معرفی استاندارد ERC-721 و کاربرد های آن در ارز دیجیتال

یکی از عبارت‌های پرکاربرد بازار ارزهای دیجیتال ERC مخفف عبارت Ethereum Request for Comments است. ERC را نمی‌توان یک فناوری یا پلتفرم دانست بلکه به مجموعه‌ای از قواعد و استانداردها و دستورالعمل‌های فنی گفته می‌شود که توسعه‌دهندگان بلاکچین از آن استفاده می‌کنند. در واقع این دستور‌العمل‌ها می‌تواند فروش، خرید، محدودیت‌های واحد و وجود توکن‌ها را مشخص کنند. قوانین مربوطه به استانداردهای توکن می‌تواند به صرافی‌ها، برنامه‌ها و کیف پول‌های مختلف مانند کیف پول متامسک کمک کند که عملکردهای پولی پایه‌ای را بهتر درک کنند. به عبارت ساده‌تر، ERC را می‌توان یک سیستم باز و عمومی دانست که به همه افراد اجازه می‌دهد که بتوانند ساخت و نظردهی روی طرح‌های پیشنهادی برای استانداردسازی توکن‌ها را انجام دهند؛ استاندارد ERC-721 یکی از همین‌هاست. در ادامه مطلب نگاهی دقیق به ERC-721، کارکرد، توکن‌های مبتنی بر آن و ویژگی‌هایش خواهیم داشت.

استاندارد ERC-721 چیست؟

در تعریف استاندارد ERC-721 می‌توان گفت یک مشخصه فنی است که می‌تواند به منظور توسعه توکن‌های NFT بر بستر بلاکچین‌هایی که با ماشین مجازی اتریوم (EVM) سازگار هستند به کار گرفته شود. در پاسخ به این سوال که نقشش در EVM چیست می‌توان گفت که با استفاده از آن می‌توان توکن‌های مختلفی را با ویژگی‌های متفاوت پرداختی ساخت که با توکن‌های ساخته شده توسط یک قرارداد هوشمند مشابه از ارزش متفاوتی برخوردار باشند. بر اساس این تعریف توکن‌های مبتنی بر استاندارد ERC-721 منحصر به فرد بوده و نمی‌توان آن‌ها را با سایر توکن‌ها تعویض کرد.

دلیل ایجاد توکن ERC-721

هدف اصلی از طراحی استاندارد ERC-721 این است که توکن‌های منحصر به فردی توسعه پیدا کنند که بتوانند ارزش ذاتی خود را از یک سری ویژگی‌های خاص مانند کمیابی به دست آوردند. در واقع این استاندارد امکان ساخت یک اکوسیستم جدید از توکن‌ها بر بستر بلاکچین اتریوم را فراهم کرده که می‌تواند با بهره‌مندی از مفهوم ذخیره دیجیتال، ارزش و هویت مالک این نوع دارایی‌ها را ثبت کند. به عبارت ساده‌تر هدف اصلی طراحی این استاندارد تولید توکن‌های منحصر به فردی است که مشخصات آن‌ها غیر قابل تکرار باشد. شاید با شنیدن این جمله برای شما این سوال به وجود آید که این ویژگی چه کارایی دارد؟ در جواب باید گفت که توکن‌های تولید شده با استاندارد ERC-721 از نظر خاص بودن یا یکتایی بسیار کمیاب هستند که این موضوع ارزش زیادی را برای آن‌ها به همراه دارد.

برای درک بهتر این مسئله فرض کنید که در فضای موزه قصد دارید با ارزش‌ترین آثار خود را در یک مزایده به فروش بگذارید. از طرفی موزه به لطف قرعه‌کشی ویژه یک بلیط خاص برای هر یک از شرکت کنندگان در نظر می‌گیرد که امکان خریداری آثار هنری را به آن‌ها می‌دهد. در واقع موزه هر یک از بلیط‌ها را با یک سری مشخصات منحصر به فرد و غیر قابل تکرار صادر کرده است. در این حالت فردی که بلیط برنده را در دست دارد می‌تواند آثار هنری مورد علاقه خود را خریداری کند. در بحث توکن‌های تولید شده با استاندارد ERC-721 نیز همین مشخصات منحصر به فرد باعث ارزشمندی آن می‌شود.

کاربردهای استاندارد ERC-721

از مهم‌ترین کاربردهای استاندارد ERC-721 در دنیای ارزهای دیجیتال می‌توان موارد زیر را نام برد:

اثر هنری دیجیتال یا فیزیکی: یکی از مهم‌ترین کاربردهای NFT مربوط به آثار هنری می‌شود. از این رو امکان شرکت در مزایده‌های آثار دیجیتال یکی از مهم‌ترین کاربردهای توکن ساخته شده بر اساس این استاندارد است.

بازی: توکن‌های ساخته شده بر اساس این استاندارد می‌توانند به منظور خریدهای درون بازی و به دست آوردن آیتم‌های کمیاب کاربرد داشته باشند.

ملک: با استفاده از این نوع توکن‌های می‌توان توکنیزه کردن دارایی‌ها و قراردادهای هوشمند را انجام داده و به راحتی خرید و فروش کرد.

امور مالی: با استفاده از این توکن‌ها می‌توان امور مالی مختلف مانند دیفای، وام،‌ اوراق آتی و غیره را متحول کرد.

نرم‌افزار: با استفاده از توکن‌های ساخته شده بر اساس استاندارد ERC-721 می‌توان مجوزهای نرم‌افزاری به منظور ایجاد حریم شخصی و جلوگیری از استفاده غیر قانونی را فراهم کرد.

بلیت کنسرت یا مسابقات ورزشی: یکی از کاربردهای توکن‌های مبتنی بر این استاندارد حصول اطمینان از عدم کلاهبرداری در فروش بلیط است.

احراز هویت: این توکن‌ها به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد بهترین ابزار برای احراز هویت‌ها کاربری محسوب می‌شوند.

مهم‌ترین ویژگی‌های استاندارد ERC-721

در این قسمت باید به یک نکته اشاره کرد که ساختار استاندارد ERC-721 مشابه با ساختار توکن‌های مبتنی بر ERC-20 است. همچنین این دو از نظر قراردادهای هوشمند موجود نیز مشابه هستند. با این حال این دو استاندارد و توکن‌های ساخته شده بر مبنای آن‌ها در برخی از خصوصیات تفاوت‌هایی دارند. از مهم‌ترین ویژگی‌های توکن‌های ساخته شده مبتنی بر استاندارد ERC-721 می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• توکن‌ها دارای یک نام هستند که به منظور نشان دادن اپلیکیشن‌های بیرونی به کار می‌روند.
• به برنامه‌های غیر متمرکز یا dApps این امکان را می‌دهد که با یک نام کوتاه به این توکن‌ها دسترسی داشته باشند.
• هر توکن مبتنی بر این استاندارد یک آدرس دارد که در یک فیلد قرار گرفته است.
• هر یک از این توکن‌ها یک فیلد تعریف شده از عملکردهای مالک دارند که کاربرد اصلی آن‌ها تعریف مالکیت توکن و روش انتقال آن است.
• توکن‌های مبتنی بر این استاندارد دارای یک فیلد به نام Owners هستند که می‌تواند غیر قابل تعویض بودن و شناسایی توکن را تضمین کند.

مشهور‌ترین توکن‌های مبتنی بر استاندارد  ERC-721

ERC-721 یکی از بهترین استانداردهای بلاک چین به حساب می‌آید که یکی از مشهورترین و محبوب‌ترین بازی‌های غیر متمرکز بر بستر بلاکچین اتریوم از این استاندارد استفاده می‌کند. این بازی که کریپتوکیتیز (Cryptokitties) نام دارد از این استاندارد به منظور ساخت کالکتیبل‌های دیجیتال منحصر به فرد که به شکل بچه گربه هستند استفاده می‌کند. هر گربه در این بازی قیمت متفاوتی دارد که کاربران مشخص کننده قیمت آن هستند.

بسیاری از ان اف تی‌هایی که امروزه ساخته می‌شوند از استاندارد ERC-721 بهره می‌برند. در ادامه با چند نمونه از معروف‌ترین NFTهای مبتنی بر این استاندارد آشنا می‌شویم.

بورد ایپ یات کلاب (Borde Ape Yacht Club)

این NFT که به کلکیسون میمون‌های خسته معروف است، یک مجموعه توکن ان اف تی است. این کالکشن که بر بستر بلاکچین اتریوم طراحی شده مجموعه‌ای از تصاویر کارتونی میمون‌ها است که با استفاده از یک الگوریتم ساخته شده‌اند و ارزش بالایی دارد.

کول کتز (Cool Cats)

یکی دیگر از پروژ‌های جذاب دنیای NFT‌ که از ERC-721 برای ساخت آن استفاده شده، در سال ۲۰۲۱ میلادی راه‌اندازی شد؛ اما توانست در یک مدت کوتاه و با سرعت بالا رتبه سوم NFTها را از نظر حجم فروش به دست آورد. رتبه‌های اول و دوم به ترتیب در اختیار ایپ یات کلاب و کریپتوپانکز (CryptoPunks) قرار دارد. با این که این روزها این پروژه کمتر مورد توجه قرار دارد، اما همچنان به عنوان یکی از ۲۰ پروژه برتر دنیای NFT شناخته می‌شود.

تیکل بیچ (Tickle Beach)

یکی از مجموعه‌های جذاب دنیای NFT که در سال ۲۰۲۲ راه‌اندازی شده است، تیکل بیچ نام دارد. این کلکسیون از ۵۸ کاراکتر سه‌بعدی حیوانات بامزه تشکیل شده که بر بستر شبکه اتریوم و مبتنی بر استاندارد ERC-721 ساخته شده است. این کالکشن امروزه رتبه اول مجموعه‌های ترند و رتبه ۵ کلکسیون‌ها برتر در اوپن سی را در اختیار دارد.

تفاوت استاندارد ERC-20 با ERC-721

با توجه به موضوعاتی که تا این قسمت مورد بررسی قرار گرفت، مشخص شد که این دو استاندارد در برخی از ویژگی‌ها مانند ساختار توکن‌ها و نوع قرارداد هوشمند مشابهند. اما با تمام این شباهت‌ها این دو و توکن‌های ساخته شده مبتنی بر آن‌ها تفاوت‌هایی دارند:

• توکن‌های ساخته شده مبتنی بر ERC-721 غیر قابل تفویض یا NFT هستند. اما توکن‌های مبتنی بر استاندارد ERC-20 فاقد این ویژگی هستند.
• یکی دیگر از تفاوت‌های موجود بین این دو استاندارد ارزهای دیجیتال، غیر قابل تقسیم بودن توکن‌های مبتنی بر ERC-721 است.

استاندارد ERC-721؛ طراحی توکن با مشخصات منحصر به فرد

استاندارد ERC-721 به عنوان یکی از استانداردهای بلاکچین با این هدف طراحی شد که امکان ساخت توکن‌های مختلف با ویژگی‌ها و مشخصات منحصر به فرد را غیر قابل تکرار هستند فراهم کند. همین یکتا و منحصر به فرد بودن توکن‌های ساخته شده مبتنی بر این استاندارد، باعث می‌شود که ارزش زیادی پیدا کند. در حال حاضر این استاندارد به عنوان سازوکاری پیشران در اکوسیستم اتریوم شناخته می‌شود که امروزه مجموعه‌های NFT زیادی مبتنی بر آن ساخته می‌شوند. به همین دلیل درک قابلیت‌ها و کاربردهای این استاندارد و آگاهی نسبت به ویژگی‌های آن به منظور حضور در دنیای ان اف تی ضرورت دارد؛ زیرا در آینده با افزایش تقاضا برای توکن‌های ساخته شده مبتنی بر استاندارد ERC-721 دنیای NFT به یک موضوع داغ در دنیا تبدیل می‌شود. نظر شما درباره آن چیست؟