CeFi چیست؟ بررسی همه زوایای امور مالی متمرکز سیفای و مزایای آن
اصطلاح سیفای یا امور مالی متمرکز (CEFI) معمولا برای توصیف شرکت یا پلتفرمهایی به کار میرود که به عنوان یک نهاد مرکزی و در جهت پردازش تراکنشهای مالی فعالیت میکنند. یک شرکت ارائه کننده خدمات مالی متمرکز، علاوه بر مدیریت دارایی کاربران، به اطلاعات مهمی نظیر هویت و سابقه تراکنشهای مالی هم دسترسی پیدا میکند. اگر میخواهید بدانید که سیفای دقیقا چیست و چه ویژگیهای متمایز کنندهای دارد، در این مقاله با ما همراه باشید.
سیفای (CeFi) چیست؟
در حالی که خیلیها با اصطلاح دیفای (DeFi) یا امور مالی غیرمتمرکز آشنا هستند، احتمالا کلمه سیفای (CeFi) یا عبارت امور مالی متمرکز برایشان تازگی داشته باشد. البته خود مفهوم سیفای از مدتها پیش وجود داشته و بانکها قدیمیترین نمونه آن محسوب میشوند.
در یک بانک عادی، فرد با افتتاح حساب، دارایی خود را سپردهگذاری کرده و عملا کنترل آن را در اختیار بانک قرار میدهد. این یعنی اگر مشکلی برای سیستم بانکی پیش بیاید و امکان برداشت وجود نداشته باشد، فرد نیز هیچ راهی برای دسترسی به پول خود نخواهد داشت.
یک صرافی ارز دیجیتال با ساختار متمرکز (نظیر بایننس، کوین بیس و کراکن) نیز بر اساس سیستمی مشابه فعالیت میکند: کاربر رمز ارزهای خود را برای صرافی واریز کرده، اما کلید خصوصی کیف پولی که حاوی داراییهایش است را دریافت نمیکند. در دنیای کریپتو، هر والت دارای یک کیف پول خصوصی است که تنها از طریق آن میتوان به داراییها دسترسی پیدا کرد. در نتیجه در صورتی که مشکلی برای یک صرافی متمرکز پیش بیاید و امکان برداشت رمز ارز غیر فعال شود، کاربر هیچ راهی برای دسترسی به داراییهای خود ندارد.
گروه امور مالی متمرکز موارد زیر را شامل میشود:
- بانکها
- صرافیهای متمرکز
- شرکتهای مدیریت دارایی
بررسی مزایای CeFi
استفاده از شرکتهای امور مالی متمرکز از مدتها پیش در میان مردم مرسوم شده و مزایایی غیر قابل انکار دارد که در این بخش مورد بررسی قرار گرفتهاند.
دسترسی آسان به خدمات مالی
در نگاه اول واگذاری کنترل و اعتماد کردن به یک شرکت یا سازمان متمرکز ممکن است یک محدودیت تلقی شود، اما واقعیت این است که استفاده از خدمات بانکی و صرافیهای متمرکز کار را برای کاربران آسان میکند.
برای مثال فرض کنید تمامی سرمایه خود را شخصا نگهداری میکنید یا عبارتی دیگر، مسئولیت نگهداری داراییهای خود را به طور کامل بر عهده گرفتهاید. در این حالت، در تمام فروشگاههایی که پول نقد دریافت نمیکنند به مشکل بر خواهید خورد. از طرف دیگر، امن نگه داشتن حجم بالایی از سرمایه (حتی اگر به طلا یا الماس تبدیل شده باشد) چالش بزرگی برای شما ایجاد خواهد کرد. علاوه بر این، بدون استفاده از بانک، امکان انتقال پول بدون نیاز به تعامل فیزیکی را نخواهید داشت که سرعت کار را تا حد زیادی کاهش میدهد.
حتی استفاده از ارزهای دیجیتال که از طریق فناوری بلاک چین قابل انتقال هستند و به نهاد مرکزی مانند بانک نیاز ندارند، هم چالشهای خاصی برای کاربر ایجاد میکند. برای مثال نگهداری رمز ارز در کیف پول شخصی این معناست که فرد باید کاملا با دنیای کریپتو و قوانین آن آشنا باشد. اشتباهاتی مانند گم کردن کلید خصوصی یا عبارت بازیابی، ارسال دارایی به آدرس اشتباه و هک شدن دستگاه حاوی کیف پول میتواند به از دست رفتن سرمایه کاربر منجر شود.
مورد دیگر به تبدیل پول به ارز دیجیتال مربوط میشود. بدون استفاده از خدمات سیفای، برای تبدیل پول نقد به رمز ارز باید فردی مورد اعتماد پیدا کنید که حاضر باشد این نوع معامله را با شما انجام دهد. اما در صورتی که حساب بانکی داشته باشید، میتوانید پول را برای یک صرافی متمرکز واریز کرده و تبدیل را به آسانی انجام دهید.
خدمات مشتریان
یک بانک یا صرافی متمرکز به طور معمول دارای مرکز خدمات مشتریان است که پاسخگوی سوالات و مشکلات مردم خواهند بود. بانکها علاوه بر مراکز خدمات مشتریان، دارای شعب هم هستند. برای مثال اگر حساب بانکی شما به علت فراموشی رمز قابل دسترسی نباشد، میتوانید با کارت شناسایی به نزدیکترین شعبه بانک مراجعه کرده و رمز جدیدی دریافت کنید. اگر هم حین استفاده از پنل کاربری یک صرافی متمرکز به مشکل برخوردید، میتوانید از مرکز پشتیبانی مشتریان کمک بخواهید.
ضمانت دارایی
بانکها و صرافیهای معتبر امنیت داراییهای کاربران خود را تضمین میکنند؛ به این صورت که اگر از بانک یا صرافی سرقت شود، دارایی کاربران حتما جبران میشود. البته این موضوع به معنای امنیت ۱۰۰ درصدی دارایی کاربران نیست.
بررسی معایب CeFi
در این بخش محدودیتهای ایجاد شده توسط امور مالی متمرکز، شامل احراز هویت الزامی، عدم شفافسازی در مورد اقدامات انجام شده با سرمایه کاربران و دریافت هزینه خدماترسانی را بررسی میکنیم.
نیاز به احراز هویت
صرافی متمرکزی مانند بایننس برای ارائه خدمات کامل به کاربران از آنان درخواست میکند تا مطابق دستورالعملهای «مشتریت را بشناس» (Know Your Customer) یا همان KYC هویت خود را اثبات نمایند. KYC که یکی از اصطلاحات ارز دیجیتال است، باعث میشود تا تاریخچه تمامی تراکنشهای رمز ارزی یک حساب کاربری ثبت شده و در صورت درخواست نهادهای قانونی، قابل ردیابی باشند.
احراز هویت به این شیوه یکی از روشهای مبارزه با پولشویی است، اما بر خلاف اصل حفظ حریم خصوصی کاربر بوده که برای بسیاری از کاربران، یکی از مهمترین ویژگیهای دنیای کریپتو محسوب میشود.
عدم شفافسازی
یکی دیگر از مهمترین مزایای دنیای ارز دیجیتال، ایجاد شفافسازی مالی از طریق فناوری بلاک چین است. همه تراکنشها همیشه در بلاک چین ثبت خواهند شد و بیشتر شبکههای رمز ارزی نیز فرآیند تایید تراکنش را به شکلی تعیین کردهاند که برای تقلب، باید کنترل بخش بزرگی از شبکه تاییدکنندگان را بر عهده گرفت. انجام چنین کاری نیز عموما بسیار پرهزینه و تقریبا غیر ممکن تلقی میشود.
در مقابل بانکها و صرافیهای متمرکزی که کنترل کامل دارایی کاربران را در اختیار دارند، معمولا شفافسازی کافی در مورد تراکنشها و فعالیتهای خود انجام نمیدهند.
دریافت کارمزد
یک بانک یا صرافی متمرکز به خاطر خدماتی که ارائه میکند، درصدی از مبلغ هر تراکنش را به عنوان کارمزد دریافت خواهد کرد. در شرایطی که کاربران معاملات خود را به صورت همتا به همتا (برای مثال انتقال بیت کوین بین کیف پولهای شخصی دو کاربر) انجام دهند، نیازی به پرداخت این نوع هزینه نخواهد بود.
سیفای بهتر است یا دیفای؟
تفاوت اصلی مفاهیم سیفای و دیفای را میتوان در میزان کنترل خلاصه کرد. در امور مالی غیر متمرکز، کاربر کنترل کامل دارایی را در اختیار گرفته، اما باید دانش فنی بیشتری هم داشته باشد و سهلانگاری از سمت او میتواند منجربه از دست رفتن کل سرمایه شود. در امور مالی متمرکز، کاربر کنترل دارایی را واگذار کرده و برای مثال به یک صرافی اعتماد میکند. به این ترتیب میتواند تراکنشهای مالی خود را سریعتر و آسانتر انجام دهد.
عدهای دیفای را آینده امور مالی دنیا میدانند و برخی هنوز به سیستم امور مالی متمرکز و ثبات آن باور دارند. در این میان افراد دیگری هم هستند که ترکیب بهترین مزایای DeFi و CeFi را پیشنهاد میکنند. نظر شما چیست؟ آیا دیفای، سیفای یا ترکیبی از هر دو را مناسبتر میدانید؟