پس این بازار و پروژههای نوپای آن نیاز به یک راه برای ایجاد اعتماد در میان مردم دارند.
سپیدنامهها نیز از این رو منتشر میشوند تا مردم، مخاطبان و سرمایه گذاران با دید دقیق و وسیعی، در آن پروژه سرمایه گذاری کنند. همانطور که به بخشهای یک وایت پیپر پرداختیم، متوجه شدید که در این سپیدنامهها به تمامی جزئیات یک پروژه بلاک چینی پرداخته میشود. پس، وایت پیپر میتواند نشان از رسمی و معتبر بودن یک پروژه باشد.
البته، هیچ قانون و اجباری برای انتشار وایت پیپر پروژهها نیست. ولی این تفکر وجود دارد که معمولا پروژههای بدون وایت پیپر، پروژههای کلاهبرداری و غیر قانونی هستند.
ویژگیهای وایت پیپر
سپیدنامهها باید بر اساس یک سری ویژگیها نوشته شوند تا یک سپیدنامه خوب و درست به حساب آیند. از این رو، برخی از این ویژگیها شامل:
- مقدمه باید کامل، جامع و جذاب باشد تا مخاطب برای خواندن ادامه وایت پیپر جذب شود.
- به طراحی سپیدنامه دقت کنید.
- وایت پیپر را در قالب عمودی بنویسید.
- لطفا در سپیدنامه نظرات شخصی خود را بیان نکنید. تمام مطالب گفته شده در وایت پیپر باید بر اساس واقعیت باشد تا مخاطب به طور دقیق با نحوه فعالیت پروژه آشنا شود.
- از قلم قوی در نوشتن وایت پیپر استفاده کنید. متن سپیدنامه باید روان و روایت گونه باشد.
- وایت پیپر را در قالب “PDF” بر روی وب سایت مورد نظر آپلود کنید.
- مطالب داخل سپیدنامه را به طور آموزشی بنویسید تا سطح علم و آگاهی مخاطب بالا رود.
- تعداد صفحات استاندارد یک سپیدنامه باید ۶ صفحه تا ۵۰ صفحه باشد. سعی کنید از ۶ صفحه کمتر نشود.
- شکل و نمودار را در سپیدنامه فراموش نکنید. مخاطبان به وایت پیپر دارای تصویر، بیشتر توجه میکنند.
راههای دستیابی به وایت پیپرها
در حال حاضر، بهترین و معتبرترین راه برای دستیابی به سپیدنامه پروژهها مانند وایت پیپر دای، مراجعه به وب سایتهای اختصاصی آن پروژهها است. برای دانلود سپیدنامه، کافی است که نام پروژه مورد نظر را در گوگل سرچ کنید. وارد وب سایت اختصاصی آن شوید. در نهایت، وایت پیپر آن را به صورت فایل “PDF” دانلود کرده و مطالعه کنید.
سوالات متداول
وایت پیپر سندی است که هدف یک پروژه و نحوه عملکرد آن را توضیح میدهد. برای یک ارز دیجیتال، وایت پیپر راهنمای فناوری، ویژگیها و اهداف آن است که برای معرفی پروژه به مخاطبان جدید از کاربران و سرمایه گذاران بالقوه طراحی شده است
بله. هر کوین دارای یک وایت پیپر است که تمام اطلاعات مربوطه در آن ذخیره میشود.
یک سپیدنامه ارز دیجیتال خوب باید نحوه عملکرد این فناوری را توضیح دهد. در پایان وایت پیپر، اگر بیان نشود که پروژه چه مشکلی را حل میکند و چگونه این کار را انجام میدهد، پس وایت پیپر کار ضعیفی انجام داده است.