مین نت چیست؟ آشنایی با شبکه اصلی یا mainnet
بسیاری از پروژه‌های بلاک چین ارز دیجیتال دارای یک شبکه اصلی و اختصاصی هستند که به آن مین نت می‌گویند. این مین نت‌ها همان بلاک چین اختصاصی هر پروژه هستند. قبل از راه اندازی شبکه اصلی پروژه، یک نسخه تست نت از آن طراحی می‌شود که در آنجا، برنامه نویسان و توسعه دهندگان باید عملکرد شبکه را مورد بررسی قرار دهند.
البته راه دیگری هم برای به‌روزرسانی یک پروژه وجود دارد. آن هم ایجاد یک نسخه دیگر از بلاک چین به نام فورک (Fork) است. شما در فورک ایجاد شده می‌توانید هرگونه تغییر یا رفع باگی را انجام دهید. ایجاد فورک برای زمانی است که شما قصد طراحی و راه اندازی یک بلاک چین جدید با ویژگی بهتر نسبت به بلاک چین اصلی را داشته باشید. در ادامه این مقاله از بلاگ والکس، به پاسخ دقیقی از سوال Mainnet چیست، می‌پردازیم.
معرفی شبکه اصلی یا مین نت
در واقع مین نیت (Mainnet) همان شبکه اصلی برای هر پروژه بلاک چینی است. مین نت کاملا برخلاف تست نت (Testnet)، در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. مین نت شبکه‌های بلاک چین کاملا مستقل و دارای پروتکل مخصوص به خود هستند. این شبکه اصلی برای رسیدن به اهداف و توسعه خود، از توکن‌ها و کوین‌های باارزش در شبکه استفاده می‌کند. اولین قدم برای راه اندازی یک مین نت، عرضه اولیه کوین (ICO) است. این عرضه اولیه کمک می‌کند تا پروژه، سرمایه مورد نیاز خود را برای توسعه و ادامه مسیرش به دست آورد. برای آشنایی بیشتر با مین نت‌ها، بیایید به چند نمونه از معروف‌ترین آنها بپردازیم.
برخی از نمونه مین نت‌های شناخته شده، شامل اتریوم، بیت کوین، ترون، تزوس و … است. تمامی این نمونه‌ها دارای یک بلاک چین مستقل برای خود هستند و همین موضوع باعث می‌شود تا به آنها «مین نت» یا شبکه اصلی بگوییم. پس می‌توان نتیجه گرفت، ارزهای دیجیتالی که بلاک چین اختصاصی ندارند، مین نت نیز ندارند. پس از قرارگیری مین نت در اختیار همه کاربران، آنها می‌توانند تراکنش‌های اصلی خود را بر بستر آن انجام داده و در دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger) ثبت کنند.
ترون یکی نمونه شبکه اصلی معروفی شده، در ابتدای فعالیت خود، بر روی مین نت اتریوم کار می‌کرد. ولی پس از چند سال، بالاخره در سال ۲۰۱۸، مین نت یا شبکه اصلی خود را راه اندازی کرده و توکن‌های ترون را به بلاکچین اختصاصی ترون منتقل کرد.
کاربرد مین نت (Mainnet)
شبکه اصلی پروژه‌های بلاک چینی دارای کاربردهای متفاوتی هستند که در نهایت، باعث رشد و توسعه شبکه می‌شود. برخی از این کاربردها عبارت‌اند از:
دسترسی کامل
زمانی که مین نت یک پروژه آماده می‌شود، مستقیما در دسترس تمامی کاربران قرار می‌گیرد. از این رو، همه کاربران می‌توانند در آن مشارکت داشته و بر روی آن سرمایه گذاری کنند. این مشارکت و سرمایه گذاری، باعث می‌شود تا شبکه روزبه‌روز پیشرفت کرده و توسعه دهندگان آن، سرمایه مورد نیاز برای توسعه پروژه را نیز به دست آورند.
کسب درآمد
همان‌طور که قطعا می‌دانید، همه پروژه‌های بلاک چین به جهت کسب درآمد برای توسعه دهندگان راه اندازی می‌شوند. پس، زمانی که مین نت راه اندازی می‌شود، کاربران تراکنش‌های خود را بر روی آن انجام می‌دهند و کارمزد آن، یک راه برای درآمدزایی توسعه دهندگان می‌شود.
پشتیبانی از توکن‌های دیگر
برخی از پروژه‌ها، برای خودشان بلاک چین اختصاصی راه اندازی نمی‌کنند و ترجیح می‌دهند که از دیگر بلاک چین‌ها استفاده کنند. به‌عنوان‌مثال، بسیاری از پروژه‌ها، توکن‌های خود را بر روی شبکه اصلی اتریوم یا بیت کوین قرار می‌دهند. شما با راه اندازی یک مین نت، بستر مناسبی برای پشتیبانی از دیگر توکن‌های پروژه‌ها را ایجاد می‌کنید.
قابل استفاده بودن پروژه
زمانی که شبکه اصلی راه اندازی می‌شود، یعنی آن پروژه قابل استفاده است و کاربران می‌توانند تراکنش‌های خود را ر روی آن انجام دهند. این موضوع کاملا بر خلاف تست نت است که فقط در اختیار توسعه دهندگان پروژه قرار می‌گیرد و تنها برای شناسایی باگ‌های شبکه اصلی است.
پشتیبانی از برنامه‌های غیرمتمرکز
یکی دیگر از کاربردهای مهم مین نت‌ها، ایجاد یک بستر برای راه اندازی برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps)، قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) و امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) است.
تست نت چیست و چه کاربردی دارد؟
قبل از بررسی تفاوت‌های مین نت و تست نت (Testnet)، بهتر است کمی با تست نت و کاربرد آن آشنا شویم. در واقع، تست نت همان‌طور که نامش مشخص است، یک محیط کاملا آزمایشی برای برنامه نویسان و توسعه دهندگان شبکه اصلی است. قبل از راه اندازی هر مین نت، تست نت آن طراحی شده و در اختیار توسعه دهندگان پروژه قرار می‌گیرد. تست نت بر خلاف مین نت، قابل استفاده برای تمامی کاربران نیست. زیرا، تست نت یک نسخه آزمایشی از شبکه اصلی است که تنها برای کشف باگ‌ها و مشکلات شبکه طراحی می‌شود.
پس از آماده سازی تست نت، تمامی فعالیت‌های شبکه توسط برنامه نویسان و توسعه دهندگان مورد بررسی قرار می‌گیرد تا در صورت وجود ایراد و مشکل، رفع شود. در تست نت نیز توکن‌هایی قرار دارد و حتی امکان انجام تراکنش در آنها وجود دارد و ولی تمامی این فعالیت‌ها آزمایشی بوده و فاقد هرگونه ارزشی است.
باید بدانید که پس از بررسی باگ‌ها و مشکلات شبکه و راه اندازی شبکه اصلی، تست نت همچنان باقی می‌ماند. چرا که تمامی مین نت‌ها پس از مدتی نیاز به به‌روزرسانی و اضافه کردن قابلیت جدید دارند. از این رو، تست نت‌ها باقی می‌مانند تا در زمان معین، قابلیت‌های جدید پروژه بر روی آنها تست شده و مورد آزمایش قرار بگیرند.
تفاوت تست نت با مین نت
تفاوت‌های مین نت با شبکه اصلی عبارت‌اند از:
- هدف: مین نت یک بلاک چین کاربردی برای کاربران بوده اما ولی تست نت تنها دارای یک محیط آزمایشی است.
- تراکنش‌ها: تمامی تراکنش‌ها بر روی تست نت غیرواقعی بوده اما تراکنش‌ها بر روی مین نت، تماما واقعی و بر روی دفتر کل توزیع شده ثبت می‌شود.
- کوین‌ها: کوین‌های شبکه اصلی دارای ارزش واقعی هستند ولی کوین‌های تست نت، فاقد هرگونه ارزش بوده و تنها جنبه آزمایشی دارند.
- کارمزد تراکنش‌ها: کارمزد تراکنش‌ها بر روی مین نت، با توکن‌های بومی شبکه پرداخت می‌شود ولی تراکنش‌ها بر روی تست نت هیچ‌گونه کارمزدی ندارند.
- تعداد تراکنش‌ها: تراکنش‌ها در شبکه اصلی تعداد بالایی دارند و از این رو، شبکه باید سرعت ترافیک بالایی داشته باشد. ولی تعداد تراکنش‌ها در تست نت، محدود و کم هستند.
- استخراج: در شبکه اصلی امکان استخراج برای به دست آوردن کوین‌های واقعی وجود دارد؛ ولی تست نت‌ها دارای هیچ‌گونه سود اقتصادی نیستند.
مراحل توسعه شبکه اصلی
همان‌طور که بالاتر اشاره کردیم، راه اندازی یک مین نت مراحل خاص خودش را دارد. از این رو، باید قبل از راه اندازی کامل، به صورت یک تست نت مورد آزمایش قرار بگیرد. اگر پروژه در قالب تست نت موفقیت‌آمیز باشد، به مرحله بعدی می‌رود. در غیر این صورت، باید ایرادات شبکه برطرف شده و سپس به مرحله بعدی منتقل شود.
حال، توسعه دهندگان پروژه باید سرمایه گذاران اولیه شبکه اصلی خود را پیدا کنند. برای این کار، آنها می‌توانند از دو روش “ICO” یا “IEO” استفاده کنند که به معنای عرضه اولیه کوین و عرضه اولیه صرافی است. از این طریق، سرمایه گذاران، توکن‌های بومی شبکه را خریداری می‌کنند و سرمایه اولیه برای توسعه و رشد شبکه اصلی مورد نظر به دست می‌آید.
البته، با توجه به کلاهبرداری که در سال ۲۰۱۷ در روش عرضه اولیه کوین انجام شد، بسیاری از سرمایه گذاران نسبت به خریداری کوین‌های جدید و تازه تأسیس دلسرد شدند. از این رو، عرضه اولیه صرافی، گزینه بهتری برای جذب سرمایه گذاران شبکه اصلی است.
اهمیت مین نت
با توجه به کاربرد شبکه اصلی هر پروژه بلاک چینی، می‌توان دریافت که از چه اهمیت بالایی برخوردار هستند. در ادامه به دلایل اهمیت مین نت در پروژه‌ها می‌پردازیم.
ایجاد اعتبار بین کاربران
پروژه‌هایی که شبکه اصلی دارند، از منظر کاربران پروژه‌های بسیار امن و معتبری هستند. چرا که در این نوع پروژه‌ها کاربران به طور مستمر در حال فعالیت و مشارکت هستند و از طرفی، در آنجا تراکنش انجام می‌دهند. همین موضوع باعث می‌شود تا معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بیشتری به پروژه جذب شوند. ولی پروژه‌های بدون شبکه اصلی معمولا در یک هاله‌ای از ابهام قرار دارند و امکان کلاهبرداری بودن آنها بسیار بالا است.
پیشرفت پروژه
شبکه اصلی هر پروژه نشان از عملکرد و روند پیشرفت آن دارد. پس، هر کاربری می‌تواند با بررسی مین نت پروژه به عملکرد و پیشرفت آن پی ببرد. البته این موضوع حساسیت شبکه‌های اصلی را نیز بالا می‌برد. چرا که هر ایراد و مشکل در شبکه مستقیما بر روی تراکنش‌های کاربران تأثیر می‌گذارد. پس باید قبل از راه اندازی مین نت، تست نت پروژه به خوبی بررسی شود.
امنیت شبکه
مین نت‌ها فضای بسیار امنی دارند و باعث افزایش امنیت در شبکه بلاک چینی می‌شوند.
بستر مناسب برای پروژه‌های جدید
مین نت‌ها مانند یک پروژه عمومی هستند که امکان پشتیبانی از پروژه‌های جدید را دارند. از این رو، بسیاری از پروژه‌های جدید می‌توانند از مین نت‌ها استفاده کنند.
ارتباط مین نت با قیمت و ارزش ارزهای دیجیتال
از آن جایی که مین نت‌های هر پروژه باید دائماً در حال به‌روزرسانی و توسعه باشند، این موضوع بر روی عملکرد شبکه اصلی تأثیر بسیار مثبتی می‌گذارد. به‌عنوان‌مثال، ارز دیجیتال بیت کوین که این روزها به یکی از برترین ارزهای دیجیتال تبدیل شده، افزایش قیمت خود را به کمک توسعه و بهبود مین نت پروژه خود به دست آورد. این رمز ارز در مدت زمان کوتاهی، ارزش کمتر از ۱ دلار خود را به حدود ۶۷ هزار دلار رساند.
پس هر چه سرمایه‌گذاری، دقت و تمرکز بیشتری بر روی مین نت یک پروژه گذاشته شود، احتمالا افزایش قیمت آن نیز بالاتر می‌رود. چرا که کاربران بیشتری جذب شبکه اصلی پروژه شده و در آن جا تراکنش انجام می‌دهند. این افزایش تقاضا و استفاده از شبکه، بر ارزش توکن بومی شبکه نیز تاثیرگذار خواهد بود.
