ROI چیست؟ نحوه محاسبه نرخ بازگشت سرمایه

تمام افرادی که در بازارهای مالی مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند همواره به دنبال پیدا کردن روش‌هایی هستند که به آن‌ها کمک کند تا بهترین گزینه را برای کسب سود و افزایش میزان دارایی خود پیدا کنند. یکی از شاخص‌های ساده اما بسیار کاربردی برای ارزیابی فرصت های سرمایه گذاری نرخ بازگشت سرمایه (نرخ بازده سرمایه) یا ROI است. این معیار برای محاسبه‌ سود احتمالی پس از سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در این مقاله قرار است، به بررسی نرخ بازگشت سرمایه و آموزش محاسبه آن بپردازیم.

نرخ بازگشت سرمایه یا ROI چیست؟

نرخ بازگشت سرمایه (ROI: Return on Investment)، یک معیار برای سنجش بازدهی عملکرد و میزان موفقیت است. این نرخ در بازارهای مالی مختلف و سرمایه‌گذاری‌ها استفاده می‌شود. بازگشت سرمایه در واقع نسبت درآمد شما از یک سرمایه‌گذاری در کسب و کاری خاص است. هرچه نسبت درآمد به سرمایه اولیه بیشتر باشد، یعنی شما سود بیشتری کسب کرده‌اید.

برای مثال، فرض کنید که یک خانه نسبتاً قدیمی دارید. ۲۰ سال پیش برای ساخت آن ۳۰ میلیون‌ تومان سرمایه‌گذاری و تا امروز برای حفظ و نگهداری آن ۲۰ میلیون دیگر نیز هزینه کرده‌اید و  امروز خانه شما را ۱۰۰ میلیون‌ تومان قیمت می‌کنند (در این فرضیه، ارزش پول کشور را ثابت در نظر بگیرید). شما با محاسبه بازگشت سرمایه می‌توانید متوجه شوید که آیا فروش خانه برای شما به صرفه است یا نه و اگر سودآور است، میزان این سود چقدر است؟

در حالت کلی ROI مثبت بیانگر این است که شما در حال کسب سود از این سرمایه‌گذاری هستید و ROI منفی نشان‌دهنده ضرر و زیان در سرمایه‌گذاری است.

ویژگی‌های نرخ بازگشت سرمایه

ROI با مشخص کردن سود بالقوه‌ یک سرمایه‌گذاری به شما کمک خواهد کرد تا در مورد مدیریت دارایی‌های خود بهتر تصمیم بگیرید. هر چقدر مهارت شما در استفاده از این شاخص بیشتر شود به همان‌اندازه با اطمینان بیشتری سرمایه و زمان خود را صرف پروژه مورد نظر خود خواهید کرد. علاوه بر این، سه ویژگی مهم نرخ بازگشت سرمایه عبارت است از:

• محاسبه ROI آسان است.
• امکان تعمیم‌دادن ROI به انواع مختلف سرمایه‌گذاری وجود دارد.
•  ارزیابی بهتری از سودآوری توسط شرکت یا تیم را ارائه می‌دهد.

آموزش محاسبه نرخ بازگشت سرمایه

اگر چه به نظر می‌رسد که محاسبه نرخ بازگشت کار سختی باشد، اما واقعاً اینطور نیست. محاسبه ROI بسیار آسان است. تمام کاری که لازم است انجام دهید، این است که هزینۀ اصلی سرمایه‌گذاری را از ارزش فعلی سرمایه کم کنید و آن را بر هزینه اصلی سرمایه‌گذاری تقسیم کنید.

---

نرخ بازگشت سرمایه = (ارزش فعلی سرمایه گذاری – مقدار اولیه سرمایه گذاری) / ارزش اولیه سرمایه

---

برای مثال، ارزش خانه‌ای که در مثال بالا از آن صحبت کردیم برابر است با:

ROI= (100 M – ۵۰ M)/ 50 M = 1*100 = 100%

‌میتوان نرخ بازده را در ۱۰۰ ضرب کرد تا درصد بازگشت سرمایه به دست بیاید. این نرخ برای خانه مد نظر ما برابر با ۱۰۰% خواهد شد. پس سود خالص شما از فروش خانه، ۱۰۰ درصد خواهد بود.

کاربرد نرخ بازگشت سرمایه در کریپتو

محاسبه ROI در ارز دیجیتال برای ارزیابی کارایی سرمایه‌گذاری دارایی‌های دیجیتال یا مقایسه کارایی چندین رمز ارز مختلف در پرتفولیو کاربرد دارد. برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه در ارزهای دیجیتال شما باید فاکتورهای مختلفی را مورد ارزیابی قرار دهید. برای مثال نرخ بازگشت سرمایه برای یک رمزارز که آن را از طریق خریدن از یک صرافی بدست آورده‌اید با یک رمزارز که از طریق استخراج بدست آورده‌اید کاملا متفاوت است. همچنین باید مواردی مانند استیک کردن یا فارمینگ را هم به صورت جداگانه حساب کنید.

مثال برای محاسبه‌ نرخ بازگشت سرمایه در کریپتو

یکی از کارهای مهم پیش از استخراج بیت کوین این است که بازگشت سرمایه را حساب کنید. معمولاً برای محاسبه نرخ بازگشت در استخراج بیت کوین باید عوامل زیر را به عنوان هزینه‌های اولیه در نظر بگیرید:

• هزینۀ خرید دستگاه استخراج
• هزینۀ برق
• هزینۀ کارمزد استخر
• هزینۀ محل نگهداری دستگاه‌ها و خنک کردن آن

سپس باید سودآوری استخراج را بسنجید تا ببینید درآمد ماینر چقدر است. برای محاسبه سودآوری استخراج یک دستگاه، می‌توانید از یک ماشین حساب استخراج ارز دیجیتال استفاده کنید. این مثال را ببینید:

اگر یک دستگاه Aladdin Miner با قدرت ۱۶ تراهش بر ثانیه داشته باشید و هزینه هر کیلووات ساعت برق برای شما با نرخ برق صنعتی ۹۰ تومان به ازای هرکیلووات ساعت محاسبه شود، هزینه‌های شما به این شرح خواهد بود:

• هزینه اولیه برای دستگاه: ۵۶۵ دلار
• هزینه برق مصرفی: ۹۰ هزارتومان در ماه
• کارمزد استخر: ۳.۰۴ دلار
• درآمد اصلی ماهانه: ۰.۰۰۳۰۸۹ بیت کوین
• درآمد به دلار: ۱۵۱.۸۷ دلار

در این محاسبه، طبق فرمولی که پیش از این برای شما توضیح دادیم، درآمد ماهانه از استخراج با این دستگاه حدود ۱۵۱ دلار خواهد بود. هزینه‌های ماهانه را باید از این درآمد کم کنید که حدود ۱۴۵ دلار در ماه درآمد خالص خواهد شد.

در نظر بگیرید که باید حدود ۶۰۰ دلار در ابتدا هزینه کنید تا دستگاه را بخرید. پس باید حداقل ۴ ماه صبر کنید تا از طریق درآمدتان، هزینه خرید دستگاه پرداخت شود. سپس با بررسی قبض برق در پایان هر ماه، درآمد بیت کوین خود را محاسبه کنید.

میزان کارایی ROI در ارزهای دیجیتال

محاسبه نرخ بازگشت سرمایه در ارز دیجیتال، یک کار مهم در جهت مراقبت از سرمایه در بازار ارزهای دیجیتال است. اما نباید محاسبه این فرمول تنها معیار شما برای محاسبه سودآوری آوری باشد. زیرا ریسک‌های بالقوه بازار یا تغییرات نقدینگی در ROI لحاظ نمی‌شود، بنابراین باید سایر معیارهای سرمایه گذاری روی ارزهای دیجیتال مانند مارکت کپ را هم در نظر بگیرید.

محدودیت ها و معایب نرخ بازگشت سرمایه

اساسا، نرخ بازگشت سرمایه می‌تواند به عنوان یک ارزیابی اولیه برای سوددهی سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار گیرد اما توجه داشته باشید که این شاخص محدودیت‌هایی دارد که آن را برای یک برای محاسبه دقیق میزان سودآوری ناکافی می‌کند. در ادامه به این موارد اشاره می‌کنیم:

عامل زمان را در نظر نمی‌گیرد: یکی از محدودیت‌های مهم در محاسبه نرخ و درصد بازگشت سرمایه این است که عامل زمان در این نرخ محاسبه نمی‌شود. برای مثال، ممکن است سودآوری یک معامله بیت کوین برای شما صد در صد باشد، اما اگر این سود در چند سال به دست آمده باشد، شاید آنقدر هم معامله به‌صرفه‌ای نکرده باشید.

نیاز به وارد کردن دقیق هزینه‌ها دارد: در صورتی که در محاسبات برخی از هزینه‌ها فراموش شوند، نرخ ROI بدست آمده بیش از حد واقعی خواهد بود. 

ریسک را در نظر نمی‌گیرد: دارایی‌هایی که نرخ بازده بالاتری دارند، معمولاً سرمایه‌گذاری‌های کم‌خطری نیستند. برای مثال، بیت کوین امکان رشد قیمت بالایی دارد اما ریسک مالی دارد و هر لحظه هم ممکن است ارزش خود را از دست بدهد. این در حالی است که ROI خطرات سرمایه‌گذاری مرتبط را ارزیابی نمی‌کند.

نکات مهم در استفاده از ROI

اگر به دنبال این هستید که بهترین بازدهی را برای کسب‌ و‍ کارتان به ارمغان بیاورید به نکات زیر برای بهتر شدن نرخ بازگشت سرمایه توجه داشته باشید.

هدف خود را دقیق مشخص کنید: شما باید علاوه بر بررسی نرخ بازگشت سرمایه، به هدفی که از این سرمایه‌گذاری و سودآوری آن دارید هم توجه کنید و فاکتورهای بیرونی تأثیرگذار را فراموش نکنید.

لیست تمام هزینه‌‌ها را مشخص کنید: شما باید لیست تمام هزینه‌ها را مشخص کنید تنها در این صورت است که با دید بازتری می‌توانید استراتژی اندازه‌گیری نرخ بازگشت سرمایه را اجرا کنید.

هزینه‌ها را کاهش دهید: هزینه‌های خود را به تعداد فروش سر به سر تقسیم کنید، در صورتی که قیمت بازاری یک دارایی با هزینه اصلی آن، برابر شود یا بسیار نزدیک به آن باشد باید به دنبال راه‌ها و فرصت‌های کاهش هزینه‌ها باشید تا بتوانید ROI خروجی را هم بهبود ببخشید.

از ابزارهای تحلیل بازاریابی استفاده کنید: استفاده از این ابزارها به شما کمک خواهد کرد تا با مشتریان خود بیشتر آشنا شده و به نتایج جامع‌تری در خصوص آینده‌ی بازاریابی کسب‌و‌کارتان برسید.

میزان دقت نرخ بازگشت سرمایه

ROI به شما تصویر روشن و جامعی از میزان سود یا زیان یک سرمایه‌گذاری را می‎‌‎دهد، به عبارت ساده‌تر به این سوال پاسخ می‌دهد که چقدر سرمایه‌گذاری موفقیت‌آمیز بوده‌است؟ اما باید توجه داشته باشید که به شما کمک نمی‌کند تا ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش دهید.

از طرف دیگر به طور صد در صد نمی‌توان تضمین کرد که روش‌های محاسبه نرخ بازگشت سرمایه یا ROI دقیق هستند. این شاخص فقط به شما کمک می‌کند تا به یک تقریب مناسب از وضعیت خود برسید. بنابراین باید دقت کنید که قبل از هرگونه تصمیم‌گیری و اقدامی برای سرمایه گذاری، از سایر ابزارهای تحلیل بازار هم کمک بگیرید.