پل بلاکچین یا بریج چیست؟ آشنایی با کاربرد Blockchain Bridge
پلهای بلاکچین به برقراری ارتباط بین شبکههای بلاکچینی متفاوت کمک میکند. در واقع برخی از شبکههای بلاکچینی معمولا برای اجرای فعالیتهای خود، به دیتاهایی از شبکههای مختلف نیاز دارند. پل بلاکچین باعث اتصال بلاکچینها با یکدیگر و در نهایت ارسال و دریافت اطلاعات مورد نیاز این شبکهها میشود. قبل از مطالعه این مقاله، بهتر است مقاله تعریف بلاکچین را مطالعه کنید تا با تعریف دقیق Blockchain آشنا شوید. در ادامه به بررسی مفهوم بریج بلاکچین و کارکردهای آن میپردازیم تا با این مفهوم مهم در دنیای بلاکچین آشنا شوید.
پل بلاکچین یا Bridge چیست؟
Blockchain یا همان زنجیره بلاک، از طریق پل بلاکچین به یکدیگر متصل میشوند. این ابزار، مانند یک پل فیزیکی، دونقطه را به یکدیگر وصل میکند. Blockchain Bridge انتقال هر نوع دارایی دیجیتال و دادهای را آسانتر میکند. ممکن است هر دو Blockchain، که قرار است به یکدیگر متصل شوند، از نظر ساختارهای حاکمیتی و قوانین متفاوت باشند. ولی پل بلاکچین شرایط امن را برای برقراری ارتباط این دو Blockchain فراهم میکند. از پلهای بلاکچین میتوان برای انتقال هر نوع داده، هویت غیرمتمرکز، تماسهای قرارداد هوشمند، فیدهای قیمت بازار سهام و غیره استفاده کرد.
لایههای بلاکچین
برای درک بهتر ارتباط پلی بین لایههای بلاکچین لازم است ابتدا آنها را بشناسیم. هر Blockchain دارای چند لایه است که در ادامه به هر یک از این لایههای بلاکچین میپردازیم.
لایه صفر
لایه صفر بلاکچین، زیرساختیترین لایه است. این لایه دربردارنده سخت افزارها و تمامی لوازم مورد نیاز برای اجرای شبکه است. اتصال به اینترنت نیز در این لایه قرار میگیرد.
لایه یک
نظارت لایه یک بر پروتکلهایی است که امنیت را بر سراسر شبکه Blockchain برقرار میکند. مکانیسم اجماع، زبان کدگذاری و قوانین تعبیه شده در کدهای عملیات در لایه ۱ بلاکچین جای میگیرد. پس، در بعضی موارد به لایه اول، لایه Implementation هم میگویند. در مواردی که کاربران از بیت کوین میگویند، به لایه اول از لایههای Blockchain هم اشاره میکنند.
لایه دو
تمام مدیریت احراز هویت تراکنشها بر عهده دومین لایه از لایههای Blockchain است. وظیفه لایه ۱ تنها ایجاد و اضافه کردن یک بلوک به Blockchain و مدیریت آنها است. لایه دوم بلاکچین دقیقاً روی شبکه لایه ۱ قرار میگیرد و دائماً با یکدیگر در ارتباط هستند.
لایه سه
لایه ۳ متشکل از قراردادهای هوشمند و برنامههای کاربردی که فقط شامل تصمیم گیری و اجرای اقدامات بعدی میشود، است. لایه ۳ بین برنامههای کاربردی دنیای واقعی و زیربنای آن ارتباط برقرار میکند. این لایه از لایههای Blockchain است که همه فرایندهای شبکه را آسان میکند.
مزایای پل بلاکچین چیست؟
مفهوم پل بلاکچین مانند هر نوآوریای، برای حل مشکلی ساخته شده است و فواید گوناگونی دارد. در این قسمت از مقاله، نگاهی دقیقتر به مزایای Blockchain Bridge بیندازیم.
کاهش ترافیک شبکه
یکی از مزایای پلهای بلاکچین، کاهش ترافیک روی بلاکچینهای متراکم است. نقش پلهای بلاکچین این است که ترافیک را بین شبکههای خلوت تقسیم میکنند. در این شرایط مقیاس پذیری آن شبکهها نیز بیشتر میشود.
کراس چین یا معامله زنجیرهای
هر Blockchain در یک اکوسیستم خاص و محافظت شدهای همراه با مجموعه پروتکل و قوانین خاص خودش قرار دارد. این قوانین و پروتکلها یکسری محدودیتهایی را برای هر زنجیره بلاکی به وجود میآورد. به همین دلیل، ارتباط مستقیم همراه با تراکنش رمزی بین دو Blockchain امکانپذیر نیست. از طرفی، Blockchain Bridge امکان معامله زنجیرهای یا کراس چین را برای دو شبکه فراهم میکنند.
تجربه توسعه بهتر
به طور مثال، بسیاری از توسعهدهندگان به دلیل سرعت پایین پردازش تراکنش مخصوصاً در زمانهای پرترافیک در شبکه اتریوم، با مشکل روبرو میشوند. یکی دیگر از مزایای Blockchain Bridge، توانمندسازی توکنها برای پردازش سریعتر با هزینه کمتر روی دیگر شبکهها است.
مانع انحصار
این پلها به صورت کلی باعث کاهش انحصار در شبکه میشوند و در نتیجه به ثبات بازار کمک میکنند. به طور مثال، اتریوم و بیت کوین این روزها محبوبترین ارز دیجیتال هستند. از این رو، بیش از ۷۰ درصد بازار را به خود اختصاص دادهاند. در نتیجه، فضایی برای آزمایش تاکتیکهای بازاریابی پروژههای جدید در بازار وجود نخواهد داشت. ولی پلهای بلاکچین میتوانند به کاهش انحصار بازار کمک کنند و فرصتهای جدیدی در اختیار پروژههای نوظهور بگذارند.
انواع پل بلاکچین
به طور کلی Blockchain Bridge به دودسته متمرکز و غیرمتمرکز تقسیم میشوند که در ادامه مقاله به آن میپردازیم.
پل بلاکچین متمرکز
پلهای متمرکز به پلهای فدرال یا مراقب هم معروف هستند. این پلهای متمرکز برای اجرا، به نهادی مرکزی یا فدراسیون میانجی نیاز دارند. برای تبدیل سکههایی متفاوت به ارزهای دیجیتال، کاربران به تأییدیه تراکنش نیاز دارند که برای دریافت این تأییدیهها باید به اعضای فدراسیون اعتماد کنند. اعضای فدراسیون، تراکنشها را تا حد زیادی ادامه میدهند و از تقلب و خلاف در تراکنشها تمرکز دارند.
برای انتقال مقدار زیادی ارز دیجیتال، بهترین راه استفاده از پلهای متمرکز در لایههای Blockchain است تا انتقالی سریع و مقرون به صرفه را داشته باشید.
پل بلاکچین غیرمتمرکز
پلهای غیرمتمرکز یا بینیاز به اعتماد، پلهایی هستند که برای انجام تراکنشها به الگوریتمی ماشینی نیاز دارند. این نوع پل دقیقاً همانند یک Blockchain واقعی عمل میکند. این پلها در اعتبار سنجی تراکنشها در شبکههایی فردی نقش مهمی دارند. پلهای غیرمتمرکز میتوانند در هنگام انتقال ارزهای دیجیتال، حس امنیت و انعطاف پذیری بیشتری را برای کاربران فراهم کنند.
نحوه کارکرد پل بلاکچین
Blockchain Bridge یک ابزار است که به دو یا چند زنجیره بلاکی مجزا امکان ارتباط و تعامل را میدهد. هدف اصلی پل بلاکچین انتقال داده، ارز یا هر منبع دیگر از یک شبکه به شبکه دیگر است.
در ادامه با نحوه کارکرد بریج بلاکچین آشنا میشویم. البته ممکن است کارکرد Blockchain Bridge در شبکههای مختلف کمی متفاوت باشد، ولی فرایند کلی به این منوال است.
قدم اول در کارکرد پل بلاکچین احراز هویت و تأیید اطلاعات است. قبل از انتقال داده یا ارز از یک شبکه به شبکه دیگر، صحت و اعتبار آن توسط پل بلاکچین بررسی میشود. این احراز هویت میتواند با استفاده از رمزنگاری و امضای دیجیتال صورت گیرد.
پس از تأیید اطلاعات، منبع مورد نظر (مانند داده یا ارز) در Blockchain مبدا قفل میشود و میزان آن ثبت میشود. سپس اطلاعات مربوطه به صورت رمزنگاری شده به زنجیره بلاکی مقصد ارسال میشود. در Blockchain مقصد، اطلاعات رمزنگاری شده دریافت و تأیید میشوند. سپس براساس آن، منبع مورد نظر در بلاکچین مقصد بازبینی و بازگشت داده میشود.
در برخی موارد، پل بلاکچین ممکن است از یک سازمان واسطه (معمولاً سازمان معتبر و مستقل) تشکیل شده باشد که مسئولیت تأیید و انتقال اطلاعات را بر عهده دارد. در این صورت، این سازمان واسطه بین Blockchain ها عمل میکند و اطمینان از تأیید و صحت انتقال اطلاعات را فراهم میکند.
با استفاده از پل بلاکچین، امکان انتقال داده، ارز و منابع دیگر بین زنجیرههای بلاکی مختلف وجود دارد و تعامل و همکاری بین این بلاکچینها تسهیل میشود. این امر به وسیله تأیید اطلاعات توسط Blockchain Bridge و ایجاد اعتماد و قابلیت اطمینان بین بلاکچینها امکانپذیر میشود.
نمونههایی از پل بلاکچین
در ادامه به معرفی برخی از پلهای بلاکچین میپردازیم که برای انتقال دارایی میتوانید از آنها استفاده کنید.
- پل بایننس: پل غیرمتمرکزی است که برای انتقال بسیاری از ارزهای دیجیتال استفاده میشود. این پل، شبکههایی مانند اتریوم، ترون، سولانا و غیره را پشتیبانی میکند.
- cBridge: یک پل غیرمتمرکز است که برای انجام هر تراکنش باید آن را به یک کیف پول وصل کنید.
- Anyswap: امکان مشاهده تمامی داراییهایتان به شکل انواع کوین را میدهد. بعد از اتصال به کیف پول میتوانید تمامی دارایی خود را به هر Blockchain که میخواهید انتقال دهید.
- Plenty Bridge: این پل برای انتقال توکن به شبکههای اتریوم، تزوس، BSC و پالیگان استفاده میشود.
- Avalanche Bridge: این پل برای انتقال دارایی به بلاکچین اتریوم و AB استفاده میشود. از آن جایی که انجام تراکنش در اتریوم ممکن است ۱۵ دقیقه طول بکشد، آن را به AB انتقال میدهند که سرعت تراکنش افزایش پیدا کند.
بریج بلاکچین (Bridge)؛ شگفتی بی پایان تکنولوژی
پلهای بلاکچین با برقراری امکان ارتباط پروژههای مختلف با یکدیگر، بار دیگر یادآوری کردند که جهان تکنولوژی بیپایان، کاربردی و شگفتانگیز است. تمرکززدایی همیشه یکی از اهداف اصلی فناوری Blockchain بوده است که آن را بر سایر پیشرفتهای کاربردیتر مانند مقیاس پذیری در اولویت قرار میدهد.
به طور طبیعی، توسعه دهندگان تمایلی به تغییرات بزرگ در شبکههای Blockchain ندارند تا مبادا از فلسفه تمرکززدایی منحرف شوند. اما Blockchain Bridge نشانهای است که آنها در حال عبور از این مفهوم هستند. در واقع این ابزار، راهی برای ارتباط راحتتر شبکههای مختلف و در نهایت تلاشی برای یکپارچهسازی بلاکچینها است تا بتوان به یک اقتصاد واحد رمزنگاری شده دست پیدا کرد.
انتقال دارایی از یک بلاک چین به بلاک چینی دیگر مزایایی دارد. برخی از بلاک چینها نسبت به دیگری برای انجام تراکنش، سرعت کمتر و کارمزد بیشتری دارند. بلعکس، برخی سرعت بیشتر ولی کارمزد کمتری دارند.
پل بلاکچین بیت کوین با بیش از ۱۰.۲ میلیارد دلار، پل مولتی چین با بیش از ۷ میلیارد دلار،پل Avalanche با حدود ۶ میلیارد دلار، پل Polygon 5 میلیارد دلارو پل Fantom 4.2 میلیارد دلار
معمولاً پلهای جدیدی در لایههای بلاک چین که هنوز آزمایشهای لازم روی آنها انجام نشده، امنیت ندارد. بهتر است از آنها استفاده نکنید. تا جایی که امکان دارد، پلهایی را برای انتقال استفاده کنید که امتحان خود را پس داده باشند.