برنامه و چالش‌ های امارات در سرمایه گذاری در صنعت بلاکچین و رمز ارزها

امروزه فناوری بلاکچین در سراسر جهان با استقبال و پذیرش قابل توجهی روبرو شده و امارات متحده عربی نیز نه‌تنها از این قافله عقب نمانده، بلکه یکی از پیشگامان به‌کارگیری بلاکچین در خاورمیانه محسوب می‌شود. امارات در سال‌های اخیر گام‌های بلندی در راستای پذیرش این فناوری و سازگاری با وب ۳ برداشته است. در این مقاله سعی داریم دید بهتری نسبت به برنامه امارات برای رمز ارزها ارائه دهیم، با پروژه‌های رمز ارزی این کشور آشنا شویم، شرکت‌های بلاکچینی فعال در دبی را معرفی و همچنین، نیم نگاهی به قوانین امارات در حوزه بلاکچین و رمز ارز ها بیندازیم.

اهداف اصلی برنامه امارات برای رمز ارزها

به نقل از صندوق بین‌المللی پول، امارات متحده عربی با تولید ناخالص داخلی فراتر از ۵۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴، یکی از بزرگترین اقتصادهای در حال رشد خاورمیانه است. همچنین بر اساس گزارش کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (UNCTAD) در سال ۲۰۲۲، میزان سرمایه‌ گذاری مستقیم خارجی (FDI) در امارات معادل ۲۲.۷ میلیون دلار بوده که بیشترین مقدار در منطقه غرب آسیا محسوب می‌شود. برای مقایسه، توجه داشته باشید که میزان FDI ترکیه و عربستان سعودی (که هر دو GDP بیشتری از امارات دارند) به ترتیب ۱۲.۸ و ۷.۸ میلیون دلار بوده است! این آمار به خوبی نشان می‌دهد که دولت امارات در جذب سرمایه خارجی بسیار موفق عمل کرده و شواهد حاکی از آن است که این کشور در آینده نیز در جهت افزایش سرمایه گذاری‌ها تلاش خواهد کرد.

در آوریل ۲۰۱۸، دولت امارات متحده عربی «استراتژی بلاکچین امارات ۲۰۲۱» (Emirates Blockchain Strategy 2021) را با هدف ادغام این فناوری در تمامی خدمات دولت به اجرا گذاشت. این استراتژی بر چهار ستون اصلی استوار است:

• کارآمدی دولت
• ایجاد صنایع جدید
• رفاه اجتماعی
• آموزش

به نقل از وبسایت رسمی دولت امارات (u.ae)، به کارگیری فناوری بلاکچین در سیستم‌های دولتی نه تنها موجب صرفه جویی در زمان، انرژی و منابع است، بلکه امکان پردازش تراکنش‌ها در زمان و مکانی که متناسب با سبک زندگی و کار شهروندان است، را هم فراهم می‌سازد. برآورد دولت امارات از مزایای پیاده سازی این استراتژی عبارتند از:

• صرفه جویی ۱۱ میلیارد درهمی در هزینه پردازش تراکنش‌ها و اسناد
• ذخیره ۳۹۸ میلیون برگ کاغذ در سال
• آزادسازی ۷۷ میلیون ساعت کاری در سال

در حال حاضر قوانین مشخصی برای فعالیت‌های مرتبط با وب ۳ در این کشور وضع نشده، اما با این وجود انتظار می‌رود امارات رویکرد مثبتی را در پیش بگیرد. فناوری‌های وب ۳ که شامل امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) و برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) می‌شوند، به سرعت در حال پیشرفت بوده و پتانسیل ایجاد تحول در صنایع مختلف را دارند.

معرفی برخی پروژه‌های بلاکچینی دبی

در حال حاضر یکی از پروژه‌هایی که (به نقل از وبسایت رسمی دولت امارات) به صورت رسمی بخشی از برنامه امارات برای رمز ارزها محسوب می‌شود، به ردیابی تاریخچه خودروها (Vehicle History Blockchain Project) اختصاص دارد. سازمان حمل و نقل و جاده‌ای دبی (RTA) در حال توسعه سیستمی برای نظارت بر چرخه عمر خودروها از طریق بلاکچین است. هدف این پروژه، فراهم کردن تاریخچه شفاف خودروهاست که تمامی اطلاعات را از زمان تولید دستگاه ذخیره کرده و آنها را در اختیار تولیدکنندگان، نمایندگی‌ها، نهادهای نظارتی، شرکت‌های بیمه، خریداران، فروشندگان و تعمیرگاه‌ها قرار می‌دهد.

استراتژی متاورس دبی (Dubai Metaverse Strategy) یک راهکار دیگر است که با هدف تبدیل دبی به یکی از ۱۰ اقتصادهای متاورسی دنیا و ایجاد یک مرکز جهانی برای کاربران متاورس ایجاد شده است. این استراتژی با تکیه بر موفقیت قبلی دبی در جذب بیش از ۱۰۰۰ شرکت فعال در زمینه‌های بلاکچین و متاورس، برای ایجاد بیش از ۴۰ هزار فرصت شغل مجازی تا سال ۲۰۳۰ برنامه ریزی شده است.

راهبرد ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) یکی دیگر از طرح‌های «برنامه تحول زیرساخت‌های مالی» (FIT) بوده که هدف آن، تسریع دیجیتالی شدن خدمات مالی در امارات است. این برنامه توسط بانک مرکزی امارات متحده عربی (CBUAE) راه اندازی شده است. ارز دیجیتال بانک مرکزی به عنوان بخشی از انقلاب دیجیتال امارات، در جهت رفع موانع موجود در پرداخت‌های داخلی و بین مرزی کاربرد خواهد داشت و همچنین، تحقق اهداف مرتبط با شمولیت مالی (Financial Inclusion) و حرکت به سمت جامعه بدون پول نقد را ممکن می‌سازد.

قوانین امارات در حوزه بلاکچین و رمز ارزها

چارچوب قانونی امارات متحده عربی برای ارزهای دیجیتال و فناوری بلاکچین تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار (SCA)، سازمان خدمات مالی دبی (DFSA) و سازمان تنظیم مقررات خدمات مالی بازارهای جهانی ابوظبی (ADGM) صورت می‌گیرد. این نهادهای نظارتی تاکنون دستورالعمل‌هایی در مورد عرضه اولیه سکه (ICO)، صرافی ارز دیجیتال و سایر جنبه‌های این حوزه صادر کرده‌اند.

برخی از ارزهای دیجیتال توسط سازمان بورس و اوراق بهادار (SCA) به عنوان اوراق بهادار شناخته شده‌اند و مشمول قوانین امارات برای اوراق بهادار می‌شوند. علاوه بر این، شرکت‌ها برای راه‌اندازی کسب و کار مرتبط با ارزهای دیجیتال در امارات، ملزم به دریافت مجوز از SCA هستند. این مجوزها برای صرافی‌ها و سایر مشاغل مرتبط با خرید ارز دیجیتال و معامله آن صادر می‌شوند.

۶ اقدام امارات برای نظارت و توسعه حوزه کریپتو

امارات متحده عربی با اجرای برخی اقدامات و رویکرد مثبت در تنظیم قوانین ارز دیجیتال، به یکی از کشورهای پیشگام در حوزه کریپتو تبدیل شده است. در واقع، مناسب بودن قوانین امارات در حوزه بلاکچین و رمز ارزها باعث شده تا این کشور به عنوان مرکز اصلی نوآوری‌های بلاکچینی در خاورمیانه تلقی شود.

برخی اقدامات مهم امارات برای رمز ارزها عبارتند از:

1. راهبرد بلاکچین دبی (Dubai Blockchain Strategy): در سال ۲۰۱۶، دولت امارات با هدف تبدیل دبی به اولین شهری که تمام خدمات آن مبتنی بر بلاکچین است، «راهبرد بلاکچین دبی» را راه‌اندازی کرد. این راهبرد شامل مجموعه‌ای از طرح‌ها برای ادغام فناوری بلاکچین در خدمات دولتی است.
2. راهبرد بلاکچین امارات (Emirates Blockchain Strategy): در آوریل ۲۰۱۸، دولت امارات «راهبرد بلاکچین امارات» را با هدف انتقال ۵۰٪ تراکنش‌های دولتی به بستر بلاکچین عملیاتی کرد. این راهبرد شامل طرح‌هایی برای افزایش کارایی، کاهش هزینه‌ها و بهبود تجربه کلی مشتری است.
3. سازمان تنظیم مقررات دارایی‌های مجازی (Virtual Asset Regulatory Authority): در مارس ۲۰۲۲، رگولاتور کاملا جدیدی به نام «سازمان تنظیم مقررات دارایی‌های مجازی» (VARA) بر مبنای «قانون شماره ۴ سال ۲۰۲۲ دبی» (Dubai Law No. 4 of 2022) تاسیس شد. همچنین بر اساس دستورات بانک مرکزی امارات، شرکت‌های فعال در حوزه ارز دیجیتال، ملزم به اخذ مجوز از این رگولاتور هستند. مقررات امارات برای صرافی‌ها و سایر مشاغل مرتبط با حوزه کریپو، روی مبارزه با پولشویی (AML) و تامین مالی تروریسم (CTF) تاکید دارند.
4. مصوبه ۱۱۱ دولت امارات (The UAE Government issued Cabinet Resolution No.111): در دسامبر ۲۰۲۲، دولت امارات مصوبه شماره ۱۱۱ را تصویب کرد که از ژانویه ۲۰۲۳ لازم‌الاجرا شد. این قانون با هدف تعریف دستورالعمل‌های لازم برای نهادهایی که بدون مجوز در فعالیت‌های مرتبط با دارایی‌های مجازی شرکت دارند، وضع شد. همه نهادها و افراد درگیر باید از مقررات جدید تبعیت کنند؛ وگرنه جریمه‌هایی تا سقف ۱۰ میلیون درهم و یا تبعات کیفری برای آنها در نظر گرفته می‌شود.
5. دادگاه‌های مرکز مالی بین‌المللی دبی (DIFC): دادگاه‌های DIFC اکنون یک بخش تخصصی به نام دادگاه فناوری و ساخت و ساز (TCC) دارند که از صلاحیت رسیدگی به اختلافات ناشی از موضوعات مرتبط با فناوری، از جمله اختلافات در مسائل بلاکچینی برخوردار هستند.
6. مناطق آزاد مرکز چند کالایی دبی (DMCC): مرکز چند کالایی دبی طرح «راهبرد بلاکچین DMCC» را با هدف تسهیل فرآیند صدور مجوزهای تجاری و ثبت شرکت‌ها آغاز کرده است. این طرح برای ایجاد یک محیط کسب و کار کارآمدتر و شفاف‌تر، از فناوری بلاکچین استفاده می‌کند.

معرفی شرکت های فعال رمزارز در دبی

بر اساس اطلاعات موجود در وب سایت رسمی سازمان تنظیم مقررات دارایی‌های مجازی (VARA)، صرافی‌های خارجی مجاز به فعالیت در امارات عبارتند از:

• بایننس (Binance)
• صرافی بک پک (Backpack Exchange)
• توکو نتورک (Toko Network)
• اوکی اکس (OKX)

شرکت‌های خارجی که مجوز سرمایه گذاری در امارات دارند عبارتند از:

• لیزر دیجیتال (Laser Digital)
• ناین بلاکس کپیتال منجمنت (Nine Blocks Capital Management)
• آیا فاندیشن (Aya Foundation)

شرکت های فعال رمزارز در دبی که امکان ارائه خدمات حضانتی (Custody Services) دارند نیز عبارتند از:

• هکس تراست (Hex Trust)
• کومانیو (Komainu)

چشم انداز برنامه امارات برای رمز ارزها و فناوری بلاکچین

امارات متحده عربی با گام‌های بلندی که در جهت ترویج فناوری بلاکچین و سازگاری با وب ۳ برداشته، محیطی ایده‌آل برای شرکت‌ها، دفاتر خصوصی و سرمایه گذاران در صنعت ارز دیجیتال ایجاد کرده است. رویکرد مثبت دولت این کشور در زمینه قانون‌گذاری و پذیرش فناوری‌های جدید حاکی از آن است که امارات متحده عربی، همانطور که بیت کوین بر بازار کریپتو حاکم است، می‌تواند در خاورمیانه به مقر اصلی شرکت‌ها و نوآوری‌های بلاکچین‌محور تبدیل شود.

شما چه دیدگاهی در مورد برنامه امارات برای رمز ارزها و دنیای کریپتو دارید؟ آیا در خاورمیانه کشور دیگری را از این نظر برتر می‌دانید؟