صرافی غیرمتمرکز (DEX) چیست؟ ۵ تفاوت صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال

در سال‌های اخیر با افزایش علاقه مردم به ارزهای دیجیتال،  هر صرافی‌ ارزدیجیتال نیز در تلاش برای ارائه خدمات بهتر به معامله گران است. یکی از سوالات اصلی کاربران ارزهای دیجیتال این است که چه تفاوتی بین صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز (DEX) وجود دارد و سرمایه‌گذاری در کدام‌یک بهتر است؟

در این مقاله، با توضیح مختصری در مورد صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز، به بررسی تفاوت‌های این دو پلتفرم می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

آشنایی با صرافی متمرکز

صرافی متمرکز ارزدیجیتال یا Decentralized exchange، یک نوع پلتفرم معاملاتی آنلاین و رایج‌ترین نوع اکسچنج برای خرید و فروش بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال است. صرافی متمرکز در واقع به این معنی است که یک فرد یا واسطه معتبر برای کمک به رسیدگی دارایی‌ها و انجام معاملات وجود داشته باشد و بر معاملات کاربران نظارت کند.

اگر بخواهیم به بیان ساده‌تر بگوییم، صرافی‌های متمرکز عملکردی شبیه بانک دارند. بسیاری از سرمایه‌گذارانی که ارزهای دیجیتال خود را در کیف پول نرم‌افزاری و یا سخت‌افزاری نگهداری می‌کردند، به دلیل فراموش کردن کلیدهای خصوصی خود دچار ضرر می‌شدند. در صورتی که اگر آن­ها دارایی خود را به کیف پول پلتفرم متمرکز سپرده بودند، برای دسترسی به ارزهای دیجیتال خود تنها کافی بود از نام کاربری و رمز عبور خود استفاده کنند.

معرفی چند صرافی متمرکز

آشنایی با این گروه از اکسچنج‌ها به ما کمک می‌کند تا راحت‌تر بررسی و انتخاب کنیم. در ادامه، به چند نمونه صرافی متمرکز بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال اشاره می‌کنیم.

صرافی متمرکز بیترکس (Bittrex)

بیترکس یکی از صرافی‌های متمرکز ارز دیجیتال است که روزانه حجم بسیار بالایی از معاملات در آن انجام می‌شود. عمده شهرت این پلتفرم به دلیل امنیت بسیار بالای آن به واسطه تایید هویت دو مرحله‌ای است. همچنین امکان معامله بیش از ۱۹۰ ارز دیجیتال در بیترکس برای کاربران امکان پذیر است.

Bittrex در اقدامی غیر منتظره چند سال قبل بدون هرگونه اطلاع قبلی حساب تعداد زیادی از کاربران ایرانی را مسدود کرد که مورد انتقاد افراد بسیار زیادی قرار گرفت.

صرافی متمرکز بیتفینکس (Bitfinex)

این پلتفرم که توسط شرکت آی فینکس اداره می‌شود، یکی از صرافی‌های قدیمی بازار ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود. این پلتفرم در سال ۲۰۱۲ تاسیس و در هنگ کنگ واقع شده است. بارزترین ویژگی که آن را بین کاربران محبوب کرده، پشتیبانی از مهم­ترین ارزهای دیجیتال است. برخی از این ارزها عبارتند از: بیت کوین، اتریوم و ریپل و غیره.

در جدیدترین بیانیه منتشر شده از سوی بیتفینکس، خبر از راه اندازی صرافی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به صورت غیرمتمرکز (DEX) و مبتنی بر اتریوم است.

صرافی متمرکز پولینکس (Poloniex)

این گزینه را می‌توان یکی از امن‌ترین و محبوب‌ترین صرافی‌های آمریکا نامید. زمان تاسیس سال ۲۰۱۴ و واقع در ایالات متحده آمریکاست. یکی از ویژگی‌های بارز این پلتفرم این است که کارمزد شارژ و برداشت از حساب در پولینکس، صفر است.

Poloniex بیش از ۹۰ درصد کیف پول‌های دیجیتالی را به کاربران خود ارائه می‌دهد. برای ایجاد حساب در این اکسچنج کافی است که وارد سایت رسمی پولینکس شوید و ثبت نام کنید. در این صرافی اسکن کارت ملی و عکس کامل از چهره کاربر برای تایید هویت دریافت می­‌شود. البته لازم به ذکر است این پلتفرم به دلیل تحریم‌های اعمال شده، به ایرانیان سرویس نمی‌دهد.

آشنایی با صرافی غیرمتمرکز (DEX)

در صرافی غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال  یا Centralized Exchange، افراد می‌توانند بدون نیاز به باز کردن حساب، معامله ارز دیجیتال خود را به صورت همتا به همتا (کاربر به کاربر) و بدون واسطه انجام دهند. در واقع، شیوه عملکرد این اسکچنج‌ها به صورت غیرمتمرکز است و هیچ مرجع کنترل‌کننده‌ای وجود ندارد.

همچنین در پلتفرم غیرمتمرکز شما می‌توانید ارزهای دیجیتال را با هم معامله کنید و امکان انجام معاملات بر پایه ارز فیات (مانند دلار یا ریال) وجود ندارد. بنابراین برای شروع، ابتدا باید در یک صرافی متمرکز با پول فیات ارز دیجیتال بخرید. بعد از اینکه صاحب ارز دیجیتال شدید، می‌توانید از صرافی‌های غیرمتمرکز نیز استفاده کنید.

در این صرافی ضرورت اعتماد به شخص ثالث از بین رفته و هیچ شخص واسطی وجود ندارد. شاید اینجا این سوال برایتان پیش بیاید که واقعاً هیچ سیستم کنترل کننده‌ای وجود ندارد؟

به‌خاطر داشته باشید هر چند امکان انجام معاملات به صورت فرد به فرد وجود دارد، اما آن طور هم نیست که هیچ مرجع کنترل کننده‌ای وجود نداشته باشد.

معرفی چند صرافی غیر متمرکز

هر چند در حال حاضر صرافی غیر متمرکز به معنای واقعی وجود ندارد. اما نمونه‌هایی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم (اگرچه نمی‌توان گفت کاملاً غیرمتمرکز هستند)

صرافی غیرمتمرکز بایننس (Binance)

بایننس را می‌توان یکی از صرافی‌های پیشرو در حوزه ارزهای دیجیتال به حساب آورد. این پلتفرم که بهترین صرافی غیر متمرکز است به ۲ صورت متمرکز و غیرمتمرکز کار می‌کند. هدف این شرکت از راه اندازی صرافی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به صورت غیر متمرکز، ارائه شرایط و امکانات بهتر و محیط مالی قابل اعتماد برای افرادی است که به مبادله ارزهای دیجیتال مشغول هستند. آن­ها اعتقاد دارند با حذف مرجع کنترل کننده افراد اختیار بیشتری در دست دارند، زیرا کنترل کامل سرمایه به آنها واگذار می‌شود.

صرافی غیرمتمرکز Dex.top

محل استقرار این صرافی ارز دیجیتال غیرمتمرکز در سوئیس است. توسعه دهنده این صرافی، شرکت بسیار مشهور «بیت مین» است. BITMIN یکی از استخراج کنندگان محبوب ارز دیجیتال است. طبق ادعای این صرافی برای نگهداری دارایی‌ها از یک قرارداد هوشمند استفاده می‌شود. یکی از مهم‌‎ترین ویژگی‌های این صرافی غیرمتمرکز ارائه یک ویژگی دوگانه جدید برای انجام سریع تریدینگ یا معامله ارز دیجیتال است. وظیفه این سیستم دوگانه در واقع تطبیق دادن و جور کردن تبادلات ارزهای دیجیتال است.

صرافی غیرمتمرکز Bisq

صرافی غیرمتمرکز Bisq با نام قبلی Bitsquare را می‌توان اولین صرافی فعال بیت کوین و دیگر رمز ارزها به صورت غیر متمرکز بعد از سال ۲۰۱۴ تاکنون را معرفی کرد. این صرافی در واقع یک برنامه متن باز است که بدون نیاز به ثبت نام یا هرگونه تایید نهاد مرکزی، امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال را فراهم می‌کند.

یکی از ویژگی‌های بارز این پلتفرم، کیف پول‌های مجهز به امضاهای چندگانه است. منظور از امضای چندگانه به بیان ساده این است که پس از مطابقت یافتن سفارش خرید و فروش ارز دیجیتال، شخص معامله گر سه تاییدیه فروشنده، خریدار و واسط را به دست می‌آورد.

صرافی غیر متمرکز در تراست والت 

کیف پول تراست والت قابلیت مبادله رمز ارزها را به روش غیر متمرکز در کیف پول خود فراهم آورده است. در بخش صرافی DEX تراست والت، شما می‌توانید مستقیماً به صرافی‌های غیر متمرکز مانند بایننس متصل شوید و به مبادله یا معامله کوین مورد نظر خود بپردازید.

تفاوت‌های صرافی متمرکز با صرافی غیر متمرکز

یکی از مهم‌ترین دغدغه افرادی که علاقه‌مند به سرمایه گذاری ارز دیجیتال هستند، اطلاع از تفاوت‌های صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز است. در ادامه، به بیان مهم­ترین تفاوت‌های این دو صرافی می‌پردازیم:

وضعیت حق مالکیت

مهم‌ترین تفاوت صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز را می‌توان همین مورد به‌حساب آورد. زیرا در صرافی‌های متمرکز مالکیت ارزهای دیجیتال در اختیار صرافی است، در حالی که در صرافی‌های غیرمتمرکز دارایی کاربران توسط صرافی ذخیره نمی‌شود.

عدم حضور یک نقطه مرکزی برای دسترسی به داده‌ها و دارایی‌ها هر چند کار را برای هکرها بسیار سخت می‌کند اما از طرفی منجر به کندی انجام تراکنش‌ها می‌شود. زیرا در صرافی متمرکز به دلیل این که مالکیت دارایی کاربران در اختیار صرافی است و آنها به کلید‌های لازم دسترسی دارند، زمان انجام تراکنش‌ها بسیار کاهش می‌یابد.

نقدینگی

از مهم‌ترین معضلات در ارتباط با صرافی غیرمتمرکز، نقدینگی پایین است. مهم­ترین مشکل نقدینگی پایین، محدود کردن امکان خرید و فروش است. آمار نشان می‌دهد که به دلیل علاقه و اعتماد مردم به صرافی‌های متمرکز، نقدینگی در صرافی متمرکز ارز دیجیتال در حال حاضر بیشتر از صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال است. اما توجه به یک نکته حائز اهمیت است که گذشت زمان همواره در سرنوشت صرافی بیت کوین و حتی خود ارزهای دیجیتال بسیار موثر بوده است.

امنیت

یکی دیگر از تفاوت‌های اساسی مربوط به مسئله امنیت و هک شدن حساب صرافی است. با توجه به این که دارایی کاربران در صرافی غیر متمرکز ذخیره نمی‌شود، امکان حملات هکرها به شدت کاهش می‌یابد و حتی می‌توان گفت غیر ممکن می‌شود. در حالی که تا کنون صرافی‌های متمرکز بسیار زیادی مورد حملات هکری قرار گرفته‌اند.

کارمزد

میزان کارمزد در مبادلات ارزهای دیجیتال از مهم­ترین مواردی است که سرمایه گذاران به آن توجه ویژه‌ای دارند. در صرافی‌های متمرکز درصد معینی از هر تراکنش به عنوان کارمزد برداشته می‌شود، درحالی‌که در صرافی‌های غیرمتمرکز (Decentralized exchange) ارزش تراکنشی که صورت می‌گیرد، هیچ تاثیری در میزان کارمزد دریافتی صرافی ندارد و یک درصد بسیار ناچیز در هر تراکنش کسر می‌شود که مقرون به صرفه است.

قانون گذاری

صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) بر خلاف صرافی متمرکز تحت نظارت قانون‌گذاران نیستند. اگرچه در حال حاضر برخی از دولت‌ها در صدد پیاده‌سازی قوانینی در صرافی‌های غیرمتمرکز هستند که شبیه به صرافی متمرکز باشد. باتوجه‌به این که هنوز عملاً هیچ صرافی به‌صورت صددرصد غیرمتمرکز نیست، شانس دخالت دولت در آن­ها وجود دارد.

کدام را انتخاب کنیم؟

یکی از مهم­ترین سوالات افرادی که به خرید و فروش ارزهای دیجیتال مشغول هستند، این است که آیا در سال ۲۰۲۰ باید به سمت صرافی‌های غیرمتمرکز بروند؟ باتوجه‌به برخی مشکلات پلتفرم‌های غیرمتمرکز مانند عدم امکان ردیابی و تعیین قوانین، همواره ابهاماتی پیرامون آنها وجود دارد. اما در حالت کلی تصمیم به انجام مبادلات در صرافی‌های متمرکز و صرافی غیرمتمرکز بستگی به کاربر و نیازهای شخصی او دارد.

در صورت نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر، می‌توانید با کارشناسان مجرب والکس به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین صرافی‌های متمرکز در حوزه ارزهای دیجیتال، در ارتباط باشید.