گزارش عملکرد شبکههای لایه ۲ در سال ۲۰۲۳
سال ۲۰۲۳ سالی پر فراز و نشیب برای بازار کریپتو و ارزهای دیجیتال بود. در این سال، چندین پروژه جدید پدید آمد. شبکه لایه ۲ شبکهای است که بخشی از عملیات و امکانات شبکه بلاکچین اصلی را بر عهده میگیرد تا از فشار و بار عملیاتی آن بلاکچین، کاسته شود. با افزایش کاربران دنیای رمزارز، نیاز به این پلتفرمها نیز بیشتر احساس میشود. آیا از عملکرد شبکه های لایه ۲ در ۲۰۲۳ آگاهی دارید؟ در این مقاله از بلاگ والکس، به دنبال بررسی عملکرد این پروتکلها در سال گذشته میلادی و آشنایی با موارد جدید در این حوزه هستیم. با ما همراه باشید.
بررسی عملکرد بهترین شبکه های لایه ۲ در ۲۰۲۳
زمانی که قصد سرمایهگذاری در یک پروژه را دارید، مطالعه و تحقیق پیرامون عملکرد و سابقه آن پروژه اهمیت بالایی پیدا میکند. در حقیقت با اطلاع از عملکرد یک پروتکل، میتوانید موفقیت یا شکست آن را تا حدی پیشبینی کرده و دید شفافتری نسبت به آینده آن پیدا کنید.
سال ۲۰۲۳ شاهد اتفاقات زیادی در دنیای بلاکچین و کریپتو پیرامون بیت کوین، اتریوم، ریپل و بقیه پروژهها و پلتفرمها بودیم. این جریانات بر روی شبکههای لایه ۲ نیز تاثیرگذار بودهاند. در واقع یکی از بخشهای مهم برای معاملهگران بررسی اخبار است؛ چرا که معمولا تغییراتی در بازار بر اثر اخبار رخ میدهد. پروتکلهای لایه ۲ هم از این قاعده پیروی میکنند. در ادامه، عملکرد برخی از شاخصترین شبکه های لایه ۲ در ۲۰۲۳ را بررسی میکنیم.
آربیتروم (Arbitrum)
آربیتروم یکی از مشهورترین و محبوبترین راهحلهای مقیاسپذیری در حوزه بلاکچین به شمار میرود. این پروتکل بر بستر اتریوم (Ethereum) از امنیت و سازگاری این شبکه با ارائه توان عملیاتی بالاتر و کارمزد پایینتر از ETH، بهره میگیرد. Arbitrum توسط موسسه Offchain Labs ساخته شده است.
یکی از مهمترین اتفاقات مرتبط با این پروتکل در ۲۰۲۳، ایردراپ توکن بومی آن با نماد ARB در ماه مارس بود. مدتی بعد از عرضه این ارز در ماه آوریل، بالاترین قیمت برای آن در سال گذشته ثبت شد. با این حال، پس از دستیابی به آن نقطه عطف، آربیتروم تا مدتی روند نزولی پیش گرفت و به پایینترین قیمت تاریخی خود در سطح ۰.۷۴۵ دلار رسید. از آن نقطه به بعد، روند کلی قیمت ARB صعودی شد و این ارز، سال ۲۰۲۳ را با قیمت حدود ۱.۴۸ دلار به پایان رساند.
در مجموع، این پروژه در ۲۰۲۳ عملکرد فوق العادهای از خود به نمایش نگذاشت و سال جاری تا اینجا برای این پروتکل بهتر رقم خورده است.
آپتیمیسم (Optimism)
در بررسی عملکرد شبکه های لایه ۲ در ۲۰۲۳ نوبت به آپتیمیسم رسید. این پروتکل یکی دیگر از شبکههای بلاکچین لایه ۲ بر پایه اتریوم است. Optimism از امنیت شبکه اصلی اتریوم کمک گرفته و با استفاده از راه حلهای Optimistic Rollup، مقیاس پذیری ETH را بهبود میبخشد؛ به عبارت دیگر، تراکنشها به صورت بدون واسطه بر روی آپتیمیسم ثبت شده، اما در نهایت اطلاعات آنها بر روی اتریوم نگهداری میشود.
عملکرد کلی توکن بومی این شبکه (OP) در سال ۲۰۲۳ خوب رقم خورد و قیمت این ارز روند مثبتی را تجربه کرد. توکن آپتیمیسم از فوریه تا ژوئن ۲۰۲۳، سیر نزولی را طی کرد و در ششمین ماه میلادی به پایینترین قیمت خود در ۲۰۲۳ در سطح حدود ۱.۰۹ دلار رسید.
از آن زمان به بعد، OP روند صعودی به خود گرفت و در نهایت در روز پایانی سال ۲۰۲۳ به اوج ۳.۶ دلار دست یافت. بنابراین میتوان گفت که Optimism نیمه دوم ۲۰۲۳ را با قدرت بسیار بیشتری گذراند و نموداری سبز رنگ از خود بر جای گذاشت.
لایتنینگ (Lightning)
شبکه لایتنینگ بیت کوین، یک بلاکچین غیرمتمرکز است که با استفاده از قابلیت قرارداد هوشمند (Smart Contract)، امکان پرداخت بیدرنگ در میان شبکهای از کاربران را فراهم میکند. Lightning از تراکنشهای واقعی بیت کوین و زبان اسمارت کانترکت بومی آن، حجم فراوان تراکنش در سرعت بالا را ممکن میسازد.
آمار در دسترس نشان میدهد که سال ۲۰۲۳ برای لایتنینگ، سال بسیار مطلوب با رشدی چشمگیر بوده است. در ماه اوت سال گذشته، حداقل حدود ۶.۶ میلیون تراکنش Lightning به ثبت رسید؛ هر چند، عدد واقعی می تواند بیشتر باشد چرا که برخی تراکنشها به دلیل تمرکز بر حریم خصوصی مخفی میمانند. در آن زمان، لایتنینگ نسبت به اوت ۲۰۲۱ بیش از ۱۲۰۰ درصد رشد را به ثبت رسانده است. این شبکه در اوت ۲۰۲۳ بستر انتقال حدود ۷۸ میلیون دلار دارایی به شکل عمومی را فراهم کرد.
به طور کلی، در ۲۰۲۳ لایتنینگ در آمارهای گوناگون رشد مطلوبی را به نمایش گذاشت و نسبت به سالهای قبل عملکرد بهتری را تجربه کرد.
پالیگان (Polygon)
در پرداختن به عملکرد شبکه های لایه ۲ در ۲۰۲۳، پالیگان یک راه حل مقیاسپذیری است که در کنار بلاکچین اتریوم کار میکند و امکان انجام تراکنشهای سریع با کارمزد پایین را فراهم میآورد. در ۲۰۲۳، پالیگان در ابعاد مختلف پروژه و چشم انداز اصلی خود با تغییرات اساسی مواجه شد. بر اساس گزارش ارائه شده توسط منابع شخص ثالث، در سال ۲۰۲۳ تعداد آدرسهای منحصربهفرد بر روی شبکه گواه اثبات سهام پالیگان بیش از ۹۱ درصد افزایش داشته و در مقایسه با سال قبل، ۱۸۶ درصد رشد بیشتری را به ثبت رسانده است.
در ۲۰۲۳، تعداد آدرسهای روزانه فعال در پالیگان پایداری خوبی را تجربه کرد و در محدوده ۲۸۵۰۰۰ تا ۷۳۳۰۰۰ قرار داشت. علاوه بر این، در سال گذشته پروتکل Polygon بیش از ۱ میلیارد تراکنش را پردازش کرده و از این نظر، دومین سال با بیشترین تراکنش پردازش شده در تاریخ خود را به ثبت رساند.
با این حال، به طور کلی روند قیمت توکن بومی این شبکه (MATIC) حالت نزولی داشته است؛ این ارز سال ۲۰۲۳ را با قیمت حدود ۲.۵ دلار آغاز کرد و در سطح ۰.۹۷ دلار به پایان رساند.
استارک نت (Starknet)
آخرین مورد در فهرست شبکه های لایه ۲ در ۲۰۲۳ یک شبکه مبتنی بر اتریوم است که با کمک گرفتن از zk-rollup، سرعت پردازش تراکنش را افزایش داده و هزینهها را کاهش میدهد. استارک نت در ۲۰۲۳ رویداد Regenesis را بدون هیچ قطعی یا تغییر وضعیت شبکه پشت سر گذاشت که دستاورد مطلوبی محسوب میشود. این پروتکل برای ۲۰۲۳ هدف خود را بهبود عملکرد شبکه جهت مطابقت با افزایش احتمالی در تعداد کاربران و توسعه دهندگان قرار داده بود.
در سال ۲۰۲۳ کدام شبکههای لایه ۲ به بازار اضافه شدند؟
همه سال شبکهها و پروژههای جدید و متعددی در بازار کریپتو ظهور میکنند که با ویژگیهای منحصر به فرد، توجه گروه خاصی از کاربران را به خود جلب میکنند. در حقیقت، افراد با توجه به نیازها و اهداف خود میتوانند از این شبکهها کمک بگیرند. حوزه ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۳ شاهد رشد محسوسی در توسعه و پذیرش شبکههای لایه ۲ بود. به طور مثال، اخباری مبتنی بر اینکه صرافی کراکن شبکه لایه ۲ خود را توسعه میدهد، پدید آمدند، اما ظاهراً هنوز پروژهای توسط این صرافی با این هدف عرضه نشده است. علاوه بر آن، پروتکلهای دیگری مبتنی بر شبکه اتریوم در حال توسعه هستند و از برتریهای این شبکه در کنار بهبود مقیاسپذیری و سرعت تراکنش، استفاده میکنند. از سوی دیگر، پروژه پالیگان شبکه zkEVM را در سال گذشته میلادی راه اندازی کرد. در مجموع به جز موارد مذکور، در سال گذشته پروتکلهای برجستهای به بازار رمز ارزها وارد نشدند.
شبکه لایه ۲؛ راه حلی برای مقابله با چالشهای مقیاس پذیری در کریپتو
در این مقاله از والکس به عملکرد شبکه های لایه ۲ در ۲۰۲۳ پرداختیم و برجستهترین موارد در میان آنها را بررسی کردیم. همچنین، پیرامون توسعه این پروتکلها در سال گذشته نوشتیم. هرچند دنیای کریپتو در سال ۲۰۲۳ روزهای کم فروغ فراوانی را پشت سر گذاشت و در هفتهها و ماههای پایانی، عملکرد نسبتا بهتری را به خود دید؛ اما با این حال، پروتکلهای لایه ۲ برجسته، عملکرد مطلوبی را به نمایش گذاشتند. این پروژهها به دنبال افزایش مقیاس پذیری و کاهش هزینهها در تراکنشها و عملیات مالی هستند.
شما از بین پروژههای لایه ۲ معرفی شده در این مقاله، کدام یک را مستعد رشد در سال ۲۰۲۴ میدانید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.