بورس بهتر است یا ارز دیجیتال؛ مقایسه و بررسی دو بازار مالی پرطرفدار

علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری ممکن است سوالات متعددی در مورد بازار ارزهای دیجیتال و بورس به عنوان دو حوزه مالی محبوب داشته باشند. آیا معامله در بازار ارز دیجیتال سودآورتر از معامله در بورس است؟ آیا معامله و خرید ارز دیجیتال بهتر از خرید و فروش سهام است؟ تفاوت بورس و ارز دیجیتال چیست؟ این­ ها تنها بخشی از سوالات افراد علاقه‌مند به کسب سود از طریق سرمایه‌گذاری به شمار می‌روند. بازار ارز­های دیجیتال اگرچه در سال‌های گذشته برای بیشتر افراد گمنام بود، اما در حال حاضر شاید کمتر کسی نام آن را نشنیده باشد. از طرفی، واقعیت این است که بیشتر افراد هنوز از شباهت‌ها و تفاوت­ های دو بازار ارز دیجیتال و بورس به خوبی مطلع نیستند.

پیش­ نیاز انتخاب بازار مناسب برای سرمایه گذاری، کسب اطلاعات کافی درباره هر دو بازار است. در صورتی که تصمیم گرفته‌اید تا شانس خود را در بازارهای ارز دیجیتال یا بورس امتحان کنید، با ما همراه باشید تا با تفاوت‌ها و شباهت‌های این دو بازار آشنا شوید.

ترید یا معامله ارز دیجیتال چیست؟

به خرید و فروش ارز دیجیتال، معامله یا به اصطلاح ترید ارز دیجیتال گفته می‌شود. این معامله در بازه‌های زمانی مختلف جهت کسب سود از ارزهای دیجیتال انجام می‌شود. به کسی که معامله ارز دیجیتال انجام می‌دهد، تریدر یا معامله‌گر گفته می‌شود. اما رمزارز یا کریپتوکارنسی چیست؟ رمزارز یا کریپتوکارنسی حوزه نوظهوری در سرمایه‌گذاری و فناوری است. این دسته از دارایی‌ها وجود خارجی نداشته و به صورت معاملات پیچیده ریاضی بر روی شبکه‌هایی به نام بلاک چین قرار گرفته‌اند. سودآوری بالای این حوزه باعث شده تا بسیاری از سرمایه‌گذاران سنتی، قادر به نادیده گرفتن این حوزه جدید نباشند.

معامله در بورس چیست؟

بورس مکانی برای قیمت گذاری و خرید و فروش است. اما منظور از خرید و فروش در بورس این نیست که می‌توانید هر‌گونه کالایی را خرید و فروش کنید. برای مثال، نمی‌توانید در بورس سیب یا گوشی تلفن خرید و فروش کنید. در واقع کالای خرید و فروش شده در بورس، شامل شرکت‌ها و درصد مالکیت آن‌ها می‌شوند. طبیعی است که خرید کامل یک شرکت هزار میلیاردی برای یک شخص حقیقی تقریباً غیرممکن است؛ اما فرض کنید این شرکت را به ۱ میلیارد قسمت تقسیم کنیم؛ هر قسمت از آن، ۱۰۰۰ تومان می‌شود و هر کس می‌تواند سهمی از این شرکت را داشته باشد. با بزرگتر شدن شرکت، سهم ما نیز بزرگتر می‌شود و سهم بزرگتر به معنای سود بیشتر است. شما می‌توانید با افزایش ارزش شرکت، سهام خود را با قیمت بالاتری از خرید خود فروخته و سود بالایی به دست آورید.

تفاوت بورس و ارز دیجیتال

در صورتی که قصد انتخاب یک حوزه از بین بورس و بازار ارزهای دیجیتال برای سرمایه‌گذاری دارید، بهتر است به صورت کامل تفاوت این دو حوزه از یکدیگر را بشناسید. موارد زیر، از جمله مهم­ترین تفاوت­ های معامله ارز دیجیتال و معامله در بورس بشمار می‌روند:

نوسانات قیمت

بارزترین تفاوت بورس و ارز دیجیتال، نوسانات قیمتی است. نوسانات روزانه قیمت در بورس، هرگز بیشتر از پنج یا ده درصد نمی‌شود. در حالی که نوسانات قیمت در مورد ارزهای دیجیتال، بسیار متغیر و سریع است. همین مسئله سبب شده است تا در بازار ارز دیجیتال شاهد رشد و ریزش‌های بسیار بزرگ تنها در طی چند ساعت باشیم. بیت کوین، دوج کوین و بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر، با چنین تجربه‌هایی مواجه شده‌اند.

کارمزد معامله

میزان کارمزد در معاملات بورس نسبت به کارمزد معامله ارز دیجیتال بیشتر است. در هر خرید و فروش سهام چیزی حدود یک و نیم درصد از سرمایه کارگزاران معاملاتی به عنوان کارمزد کاسته خواهد شد. این رقم در معاملات کلان بسیار قابل توجه خواهد بود. در حالی که در بازار ارز دیجیتال میزان کارمزد به ازای خرید و فروش هر ارز بسیار ناچیز است. البته باید در نظر داشت میزان کارمزد تمام ارزهای دیجیتال یکسان نبوده و میزان کارمزد صرافی‌های مختلف نیز متغیر است.

ساعت معامله

یکی دیگر از موارد تفاوت بورس و ارز دیجیتال به زمان معاملات مربوط می‌شود. زمان کاری بازار بورس در دنیا به ساعات خاصی در روز محدود شده و در روزهای تعطیل، بازار بورس نیز تعطیل است. برای مثال، ساعات کاری بورس در کشور ما از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر است. اما در مقابل، معامله ارز دیجیتال را می­‌توانید در هر ساعت از شبانه روز انجام دهید و محدودیت خاصی در این زمینه وجود ندارد. به عبارت دیگر حتی در روزهای تعطیل نیز به سادگی امکان معامله در این بازار را خواهید داشت.

سود نقدی و سهام حق تقدم

یکی از مفاهیم مهم سرمایه‌گذاری در بورس، به سهام حق تقدم تعلق دارد. در بازار بورس در صورتی که یک شرکت اقدام به افزایش سرمایه کند، نیاز به افزایش تعداد سهم‌های خود خواهد داشت. در چنین شرایطی، افرادی که پیش از این اقدام به سرمایه‌گذاری بر روی این شرکت و خرید سهم‌های آن کرده‌اند، نسبت به سرمایه‌گذاران جدید دارای حق تقدم برای خرید سهام جدید ارائه شده خواهند داشت. با این حال این مورد در بازار ارزهای دیجیتال بسیار متفاوت است. در دنیای بلاک چین، اغلب کوین و توکن‌های ارائه شده در ابتدا سقف عرضه خود را مشخص می‌کنند. در چنین شرایطی، با رسیدن تعداد ارزهای موجود به این مقدار دیگر امکان عرضه و استخراج ارزهای جدید وجود نخواهد داشت.

اما در سمت مقابل، سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال از مفهوم استیکینگ بهره‌مند هستند. در این شرایط سرمایه‌گذاران می‌توانند با قفل کردن سرمایه خود به مدت مشخص، پاداشی در قالب همان ارز را به صورت رایگان دریافت کنند. به عبارت دیگر این پاداش که از ارزهای دیجیتال جدید ارائه می‌شود، حالتی شبیه به خرید سهام جدید ارائه شده در بورس را دارد.

سود سهام

به میزان پرداختی که با دستور هیئت مدیره شرکت و موافقت مجمع عمومی سهامداران به سهام­ داران آن شرکت داده می­‌شود، سود سهام یا «سود قابل پرداخت» گفته می­‌شود. معادل سود سهام در دنیای ارزهای دیجیتال وجود ندارد. در بازار ارزهای دیجیتال، سرمایه گذاران و تریدرها می‌توانند با خرید و فروش اصولی در این بازار، سود کسب کنند.

دسترسی به اطلاعات حساس

یکی از مهم­ترین بخش‌های تفاوت بورس و ارز دیجیتال در میزان استفاده از اطلاعات حساس است. فاکتورهای بسیار زیادی وجود دارد که می­ تواند بر ارزش یک سهام و یا ارز تاثیر بگذارد. به عنوان مثال، شروع یک قرارداد بزرگ کاری می‌تواند ارزش سهام یک شرکت را به صورت قابل توجهی افزایش دهد. اگر افرادی که در جریان جزییات پروژه هستند اقدام به خریداری سهام شرکت کنند، طبق قانون به عنوان مجرم شناخته می‌شوند. در سهام هرگونه تجارت بر پایه این فاکتورهای حساس غیر قانونی است. در حالی که این نوع منع قانونی در ارزهای دیجیتال وجود ندارد.

در بازار ارزهای دیجیتال هیچ نهاد یا فرد خاصی وجود ندارد که به اطلاعات خاصی دسترسی باشد و بتواند از آنها سوء استفاده کند. افراد می‌توانند بر اساس تحلیل‌های خود، وضعیت بازار را ارزیابی کرده و به خرید و فروش ارز دیجیتال بپردازند.

گزارش‌های مالی

قوانین مشخصی در ارتباط با بورس وجود دارد که کمک می­‌کند تا نحوه عملکرد، رشد و چشم اندازهای یک شرکت به صورت شفاف برای کارگزاران معین شود. به عنوان مثال، شرکت­‌هایی که سهام خود را در بازار بورس قرار داده‌اند، باید به طور دور­ه‌ای (سه ماهه و یا یک ساله) صورت­ حساب مالی خود را منتشر کنند. در حالی که در بازار ارزهای دیجیتال، هیچ قانونی مبنی بر الزام ارائه صورت حساب­ های مالی وجود ندارد.

 حق مالکیت

مالکیت یکی از مهم‌ترین بخش‌های تفاوت بورس و ارز دیجیتال است. کارگزاران به همان اندازه که سهام خریداری می‌کنند، در دارایی‌‌های شرکت حق مالکیت دارند. اما در دنیای ارزهای دیجیتال با خرید ارز دیجیتال شما در مالکیت یک شرکت خاص سهیم نخواهید بود و تنها مالک ارز دیجیتال خود هستید. در واقع، هیچ شرکتی وجود ندارد که شما بخواهید مالک آن شوید.

سرمایه گذاری بلند مدت و کوتاه مدت

یکی از ویژگی­‌های تریدر ارز دیجیتال، کسب سود از سرمایه گذاری کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت است. در اغلب موارد، تریدرها در انتظار نوسان گیری برای کسب سود در بازه زمانی کم هستند؛ در حالی که سرمایه گذاران بورس با هدف کسب سود در دراز مدت و حتی گاهی چندین ساله سرمایه گذاری می­‌کنند. البته باید به این نکته توجه داشت که در بورس سرمایه گذاری کوتاه مدت نیز امکان پذیر است. به ویژه افرادی که از توانایی انجام تحلیل‌های مالی برخوردار هستند، می‌­توانند سود مطلوبی در خرید و فروش‌های مداوم به دست بیاورند اما کسب سودهای کلان در اغلب موارد نیازمند سرمایه گذاری بلند مدت است.

نحوه خرید و فروش

یکی از روش‌های خرید و فروش ارز دیجیتال، استفاده از سایت و صرافی ارز دیجیتال معتبر است. صرافی­‌ها در واقع یک پلتفرم دیجیتالی هستند که خرید و فروش ارز دیجیتال در آن انجام می‌شود. شما می‌توانید بعد از ثبت نام و احراز هویت در صرافی موردنظر، با شارژ حساب ریالی خود به خرید و فروش ارزهای دیجیتال بپردازید. برای نگهداری ارز دیجیتال به منظور انجام معامله، وجود یک کیف پول ارز دیجیتال الزامی است. می‌توانید ارزها دیجیتال را در کیف پول صرافی نگهداری کنید یا برای اطمینان خاطر، ارزهای خودتان را به یک کیف پول شخصی مطمئن انتقال دهید. 

برای خرید سهام، سرمایه گذاران در ابتدا باید به یک شرکت کارگزاری رسمی عضو بورس اوراق بهادار مراجعه کنند. برای شروع معاملات در بازار بورس، سرمایه گذار پس از افتتاح حساب در کارگزاری، کد مخصوص دریافت خواهد کرد. پس از طی شدن این فرایند، سرمایه گذار برای خرید و فروش سهام، میزان مبلغ موردنظر خود را به حساب کارگزاری واریز خواهد کرد. این تفاوت بورس و ارز دیجیتال برای بسیاری از افراد چشمگیر است.

دستکاری قیمت‌­ها

دستکاری قیمت در بازار بورس در عین دشوار بودن، امکان پذیر است. برخی از اخبار­های نادرست و ثبت سفارشات دروغین، می‌تواند باعث ایجاد سیگنال­‌های غلط در ارتباط با ارزش واقعی یک سهام شود. ممکن است برخی سرمایه‌گذاران تصور کنند که بازار ارز دیجیتال عاری از هرگونه دستکاری قیمت است. اما بازار ارز دیجیتال نیاز مانند سهام، پتانسیل دستکاری در قیمت‌ها را دارد. برای مثال گزا‌رش‌های کذب مبنی بر حجم معاملات دروغین توسط صرافی‌ها، می‌­تواند منجر به ایجاد نوسان در قیمت ارزهای دیجیتال شود.

اغلب افراد به اشتباه دو بازار ارز دیجیتال و بورس را کاملاً جدا از هم و بدون شباهت می­‌دانند. اما افرادی که تجربه معامله در هر دو بازار ارز دیجیتال و بورس را داشته‌اند،  در کنار تفاوت بورس و ارز دیجیتال متوجه شباهت‌هایی بین این دو بازار هستند. در بخش بعدی به بررسی شباهت‌های این دو بازار مالی با یکدیگر پرداخته‌ایم.

شباهت‌های بازار بورس و ارز دیجیتال

علی‌رغم تفاوت بورس و ارز دیجیتال در جنبه‌های مختلف، این دو بازار از جنبه‌هایی شبیه به یکدیگر هستند. در این بخش شباهت‌های این دو بازار سرمایه‌گذاری محبوب را مورد بررسی قرار داده‌ایم.

• مزایده محور: هم بازار بورس و هم ارزهای دیجیتال، به‌نوعی همواره تحت یک حراج و مزایده دائمی قرار داشته و پیشنهادهای مختلف خریدوفروش باعث تغییر روند قیمت‌ها می‌شود.
• عرضه و تقاضا: زیربنای اصلی هر دو بازار مورد بحث در این مقاله، عرضه و تقاضا است. این اصل بنیادی اقتصاد به خوبی در هر دو بازار خود را نشان می‌دهد. طبیعی است که عرضه بالاتر باعث کاهش قیمت و تقاضای بیشتر باعث افزایش ارزش در هر یک از این بازارها خواهد بود.
• ریسک ضرر: هیچ یک از بازارهای ارز دیجیتال و بورس از ریسک ضرر در امان نیستند. در صورتی که قصد سرمایه‌گذاری در هر کدام از این حوزه‌ها را داشته باشید، باید همواره خطر ضررهای بزرگ و حتی لحظه‌ای را در نظر بگیرید.
• دسترسی به صورت دیجیتال: برای خریدوفروش در این دو بازار، نیازی به مراجعه حضوری به یک مکان فیزیکی مشخص نخواهید داشت. تنها کافی است با استفاده از گوشی یا رایانه خود، به اینترنت متصل شده و سفارش‌های خریدوفروش خود را به ثبت برسانید.
• ثبت سفارش: در بازارهای کریپتو و بورس، برای خریدوفروش دارایی مورد نظر خود نیاز به ثبت سفارش و تعیین قیمت خواهید داشت. به عبارت دیگر در این بازارها هیچ قیمت قطعی و قانونی برای دارایی‌ها تعیین نشده و تغییرات قیمت بر اساس پیشنهادهای خریدوفروش شکل می‌گیرد.
• تجزیه و تحلیل: اغلب تکنیک‌های تجزیه و تحلیل نظیر تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال در هر یک از این بازارها به صورت مشابهی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در نتیجه در صورتی که قابلیت تحلیل در یکی از این بازارها را داشته باشید، ورود به بازار دیگر و استفاده از دانش قبلی برای پیش‌بینی قیمت دارایی مورد نظرتان امکان‌پذیر خواهد بود.

استفاده از تحلیل تکنیکال در بازار بورس و ارز دیجیتال

تحلیل تکنیکال، یکی از روش‌های محبوب برای پیش‌بینی آینده قیمت یک دارایی در بازارهای سهام و ارزهای دیجیتال به شمار می‌رود. تحلیل تکنیکال مبتنی بر بررسی اعداد و ارقام و روند تغییرات قیمت بوده و در اغلب موارد بدون درنظرگرفتن تغییرات توسعه و حواشی مربوط به یک دارایی، با استفاده نمودارها و محاسبات ریاضی آینده یک دارایی را پیش‌بینی می‌کند.

روش‌های تحلیل تکنیکال از لحاظ پایه‌ای در هر یک از بازارهای مالی مشابه یکدیگر هستند. با این حال یکی از موارد تفاوت بورس و ارز دیجیتال به روش‌های استفاده از این تحلیل در این دو بازار مربوط می‌شود. به عنوان مثال مواردی نظیر مناطق حمایت و مقاومت، میانگین‌های متحرک، شاخص قدرت نسبی، اندیکاتور باندهای بولینگر و نمودارهای شمعی، ممکن است در هنگام استفاده در هر یک از این بازارها تفاوت‌هایی با یکدیگر داشته باشند.

در صورتی که با هر یک از این متدهای تحلیل تکنیکال آشنایی داشته باشید، می‌توانید با مطالعه در مورد بازار مورد نظر خود، بهترین روش برای بهره‌مندی از آن‌ها برای تخمین قیمت یک دارایی در بازه‌های زمانی کوتاه و بلندمدت را به دست آورید.

مزایا و معایب بازار بورس و ارز دیجیتال

هنگامی که موضوع مقایسه دو بازار مالی برای سرمایه‌گذاری به میان می‌آید، بررسی مزایا و معایب هر یک از آن‌ها می‌تواند بسیار تعیین‌کننده باشد. این مسئله به طور کامل در مورد بورس و ارزهای دیجیتال نیز صدق می‌کند. هر یک از این بازارها دارای مزایا و معایب خاص خود هستند. برخی از این موارد با یکدیگر مشترک بوده و برخی دیگر برای هر بازار، منحصربه‌فرد به شمار می‌روند. در این بخش به مقایسه کامل این دو بازار از لحاظ نقاط قوت و ضعف پرداخته‌ایم.

مزایا و معایب بازار ارزهای دیجیتال

ارزهای دیجیتال به‌عنوان یک بازار مالی نوظهور، مزایای بسیاری را برای کاربران و سرمایه‌گذاران خود به ارمغان آوردند. با این حال عدم پختگی کامل فناوری بلاک‌چین، گاهی باعث ایجاد مشکلاتی برای این بازار شده است.

در حالت کلی، مزایای بازار ارزهای دیجیتال شامل موارد زیر می‌شود:

• حفاظت از سرمایه در برابر تورم
• سرعت بالای تراکنش
• هزینه تراکنش پایین برای انتقال بین‌المللی
• فناوری غیرمتمرکز
• تنوع بالا و دسترس‌پذیری در هر زمان و مکان
• شفافیت در کنار حفظ محرمانگی

همچنین معایب این بازار را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• امکان هک شدن کیف پول‌های دیجیتال شبکه‌های بلاک‌چین و از دست رفتن دارایی
• مصرف بالای انرژی برای استخراج ارزهای دیجیتال جدید
• عدم وجود خط‌مشی مشخص برای تراکنش‌های اشتباه و عدم امکان پیگیری

مزایا و معایب بازار بورس

بازار بورس همواره به‌عنوان یک حوزه سرمایه‌گذاری پایه، مورد توجه معامله‌گران قرار داشته است. این بازار با قدمت بیشتر، تجربه منسجم و بالغ‌تری از سرمایه‌گذاری را فراهم می‌کند؛ اما گذشت سال‌ها از ایجاد این بازار باعث نشده تا بورس به یک حوزه بی عیب‌ونقص تبدیل شود.

در بررسی مزایای بازار بورس می‌توان به موارد مهم زیر اشاره کرد:

• حق تقدم خرید و پرداخت سود سهام
• تنوع بالا برای سرمایه‌گذاری
• کسب مالکیت بخشی از یک مجموعه
• امکان شرکت در تصمیمات مدیریتی با توجه به درصد مالکیت سهام
• خریدوفروش ساده و دسترس‌پذیری

همچنین معایب بورس شامل موارد زیر می‌شود:

• ریسک مبتنی بر شرکت‌های ارائه‌دهنده سهام
• وابستگی کلی سهم‌های مختلف به یکدیگر و احتمال کاهش ارزش مجموع بازار
• وقت‌گیر و پیچیده بودن احراز هویت و آغاز سرمایه‌گذاری
• محدودیت زمانی برای خریدوفروش

مقایسه مزایا و معایب بورس و ارزهای دیجیتال

در حالت کلی می‌توان مزایا و معایب دو بازار محبوب سرمایه‌گذاری را در جدول زیر خلاصه کرد:

ویژگی	بازار سهام	بازار ارزهای دیجیتال
دسترس‌پذیری	ساده	ساده
قابلیت معامله ۲۴ ساعته	ندارد	دارد
پیچیدگی احراز هویت اولیه	نسبتاً بالا	پایین
شفافیت معاملات	بالا	بالا
قابلیت حق تقدم خرید عرضه جدید	دارد	ندارد
ریسک از دست رفتن سرمایه	دارد	دارد
نوع فناوری	متمرکز	غیرمتمرکز
تنوع گزینه‌های سرمایه‌گذاری	بالا	بالا
امکان کسب مالکیت با سرمایه‌گذاری	دارد	ندارد
امکان حفاظت از سرمایه در برابر تورم	دارد	دارد

فرق بورس با ارز دیجیتال؛ تصمیم شما چیست؟

اگر به دنبال شروع تجارت در یکی از بازارهای ارز دیجیتال و یا بورس هستید، باید به خوبی با شباهت‌ها، تفاوت‌ها و جزئیات هر یک از این بازارها آشنا باشید. برخی افراد با هدف سود بیشتر بدون توجه به ریسک موجود در معامله ارز دیجیتال وارد این حوزه شده و نتیجه‌ای جز ضرر عایدشان نمی‌شود.

شما باید قبل از هر اقدامی، با ابزارهای هر دو بازار آشنا شوید. هرگز فراموش نکنید که سودهای کلان در بازار ارزهای دیجیتال و بورس، نصیب افراد حرفه‌ای خواهد شد. پس تا زمانی که در ابتدای مسیر هستید و نیاز به مطالعه دارید، بدون مشاوره وارد معامله ارز دیجیتال و یا معامله بورس نشوید. موفقیت در یک بازار بورس نظیر FOREX نمی‌تواند موفقیت شما در بازار ارزهای دیجیتال را تضمین کند و عکس همین مسئله نیز صادق خواهد بود.

صرافی والکس در حال حاضر یکی از فعال‌ترین پلتفرم‌های خرید و فروش ارز دیجیتال در ایران است که معاملات ارز دیجیتال در آن انجام می‌شود. در صورتی که تصمیم گرفته‌­اید وارد دنیای ارزهای دیجیتال شوید، می‌توانید با ایجاد حساب در این صرافی و آشنایی با روش‌های معامله و بات‌های خودکار معامله‌گر آن، وارد دنیای جذاب ارزهای دیجیتال شوید.